I
I
L
■V
jgll
w
1
Jl
f
•S
ZATERDAG 21 SEPTEMBER 1901.
No. T5.
F
F
Nieuwstijdingen.
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
i
Koningin van Italië, die nog in rouw zijnde
streng incognito reist, haar gevolg bestaat uit
18 personen.
Woensdag 25 September moet voor de
Rechtbank te Leeuwarden o.a. terecht staan
Age B., 22 jaar, werkman te Workum, wegens
beleediging van den rijksveldwachter Brouwers,
op 22 Juli te Workum.
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, niterlyk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentièn Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
met veulen verkocht.
loop der verkooping naar
veulen bleef achter.
ontliep het paard zijn nieuwen meester en
rende den weg naar Slochteren op, om het
veulen weer op te zoeken. Aldaar aangeko
men, liep het een poosje hinnekend rond en
werd toen opgevangen.
INHOUD van het Friesche Tijdschrift
tSljucht en Bjucht", de 21de September 1901
Lear om Lear, M. Miedema. Nei de
j
A
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVEBTENTIEN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. Bij abonnement is de prijs belangrij k lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever.
Lemmer, Madzy. Fen in lytse jonge, Roel
Hylkes. Missmiten, (mei plaetsjes) D. H. Z.
Door den alcoholEen 23-jarig vrouws
persoon, genaamd L. N., afkomstig uit Gro
ningen, die reisde in gezelschap van den stoelen-
matter Hoekstra, had met dezen eergister in
trek genomen in een logement te Assen.
Gisterenochtend werd zij dood in het bed ge
vonden, welk onverwacht overlijden vermoede
lijk werd veroorzaakt door overmatig gebruik
van sterkedrank.
Ned. Bijbelgenootschap. In de Doops
gezinde Kerk te Amsterdam werd Dinsdag de
jaarlijksche algemeene vergadering gehouden
van het Ned. Bijbelgenootschap, onder voor
zitterschap van den heer B. Heldring. Uit
het jaarverslag bleek dat in het afgeloopen
boekjaar waren afgeleverd 54,034 exemplaren,
waarvan 5298 naar Indië werden gezonden.
Aan verschillende krijgsgevangenen-kampen
werden bezendingen bijbels verstrekt, waarmee
nog wordt voortgegaan.
De oorlogsschepen, die behooren tot de divi
sie voor binnenlandschen dienst, hebben zee ge
kozen om gevechtsschietoefeningen te houden
op de Ribben. De divisie wordt den 27en
dezer ontbonden.
De Star steekt de draak met het magere
resultaat, dat Kitchener’s proclamatie heeft ge
had. >De aanslag”, zegt ze, »is weer eene
technisch geëindigd. De Boeren, die telkens
en telkens weer voor gewone roovers waren
uitgemaakt, hebben zich thans voorgoed buiten
het bereik der genade gesteld.
Een ieder, die niet met politieke blindheid
is geslagen, kon weten, dat ’s heeren Cham
berlain’s proclamatie enkel de prullenmaand
waard is. Zelfsvoldoening sprak uit iederen
regel.”
Het blad vindt verder de heele proclamatie
belachelijk onhandig, vlndien de vijand, dien
wij trachten te onderwerpen, zich werkelijk in
dien wanhopigen toestand bevindt, welke in
lord Kitchener’s proclamaties zoo welsprekend
omschreven wordt, hoe komt het dan, dat het
ons zoo jammerlijk mislukt, dien aan iemand
buiten het ministerie van oorlog en de bureau’s
van de oorlogegezinde bladen aan te toonen?
De grootte van het leger van den vijand en
van den toestand van zijn commissariaat gaat
enkel hemzelf en niet ons aan. Zijn wij wer
kelijk vast besloten om een onbuigzame natie
als rebellen te beschouwen en buiten de wetten
van het beschaafd oorlogsrecht te stellen?
Goed, maar laten wij dan ter wille van ons
fatsoen en van de publieke opinie, die ons eenig
gezond verstand toeschrijft, de belacblijke en
noodlottige dwaasheid laten varen om de houding
aan te nemen alsof wij geloofden aan de ver
minderde hulpbronnen en den wankelenden
moed van den vijand. Beter zou het wezen
om te bewijzen, dat wij de macht bezitten
hem buiten ons eigen grondgebied te houden.”
Mac Kinley’s aanzoek. De manier waar
op Mac Kinley zijn vrouw »gevraagd” heeft,
is naar een Engelsch blad mededeelt, zeer
eigenaardig geweest. Hij was directeur eener
Zondagschool, terwijl zij onderwijzeres was van
een andere Zondagsschool. Zij ontmoetten elkaar
iederen Zondagmiddag en wisselden dan ge
woonlijk een paar woorden.
Op zekeren dag zeide de toekomstige pre
sident tot haar. »Ik vind die scheiding iederen
Zondag niet aangenaamgij gaat den eenen
kant op en ik den anderen. Onderstel eens,
Groote Boerenoverwinning op de
Natalsche grenzen.
