en omliggende Gemeenten.
voor WORKlffl
I
r
Bericht!
h
I
ZATERDAG 17 NOVEMBER 1906.
No. 47.
Buitenlandsch Nieuws.
Binnenlandsch Nieuws.
Uit de Kamer.
Eerste Jaargang.
1
»n
koloniale troepen is nog
de kustverlichting
hij elk stuk, door den
aangegeven, lager kon
n
d
n
e
steld met de mededeeling, dat geen opium zou
worden toegelaten in streken waar het nog niet is.
Op den Vragendag werd de Kamer gewaar,
controle door de leeken uitgeoefend, maar dat
hij ze verwierp in de meening, dat ze i
was met de leerstellingen der Kerk. Zich daarop
tot de rechterzijde wendend, zeide de minister
«Geef den Paus den raad een verzoenende hou
ding aan te nemen; als burgers van dit land
hebt gij niet het recht uw
De prijs der Advertentiën is van 1—5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
ding, werkelijk pensioen had aangevraagd, om
dat hij het met ministers plannen niet eens was
en 1
had om hem te I
te komen, wat zij blijkbaar nog al flink vond.
De werving van koloniale troepen is nog
steeds onbevredigd. Hoewel door het rijk het
toe te kennen handgeld is bepaald op f 200
jaar slechts ruim 600 personen aangenomen
voor den Indischen dienst, terwijl het contingent
voor Oost-Indië werd bepaald op 145 Oen voor
West-Indië op 75 man.
Op het eiland Terschelling zal in dit jaar
j eene belangrijke verbetering
ondergaan door het in werking stellen van twee
Zij, die zich met 1 Januari a.s.
op dit blad ivenschen te abonneeren
ontvangen de tot dien datum ver
schijnende Nos gratis.
De Uitgever.
dat de bedoelde persoon
te staan tegenover de wet in haar volle kracht.”
Tot de linkerzijde zeide minister Briand »Wij
verzoeken u om uw volle vertrouwen, zonder
hetwelk het ons onmogelijk zal zijn onzen plicht
te doen in het belang van Frankrijk.”
De voorzitter Brisson deelde mede, dat bij
hem verschillende moties waren ingediend. Die
van den heer Maujau, als volgt luidend: »De
Kamer, de verklaring der regeering goedkeurende,
vertrouwen stellende in haar vast besluit om de
wet op de scheiding onveranderd toe te passen
en iedere toevoeging verwerpend, gaat over tot
de orde van den dag,” werd aangenomen met
416 tegen 130 stemmen.
ENGELAND. Lord Cromer heeft den natio
nalisten, die het Britsche protectoraat zoo hevig
ijten. dat het niets doet voor de hoogere
ontwikkeling der Egyptenaren, en dezen zelfs,
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents.
Per post 0 65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
DUITSCHLAND. De Börsenkurier verzekert,
dat Von Bülow voornemens is in de eerste zit
tingen van den Rijksdag belangrijke verklaringen
omtrent den politieken toestand af te leggen.
En ze voegt er bijNaar wij vernemen, kunnen
deze verklaringen reeds voor het eind dezer week
worden verwacht. De dag kon nog niet worden
bepaald, omdat men eerst het bijeenkomen van
het seniorenconvent moet afwachten, eer een
overleg met het presidium van den Rijksdag
over deze zaak kan plaats hebben. De Germania
heeft ook iets dergelijks hooren vertellen en
antwoordt daarop«Praten kan men wel, maar
of de toehoorders daardoor bevredigd zullen
worden, is een andere vraag. Er zijn nu een
maal dingen, die ook met de mooiste redevoe
ringen niet uit de wereld geholpen kunnen wor
den.” Naar aanleiding van deze opmerking zegt
het Berl. Tagebl.: Men moet dergelijke kleine
boosaardigheden niet al te ernstig opvatten. Ook
het Centrum is bereid om zich bevredigd te
verklaren, als het maar eenigzins mogelijk is.
Maar het behoort tot de komedie, dat men doet,
alsof men buitengewoon hooge eischen moet
stellen aan den leidenden persoon.
Volgens de Lokal-Anzeiger ligt sedert ongeveer
veertien dagen de uitkomst der door den Rijks-
kanselier bevolen onderzoekingen naar de oor
zaken der vleeschduurte geheel gereed. De
Rijksregeering meent in den tegenwoordigen
nood onverwijld te moeten voorzien en men
mag maatregelen daartoe tegemoet zien. Of
deze zullen bestaan in tariefverlaging of in an
dere wijzen om den invoer gemakkelijk te maken
dient men af te wachten.
