J
I
1
1
ZATERDAG 23 NOVEMBER 1901.
No. 93.
N ieu wsti j dingen
F V
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
Men leest in het
Door de politie te Vlissingen is proces-ver-
UITGEVER:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
was.
Omtrent de beleediging ontkende bekl. niet
regenten en regentessen op de kaak had wil
len stellenmaar hij had geene bedoeling
prof, van Rijn te beleedigen maar de godge
leerdheid die hijj beschouwt als een volksbe-
driegerij.
De Adv. Gen. mr.
door de opgaven
de pl aats waar hij de brochure ventende die
uitdrukkingen bezigde,
waar hij den agent met
heeft gebrand.
Het Hof begaf zich in Raadkamer en be-
aarcappelen kosten 28 sh. f 16,80.”
In ons
1 301 personen overleden, waaronder 16 leven-
van beklaagden zelven hes
Een Duitsche zeeman te Port Elisabeth schrijft
in een brief over den toestand aldaar o. m.
«Hier in Port Elisabeth mag zich om 9 uur
geen mensch meer laten zien. De
Prjjs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. By abonnement is de prys belangryk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever.
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlyk Maandag en Donderdag middags 1 nur.
Advertentiên Din dag en Vrijdag morgens vóór 12 nur.
De ook bij ons door het anthropologisch
congres bekende hoogleeraar Enrico Ferri hield
den 15en dezer te Rome zijn inauguratie rede
aan de universiteit.
Hij werd zeer enthusiast door de studenten
begroet en zijn rede werd met den grootsten
eerbied aangehoord.
Uit Petersburg komt de verrassende
tijding, dat binnenkort het gebruik van den
knoet, althans in het Russische leger, tot het
verleden zal behooren.
Cecil Rhodes en Jameson zijn Woensdag
te Port-Said aangekomen met het doel de Nijl
tot Khartoer op te stoomen.
Egypte treft het niet, merkt de Petit Bleu
hierbij op, het heeft er nu een achtste plaag bij
gekregen.
De Daily Mail schreef in 1899 o. a. het
volgende
lo.
Boer
was.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Donderdag.
Bij de voortgezette beraadslagingen over de
Indische Begrooting schetste de heer Idenburg
uitvoerig de zedelijke en stoffelijke roeping van
Nederland tegenover Indië, een standpunt dat
geen exploitatie van Indië wil, maar wel uit
breiding van het christendom naast volledige
godsdienstvrijheid en bevordering van Zondags
rust en zending, welke laatste niet rustverstorend
werkt. Hij vraagt vooral de aandacht voor de
verarmde Indo-Europeanen, mede voor bestuurs-
decentralisatie en acht niet bewezen de beschul
diging der socialisten dat wij een imperialistische
politiek drijven, hij meent zelfs dat de regeering
te voorzichtig ishij verdedigd de Djambische
expeditie en sommeert den heer Van Kol om
waar te maken diens bewering van tractaat-
vervalsching. Hij spoort verder aan tot een
krachtig optreden, zoo noodig ook tot regeling
van den verwarden toestand op Soemba. De
Atjeh-oorlog is thans niet meer onrechtvaardig
en spr. dringt aan op de voortzetting van het
pacificatiestelsel als het eenig middel tot vrede-
sluiting.
De heer Schaepman betoogt dat ook de
katholieke partij zich bewust is van hare
zedelijke plichten tegenover de Koloniën en
dat de beer Van Kol een koloniaal programma
heeft geschreven dat door iedere partij is te aan
vaarden. Spr. protesteerde echter tegen be
lastering der katholieke kerk door den heer
Van Kol.
De afdeelingen van de Tweede Kamer
hebben benoemd tot voorzitters de beeren
Heemskerk, Mees, de Savornin Lobman, Mut-
saers en de Waal Malefijttot onder voorzit
ters de heerenSehaepman, Roëll, van den
Berch van Heemstede, Drucker en van Vlijmen.
Leerplicht. Indertijd is gemeld, dat
enkele onderwijzers in de provincie Overijsel
gedwongen waren de school te sluiten, wijl zij
wegens een overtreding der leerplichtwet als
getuigen door den kantonrechter op een school
dag waren gedagvaard.
De schoolopziener in bet arrondissement Om
men, daartoe aangezocht door de afdeeling
Dedemsvaart van het N. O. G., heeft nu zijn
invloed bij den kantonrechter te Ommen aan
gewend om in het vervolg de zittingen in
zake Leerplichtwet-overtredingen op Zaterdag
te doen houden.
De afdeeling ontving daarop het bericht
dat een gunstige beschikking was verkregen
zeker een uitnemend voorbeeld voor meerdere
kantonrechters om het zoogenaamde gedwongen
schoolverzuim te keeren, zegt de Zw. Ct.
