BERICHT
Havenwerken te Workum.
Buitenlandsch Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Zij, die zich met 1 April
a. s. op Friso wenschen te
abonneeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnende
nummers gratis.
De Uitgever.
Eerste Jaargang.
ZATERDAG 3 MAART 1906.
provinciaal
Daarvoor zouden in normale omstandigheden
Dit werk toch
heeft ten doel, het verkrijgen eener meerdere
houdbare verdieping door stroomleiding
het kan dus leiden tot een werkelijk beteren
toestand en zal bijgevolg het krachtigste motief
zijn, om ook de hulp van het Rijk te erlangen.
Heeren Gedeputeerde Staten zeggen we.l,
en Kingma.
Blijkens het door deze commissie uitgebrachi'
werken hoofdzakehjk in herstellingen
bij de voorgenomen verlenging van
palage
De prijs der Advertentiën is van 1—5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
een vermindering van ontvangsten ten bedrage
van ongeveer 20 millioen zou veroorzaken.
In de Kamer is het voorstel om de brieven
port te verlagen, ondanks herhaalde waarschu
wingen van Rouvier. toch aangenomen met 523
tegen 32 stemmen, waarna het wetsontwerp aan
gaande de voorloopige twaalfden werd aangeno
men.
In den Senaat zeide Rouvier, dat door de aan
name van het betreffende artikel, de briefport-
kwestie een politieke was geworden, waarom hij
een motie van vertrouwen vroeg. Ook hier werd
met 159 tegen 92 de vermindering van het post-
tarief goedgekeurd en het wetsontwerp aange
nomen.
ENGELAND. Reuter’s Bureau meldtKoning
Eduard is Woensdagavond in Portsmouth aange
komen en Donderdagmorgen met het koninklijke
jacht «Victoria and Albert” vertrokken. Naar men
algemeen aanneemt, gaat de reis eerst naar Pa
rijs. Omtrent de politieke bedoelingen, welke
de koning met deze reis zou hebben, verneemt
de Parijsche correspondent van de Köln. Zt. dat
er tusschen Engeland en Rusland een levendige
i gedachtenwisseling plaats heeft over de midde-
w ,r., len om de conferentie te Algeciras spoedig te
der Staten het verleenen van een gelijk ryks-joen afloopen en het verzachten van het Fransch-
Duitsche meeningsverschil te verhaasten. Witte
verlangt zeer, dat de conferentie spoedig en. ge
lukkig eindige, omdat de mogelijkheid om een
nieuwe Duitsche leening te sluiten eerst dan wat
naderbij komt. Rusland heeft daarom de regee-
ring te Londen laten weten, dat het bereid is
zijn invloed te Berlijn aan te wenden om Duitsch-
land toegeeflijker te stemmen, wanneer Engeland
in dezelfden geest in Parijs werkzaam wil zijn.
SPANJE. In den ministerraad heeft de mi
nister-president als zijn meening te kennen ge
geven, dat de Conferentie van Algeciras tot een
overeenstemming zou leiden.
HONGARIJE. De coalitie roept in een mani
fest alle burgers, zonder onderscheid van partij,
op tot onvermoeiden tegenstand tegen de onwel*
o tige daden der Regeering en tot een eensgezind
Keurvorstenkamer van het Paleis het burgerlijk gevoerden strijd, welke ten slotte moet leiden
tot de overwinning.
Hierop kwam men
j bijeen, om tegen vier
terug te gaan.
’s Avonds te acht uur was er in het Concert-
Op het podium was
post van f 17.316, voor heb verlengen der
Staten het verleenen van een gelijk rijk.s-sub- denkwaardige dag. Een dag, waarop zijn keizer
teekenis van het Duitsche volk, die, nadat de
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
zienswijze omtrent dit punt vroeger kon
deelen. Zij neemt gaarne aan, dat het hier
een altijd eenigszins wisselvallige proefneming
geldt, maar zij meent ook, dat dit op zeege
bied steeds het geval is, wanneer men be
staande of liever natuurlijke toestanden wil
veranderen, en dan acht zij in elk geval deze
proefneming niet zeer kostbaar.