FRANKRIJK. Dinsdag heeft de Kamer de
bespreking hervat van de interpellaties over de
wet op de scheiding. Minister Briand verklaarde
in antwoord op een uitvoerige rede van Jaurès,
dat hij diens' meening niet deelde, dat de Paus
alleen tegen de wet was, wegens de financiëele
in strijd (voor geoefende artilleristen op f 300) en het
aanbrenggeld op f 20, ook voor miliciens en
landweerplichtigen, die voor 2 jaren bij het
O.-I leger gedetacheerd kunnen worden, werden
x x bij het koloniaal-werfdepot tot nu toe in dit
belangstelling te - - - - r
onthouden aan den godsdienstvrede, het is mo
gelijk, dat u slechte raad is gegeven, maar in
de encycliek is u door den Paus bevolen u rustig
te houdenblijft gij rustig, dan zult ge uwe
godsdienstplichten kunnen vervullen maar wan
neer gij den raad van den Paus in den wind
slaat en zult trachten de dweepzieke bevolking
tegen de wet op te zetten, dan zult gij komen
Voor dat de kamer voor het eigen Neder-
landsche huishouden de balans van uitgaven en
inkomsten onderzoekt, die haar door den mini
ster wordt aangeboden is zij gewoon de Indische
begrooting te keuren. En als gewoonlijk vielen
ook nu bij die gelegenheid harde woorden. Indië
moet er niet te best voorstaan. De Engelschen,
die nu juist niet heel vriendelijk andermans
zaken bekijken, raamden, als we uit de rede
des heeren de Waal Malefijt hooren mochten,
het tekort onzer koloniale financiën reeds op
meer dan 10 millioen. En al zal die hooge som wel
gedeeltelijk aan Engelsch leedvermaak haar ont
staan te danken hebben, we hebben vaak genoeg van
algeheele inzinking hooren.spreken, om te weten,
dat het er met onze koloniën niet juist roos
kleurig voor staat. Waarvan dat komt In de
laatste kamervergaderingen was weer merkbaar
dat de heeren het daarover niet geheel eens zijn.
De heer Van Kol, die het ergste uitpakte, weet
het aan onze baatzuchtigheid. Een gouden
dividenden-stroom gaat naar Holland en aan den
inlander komt niets van dien rijkdom ten goede.
Want niet alleen dat al dat geld in zakken van
particulieren vloeit, maar ook de staat geeft het
geld voor Indië alleen uit ten bate van zuiver
Nederlandsche belangen. Immers voor den
Indischen landbouw, voor het landbouw-crediet,
voor irrigatie wordt niets gedaan. Van reorga
nisatie van het strafstelsel en van de politie,
van regeling van den rechtstoestand der inlan
ders komt nog altijd niets. Belastinghervorming,
die de reusachtige winsten door het kapitalisme
uit den Indischen bodem getrokken, had kunnen
treffen, blijft in de pen. En het geld wordt
verknoeid aan leger en vloot, waarvoor in de
laatste 10 jaren 500 millioen was uitgegeven,
terwijl bovendien de expedities in de laatste 5
jaren nog 50 millioen kostten. Van die expe
dities, met namen van die naar Boni en naar
Bali, werd daarna een verschrikkelijk tafereel
opgehangen.
Aan geheel andere oorzaken schreven de hee
ren -Bogaardt en van Bylandt Indië’s slechte
toestand toe. Het Mohammedanisme, dat het
volk zedelijk verzwakt en ten onder brengt, was
daarvan schuld en door een andere politiek ten
opzichte van den Islam en bevordering der zen
ding zou de regeering het kwaad kunnen af
wenden.
Maar zoo heel slecht stond men er trouwens
nog niet voor, meende de heer Bogaardt. Er
was vermindering van welvaart, zeker, maar die
had niet haar oorzaak in een tekort aan inkom
sten, maar daarin, dat de gelden, die voor Indië
worden besteed, per slot van rekening langs den
inlander heengaan, ongeveer dus hetzelfde wat
ook de heer van Kol beweerd had. Maar die
had het heel wat donkerder ingezien en het
weinigje optimisme, dat nog in diens rede voor
den dag kwam hij noemde immers deze be
grooting de beste uit de laatste tien jaren
had meer zijn grond in vertrouwen op den
tegenwoordigen minister dan wel in hoop op
een algeheele verandering van den toestand.
