I
De oorlog in Zuid-Afrika.
I
Bericht!
WOENSDAG 11 DECEMBER 1901.
No. 98.
Buitenlandsch Nieuws.
Nieuwjaarswenschen
a 25 cent,
van 1 Januari, wordt weder
Een en Dertigste Jaargang.
Dit Blad verschijnt eiken WOENSDAG en ZATERDAG.
DE UITGEVER.
I
H.
’t een jaar te
de Almadensche
Pry’s per kwartaal 70 cent franco per post 85 oent
PRIJS der ADVEHTENTIÉN van 15 gewone regels 40 cents.
Voor eiken regel meer 7| cent. By abonnement is de prys belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen by den Uitgever.
Winston Churchill, een vroeger oorlogscorres
pondent, thans lid van het Parlement, heeft in
eene redevoering te Birmingham het Britsche
UITGEVER»
Y. KUIPERS, FIRMA H. BRANDENBURGH EN ZOON. TE WORKUM
»Gij geeft om ’t oordeel niet der volken,
Gij dult hen als uw rechters niet!
I
in „FRISO”
aangeboden.
''oor spoedige toezending houdt zich
aanbevolen
De laatste berichten uit Pretoria vertellen
ons dat de Boeren opnieuw teekenen van be
drijvigheid toonen. Mogen ze spoedig weder
van zich doen booren, zoodanig dat den Oost-
Indisch dooven heeren op ’t kussen te Londen,
de schrik om ’t hart slaat en zij geneigd wor
den bevonden binnen den kortst mogelijken tijd
vrede en gerechtigheid te bevorderen.
De afschuwelijke moord in Zuid-Afrika heeft
reeds veel te lang geduurd.
leger in Zuid-Afrika vergeleken bij een duiker,
die met zware, van lood voorziene laarzen onder
water naar beneden wordt gelaten, met eene
lange, dunne buis, zijn lijn van communicatie”,
die elk oogenblik kan afgesneden worden. In
die conditie moet hij een visch bevechten, die
in het water leeft en derhalve in zijn element
is.
’t Beeld is teekenend en duidelijk genoeg
de duiker stelt den Brit, de visch den Boer
voor.
Brieven en Berichten, de Redactie betreffende franco
aan dit adres, uiterlyk Maandag en Donderdag middags 1 uur.
Advertentièn Dinsdag en Vrijdag morgens vóór 12 uur.
Maar toch, gij moet ze als rechters dulden,
Zij zwjjgen niet, als gij ’t gebiedt.
»Wat trouweloos is en wreedaardig.
Wat laf en laag is en gemeen,
Daar gaat al duldt gij 't niet, hun vonnis
Als gloeiend ijzer overheen.
«En ’t laat, al duldt gij 't niet, toch blijven
Een vlek, een brandmerk op uw naam,
Een schandeteeken op uw voorhoofd
En een verwensching in uw faem.
«En dan, verwaat’ne! de Historie
Slaat op uw wenk haar boek niet dicht;
Zij blijft, al duldt gij ’t niet, u richten,
En haar gericht is Godsgericht.
Dirfde de Engelsche opperbevelhebber, lord
Roberts, voor ruim een jaar reeds verklaren:
i>de oorlog is uit!" wij weten, hoe zijn op
volger lord Kitchener, de handen meer dan vol
had, om te behouden, wat zijn voorganger hem
had nagelaten en dat hij bij dat werk menge
veer heeft moeten laten vallen.”
Thans wordt een ander liedje gezongen en
wel dit: «de oorlog staat stil!”
En inderdaad, ’t heeft er veel van. ’t Zijn
slechts enkele schermutselingen, waarvan gewag
wordt gemaakt, ’t Groote Engelsche leger mag
wat heen en weer scharrelen, op de moord
kampen toezien, wat vee en oude mannetjes
opzoeken en verder alles verrichten, wat zijn
roem kan verhoogen, ofschoon zulk werk fat
soenlijke dapperen tegen de borst zou stuiten.
Ondertusschen kost dit lanterfanten elke week
millioenen scbats en mogen de brave Engelschen
betalen.
En wat doen de Boeren ondertusschen Ze
houden de Britten hier en daar wat bezig en
vertoonen zich zoo voor als na op verschillende
plaatsenom hunne vijanden eenige afleiding
te bezorgen of wel in de war te brengen. Maar
’t frooter deel is aan ’t oogsten. Het verza
mel en brengt het verkregene daarop in veilig
heid, het herstelt, wat daaraan behoefte heeft
en rust zich middelerwijl opnieuw ten strijde,
uit, want de Boer is boer en krijgsman tevens.