En om de mogelijkheid eener werkelijke en
noodzakelijke havenverbetering in deze niet
buiten te sluiten, en om ook de rijkshulp
voor het geheele werk meer te verzekeren,
stelt de commissie voor te besluiten
lo. Aan de gemeente Workum te ver
leenen een provinciaal subsidie van in de
kosten van verbetering en herstel der haven
werken zoomede van de vereischte bagger
werken, tot een maximum van f 63.748.75
in den vorm, zooals door den raad wordt
voorgesteld
2o. het college van heeren Gedeputeerde
Staten te machtigen, namens de Vergadering
subsidie bij de landsregeering krachtig te
ondersteunen.
In de Statenvergadering van 24 Juli jl.
werd dit voorstel der commissie bijna zonder
discussie alleen de heer v. Andringa sprak
van aanbeveling en zonder
hoofdelijke stemming algemeen aangenomen.
Dat rijkshulp nu spoedig worde verkregen
en het Workums havenwerken welga, tot be
vordering van scheepvaart en handel, tot ont
wikkeling van Workums groei en bloei.
III. (Slot.)
In het adres van den Gemeenteraad van
Workum aan de Provinciale Staten d.d. 4
Juni 11. werd de gevoerde correspondentie met
heeren Gedeputeerde Staten meegedeeld, onder
overleggen van afschriften der aan dat college
gezonden adressen, op welke adressen, zooals
we reeds te kennen gaven, geene gunstige
beschikking is verkregen.
Aangezien nu bij de reeds vele der ge
meente drukkende lasten het den raad niet
anders mogelijk is te besluiten tot uitvoering
der meergenoemde werken dan bij een ruim
subsidie, minstens van van het kostenbedrag,
vanwege de provincie en het Rijk beide, en hij
hoe gaarne ook die werken uitgevoerd ziende,
ze in het hoog belang van handel, nijverheid
en scheepvaart achtende, dit nochthans niet zal
vermogen, wanneer niet de bedoelde bijdragen
in de kosten hem zullen zijn toegezegd, zoo
heeft hij gemeend, met bescheiden, doch van
wege het hooge belang der zaak ernstig ver
zoek tevens, aan de Provinciale Staten te ver
zoeken, om kennis te willen nemen van het
plan van havenverbetering, waarvan de kosten
zijn geraamd op pl. m. f 63,748,75 en de
uitvoering van dit plan nog dit jaar mogelijk
te maken door j der kosten als subsidie toe
te staan en dan een aanvraag om een even-
groot rijks-subsidie te ondersteunen.
In hunne missive van 27 Juni jl., waarbij
heeren Gedeputeerden dit adres aan de Pro
vinciale Staten overbrengen, geven dezen te
kennen nog steeds van meening te zijn, dat
na herstelling der thans in zeer vervallen
staat verkeerende havenwerken, door jaarlijk-
sche, zoo noodig op ruime schaal, uit te voeren
baggeringen, voldoende in de bestaande be
hoefte is te voorzien, en dat men zich moet
onthouden het terrein van wisselvallige, zeer
kostbare proefnemingen te betreden, vooral
nu, blijkens hunne resolutie van 9 Mei bevo
rens, op grond van ’s hoofd-ingenieurs bericht,
de toestand in verhouding tot vroeger belang
rijk is verbeterd, zoodat eene bijna doorgaande
diepte van pl. m. f
het vaarwater is verkregen.
sidie bij de lands regeering krachtig te onder- j
steunen.
2 M. beneden volzee in Dit voorstel werd in handen eener commis-
i gje van vijf ieden gesteld, de heeren Buma,
Opmerking verdient het, dat dit feit niet Foekens, Oppedijk, Peerebooni
door den gemeenteraad wordt ontkend, doch 21o
dat, zonder daarop te letten, wordt gepersisteerd rapport, heeft het hare opmerkzaamheid ge-
de noorder trokken, dat door heeren Gedeputeerden de
post van f 17.316, voor het, verlengen der
Blijkens het aangeboden plan, bestaan de noorder palage, in het voorstel tot hulpver-
w van leening niet wordt opgenomen.
verachterd onderhoud
Het plankier is tengevolge van den storm- en
vloed van 1877 zoo goed als weggeslagen
Het havenhoofd is destijds zoodanig ontzet,
dat geheele vernieuwing onvermijdelijk is
De noorder palage en die om den kadijk,
sedert langen tijd in ongunstigen toestand, dat men zich moet onthouden dit terrein van
vorderen noodzakelijk herstel. wisselvallige zeer kostbare proefnemingen te
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents.
