a
I
-w
,$g
alg
I
o
Met volle kracht vooruit!
i
t
A
WOENSDAG 30 OCTOBER 1901.
No. 86.
Een boycot.
Binnenlandsche Berichten.
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
H.
Tot de enkele landen die meer dan een mil-
En ’t zal nog erger worden.
oordeelen
der.
4
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUffl.
p
'■M
maken aan de onmenschelijkheden door Chris
tenen nog wel tegenover Christenen bedreven.
utoegejnicht" door de in Zuid-Afrika vermink
ten. Voor Z. M. en geheel het Britsche volk
onder ’t welk we zoovele goede en edele
krachten kennen, is het te wenschen, dat de
Regeering terugkomt van den verkeerden weg.
Beter half gekeerd, dan geheel gedwaald. De
krachtige maatregelen van Brittanje blijken te
bestaan in het toesteken van den vrienden
hand aan de nobele Boeren, die voorzeker niets
liever zullen wenschen, dan een eervol einde
van den langen en bangen strijd.
Het vredes-hof van ’s Gravenhage kan dan
ongestoord blijven voortdutten.
rustige toeschouwers blijven en
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVERTENTIÉN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7} cent. Bij abonnement is de prys belangrijk lage
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
Ter juiste beoordeeling daarvan dient alweer
gelet op de cijfers. Het blijkt uit de Engel-
sche gegevens zelve, dat onder Engelsche vlag
met lading binnenkwamen bijv, in dit jaar totaal
in 9 maanden ruim 10 miljoen tons (in Neder
land alleen 1,006,796 tons) zegge globaal per
maand een miljoen tons.
Om een dergelijke tonnen-inhoud onder En
gelsche vlag te weren en te doen vervangen
door andere vlaggen, ja ook daartoe zoude de
niet-Engelsche vlag in Europa niet in staat
zijn.
De leiders der boycotbeweging zullen niet
hebben kunnen becijferen dat de Engelsche
vlag door boycot uit de continentale vaart kan
worden geweerd.
Als ernstige mannen die alvorens te handelen
de feiten onder de oogen zien (en te meer
waar zooals hier de ellende van duizenden, bij
een mislukken van den strijd voor de deur
staat) zullen de leiders der boycotbeweging het
onmogelijke niet willen.
Er kan, meent de heer Onnes, in de praktijk
slechts sprake zijn niet van boycot, maar
alleen van ernstige belemmering van
de Engelsche vlag.
Daarom wenscht de schrijver, dat in plaats
van den boycot de internationale transport
arbeiders van al bun leden eischen geen dienst
weigering, geen onhoudbare stremming van het
verkeer maar een verhooging van loon,
duurder werk voor alle schepen onder Engel
sche vlag. De beleediging moge minder zijn
dan die van een boycot, het kan niet anders
dan tot een bittere ervaring van Engeland ge
rekend worden als alom in alle havens van
Europa, Engeland’s trotsche vloot, gevoelig (en
waarom niet zelfs stijgend) wordt belast, en
zulks te meer wanneer de arme transportarbei
ders, die terwille van de Boeren tegenover het
rijke Engeland dit wapen aan zouden gorden,
besluiten al het meerdere loon dat zij als een
internationale oorlogsbelasting van het roofziek
Albion heffen, te doen dienen ter ondersteuning
van de vrouwen en kinderen der Boeren.
27 miljoen tons. Men gevoelt zulke ie niet
doenbaar. In het wereldverkeer de Engeleche
vlag uit te stooten ie niet mogelijk.
Maar men kan en dat is zeer zeker tot
groot nadeel van Engeland de Engelsche vlag
in de havens van het vaste land van Europa
op ernstige wijze belemmeren.
Gaat daar heen het streven der internatio
nale transportarbeiders
Is hun dringend commando dat straks als
de organisatie voor de stipte uitvoering van het
op 1 Januari eerstkomende gereed is, beperkt
tot niet meer dan dat?
Gesteld dat zulks het geval ware, wat dan?
Onder den titel «Het souvereine Volk en de
boycot der Engelsche vlag”, bespreekt de heer
O. Kamerlingh Onnes het plan der transport
arbeiders. De heer Onnes acht dezen maatregel
van een maatschappelijk standpunt, ook met
de meeste vredelievendheid toegepast, in geenen
deele onschuldig.
Ontegenzeggelijk is het zwaard dat inter
nationaal door transportarbeiders gebezigd zal
worden een «tweesnijdend zwaard” dat buiten
twijfel ook zijn scherpe zijde keert tegen hen
die het zwaard voeren, de internationale trans
portarbeiders.
Dat intusschen zal ook hen wel bekend zijn.
Iets anders echter is en dat mogen ook wij
overwegen, de uitvoerbaarheid van het voorge
stelde plan.