16 Engelschen gedood, 30 gewond
155 gevangen genomen.
Drie kanonnen veroverd.
LONDEN, 19 September. (Officieel) Lord
Kitchener meldt in een rapport uit Pretoria
dat 2 compagniën bereden infanterie met 3
kanonnen onder Majoor Gough ten Z. van
Utrecht in een valstrik zijn gelokt door 300
Boeren.
De Engelschen trokken naar een plaats, die
het kamp der Boeren beheerschte, toen zij van
alle zijden door een veel talrijker Boerenmacht
werden aangevallen.
Na een hevig gevecht verloren de Engel
schen hun kanonnen en werd de troep gevan
gen genomen; 2 officieren en 14 man gedood;
5 officieren en 25 man gewond5 officieren
en 150 man gevangen genomen.
De Boeren waren meer dan duizend man
sterk onder Botha.
Ook in de Kaapkolonie bij Tarkastad heeft
Smuts een belangrijke en beslissende overwin
ning op generaal French behaald.
Dinsdag, den 17en September, had, naar
aloud gebruik, de opening der Staten-Generaal
kinggekozen verklaard voor ’t district Har
lingen. De Kamer oordeelde dat de Burge
meester der hoofdplaats ten onrechte de lijst
van candidaatstelling van den heer Zeilmaker,
te Nijmegengeweigerd heeft. Het district
Harlingen wacht alzoo de drukte eener nieuwe
verkiezing en de heer Schokking kan nog
eenigen tijd wachten met zijne intrede in de
Kamer te doen.
De zitting der Tweede Kamer wordt
tijdelijk gepresideerd door den heer Conrad.
Als eersten candidaat voor het Voorzitterschap
werd met 81 van de 90 stemmen gekozen de
heer mr. 2E. baron Mackay, antirev. De lijst
van aanbeveling bestaat verder uit de heeren
Baron Michiels van Verduynen (katholiek) en
jhr. mr. Roëll (liberaal).
Tot afdeelingsvoorzitters in de Eerste
Kamer zijn gekozen de heerenFransen van
de Putte, Godin de Beaufort, Pijnacker Hordijk,
Viruly en Geertsema en in de Tweede Kamer
de heeren Van Vlijmen, Van Alphen, Mutsaers,
De Ram en Lely.
Beide Kamers hebben besloten een Adres
van Antwoord op de Troonrede aan te bieden.
Tot leden der commissie tot het ontwerpen
j daarvan koos de Eerste Kamer de heeren
Boneval Faure, Godin de Beaufort, Rutgers
i van Rozenburg, van Welderen Rengers en
en de Tweede Kamer
de heeren TravaglinoScbaepmanLohman,
Van Limburg Stirum en Drucker.
Verschillende Kamer-clubs hebben zich
reeds geconstitueerd. De vrijzinnig-democraten
kozen den heer Drucker tot voorzitter, mr.
Smidt tot secretaris en de socialen Van der
Kol tot voorzitter en Ter Laan tot secretaris.
Het bestuur der katholieke club heeft dr.
Schaepman tot voorzitter, mr. Travaglino tot
vice-voorzitter en Van der Kun tot secretaris.
Op de aanbevelingslijst voor raadsheer
ter vervulling der vacature in den Hoogon
Raad (vacature Van Blom) is als no. 1 ge
plaatst mr. H. Binnerts, vice-president van het
Hof te Leeuwarden.
Benoemd tot burgemeester der gemeente
Schoterland de heer L. Feitz Gz.
Eerste Kamer. Zitting van Donderdag.
De Kamer heeft het Adres van Antwoord op
de Troonrede goedgekeurd nadat bij de vierde
paragraaf door den heer Van de Putte van
den Minister van Koloniën de verklaring was
uitgelokt dat het aanhangig gebleven wetsont
werp betrekkelijk de opleiding Indische ambte
naren is ingetrokken en dat, mocht een defi
nitieve maatregel dienaangaande niet vóór 1
Februari tot stand zijn gekomen, bij suppletoire
begrooting alsdan tijdelijke maatregelen zullen
genomen worden om in den dienst van 1904
te voorzien. Vóór dien tijd zijn er voldoende
ambtenarenspr. blijft voor een tweejarige
opleiding gestemd. Het adres is de Koningin
aangeboden. De Kamer is uiteengegaan.
In Brack's Doelen Hotel te Amsterdam
De Vereeniging tot bevordering van Gere
formeerde Ziekenverzorging in Nederland hield
Donderdag te Leeuwarden, onder voorzitter
schap van Dr. R. Mulder, pred. te Haarlem,
hare gewone jaarlijksche vergadering.
Na afdoening van eenige huishoudelijke
zakenwerden tot bestuursleden herkozen de
heeren Dr. B. J. F. Bavinck, arts te Rotter
dam, en Dr. J H. A. van Dale, geneesheer-
directeur van Veldwijk. Daarna betoogde Ds.
