i
y
I
I
ZATERDAG 7 DECEMBER 1901.
No. 97.
I
i
Nieuwstijdingen.
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
neger aan zijn laadstok
had
s
UITGEVEB:
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM.
t
I.
a
Prys per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent
PRIJS der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. By abonnement is de prys belangt yk lager
Voor waarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever.
veroordeeld
gespietst.
Kehtenich had
petroleum begoten
van mishandeling van zwarten.
Wittenberg die tot 5 jaar tuchthuisstraf werd
1 had een neger aan zijn laadstok
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, niterlyk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentièn. Dinsdag en Vry’dag morgens vóór 12 uur.
suprematie. Nu is op dit oogenblik de Japan
sche minister Ito te St. Petersburg en dit feit
geeft het Amerikaansche blad de New- York
Herald aanleiding de beschouwingen der Ameri
kaansche politici over de Koreaansche kwestie
te publiceeren. Volgens de Amerikaansche
staatkundigen dan is Rusland van plan voor
Japan de Philippijnen te koopen, waar de
Amerikanen toch geen raad mee weten, op
voorwaarde dat Japan aan Rusland de vrije
hand laat in Korea, hetwelk dit laatste rijk
noodig heeft als eindpunt voor zijn Transsi-
berischen spoorweg. De Japansche staatslieden
zouden wel ooren hebben naar dit plan, daar
de Philippijnen uitstekend geschikt zijn om de
Japansche overbevolking op te nemen, en dit
zou, zegt het New-Yorksche blad, de voornaam
ste reden zijn van het verblijf van markies Ito
in de Russische hoofdstad.
Onder Pingjum is aan den zeed ,k een
lijk aangespoeld, waaraan hoofd en armen ont
braken. Het is op het kerkhof aldaar ter
aarde besteld.
Maandagavond is de Cambridge van de
Great Eastern Railway op weg naar den Hoek
van Holland nabij het lichtschip van Cork in
een flottielje van zes Engelsche torpedojagers
terecht gekomen. Ze kwam in aanvaring met
den torpedovernieler Salmon, die zware averij
opliep. De bemanning van het vernielde
vsartuig redde zich op vier na langs een van
de Cambridge neergelaten lijnvan deze vier
vermisten werden later twee, deerlijk verbrand
teruggevonden, de anderen, die vermoedelijk
door den stoom verbrand zijn, zijn nog niet
gevonden. De Cambridge nam het oorlogs
schip op sleeptouw en bracht het naar Har
wich.
Volgens de Pall Mall Gazette is de Salmon
totaal verloren.
Het wrak van den tijdens de manoeuvres
van dit jaar bij Alderney verongelukten tor
pedojager Viper, »het snelste schip ter wereld”,
is voor £100 verkocht aan een firma te Sou
thampton. De admiraliteit heeft zich het recht
voorbehouden tegen een bepaalden prijs terug
te koopen van de afbraak wat zij wenscht.
Wreede martelingen zijn aan het licht
gekomen bij de behandeling van de strafzaak
tegen de drie handelsbedienden te Kameroen,
beschuldigd
I
een neger de handen met
en ze daarna in brand ge
stoken hij kreeg drie jaren tuchthuisstraf.
Haesloop die tot acht maanden gevangenis
straf werd veroordeeld had een opper
hoofd met zijn rijzweep een oog uitgeslagen.
De straffen worden in Duitschland ondergaan.
Ook de Eems in den Noordwestelijken
hoek van Pruisen is buiten haar oevers ge
treden. Het water heeft op veel plaatsen
schade gedaan aan het winterkoren.
De Bazelsche dierentuin heeft een gift
van f 750,000 frank ontvangen van een rijken
koopman, daar. Deze som zal zeker welkom
zijn, want de inrichting verkeerde in moeie-
lijke omstandigheden.
Maandagavond werd een belangrijke
diefstal gepleegd op de lijn Amsterdam-Brus
sel Parijs zegt de Vlaamsche Gazet.
De regeering wil wel de Nederlandsche on
derdanen op gouvernementskosten herwaarts
vervoeren, doch kan dezelfde bescherming niet
uitstrekken tot onderdanen van andere staten
evenmin als vreemde staten dit tegenover niet-
onderdanen zullen doen.
De gister vermelde vragen beantwoordde de
regeering dus ontkennend.
EERSTE KAMER.
De zitting' der Eerste Kamer wordt na af
doening der aanhangige kleine wetten verdaagd
tot Vrijdagmiddag 27 December.
Bij de verkiezing van een lid der Tweede
Kamer in ’t hoofdkiesdistrict Tilburg (vacature
Jansen) zijn uitgebracht 4368 geldige stemmen,
waarvan op de heeren Arts 1865, Bergmeijer
107, Sloet tot Everloo 298 en Van Waesberghe
2098. Herstemming alzoo tusschen de heeren
Van Waesberghe en Arts.