Van de zeevarende mogendheden is, gelijk
bekend, Engeland de machtigste, haar tonnen-
cijfer overtreft niet alleen dat van elk der
andere natiën der wereld, maar het is ook
grooter en zelfs eenige malen grooter dan de
vloten van alle landen der wereld tezamen.
Van den wereldtonnen-inhoud op ongeveer
27,000,000 tons te schatten, vallen onder En
gelsche vlag c.a. 13) miljoen tons, (Engeland
en de koloniën tezamen gerekend c.a.l4|mil-
wijzen behooren Duitschland met 2J miljoen
tons, Amerika met ruim 2 miljoen tons, Noor
wegen met c.a. Ij miljoen tons, Frankrijk met
c.a. 1) miljoen tons.
De Nederlandsche vloot, zeil- en stoomsche- (anc*goed
pen tezamen, is slechts c.a. 600,000 tons groot,
voorwaar een ander cijfer dan toen wij Neder
landers ten teeken van heerschappij ter zee den
volg tegen de blanken keeren. En de zooge
naamde vierde stand, het onrecht ziende door
de grooten ongestoord tegenover de kleinen
gepleegd, komt hier en ginds in beweging,
om Engeland in zijne grootste belangen, den
handel en wat daarmede in verband staat, aan
te tasten.
Doch bovendienin het rijk der Britten
zelve begint de anti-oorlogspartij zich uit te
breiden. Velen, vroeger ziende blind, worden
precies door de duisternis, waarin de tegen
woordige politiek gehuld is, van hunne kwaal
genezen. De hoogere belastingen, mitsgaders
het groot aantal verminkten en rouwdragenden,
doen de oogen opengaan zelfs van de vroeger
meest verstokten. En zij, die nog doorgaan,
prat op schijnbare nationale eer en van door
zetten, doorzetten schreeuwen, maken ruzie
onderling en wijten de weinige vordering hun
ner zaak aan vroeger vergode mannen. Zoo
is thans de eerste opperbevelhebber, generaal
Buller, de zondebok. Weldra zal de opinie
zich denkelijk keeren tegen lord Roberts, om
daarna op lord Kitchener over te gaan. Onder
linge twist is al eene bittere vrucht van het
in Zuid-Afrika gestrooide valsche zaad.
En daar staan de Boerenwel verzwakt
maar toch even moedig als voor twee jaren,
vast besloten hunne eerlijke zaak tot den
laatsten man te verdedigen. Hoe men ook
getracht heeft oneenigheid te stichten tusscheu
Transvalere en Vrijstaters, de bondgenooten
blijven elkander houw en trouw. Brave ke
rels! Neen, de oorlog is nog niet uit, nog
lange niet!
Al moge Engeland nog eene laatste, krach
tige poging wagen, deze schijnt er eene der
wanhoop te zijn. Onze vrienden en stamver
wanten ginds zullen haar op waardige wijze
beantwoorden. Want waardig zijn de Boeren
tot heden altijd geweest, ondanks alle snood
heden der Britten. Ook in dit opzicht moeten
de laatsten voor de eersten onderdoen.
De Boeren hebben van het voorgenomen
Maar zoo ver is ’t nog niet en wij ho
pen, dat ’t ook nooit zoo ver zal komen. Wij
hopen dit in het belang zoowel der Boeren als
in dat der Britten.
lijk en roijaal compromis wordt gesloten, zal
Zuid-Afrika voor Engeland voortdurend een
groot gevaar opleveren.
Nu reeds gist het allerwegen. De eigen
koloniën verzetten zich tegen ’t Moederland.
De door Engeland gewapende Kaffers hebben
schieten geleerd en durven zich ook in ’t ver
werd dit vrijwel geheim gehouden,
de uitlatingen van
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlyk Maandag en Donderdag middags 1 unr.
Advertentièn Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Opening van Oranje-Nassauoord. Zater
dag had plaats de plechtige opening van het
Sanatorium Oranje-Nassauoord, gesticht op het
1 van dien naam, gelegen op den
fraaien breeden landweg van Wageningen
naar Renkum en door Hare Majesteit de
Koningin-Moeder daartoe aangeboden.
De inrichting is daar geheel afgezonderd
gelegen, naar volgens der deskundigen mee-
ning, noodig en gewenscht is. Het geheel is
zoo ingeriebt dat, zoowel aan de voor- als aan
de achterzijde, alle vertrekken uitzien op het
boschlandschap en lucht en licht ongehinderd
kunnen binnenstroomen, terwijl overal galerijen
tusseben de grootere kamers en zalen
gemaakt zijn, waar de patiënten in de buiten
lucht kunnen liggen en rusten zonder hinder
van tocht of te fel zonlicht en ook alle slaap
vertrekken rechtstreeks zuivere buitenlucht
kunnen opnemen.
De totaal-indruk van het omvangrijke ge
bouw is die van rustigen eenvoud en tevens
van zekere ernstige voornaamheid. Geen ver
sieringen, geen opsmukking, maar ook geen
stijfheid. De twee verdiepingen hooge huizing
ziet er recht vriendelijk uit. De gebogen
Maar dat alles ter zjjde gelaten.
