L
f 3
ZATERDAG 26 OCTOBER 1901.
No. 85.
M - -
Nieuwstijdingen.
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad versohynt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
man.
g
l.
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUffl.
1
van het politiecorps op 1100
Een verwoed gevecht is te Pawlowski,
in Rusland, geleverd tusschen de boeren van
de Tolstoïaansche kolonie en orthodoxe boe
ren, die met elkander in oneenigheid leven
sedert de excommunicatie van Tolstoï door de
heilige Synode.
De aanhangers van dezen, die in minder
heid waren, werden verslagen, en lieten ver
scheidene gewonden achter. Troepen moesten
de orde herstellen.
Pry's per kwartaal 70 oent franco per post 86 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 oenta.
Voor eiken regel meer 7} cent. By abonnement is de prys belangryk lage
Voor waarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever,
De Morning Leader zond aan 8000 gees"
telyken briefkaarten waarop de regeerings-sta"
tistiek der sterftecijfers voorkwamen, die in de
concentratiekampen van kinderen waren opge-
teekend met de vraag of het nu geen tijd was
in het belang der kinderen tusschenbeiden te
komen.
In 55 pet. der antwoorden werd het blad
ui gescholden, somtijds in kroeg-taal, 14 pet.
verklaarde zich vijandig gezind tegen de Mor
ning Leader zelf, en er waren slechts 14 pet.
waarin werd toegestemd, dat de kinderen gered
moeten worden.
En Engeland heet zoo bijzonder christelijk!
Te Dundee in Schotland heeft een mee
ting van Engelsche vrouwen plaats gehad, waar
op de gravin van Aberdeen den handschoen
opnam om den oorlog te brandmerken.
Wij verspillen, zei ze, het bloed onzer zonen
en ons geld op Afrikaanschen grond, terwijl
we de Amerikaansche markt ons concurrentie
laten aandoen op ons eigen grondgebied. We
hebben alle liberale beginselen, die de groot
heid uitmaakten van Engeland, opgeofferd voor
een neiging tot valsch patriotisme en van ty-
rannie die onzen ondergang bewerkt. Alle
heilzame verbeteringen worden verwaarloosd in
het belang van den wreeden oorlog. Het is
tijd dat de liberale party wakker wordt.
Tegelgk met Salisbury is Eduard VII
gister uit Schotland te Londen teruggekeerd,
waarna een zitting van den ministerraad in
verband met den oorlog werd gehouden. De
Koning moet meermalen zyn vrees te kennen
hebben gegeven, dat de oorlog by zyn kroning
in Juni 1902 nog niet uit zou zyn.
Opnieuw wordt verzekerd, dat Lord Salisbury
voor het einde van dit jaar zal aftreden.
Weer een ongelukje by de Britsche ma
rine. De torpedo-vernieler Dragon is te Malta
aangekomen met beschadigden boeg. Het schip
had den kruiser Harrier aangevaren. Als het
zoo blijft voortgaan zouden die torpedo-vernie-
lers wel onderzeesche booten kunnen worden
in den letterleken zin des woords.
Een nieuw slagschip zal door de Engelsche
marine-autoriteiten worden gebouwd, dat ieder
ander oorlogsschip in afmetingen zal overtreffen.
Het moet 16,500 ton verplaatsen en 425 voet
lang zyn. Het grootste thans bestaande Brit
sche oorlogsschip verplaatst 15,000 ton en is
400 voet lang.
Het is de Amerikaansche vlootdie op het
oogenblik de grootste oorlogsschepen bezit. Het
zijn de New Jersey, de Pennsylvania en de
Georgia, ieder metende 15,320 ton.
Het nieuwe schip zal Britannia heeten.
dichter by hare dochter, aartshertogin Elisabeth, I
te zyn gedurende den tyd die het huwelyk
dezer laatste voorafgaat.
Men meldt uit Apeldoorn:
De groothertog van Saksen met gevolg ar
riveerde Donderdagmorgen te 11.17 met een
extra-trein. Prins Hendrik was in uniform
van Schout-by nacht op het perron aanwezig
met zyn adjudant jhr. Hooft Graafland, graaf
Bentinck en de burgemeester van Apeldoorn
in ambtsgewaad. Het perron was met planten
versierd.
De groothertog is een jongmensch, klein van
gestalte. De prins en zyn gast drukten elkaar
de hand.
Nadat door een eskadron van het 1e regi
ment huzaren van Deventer onder commando
van den ritmeester A. B. van Tienhovende
militaire eerbewyzen waren gegeven, reden de
prins en de groothertog in een a la Daumont
bespannen rytuig naar Het Loogeëscorteerd
door de huzaren. Op Het Loo werd de stand
aardvlag en de landsvlag van den groothertog
naast den Kon. standaard geheschen.