Voor het Gerechtshof te Leeuwarden
beeft in hooger beroep terechtgestaan Petrus
C. B., 41 jaar, colporteur te Amsterdam, die
door de Rechtbank te Groningen wegens be
leediging driemaal gepleegd en wegens mis
handeling is veroordeeld tot 3 maanden ge
vangenisstraf.
Hem was telaste gelegd dat hij den 3en,
8en en 9 Aug. te Groningen op de openbare
straat, als de Viscbmarkt enz., eene brochure
ventende, riep. Koopt en leest de onthul
ling van het Groene Weeshuis opgedragen
aan regenten en regentessen en dr. van Rijn
hoogleeraar in de godgeleerdheid enz. volks-
bekl. wegens beleediging bij herhaling zal ver
oordeeld worden tot 2 maanden gevangenis
straf.
Beklaagde vraagt vrijspraak of ontslag van
rechtsvervolging omdat hij de godgeleerdheid
heeft willen qualificeeren en niet het doel had
prof v. Rijn te beleedigen.
Uitspraak over 8 dagen.
Men meldt uit Apeldoorn
Het St. Nicolaasfeest ten Hove zal dit jaar
op het Paleis het Loo worden gevierd.
Zondag is te Davos het nieuwe Neder-
landsche sanatorium plechtig geopend door den
Nederlandschen minister residentmr. D. L.
graaf van Bylandt.
Naar het Ilbld. verneemt, zijn voor den
expres-dienst bij de Kon. Ned. Posterijen te
Amsterdam eenige rijwielen aangekocht. Het
plan bestaat, als de beambten op die fietsen
voidoende geoefend zijn, de expres-bestellingen,
die nu nog per tram gebeuren, per fiets te
doen geschieden.
I n h o u d van het Friesche Tijdschrift
vSljucht en Rjucht" de 23ste November 1901.
Lear om LearM. Miedema. Smelle Ie,
Sj. de Zee. Hjerst, J. B. d. L. In for-
sinning, Pyt fen Fryslan. Briefwiksel.
It waer en de Ijeafde (mei plaetsjes), D. H.
Z.
Een echtpaar te Harlingen, dat j.l. Zon
dag zijn 59 jarigen echt mocht herdenken, ver
heugt zich in een nakomelingschap van 74
kinderen, behuwd-, klein- en achterkleinkinde
ren.
De verzekeringsmaatschappij van paar-
denhouders in Wonseradeel neemt steeds toe
in ledental. Dit bedraagt thans 132, die te
zamen 400 paarden voor f 92,000 in de ver
zekering lieten opnemen. Van 12 Mei12
De heer Kruger zal toegeven2o. De
van thans is niet meer wat hij in 1881
Een Boerencommando slaat op de vlucht,
wanneer twee manschappen gevallen zijn3o.
Mocht het op een oorlog uitloopen, dan stellen
wij het einde daarvan op twee maanden nadat
het eerste schot zal afgevuurd zijn.
Thans twee jaren later schrijft hetzelfde blad
dat de Boeren de gevaarlijkste vijanden zijn,
welke ooit tegenover het Britsche rijk hebben
gestaan, uitgezonderd alleen den eersten Na
poleon.
Bij de onthulling van het borstbeeld van
Christiaan de Wet te Scbierstein, waarvan de
kosten, zooals men weet, door 500 Duitschers,
die allen den doopnaam Christiaan voerden,
bestreden waren, is ’t tot een incident gekomen,
doordat de feestredenaar, ds. Welker, van de
gelegenheid gebruik maakte om den Duitschen
chauvinisten eenige zeer onaangename dingen
te zeggen. In zijn bestrijding van alle militai-
risme, ook van het Duitsche, betitelde hij den
oorlog van ’70/71 als een Duitschen rooftocht
en de inlijving van Nassau bij Pruisen als een
diefstal. De in de zaal aanwezige Duitschers
maakten toen zoo’n geweldig leven, dat de
spreker zijn rede moest af breken.
Arm vredemaakstertjeTwee jongelieden
te Chicago, verliefd op hetzelfde meisje, besloten
Nov. dezes jaars stierven 5 paarden, waarvoor
f 663 werd vergoed. De omslag bedroeg over
’t afgeloopen halfjaar 0,8 pet. ’t Veefonds
»Arum en omstreken” hief aan omslag 30 cents
van f 100 en moest voor verliezen f 356 be
talen. ’t Verzekerd kapitaal bedroeg tot 12
Nor. f 124,000 voor 1000 stuks rundvee.
Te Marseille ariveerde een Duitscher,
Meijer genaamd. Hij komt regelrecht van
Botha en heeft belangrijke brieven voor Kruger
bij zich. Volgens Meyer zijn de Boeren 15000
sterk, goed gewapend, opgewekt, moediger
dan ooit, terwijl de Engelschen nog maar
40,000 man valide manschappen hebben. Kit-
verzekert hij, gaat uiterst wreed te
Alle Duitschers en Franschen, die hij
het op bet meer niet uit te houden wegens
den sterken luchtstroom, die de borst hinderlijk
beknelde.