Teiwijl de Brit als ’t ware met den dag ver
armt en verslapt, neemt de rijkdom van den
Boer toe en wint zijne veerkracht, waardoor hij
in staat is spoedig weder met ernst op te tre
de. Zulke momenten zijn er in dezen oorlog
meor aan te wijzen en ’t heeft al den schijn,
dat de Engelschen daarvan niets begrijpen.
Vandaar ook de afkeuring van de vrienden
der Regeering van de pogingen der liberalen
om tot een vergelijk te komen. Zij beschou
wen deze als onvaderlandlievend, want, zoo
zeggen ze, de oorlog staat stil, het verzet is
gefnuikt, derhalve is de krijg zoo goed als aan
’t eind
Welk eene zelfverblinding, hoe spoedig zullen
de heeren weder ontnuchterd worden 1
Gelukkig hoort men dezer dagen minder van
opgehangen of gefusileerde «rebellen”. Deze
omstandigheid is minder te wijten aan eene
menschlievende bui van lord Kitchenermaar
meer te verklaren uit het feit, dat de Boeren
tegen hunne gewoonte in, nog altijd een
77 tal gevangen genomen Engelschen niet heb
ben losgelaten. Zouden de Britten er gijzelaars
in zien?
Gelegenheid tot het plaatsen van
De resolutie, aangenomen door de te Derby
gehouden vergadering der Liberale Britten (de
National Liberal Federation) luidt als volgt:
«Dat dit comité der N. L. F., terwijl het
erkent, dat er ernstig verschil van meening in
de liberale partij bestaat over de vroegere sta
diën van den Zuid-Afrikaanschen oorlog, ver
klaart, dat de tijd thans gekomen is om onder-
bandelingen te openen, met het doel een eer-
vollen en duurzamen vrede te sluiten en dat
het met het oog daarop noodig is een bijzon
der commissaris naar Zuid-Afrika te zenden.
»Dit comité heeft ernstige bedenkingen tegen
de schorsing van den constitutioneelen Regee-
ringsvorm en de invoering der krijgswet, in
die deelen der Kaapkolonie, waar de recht
spraak der burgerlijke gerechtshoven had be
houden kunnen worden en ziet in de onlangs
gegeven beslissing van den Geheimen Raad,
in de appèl-zaak van den heer Marais, de ern
stigste bedreiging van de vrijheid van Britsche
onderdanen.
»Ten slotte spreekt dit comité zijn onver
flauwd vertrouwen uit in Sir Henry Campbell-
Bannerman als leider der Liberale party in het
Lagerhuis.”
Of deze motie iets zal helpen Kwaad doet
ze zeker nooit. Integendeel is ze een bewijs,
dat er onder vele Engelschen een beter gevoel
begint te ontwaken. Daarvan gaven eenige
lords bij verschillende redevoeringen reeds blijk
en ook de bovengenoemde Churchill bepleitte
eene schikking op billijke en roijale voorwaar
den.
De verschillende leden der Engelsche regee
ring echter schijnen voor dit alles doof te zijn
Zij hebben blijkbaar nog geen plan ongelijk te
bekennen. De Boeren er onder al pruttelt
geheel de wereld ook tegen De premier, lord
Salisbury, heeft dit, zoo ongeveer in dezelfde
woorden gezegd op een feestmaal den nieuwen
Prins van Wales aangeboden, ter eere van zijn
behouden terugkomst van de reis, om de we
reld.”
Wijzende op de gehechtheid der koloniën
aan het Moederland, op hunne goedkeuring van
al, wat dit verricht en op den daartoe verleen
den steun, verklaarde de premier niet te zullen
dulden, dat de andere volken als rechters over
het gedrag der Britten zullen oordeelen noch
dit hun ter wille te zullen wijzigen.
De aanmerkingen van die volken zijn dan
ook verachtelijk.
Onze grijze dichter Laurillard laat zich, on
getwijfeld daarop doelende in het N. v. d. D.
van 9 dezer, aldus uit:
Aan iemanddie zich niet aan 't oordeel
der volken stoort.
DUITSCHLAND. Volgens te Berlijn ont-
vangen officieele mededeelingen hebben de
gouverneur van Warschau en de voornaamste
militaire en civiele autoriteiten, waaronder de
curator van onderwijs voor het district War
scbau een bezoek afgelegd bij den Duitschen
consul-generaal, om hun leedwezen uit te spre
ken over den aanval op het Duitsche consu-
laatsgebouw te Warschau. De Russische re
geering zal een nieuw consulaatsschild laten
maken, en het in het bijzijn van vertegen
woordigers van de regeering laten bevestigen.
De gerechtelijke vervolging tegen de be
drijvers van den aanslag is reeds begonnen.
