j
I
Van oud tot nieuw.
I
WOENSDAG 18 SEPTEMBER 1901.
No. 74.
De zegepraal van den
sluipmoord.
Officieel gedeelte.
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATEBDAG.
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
1.
2.
3.
1900/4901 behoort dus weder tot het ver
leden, en heden, Dinsdag, 17 September, be
gint het nieuwe zittingjaar 1901/1902, onder
geheel andere omstandigheden.
In eene vereenigde vergadering zeer waar
schijnlijk thans door den heer Van Naamen van
Eemnes gepresideerd, heeft H. M. de zitting
op plechtige wijze geopend met het uitsproken
van eene Troonrede. De inboud van dit stuk
is ons op ’t oogenblik onbekend en wij bezitten
de middelen niet om de rede nog in dit no.
op te nemen. Bij zijn verschijnen zal het
koninklijke woord door de telegraaf reeds her
en derwaarts zijn gebracht, ja, zal het zelfs
i door de dagbladen worden besproken. Want
dit koninklijke woord is een staatstuk, uitgaande
van het Kabinet en waarvoor dan ook de Mi
nisters verantwoordelijk zijn. Gewoonlijk be
schouwt men het als een regeerings-programma.
En dit programma wekt heden bijzondere be
langstelling juist door de veranderde omstandig
heden. In een volgend no. hopen ook wij er
’t een en ander van te zeggen.
De leden der Tweede Kamer hebben, althans
voor zooverre ze tegenwoordig waren, heden
morgen te tien ure de eeden of beloften in
handen ven H. M. afgelegd. Voor de overigen
zal de Koningin vrijzeker den Voorzitter der
Tweede Kamer daartoe hebben gemachtigd.
Deze Kamer vergaderde heden-namiddag te
3 ure in afzonderlijke zitting. Voorzitter (tij
delijk) moest het oudste lid in jaren zijn, de
heer Jansen, van Tilburg. Doch wegens diens
ongesteldheid moet deze betrekking vervuld
worden door het daaropvolgende lid, den heer
Conrad, van ’s-Gravenhage. Deze zitting is
Mac Kinley is, na eene week lijdensover
leden. De sluipmoord heeft de zege behaald
voor zachtheid in plaats
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentiên Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
De geest der ontevredenheid neemt meer en
meer gestalte aan, zoowel in de oude als in de
nieuwe wereld en de hooggeplaatsten schijnen
het eerst zijn wraak te duchten te hebben.
Gold zijn snood bedrijf in ’t eerst gekroonde
hoofden, thans zijn zelfs de presidenten van
republieken niet meer veilig. De Vereenigde
Staten van Noord-Amerika zag nu reeds zijn
Voor dezen vielen Lincoln en
ook Frankrijk betreurt nog altijd
Prjjs per kwartaal 70 cent franco per poat 86 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. Bjj abonnement is de prjjs belangrjjk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bjj den Uitgever.
hoofdzakelijk gewijd aan het onderzoek der
geloofsbrieven en het opmaken der nominatie
van drie personen voor het voorzitterschap, uit
welke voordracht H. M. (gewoonlijk no. één)
benoemt.
Bij het onderzoek der geloofsbrieven komt
ook de quaestie Harlingen ter tafel. Veel zal
ze wel niet opleveren en mocht ’t geval zich
voordoen’t uiterste zeker, dat de verkie
zing Schokking vernietigd wordt en eene nieuwe
uitgeschreven, zij zal ongetwijfeld geen ander
resultaat hebben, dan dat de heer Schokking
opnieuw gekozen wordt. Want de bondgenoo-
ten staan nog vastaaneengesloten. Dat bewees
ook de jongste gemeenteraadsverkiezing in
Wonseradeel.
De candidatenkeuze voor het voorzitterschap
der Tweede Kamer is van meer belang. Hier
meten zich gewoonlijk de partijen. Wie zal
no. één worden? Ongetwijfeld een lid der
meerderheid.
Maar wie?
Een oud-antirevolutionair, een vrij-antirevolu-
tionair, een katholiek of wel een der christ.-
h later ischen Men heeft gefluisterd van den
hoofdman der tweede groepjhr. mr. De Sa-
vornin Lohman. Maar dan zal de tweede
candidaat vrijzeker een katholiek en de derde
vermoedelijk een liberaal zijn, een gewoon li
beraal natuurlijk en geen vrijzinnig democraat
en een sociaal nog minder. Opmerkelijk zal
ook zijn de houding van het zevental socialisten
bij dit werk.
Hoe het zij, wij vestigen de aandacht onzer
lezers op de berichten uit Den Haag, die bij
en na de verschijning van dit no. reeds kunnen
komen.