De groothertog droeg een fraaie groene uni
form met zilver gegalonneerd en zware zilveren
epauletten.
Op de Prov. begroeting van Friesland
voor 1902 is f 40,000 uitgetrokken voor het
gewoon onderhoud der provinciale vaarwaters.
Ged. Staten stellen nu voor, dien post met
f 30,000 te verhoogen en dan de volgende
kanaalvakken uit te diepende poldervaart
langs het 6 7e veendistrict over eene lengte
van 1,025 M. geraamd op f 1,528,80;
het Langdeel, Wartenasterwyd en Rogsloot
4950 M. f 14,080; de Noorderstadsgracht
te Franeker 820 M. f 1520; de Houke-
sloot 1500 M. f 4,332; de Wijde Wij-
merts 2000 Mf 4,128het vaarwater
van de Fluessen door de zwarte wouden tot
het Var 2100 M. f 6,351,75; de Jelte-
sloot 3870 M. f 12,075; de Wester en
Noordergracht te Leeuwarden 1420 M.
f 5,326,75 de Dockumer Ee van Leeu
warden tot Barthlehiem (gedeeltelijk) f 12,000
te zamen f 61,342,30 en het restant van den
post, zoo noodig, te bezigen tot betaling van
kosten, waarmee de raming dier werken mocht
worden overschreden óf, voor zoover het be
schikbaar blgvend bedrag niet gevorderd wordt
voor opruiming van tydelyke beletselen, des-
noodig aan te wenden tot het doen uitdiepen
van vaarten en kanalen die mochten blyken
daaraan behoefte te hebben.
INHOUD van het Friesche Tydechrift
tSljucht en Rjucht”, de 26ste October 1901.
Lear om Lear!, M. Miedema. Hjerst-
mymeringen, J. Gylstra. De hjerst, M. G.
Stienstra. Fen twa jonges en ien Barge-
slachter. Brükas it er buten kingjin
frjemde wirden, D. Wijma, Koartswyl, T.
U. In lyts stikje üt beppe libben (mei
plaetsjes), D. H Z.
Naar de Leeuw. Ct. verneemt, is mr. T.
de Vries te Leeuwardenthans hoofdredacteur
van de Prov. Friesche Ct., benoemd in een
administratieve betrekking aan een der minis
teries in Den Haag en treedt hij als hoofd
redacteur van genoemd blad af.
Zigeuners. Men schrift uit Oudenbosch
aan de N. Ct.
Te Oudenbosch vertoefde dezer dagen een
uit omstreeks 30 personen bestaande Zigeuner-
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlyk Maandag en Donderdag middags 1 unr.
Advertentiön Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
bende. Niettegenstaande hun slordige kleeding
werd men getroffen door het prachtige type,
dat dit nomadenvolk vertoonde. Hun dief
achtige aard werd ook thans niet verloochend.
Met troepjes van 4 personen traden zij de win
kels binnen en beduidden, dat zy het een en
ander zien wilden. Ongemerkt verdwenen
sommige voorwerpen dan in hun zakkenof
wel men kocht iets, om, na een paar centen
op de toonbank neergelegd te hebben, daarna
bedaard weg te gaan. Bij een bakker werd
b.v. voor 1 brood een cent betaald en bij een
drogist een geheele flesch Hoffmans spiritus
met 2 dubbeltjes verrekend.
Bij enkele boeren in den omtrek trad het
volkje nog brutaler op. Kippen werden uit
de ren gehaald, haver voor de paarden uit
de kisten genomen, alles zonder betaling. Was
er weinig of geen manvolk op een hoeve, dan
werden zelfs de kasten in huis doorsnuffeld.
Zy waren ruimschoots van gangbaar bankpa
pier voorzien en trachten Zaterdagmorgen een
prachtig paard te verkoopen. Wegens den
hoogen vraagprijs ging de koop niet door.
Zaterdag tegen 10 uur werd deze dieven
bende het verblijf in Oudenbosch ontzegd en
I begeleid door de marechaussees in de richting
I van Oudgastel weggebracht.
Dysenterie. Gedurende de maand Sep
tember kwamen te Epe 12 gevallen van dy
senterie voor met 2 sterfgevallen, te Hattem
39 met 12 sterfgevallen, te Heerde 5 met 1
sterfgeval, te Laren 1 en te Oldebroek 14
gevallen met 4 sterfgevallen.
Onze provincie wordt momenteel weer
bezocht door een paar Portugeezen, die fokvee
koopen en zich op de hoogte stellen van onze
zuivelbereiding. Zij hebben onderscheidene
landbouwwerktuigen gekocht, alsmede dertig
stuks best vee, alle stamboekvee en van rood
bonte beslagen, welke in de volgende week
naar Lissabon zullen vervoerd worden.