Om de Engelsche vlag te boycotten zouden
Intusschen kunnen de grooten der aarde in de wereld-vrachtvaart thans plotseling 12^
zich verkneu- miljoen tons, het werk moeten overnemen van
teren over de domheid van Engeland, dat zoo
zijn hoofd te pletter stoot en zijn eigen ver
lamt. Dan kunnen zij hun slag slaan in de
volle bewustheid een geduchten mededinger
minder te hebben. Door zijn dolle woede
verblind ziet de Brit dit dreigend gevaar niet.
Want indien er geen eer- En met-een verzuimt bij de gelegenheid
om zijne werkelijke belangen te behartigen.
Reeds gaan er stemmen op, die daarop wijzen,
’t Engelsche Parlement heeft wel iets anders
te doen, dan oorlogscredieten te verleenen.
Wat anders en wat edelers ook. Zal koning
Edward zijne kroning vieren onder ’t voort
durend oorlogs-schandaal. Dan worde bij
Het derde jaar is ingetreden.
Het derde jaar van den Engelsch-Zuid-Afri-
kaanschen oorlog.
En de wreedheid neemt toe.
De gewone benamingen van sneuvelen, ge
vangenneming, buitmaken, vernieling of wat
daar verder volgt doen geen opgeld meer.
Allerlei protesten in den vorm van couranten
artikelen, ingezonden stukken, betoogingen met
of zonder motiën van afkeuring, zij helpen
niemendal. De oorlog woedt voort, de oorlog
zonder dat hij oorlog heet.
En met den dag wordt het erger.
Honderden en daaronder voor het grooter
deel kinderen bezwijken in de moordkampen.
Daar worden lieden, op wier bezit elke natie
trotsch zou zijn, gefusileerd of eenvoudig opge
hangen als gemeene misdadigers, zonder dat
de beul ook maar eenigszins in zijn ellendig
werk wordt verhinderd.
Dood, dood en verderf en dat alles met op
offering van millioenen schats, alles ’t welk
naderhand eene voorziening van het tiendubbele
noodig maakt. Maar dan moet ’t er ko
men, al wegen de naweeën ook nog zoo zwaar.
Men moet zich gewillig offers getroosten voor
de eer van het Vaderland.
Voor de eer van het Vaderland
Van Engeland wellicht?
Nu kan men vechten, men kan branden
men kan fusilleeren of doen hangenof wat
men nog erger kan uitdenken, de geschied
schrijver zal in de gedenkboeken der twintigste
eeuw met dikke letteren boekstaventEnge-
lands neerlaag.”
Want hoe de oorlog ook verder loopt
en welke de uitslag moge wezen, dat Enge
land bet reeds verloren beeft in ’t oog van
eiken weldenkende, is zeker. Zijne eere is er
bij ingeschoten. De onvergeeflijke gouddorst
heeft tot wreedheden geleid te afschuwelijk
om ze te vermelden. Van een «christelijk” Engelsche geweld minder te vreezen. Enge-
Engeland kan voortaan geen sprake meer wezen, lands macht is tamelijk uitgeput, hoe men joen tons).
1deze omstandigheid ook tracht te verbloemen. Tot de enkele landen die meer dan een mil-
En ’t zal nog erger worden. Daar is een Een forsche stoot nog, doch de ervaring joen tons voor de nationale vlag kunnen aan-
breede ministerraad gehouden onder voorzitter- leerde ons, dat een on weder ’t dichtst aan
schap des Konings. Z. M. wil den oorlog be- zijn einde was, als de slagen het meest hevig
ëindigd hebben voor zijne krooning. Foei, hoe
zou die plechtigheid feestelijk kunnen zijn, als
daar ginds nog werd gevochten. Een kroon De duisternis, waarin de dictatoriale macht van
met bloed bevlekt!
Wat er in dien raad besloten is? Tot heden grammen
Maar te als uit blijven, doet de uitbarsting voorspellen.
naar de uitlatingen van sommige Zij kome dan om ten slotte een einde te bezem in den mast voerden,
ministers, zal Kitchener geheel vrij worden
gelaten en op alle mogelijke wijzen met kracht
optreden, om zoo de koppige boeren zijn ijze
ren vuist te doen gevoelen en zijn voet te
zetten op den stijven nek. Zij moeten er on-
Engelands haan moet victorie kraaien
waren.
Dit nu schijnt op heden vrij wel het geval.
ue ouisternis. waarin ae uicratonaie macnt van
Kitchener het geheel hult, waardoor alle tele-
en verdere mededeelingen zoo goed
V. -
RUM IWt KIISUIID.
Ml III' II Illi Ell I El 11!
r
g
I
r
k
i
I
7
1
isjT^asg
i-.