Zaterdag, 14 dezer, de dag van het nieuwe
jaar voor de Israëlieten, was tevens de oude
jaarsdag voor het politieke Nederland. De
zitting der Staten-Generaal 1900/1901 werd,
daartoe door H. M. de Koningin gemachtigd
op plechtige wijze door het Hoofd van het
Kabinet, den Minister van Binnenlandsche Zaken,
dr. A. Kuyper gesloten. Voorzitter der ver
eenigde vergadering was de heer Geertsema
als oudste lid in jaren. f
zitter, de heer mr. A. van Naamen van Eem
nes ook reeds aangewezen als Voorzitter der
Eerste Kamer voor de aanstaande politieke
campagne, was door omstandigheden verhinderd.
Onder de heeren, die den Minister in- en uit
geleide deden, bevond zich ook de heer Vee-
gens, die daarmee ophoudt, lid der (Tweede)
Kamer te zijn. De sluitingsrede, als gewoon
lijk eene opsomming van hetgeen in het afge-
loopen zittingsjaar zoo al tot stand werd ge
bracht, mitsgaders eene koninklijke dankbetui
ging, luidt in haar geheel als volgt:
Mijne heeren
Hare Majesteit de Koningin heeft mij opge
dragen deze uwe zitting te komen sluiten
Veel werd in het afgeloopen zittingsjaar van
de inspanning der Staten-Generaal gevergd
maar er mag bijgevoegd worden dat de vrucht
van het gemeen overleg aan die verhoogde
inspanning evenredig was.
Voor velerlei belangen kwamen nieuwe of
gewijzigde regelingen tot stand.
In de eerste plaats zij herinnerd aan de
wetten in verband met de heugelijke voltrek
king van Harer Majesteits huwelijk en de in
treding in het Nederlandsch staatsverband van
Zijne Koninklijke Hoogheid den Prins der Ne
derlanden, Hertog van Mecklenburg.
Voorts werden in de Kieswet, in de Gemeente
wet en in de drankwet wijzigingen gebracht.
Ten bate van het algemeen volksbelang
kwamen de Gezondsheidswet, de Woningwet
en de Ongevallenwet tot stand.
In verband met de geldelijke gevolgen van
de Leerplichtwet, en ter verbetering van de
jaarwedden der onderwijzers, werden de bij
dragen van het Rijk zoo ten behoeve van het
openbaar als het bijzonder onderwijs verhoogd.
deze verklaringen in de aangegeven wijze wor
den opgemaakt.
De Voorzitter van den Bond van Ameri-
kaansche politie-commissajissen Sylvester heeft
zich tot alle leden gewend met uitnoodiging
tot een algemeene actie der politie, in alle
steden, tot uitroeiing der anarchistische organi
saties.
Anderen echter zijn
van geweld.
De New-Yorksche correspondent van Daily
Mail zegt, dat het anarchisme een kwaad is,
dat niet bestreden kan worden, vóórdat men
de oorzaak zelf verwijderd heeft.
En de uitbreiding van het anarchisme in
Amerika moet men, volgens hem, eensdeels
toeschrijven aan de groote macht, die eenige
mannen door hun rijkdom verkregen over alle
werklieden in Amerika, anderdeels aan het
groot vertoon van rijkdom van sommige lieden.
Zoo gaf bijv, de vrouw van een millionair
eenigen tijd geleden een deftig feestmaal aan
al de honden van baar vriendinnen, hetgeen
natuurlijk dadelijk in alle Amerikaansche kran
ten oververteld werd, met opgave der zeer
hooge onkosten.
Onwetende menschen vinden nu niets een
voudiger dan dergelijke toestanden maar dade
lijk toe te gaan schrijven aan de Regeering,
onder welke zoo iets mogelijk is, en dit den
kende hoopt men het stellen van het welzijn
van menschen boven dat van dieren te bevor
deren, door het Hoofd van den Staat te doo-
den
Als een van de middelen om de beerschende
ontevredenheid tegen te gaan, zou dus aller
eerst aanbeveling verdienen het leiden van een
eenvoudiger leven door sommige vermogenden.
Een New-Yorksch blad, dat veel invloed
onder het werkvolk heeft, besloot door kundige
en bekende Amerikanen eene reeks artikelen
te doen publiceeren over de oorzaken van de
heerschende ontevredenheid en de wijze waarop
die bestreden kan worden.
Dergelijke maatregelen, meent de correspon
dent van Daily Mail, zullen meer goed doen
dan het pogen om door geweld het anarchisme
te onderdrukken.
Het meest afdoende middel echter tegen de
toeneming van het anarchisme wordt door al
deze ijveraars over het hoofd gezien. Wij
merken alszoodanig aanhet afschaffen van den
oorlog, onmiddelijk te beginnen met Zuid Afrika.