Benoemd tot burgemeester der gemeente
Smallingerland de heer A. Bruins Slot, thans
burgemeester van Schiermonnikoog.
Aan den heer J. Troelstra, is, op ver
zoek, eervol ontslag verleend als ontvanger der
directe belastingen te Leeuwarden (buiten-ge-
meenten).
’t Aantal sprekers bij de algemeene be
raadslagingen over de Staatsbegrooting 1902
is reeds tot een twintigtal geklommen. Namens
de Regeering antwoordde Dr. Kuyper. Na
hem zullen nog wel meer zich doen hooren,
of anderen repliceeren. Er kan een goed stuk
van de week mee heengaan.
De gezondheid van II. M. de Koningin.
Men meldt uit den Haag het volgende
Hofbericht:
»H. M. de Koningin heeft gister voor het
eerst na Hoogstderzelver ongesteldheid een
wandeling gemaakt.
Naar aanleiding van de bovenstaande mede-
deeling zijn wij gemachtigd te berichten dat
het herstel van H. M. een voldongen feit is;
de ziekte van H. M. laat geen andere herinne
ring na dan de ondervonden zeer groote te
leurstelling.”
Een teleurstelling die de natie met de Ko
ninklijke familie oprecht zal deelen.
Ongelukken. Op de tramlijn nabij Vechel
is Maandg een onbekend manspersoon gevon
den, badende in zijn bloed en bewusteloos.
Bij onderzoek bleek, dat hem een oor van
het hoofd gescheiden was en dat hij 3 ribben
had gebroken. Waarschijnlijk is hij van de
laatste tram van Helmond naar Vechel geval
len. In hopeloozen toestand is hij vervoerd.
In een onbewaakt oogenblik dronk het bijna
2-jarig eenig zoontje van den heer B. te
Heeze, van een flescbje vitiriool. Spoedig in
geroepen geneeskundige hulp mocht helaas
niet meer baten. Na vreeselijke pijnen is ’t
ventje overleden.
Blijkens bij het Dep. van Marine ont
vangen bericht is Hr. Ms. instructieschip Nau
tilus, onder bevel van den kapt.-luit. ter zee
P. Scholten, 2 dezer van Las Palmas ver
trokken, ter voortzetting van den oefenings-
tocht, en Hr. Ms. opnemingsvaartuig Van
Doorn, onder bevel van den luit, ter zee le
kl. F. J. Stam, 3 dezer te Colombo aange
komen.
INHOUD van het Friesche Tijdschrift
tSljucht en Rjucht” de 7de December 1901.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag.
Bij de voortgezette behandeling der Staats
begrooting vroeg de heer Nolting algemeene
invoering van minimum loon en minimum ar
beid bij Rijkswerken.
De heer De Savornin Lohman weet de schei
ding tusschen het volk en de liberale partij aan
de opwekking van de clerikale hartstochten en
verheugde zich over de optreding van een
christen-regeering, hij zal blijven verdedigen de
maatschappelijke instellingen tegen een tyran-
nieke democratie en zei zijn loyalen steun aan
het kabinet toe, zich de vrijheid voorbehouden
de de maatregelen der regeering, vrij van alle
kiezersinvloed, onderworpen aan God en ge
weten, te beoordeelen.
De heer Fokker pleitte voor regeling van
de rechtspositie der ambtenaren en verhooging
van de draagkracht der directe belastingen.
De heer Heemskerk voorspelt de regeering
den dank der natie wanneer zij slechts ziekte-,
invaliditeits- en ouderdomsverzekering en vrij
making van het onderwijs tot stand brengt.
De heer Passtoors betwistte dat de socialisten
de mannen zijn die de sociale quaestie oplos
sen, en kwam op tegen het verwijt, dat de
katholieken niets voor de sociale actie doen.
Hij herinnerde aan al de goede werken der
katholieken voor het arbeidersvolk
Zitting van Donderdag.
Staatsbegrooting.
De minister van binnenlandscbe zaken, de
heer Kuyper hervatte de beantwoording van
de algemeene beschouwingen.
Als de Kamer het verlangt, zal de regeering
trachten verlof te krijgen voor het overleggen
der stukken, betrekking hebbend op de Vredes
conferentie.
Inzake Transvaal moet Nederland in de
neutrale houding der vorige regeering volhar
den, echter diligent blijvend voor de handha
ving van het volkenrecht en herstel van den
vrede.
De minister schetste de positie en het ka
rakter van het kabinet een coalitie-kabinet
gebaseerd op wederzijdsche inschikkelijk
heid. Hij dankte voor den steun der rechter
zijde; het kabinet zal ook de belangen der
kleine luiden behartigen.