J. Hulsebos, pred. te Vlissingen, de wensche-
lijkheid om voor ziekenverpleegsters op de
spoorwegen redactie van prijzen te verkrijgen,
en gaf Ds. J. Teves, pred. te Beekbergen,
eenige middelen aan om het maandschrift
»Bethesda” in ruimeren kring te verspreiden.
Ds. Franssen te Zwolle, hield een referaat
over de roeping van de diaconiën en de taak
van de Vereeniging ten opzichte van het veel
vuldige lijden door krankheid. Ds. G. J.
Barger, pred. te Driebergen, besprak de methode
van opleiding onzer zieken verzorgsters.
Bij de openingsplechtigheid van de Staten-
Generaal werden in de loges der troonzaal op
gemerkt eenige leden van het congres voor
crimineelo anthropologie, benevens de vice-
burgemeester van St. Petersburg met zijn da
mes.
De schaalcollecte te Leiden ten behoeve
van de Boerenvrouwen en kinderen in Zuid-
Afrika heeft ruim f 2700 opgebracht.
Ds. J. Bruins, predikant bij de herv.
gemeente te Knijpe, heeft zich belast met de
redactie van de rubriek ^Buitenland” in het
socialistisch orgaan De Klok, onder hoofdredac
tie van het Kamerlid Van der Zwaag.
Het Adv. v. F. vertelt dat de geest van
den Amerikaanschen staalkoning, die een alles-
dwingenden strust” in ’t leven riep, te Hee-
renveen ronddwaalt. Hij verscheen den melk-
tappers en de prijs der melk ging omhoog
hij bezat ook de hoofden en harten der bar
biers, die j.l. Zondag met Carnegiaaneche idee
ën samen kwamen en het scheerloon verhoog
den voor klasse I van 3 op 5 ets.
In een dorpje in Zevenwouden werd een
vrouw begraven, waarbij geen enkel familielid
tegenwoordig was en buren »de laatste eer”
bewezen, na eerst een goede hartversterking
te hebben genomen. Na afloop werd er weer
duchtig geproefd, oude veeten werden opgera
keld en weldra kwam het tot bloedige hand
tastelijkheden, aan welk schandaal de politie
een eind moest maken.
Naar de Leeuw. Gt. mededeelt hebben
de Friesch N. Hollandsche en de Leeuwarder
Stoomboot Maatschappijen, die beide op Holland
voeren, besloten tot een fusie. Dit is geschied
omdat de maatschappijen, naast elkander be
staande, niet in staat waren dividend uit te
keeren.
Te Slochteren (Gr.) werd een merrie
De merrie werd na af-
Kolham gevoerd, het
Den volgenden morgen
Van Zinnicq Bergmann
in eene vereenigde zitting der beide Kamers
plaats.
Nadat de Koningin, aan de zijde van haren
Gemaal, Prins Hendrik, de vergaderzaal was
binnengetreden en op den troon had plaats
genomen, las zij met duidelijke stem en vrij
vlug de Troonrede voor, waarvan wij den ver
korten inhoud hier weergeven.
Nadat van de buitenlandsche betrekkingen
alleen gezegd was, dat zij »van vriendschap-
pelijken aard” zijn (over den oorlog in Zuid-
Afrika werd gezwegen) en dat een overeen
komst met China is gesloten, betuigde H. M.
dat leger en vloot en het ambtenaarspersoneel
reden tot tevredenheid hebben gegeven door
hunnen loffelijken ijver. Verder verzekerde
de Koningin dat de algemeene volkstoestand
wel tot dank stemt, maar dat er moet worden
voortgebouwd op de christelijke grondslagen
van ons volksleven. Daartoe moet de Zondags
wet worden herzien, moet opgetreden worden
tegen speel- en drankzucht en het onderwijs
meer worden vrijgemaakt. Voorts zal een
rechtstreeksche vertegenwoording van landbouw j
worden ingesteldvervalsching van voedings
middelen worden bestreden en een octrooiwet
worden aangeboden. Verplichte verzekering,
door de ongevallenwet voorgeschreven, zal on
verwijld worden uitgevoerd en verzekering
tegen gevolgen van ziekte, invaliditeit en
ouderdom zal worden voorbereid en ook tot
de zeevisscherij en den landbouw uitgebreid.
De rijksinkomsten zullen daarvoor door ver-
booging van invoerrechten worden versterkt.
Voor het leger zal snelvuurgeschut worden
aangeschaft, hetgeen aanzienlijke geldelijke wordt einde dezer week verwacht H. M. de
offers zal vergen, terwijl godsdienstzin en zede
lijkheid in de kazernes en op de schepen zal
worden aangekweekt. Ook in Indië zal wor
den getoond dat Nederland aldaar een zedelijke
roeping heeft te vervullen en zal naar decen
tralisatie van bestuur worden gestreefd.
Alle leden der Tweede Kamer zijn toe
gelaten uitgezonderd alleen dr. mr. J. Schok*
mill IB FBIESLIÏII.
MUM'- FA IIIIEIITEIIIF.-
w*
F
l
UITGEVER:
k
t
t
i
MMS
I