Per post f 0 65. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
verlenging van de noorder palage bij wijze
van proef en voorts de voorgedragen bagger-
werken.
Wat het eerste werk betreft schijnt het
aan heeren Gedeputeerden niet raadzaam
daarin te treden. Het baggerwerk schijnt hun
echter alleszins gewenscht, voorbehoudens nader
onderzoek omtrent de uitgebreidheid daarvan
en de juiste plaatsen, alwaar de verdieping
zal worden aangebracht. In de gewone om
standigheden zou er alleen sprake kunnen zijn
van een subsidie van laatstgenoemd werk,
doch eene herhaalde ernstige overweging der
zaak heeft heeren Gedeputeerden tot een
ander gezichtspunt geleid.
Wanneer zij in aanmerking nemen eener-
zijds, dat de gebrekkige toestand der bedoelde
havenwerken in hooge mate is verergerd door
de stormvloed van 1877 dat de kosten van
herstel, blijkens raming zullen bedragen de
som van ruim f 37.000 en, met inbegrip van
die wegens de baggerwerken ad f 9000, te
zamen ruim f 46.000, en anderzijds het
oog slaan, zoo op de ongunstige financieele
positie, waarin de gemeente Workum verkeert,
als op de omstandigheid, dat de gemeente
Workum de eenigste gemeente in deze provin
cie is, die met het geheele onderhoud harer
havenwerken is belast, dan meenen heeren ‘een woord
Gedeputeerde Staten, in zooverre terug
komende op hunne vroegere opinie, dat er
wel termen bestaan, om op meer vrijgevige
wijze tot de bestaande behoefte, van de zijde
der provincie, zoomede van rijkswege, bij te
dragen.
Ontegenzeggelijk toch strekken havenwerken
als deze, zoowel tot bevordering van het
algemeen, als van het plaatselijk scheepvaart
verkeer en is dus bij de goede instandhouding
ongetwijfeld ook het rijks- en
belang betrokken.
Bij ’s hoofdingeneur’s advies wordt aange
drongen op het nemen van krachtige eo spoed-
eischende maatregelen, teneinde de nog be
staande werken voor geheele vernieling te
vrijwaren terwijl daarbij ook wordt ingestemd
met de meening, omtrent den onredelijken
toestand, dat de onderhoudslast dezer werken
alleen op de gemeente drukt.
Het is op grond van het aangevoerde, dat
heeren Gedeputeerden aan de Provinciale
Staten voorstellen, te besluiten
lo. Aan de gemeente Workum te verlee
nen een provinciaal subsidie van J in de kos
ten van herstel der havenwerken, zoomede van
de vereischte baggerwerken tot een maximum
van f 46.432.75.
2o. Hun college te machtigen, namens de
Ontwikkeling en veredeling des volks
Aan het einde hing de spreker een prachtigen
krans aan het momument, waarna opnieuw een
«Gedenck-clanck” gezongen werdO Heer,
die daer des hemels tente spreyt.
-in het hotel «de Doelen”
uur naar Amsterdam
Rouvier I
deze bepaling en verklaarde, dat met
het schijnt haar ook toe uit de stukken, aangelegenheden rekening moest worden gehou-
Dinsdag is door de groote Maatschappij
tot Nut van ’t Algemeen, die hare vertakkingen
in alle streken van ons vaderland heeft, het
feit herdacht van den dood van haar stichter.
Honderd jaar is het geleden, dat Jan Nieuwen-
huyzen te Monnikendam overleed.
De Maatschappij, die zelf meer dan honderd
jaren telt, is krachtig en nog jong van geest.
Op ruime schaal waren uitnoodigingen gezon
den. Afgevaardigden der talrijke departe
menten waren te Amsterdam samengekomen
en zoo vereenigden zich Dinsdagmiddag een
vijfhonderdtal personen aan den steiger van
de Noord-Hollandsche tram bij het Centraal
station. Met een bootje gingen zij het IJ
over en daarna brachten extra trams hen naar
Monnikendam, waar zij door het departements-
bestuur Monnikendam werden ontvangen en
geleid naar het kerkgebouw.