Tegenover het anti-clerikalisme en de onver
draagzaamheid der liberalen, stelt hij het cal
vinistische streven dat gewetensvrijheid en bur
gerlijke vrijheid naar den volksgeest wil en
geestverkwikkende vermaken toelaten.
Maatregelen tegen de werkloosheid acht ook
de regeering noodig. Persoonlijk christen-de-
mocraat willende blijven, zal de hoofdroeping
van het Kabinet zijn sociale hervormingen op
economisch gebied tot stand te brengen, maar
alle wetten zullen doordrongen zijn van chris
telijke beginselen en grondslagen, opdat het
Evangelie kome in het huiselijke en maatschap
pelijke leven, een geest, berustende op Gods
ordonnantie der naastenliefde.
In antwoord op de interpellatie van den heer
Van Kol, zeide de minister van buitenlandsche
zaken, Van Lynden, dat de regeering alles zal
bevorderen, wat particulieren doen tot verzach
ting van het lot der bewoners van de concen
tratiekampen.
Lear om Lear M. Miedema. Ut it Ameri-
kaensk C. H. De pot en de tsjettel C. H.
In drok petear J. b. d. L. Ek in reden
M. G. Stienstra. Ljeafst allinne. Sliep-
sankje C. II. Koartswyl C. H. Gouda.
Alkmaer. Briefwiksel D. It waer
en de Ijeafde, (mei plaetsjes), D. H. Z.
Ovens met cokes. Volgens de Bakkers
courant is te Amsterdam in de nieuwe wijken
der stad door B. en W. als eisch voorge
schreven bij het oprichten van nieuwe bakke
rijen, dat de ovens met cokes gestookt moe
ten worden.
Te Kampen werd dezer dagen door een
ingezetene ten gemeentehuize aangifte gedaan
van de geboorte van zijn 22e kind.
Dat niet alleen in Friesland de prijzen
der landerijen stijgende zijn, bewees dezer dagen
de verkoop eener hofstede in de gemeente
Krabbedijke. In 1885 in publieke veiling gekocht
voor f 900 per hectare, bracht deze hofstede
nu f 1698 per hectare of f 42000 meer op.
Als een onfeilbaar middel tegen hoofdpijn
wordt in een Duitsch blad opgegeven, C2S
H28 Nl, zijnde: Tetramethyldiaminodiphenyl-
methylanilinomethaankoolzuurnitriet.
Zeg het eens na!
In een stadje in Amerika werd een bond
van jonge meisjes opgericht. Geen der leden
mocht zich inlaten met jonge mannen die
rookten. Daarop volgde een vereeniging van
jonge mannen, die zich verbonden slechts aan
jonge dames buiten genoemd stadje het hof te
maken. Een tijdlang hielden beide partijen
vol, maar nu is ten slotte de damesvereeniging
ontbonden omdat allengs alle leden haar ver
lieten. Het asterke geslacht” heeft weder
overwonnen.
Op het oefeningsterrein De Staart, te
Dordrecht hebben in tegenwoordigheid van den
comdt. en de officieren van het korps ponton
niers, onder leiding van den le luit. De Kreuk,
van de munitiefabriek aan de Hembrug, proef
nemingen plaats met het doorslaan van eiken
palen door middel van prikrinezuur.
De bedoeling is om de juiste hoeveelheid
te constateeren van dit brisant springmiddel,
j dat in oorlogstijd aangewend zou kunnen wor
den, tot het vernielen van brughoofden.
Naar de Dordr. Ct. verneemt, zijn die proef
nemingen uitstekend geslaagd.
Te Loenen kreeg eergister-namiddag de
dochter van den veehandelaar Ophoven, bij
het melken zulk een hevigen stoot van een
koe, dat zij bewusteloos ineen zakte. Naar
huis gebracht, was zij bij aankomst reeds over
leden.
Een hardhandige vrouw. Door de poli
tie te Oud-Beierland is proces-verbaal opge
maakt tegen een vrouw, die een onderwijzer
der openbare school een pak slaag had toe
gediend. Aan de vrouw was medegedeeld dat
de onderwijzer haar kind had geslagen, wat
bij onderzoek is gebleken niet waar te zijn.
Rusland en Korea. Zooals men weet
is de Russische Beer steeds bezig zijn gezag
uit te breiden aan de Chineesche grens. Daar
ligt ten zuiden van het door de Russen pas
bezette Mantsjoerije het rijk Korea, ongeveer
zoo groot als Engeland en Schotland te zamen,
met omstreeks 10 millioen bewoners. In dit
rijk betwisten de Japanneezen aan Rusland de
Rl lllll lll IA III.
IIUII Ml HIEM lVI.
5
j
F
5
F
3
1
3
r
i
3
1
1
5
I
F
r
3
1
3
L
1
1
v-Wf
grO'sü"'
t
i
5
i
i
i
L
B
S
0
1
1
I
1
1
I
L -H»