Wie zal het kunnen verwonderen, dat daar in
’t hart van menigen Boer wraak wordt geboren,
als bij uit zijn rustig bedrijf verjaagd, van alles,
wat hem lief en dierbaar was, werd beroofd?
zou het zoo heelemaal onverklaarbaar zijn, als
hij, de getergde, eindelijk in volslagen radeloos
heid het wapen ter hand neemt en den bewer
ker van zijn ongeluk het licht uitblaast Goed
te keuren zeker niet, maar verklaarbaar ten
volle. En buitendien brengt dat onophoudelijk
schieten en rooven en branden in de groote
menigte een geest, die zegt, dat *t zoo behoort
en niet anders.
Bij ’t geringste verschil wordt het wapen
gebruikt. Waarom zou men ginds wel en hier
niet mogen dooden? Daar werd men er om
geprezen en zelfs er voor beloond, en hier zou
men er voor gestraft moeten worden? Wie,
die dat alles zoo vlug uit elkander kan hou
den?
Of lazen we niet nog onlangs vanuit Kaap
stad, dat het aantal misdaden aldaar verschrik-
derde vallen.
Garfield en i
zijn Carnot.
De aanslagen zijn dom. Zij veranderen zoo
goed als niets. Immers ook nu treedt onmid
delijk een nieuwe President op en gaan de
zaken als voorheen, terwijl de moordenaar on
schadelijk wordt gemaakt. Iets echter werken
zij uit: een verscherpt toezicht. Men is dan
ook in Amerika reeds druk bezig plannen te
beramen om krachtiger dan tot nu toe, het
hoofd te bieden aan het anarchistisch gevaar.
In een schrijven daaromtrent in het N. v. d.
D. lezen wij
De Staats-commissaris voor de landverhuizing,
stelde reeds eene wijziging voor in de emi
grantenwet dat geen landverhuizer in de Ver.
Staten zal worden toegelaten, die het bewijs
niet kan overleggen, dat hij een vreedzaam,
onbesproken en niet-anarchistiech persoon is.
In alle landen zouden Bondsagenten moeten
worden aangesteld om er voor te waken, dat
Het Nederlandsche Muntwezen, alsmede het
toezicht en de zorg over de zaken van de
Munt, werden nader geregeld.
Algemeene regelen werden vastgesteld om
trent het waterschapsbestuur en voorts tot ex
ploitatie van Rijkswege van steenkolenmijnen
in Limburg besloten.
Voor de verbetering van het paardenras
werden wettelijke voorschriften gegeven.
Een aantal rentelooze voorschotten werden
uit ’s Rijks schatkist ten behoeve van den
aanleg van buurtspoorwegen verleend.
Aan de kanalisatie in Westerwolde gaaft
gij uwe medewerking.
Omtrent de toelating als schipper op koop
vaardijschepen en het aan boord daarvan in
dienst hebben van stuurlieden en machinisten
werden wettelijke bepalingen vastgesteld.
De landsverdediging werd nader geregeld
door wijziging en aanvulling van de wet op
de Nationale Militie en door het instellen van
een landweer.
De rechtelijke organisatie in Nederlandsch-
Indië werd gewijzigd.
Maatregelen werden genomen tot uitbreiding
van het tolgebied in Nederlandsch-Indië over
het oostelijk deel van den Archipel.
Voor den aanleg van een nieuwen spoorweg
op Java werden de noodige gelden toegestaan.
In de regeeringsreglementen voor Suriname
en voor Curasao werden enkele wijzigingen
aangebracht.
De Koningin heeft mij opgedragen u, Mijne
Heeren, Hare dank te betuigen voor uwen
ijver en voor uwe toewijding aan ’s lands be-
De werkelijke voor- langen.
'T In naam der Koningin verklaar ik deze zit
ting van de Staten-Generaal te zijn gesloten.”
VERGADERING van den RAAD der
gemeente WORKUM, op Vrijdag
den 20 September 1901, ’s namiddags
7 uur, teneinde te beraadslagen over
de hieronder vermelde punten.
De Burgemeester,
T. M. ten BERGE.
Notulen der vorige vergadering.
Mededeeling van ingekomen stukken
Adres van Zwolsman alhier om vanaf
19011905 vrijstelling van het betalen van grond,
pacht wegens herstelling van de zeesluis
4. ''Aanbieding van het plan der havenverbete
ring.
5. Resolutie van H.H. Gedeputeerde Staten
omtrent de heffing van een* hoofdelijken omslag
in deze gemeente.
6. Adres van H. Zeijlstra e a. om een onder
wijzer te benoemen aan de school voor m. u. 1. o.
7. Benoeming van eene onderwijzeres (helpster)
in de nuttige handwerken aan de school voor
kosteloos onderwjjs.
i
111,11)IM FlIlliSinil.
MMS- n IIIIIMIMIÈ-
i
I
fig
I
A