Korten tijd daarna werd door eenige strand
bewoners aan de Zuidkust gemeld dat ze een
vlot van pisangstammen aan de kust hadden
zien aanspoelen. Bij onderzoek is gebleken dat
dit laatste vlot indertijd gediend had op den
vermelden tocht van den heer P. Er moet
dus, meent het blad, een ondergrondsche ver
binding bestaan tusschen den krater van den
Kloet en den Indischen Oceaan.
Dit lijkt vreemd.
Blijkens een telegram uit Johannesburg
hebben de Durban Roodepoort en Crown Reef-
goudmijn maatschappijen verlof gekregen om
elk met 50 stampers aan het werk te gaan.
In Noordelijk Transvaal gaat de werving van
Kaffers bevredigend.
Het aantal verlofbrieven om te mogen terug-
keeren, vermeerdert.
De onderhandelingen over den aankoop
der Deensche Antillen, zijn nog steeds gaande.
Binnenkort wordt een definitieve afsluiting van
gewest zijn in October slechts jen koop verwacht.
loos geborenen. Dit maakt slechts 10,5 op
1000 inwoners en zonder de levenloos gebore-
nen 9,7 per 1000. Een zoo geringe sterfte
komt hoogst zelden voor.
baron d’Yvoy acht zelft Een heel kras stukje.
n beklaagden zelven hes Rotterdamsche Dagblad:
doel om te beleedigen bewezen en vordert dat P-— r- o c
baal opgemaakt tegen de 44 jarige weduwe
J. H. H., wegens ontvreemding van een der
mailbootenwaarop zij als werkvrouw werk
zaam was.
Het is onbegrijpelijk dat de krasse vrouw
zich, door de politie onopgemerkt, tersluiks
met een geheel stoomschip uit de voeten kon
maken.
Volgens eene mededeeling in de Bildtsche
Courant is de welbekende heer Van Zinderen
Bakker gekozen in het voorloopig comité voor
de vrijzinnig-democratische partij in Friesland.
Volgens Het Volk heeft deze vroegere partijge
noot van dat blad zich daarmede nu geheel
j geschaard bij de tegenstanders van bet socialisme
Men hoorde eens een oud man zich
beklagen, dat hij zoo leelijk te pas gekomen
was door de omwenteling in de ideeën, die er
had plaats gevonden, naar hij zeide. Toen
ik jong was, sprak de grijsaard, hadden de
oude menschen de wijsheid, en moest ik dus
zwijgen als zij spraken, en thans, nu ik oud
geworden ben, hebben de jonge menschen de
wijsheid gekregen en moet ik weer zwijgen.
Is dat geen noodlottige samenloop van omstan
digheden
De Selompret Melajou geeft het volgende
merkwaardige voorval op van een oud-ingeze-
tene van Blitar in den krater van den Kloet.
De heer P. van Blitar dan brandde van ver
langen om toch eens af te dalen in den krater
van den berg, die aan Kediri zooveel kwaad
had gedaan. En op een zekeren dag stond
deze heer op een vlot van pisangstammen op
het kratermeer, doch kon maar een kort oogen-
blik daar blijven en keerde zoo gauw mogelijk
naar den kraterwand weer terug. Dit was zijn
geluk, want kort daarop werd het vlot naar
den bodem gezogen en kwam niet meer te
voorschijn. Volgens zeggen van dien heer was
veren dat hij den 10 Augustus een
politeagent met een brandende sigaar op de
hand brandde, toen deze hem aanvatte omdat
hij op de Vischmarkt het verkeer belemmerde
zonder daartoe verlof te hebben.
De Rechtbank verklaarde dat volksver.
beteekent svolksbedriegerij”; maar achtte niet
bewezen dat de politieagent in functie was,
omdat niet was gebleken dat bekl. geen ver
lof had het verkeer op de vischmarkt te be
lemmeren.
De Adv. Generaal legde aan het Hof over man
eene verklaring van den Burgemeester van
Groningen, dat zoodanig verlof niet aan bekl.
was verleend. chener
Beklaagde wierp eene exceptie op tegen de wer(£
dagvaarding, omdat daarin wel vermeld staat verdenktt gorden nageschoten.
maar niet de plaats
een sigaar op de hand
’savands
i levensmiddelen zijn vreeselijk duur; zoo kost
sliste, dat de dagvaarding op dat punt nietig een pond boter 4 eh 6 p 100 pond
BLAD ÏOOIIFIIIESHU
r
VEIIIS- EN IIIIEIIÏEVUE
1 Iaa» n.Al.AMAnAn TV nA a n lx. aIaaIxIr 'd/l An
I
UUlireui uo ueieeuigiug uumcuuc ucai. uic»
die woorden gebezigd te hebben omdat bij de
I I