Bij het binnenkomen der afgevaardigden
speelde de organist het Praeludium van Bach,
waarna een kwartet van twee dames en twee
«Wilt Heden nu Treden”
en «Myn Tijt Gaet Wech” (uit het «Devoot
Ende Profitelijck Boecxken”) zong.
Daarop hield de voorzitter van het hoofd-
o o bestuur van het Nut, mr. D. J. van Stockum,
Dat deze vijf-en-twintigjarige echtvereeniging eene rede, waarin hij de grondgedachte van
bovendien, zeldzamerwijze, zoo buitengewoon ge- Nieuwenhuyzen’s werk naging, die ook de
bijgedragen hebben, om de verhouding tusschen i
volk en vorst tot een hartelijke te maken.
FRANKRIJK. Maandag nam de Senaat bij
het debat over het voorstel tot bewilliging van j
de voorloopige twee twaalfden met 207 tegen 67
stemmen de door de Kamer goedgekeurde bepa-
ling aan, waarbij het privilegie der brandewijn-
stokers uit eigen oogst wordt hersteld. in
sprak voor
de meening van de Kamermeerderheid in fiscale
dat het herstel van het privilegie slechts gebouw groote reunie.
lukkig is geweest, moet er, zonder twijfel, toe grondgedachte der Maatschappij is geworden
wisselvallige
Al deze werken zijn gewoon onderhoud of betreden maar de commissie merkt op, dat
herstel, dus werken, waarvoor in den regel toch bij den gemeenteraad het zwaarste punt
door de Staten geen subsidie wordt verleend, der geheele verbetering juist in dit werk ligt
Daarvoor zouden in normale omstandigheden en het schijnt haar ook toe uit de stukken, aani
alleen in aanmerking komen de voorgeatelde dat de provinciale hoofding-enieur des raads <den
DUITSCHLAND. Dinsdagnamidag is in de
II
huwelijk tusschen Prins Eitel Frederik en Her
togin Sophie Charlotte van Oldenburg voltrokken.
Onmiddellijk daarna had in de slotkapel de ker
kelijke inzegening plaats, waarbij de opperhof-
prediker Dryander het Kerkelijk huwelijk vol
trok en er aan herinnerde dat het Keizerlijke Echt
paar 25 jaar geleden op dezelfde plaats voor het
altaar had gestaan. De plechtigheid werd ook
bijgewoond door het diplomatieke korps.
Na de trouwplechtigheid werd in de ridderzaal
een feestdisch aangericht, waarbij de Keizer op
het bruidspaar een dronk, en Prins Heinrich op
het Keizerlijke Echtpaar een toost uitbracht.
Vervolgens fakkeldans in de witte zaal, waarbij
de Keizer en Keizerin den eersten, het bruids
paar den tweeden rondgang deden. Nadat daarna
de grootmeesteres en de bruid de verdeeling van
den kouseband hadden uitgevoerd, verwijderden
de leden der Hofhouding zich op verlangen van
den Keizer en begaven de jonggehuwden zich
naar het jachtslot Hubertusstock.
Het is voor het Duitsche volk wel een ge-
terugziet op de ontwikkeling van de wereldbe-»
I -- --
Fransch Duitsche oorlog er den stoot aan gege-
I ven heeft, toch men mag zeggen wat men
wil eerst onder zijn regeering is tot stand ge
komen. En is de wijze, waarop zijn persoonlijk
regiment van het Duitsche rijk gemaakt heeft, 1
wat het op het oogenblik geworden is, zelden heeren Valerius”
de oorzaak geweest van groote symphathie van
buitenaf, van Duitsch standpunt bekeken, is de
groote vereering, waarvan het meerendeel van
het Duitsche volk tegenover zijn keizer blijk
geeft, toch in elk geval gegrond.
i. i i I rl o rm t L1/fll i n er van rln
j_ Tr_ji__;j z?
i en
I KI i rrnn hokhon nm dp vprhniidincr f.ncerhpn I -
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor WORKUM en omliggende Gemeenten.