Terwijl de regeering bezig is met handel
en nijverheid door het Toltariefontwerp te be-
nadeelen, neemt de werkloosheid op veront
rustende wijze toe. Volgens een statistieke
opgave hebben 500,000 lieden, behoorende
tot verschillende takken van nijverheid, geen
werk, dat is 4,8 procent van het geheel. In
de groote steden stijgt het percentage tot 7
en 10. Vooral de Berlijnsche metaalindustrie
lijdt een kwijnend bestaan. In de maand
October 1900 gaf zij aan 73,100 menschen
werk en thans is dat cijfer gedaald tot 32,200
of 44 procent.
De echtscheiding des Groothertogs van Hes
sen van zijn gade, Prinses Victoria Melita van
Coburg, is nu zeker en zal worden uitgespro
ken door een bepaalde commissie uit het pro
vinciaal gerechtshof te Darmstadt.
FRANKRIJK. De regeling betreffende de
kosten van de veldtocht in China en de
schadeloosstellingen wegens aldaar geleden
verliezen aan particulieren en vereenigingen,
waarover in de Fransche Kamer zooveel te
doen is geweest is door door den Senaat na
korte beraadslagingen met 224 tegen 43 stem
men goedgekeurd.
De Leeraar Hervè wegens zijne heftige
anti-millitarist. geschriften door den academi-
schen raad van Dyon in ambt en bezoldiging
niet dat het geval van Buller be
graven is. Verre van dien. Zoo generaal
Buller aan het banket dezer dagen zweeg, de
tegen hem verspreide beschuldigingen heeft ge
laten voor ’t geen ze waren, en niet nogmaals
tegen zijn ontslag is opgekomen, dan kwam
dit omdat zijne zaak reeds bij eene rechtbank
zonder hooger beroep is ingediend. Sir Red-
vers Buller moet een geheele verzameling be
scheiden en daaronder de met sir George
White [den verdediger Ladysmith] gewisselde
berichten als ook een volledig dagboek van
zijne operatiën in Natal den Koning zelven
hebben overgelegd. Eduard VII zal oordeelen.”
OOSTENRIJK. Te Weenen hebben een
groot aantal aanzienlijke personen, leden van
de aristocratie, van den Rijksraad en van den
hoogen ambtenarenstand een Vereeniging ge
vormd ter bestrijding van het duel misbruik.
De Vereeniging vaardigt heden een beroep uit,
waarin zij verzoekt, dat de eer beter beschermd
worde door de wet en er eererechtbanken en
scheidsgerechten zullen worden opgericht.
SPANJE. Volgens de bladen heeft minister
president Sagasta verklaard dat na de aanne
ming van het voorstel tot invoering van de
betaling der douanerechten in goud, andere
maatregelen zullen worden genomen om een
snellere daling van den wisselkoers te verkrijgen.
Men gelooft dat de premier zinspeelde op het
plan van een buitenlandsche leening, gewaar
borgd door de opbrengst van de Almadensche
kwikmijnen.
Aan de begrootings-commissie uit den Senaat
heeft de minister van Financiën medegedeeld
dat hij reeds beschikt over de 25 millioen
peseta’s benoodigd voor de betaling van de
geschorst, is thans door den hoogen raad van
onderwijs, onder voorzitting van den minister
Leygues vergaderd, na hem en zijn advocaat
gehoord te hebben, met 33 tegen 13 stemmen
van zijn ambt ontzet.
ENGELAND. De regeering heeft niet
lang gewacht met haar antwoord op de motie,
door de liberale partijvergadering te Derby
aangenomen. Bij monde van den vice-minister
van Koloniën, lord Selborne, die Donderdag-
aan een maaltijd in ’t stadhuis te Fulham
uitsluitend over die vergadering het woord,
voerde, heeft zij het volgende verklaard
«Ons antwoord op deze politiek is duide
lijk. In de eerste en voornaamste plaats,
Lord Milner zullen wij niet prijsgeven. Ten
aanzien van de toekomst is het ons voornemen
ten slotte een verantwoordelijk bestuur in te
stellen, waaronder alle blanke onderdanen der
Kroon gelijke voorrechten hebben en aan alle
onderdanen, blank of zwart, gelijke gerechtig
heid wedervaart.
«In vrede zullen wij alleen bewilligen op
voorwaarden welke in de toekomst orde en
rust in Zuid Afrika zullen verzekeren.
«En den Boeren die nog het veld houden
en steeds weer verklaren dat zij onafhanke
lijkheid eischen en niets anders zullen aan
nemen, antwoorden we dat wij den oorlog op
verre na niet zoo moede zijn als zij, en dat
voor elke maand die zij hem nog willen vol
houden, wij bereid zijn om
doen.”
Het conservatief-unionistisch tafelgezelschap
juichte den minister daverend toe.
Wat een bluf!
Uit Londen schrijft men aan de Parijsche
Temps
«Denk
graven
BLAD VOOR FRIM
NIEUWS- EN 1DIERTENTIE-