In het circus Blumenfeld, dat thans te
Leeuwarden voorstellingen geeft en Zondag
avond op alle rangen bezet was, is toen een
der paarden schichtig geworden en over de
estrade te midden van het publiek gesprongen.
Eenige personen werden verwond en geschramd,
hoewel niet erg en er ontstond een kleine
paniek. «Publiek, publiek, vlucht, gij zijt in
levensgevaarriep in angst een der bezoekers,
maar op ’t zelfde oogenblik: floep daar had
een grappenmaker, die kalm gebleven was,
den roeper onder een grooten korf geflapt en
by de wanhopige spartelingen van den gevan
gene om weder vrij te komen, barstte het
publiek in zulk een gul gelach uit dat alle
vrees en paniek onmiddelijk weer vergeten
waren.
Tailhade, de Fransche redacteur, schijnt
naar Brussel gevlucht te zijnzijn confrater
Grandidier, de administrateur van het anar
chistische blad Le Libertaire is Dinsdagmorgen
te St. Dénis in hechtenis genomen. Zooals
men weet waren beide veroordeeld wegens het
publiceeren van een tot vorstenmoord aanhit
send artikel.
Nu wordt gemeld dat graaf en gravin
Lonyay niet naar Engeland vertrekken' Zy
zullen den winter doorbrengen in het kasteel
Hesendorf, door den keizer van Oostenrijk
ter beschikking der vroegere aartshertogin Step
hanie gesteld, om haar gelegenheid te geven
Een veldmuizen-familie. Te Andel zag
een wandelaar dezer dagen een veldmuis, die
met haar kroost den weg dwars wilde over
steken. Om bijeen te blijven hield een der
jongen het moederdier met den bek vast, ter
wijl elke volgende zyn voorganger op dezelfde
manier vasthield: De geheele trein spoedde
zich daarna met snelheid voort. «De muizen
hadden elkander zoo stevig beet, dat, toen ik
er een greep en oplichtte, de andere mede
werden opgetild. Toen ik hen weder op den
grond zette, vervolgden zij op dezelfde wyze
hun weg,” schryft de ooggetuige.
De Amsterdamsche politie. Naar aan
leiding onzer artikelen over de Amsterdamsche
politie (zie onze nummers van Maandag- en
Woensdagavond) stuurt men ons het volgende
toe
Stel de sterkte
Daar gaan af:
54 Inspecteurs.
76 Brigadiers.
4 Telegrafisten.
54 Rechercheurs.
69 Geëmployeerden.
28 Hulptelegrafisten.
45 Invaliden.
17 Bewaking particulier, zooals
Associatie-Cassa, Bank, enz.
6 Concierges.
39 Administratief personeel.
Totaal 392 man.
1100 392 708 man.
De helft van deze 708 man voor den dag
dienst is 354, voor den nachtdienst 354 man.
De helft van 354 man voor bureaudienst is
177, voor straatdienst (by nacht) 177 man.
Des nachts zijn dus 177 man op straat, in
geval er geen zieken zyn of niemand met ver
lof is. 10 pct. van het aantal manschappen
mag tegelijk absent zyn.
Zóó is de toestand
Amsterdamsche Courant.
Volgens de berekening van een dagblad
te Rome, moet de gevangenneming van Mu-
solino aan de regeering van Italië, de kleinig
heid van ongeveer een miljoen lires kosten.
Het bedrag is waarschynlyk niet overdreven,
want er zyn soms geheele regimenten voor ge-
ruimen tijd naar de bergen gezonden om den
bandiet te vangen.
Ook zyn er hooge premiën en salarissen van
spionnen en geheime politie-agenten betaald.
Al wordt Musolino nu ook tot betaling van alle
gerechtskosten veroordeeld, dan blijft dat toch
een magere troost voor de regeering, die weet,
dat hij niet in staat is, één penning te storten.
Een kostbare mantel. In een der Pa-
rijsche modemagazijnendicht bij de groote,
Opera, is een damesmantel uitgestald van echt
sabelbont. Het stuk staat geprijsd voor 140,000
fr. en de kaart vermeldt tevens den naam der
koopster, welke gelijkluidend is met dien van
een der Parijsche tooneelgodinnen.
Om den ijver van uitvinders aan te moe
digen, wil de markies van Dyon een wedstrijd
uitschrijven voor bestuurbare ballons. De con
dities zullen zyn op een bepaald punt opstygen,
een bezoek brengen aan een bepaald punt en
weder naar het punt van opstijging terugkee-
ren. Die dezen tocht het vlugst doet, is
winner.
J
1
1
m» h wviiimnr
IILIIIÏOOR HIESLIM).
O
i
i