Trouwens, dit vertrouwen kenmerkte ook de
redevoeringen der andere sprekers. Vooral de
heer Pierson scheen in dezen minister veel schik
te hebben, al was hij het op verschillende pun
ten lang niet met hem eens. Tegenover hem
hield de heer Van Deventer vol dat de toestand
der Indische financiën tot optimisme nog lang
geen reden gaf. Ook de redevoeringen van de
heeren Thomson en De Stuers klonken niet erg
optimistisch, maar dit betrof minder de finan
ciën dan wel de militaire expedities, die ook de
heer Van Kol onderhanden genomen had. En
de heer Thomson noemde deze expedities een
uitvloeisel van het geheele heerschende stelsel,
dat door zijn wreedheid zooveel verbittering
onder de inlanders kweekte.
De minister nam hiertegenover de expedities
in bescherming. Niet, dat hij niet de slacht
offers betreurde, maar van onnoodige hardheid
niéuwe lichten langs de Noordzeekust. Even
als te Westkapelle, wordt ook op den licht
toren Brandaris vóór Januari 1907 het nieuwe
electrische licht ontstoken, ter sterkte van
15.000 kaarsen. Beide vuren zullen worden
een wit bliksemlicht, zichtbaar tot op 20 zee
mijlen, toonende elke 5 seconden ééne schitte
ring van zeer korten duur (0.1 sec.).
In verband daarmede zal ook het licht van
het vuurschip «Terschellingerbank® veranderd
worden, wijl het anders een te groote overeen
komst zou vertoonen met het licht van den
Brandaris hetgeen tot noodlottige verwarring
aanleiding zou kunnen geven.
Schootklampen. Als historisch vertelt
het Hande’sbl, het volgende
Zaterdagmorgen, kwart voor twaalf.
Een vader, wiens zoontje dien morgen de
school had verzuimd, komt met het kind bij
zich aan de school en vraagt het hoofd der
school te spreken. Papa heeft een sigaar in
’t hoofd en is goed drie-kwart dronken.
De vader Meester, ik kan mijn jongen
niet naar school sturen, zijn klompen zijn stuk.
De onderwijzer Dan zult ge nieuwe
moeten koopen.
De vader Er worden toch klompen ver
strekt voor menschen, die ze niet hebben?
De onderwijzer Zeker, maar alleen voor
menschen, die ’t noodig hebben. Jijkomthier
met een sigaar in 't hoofd en bijna geheel
dronken. Je moest je schamen, zóó met je
kind hier te komen. Is dat een voorbeeld
De vader Je hebt gelijk meester, ik ben
dronken. Maar dat gaat je geen blaan.
De jongen moet klompen hebben, daar moet
het schoolbestuur voor zorgen.
De onderwijzer Moeten is een raar woord.
Dan raad ik je aan maar eens naar den
burgemeester te gaan.
De vader En ik zeg u, als hij geen
klompen krijgt, dan komt hij niet op school.
Dag, meester
De jongen kwam ’s Maandags niet op school.
Onlangs vestigde zich te Amersfoort
iemand in een manufactuurzaak en hing voor
de ramen van zijn winkel biljetten met de
woorden Uitverkoop wegens faillissement en
in overleg met den curator®.
Het bestuur der Vereeniging «Handel en
Nijverheid® stelde zich in verbinding met de
politie, die tot de ontdekking kwam, dat er
van faiilisement geen sprake was, en dus
evenmin van werken in overleg met den cu
rator. Vlak naast dezen winkel is een groote
manufactuurzaak. De houder hiervan verzocht
nu het Bestuur geen verdere pogingen te doen,
doch stelde zich in verbinding met zijne vak-
genooten, waardoor
nieuwen verkooper
prijzen dan deze.
Het gevolg was,
zich genoodzaakt zag nog binnen zijn huurtijd
te vertrekken.
Arme kinderen. De politie tracht op te
sporen zekeren v. G., een man zonder vast
beroep, die al enkele weken en zijn vrouw,
die dezer dagen met een anderen man spoor
loos is verdwenen, in zeer hulpbehoevende
omstandigheden in een woninkje in de Tuin-
derstraat te Rotterdam achterlatende hun vijf
kinderen, van 5 tot 12 jaar oud. Voor haar
vertrek beleende de vrouw zelfs nog de kleeren
van de kinderen en verkocht het huisraad dat
er was, niets achterlatende dan een tafel en
een stroomatras. De kinderen, die van honger
en gebrek zeer te lijden hebben, werden zoo
veel mogelijk door buren, die het ook al niet
breed hebben gesteund. De straat konden zij
niet op wegens gebrek aan behoorlijke Wee
ding en zoo moesten zij zich in een allerbe-
droevendsten toestand in het door de ouders
verlaten huisje behelpen. Thans heeft ook de
gaf de minister gereedelijk
een 1
geeft de toestand toch geen reden tot ongerust
heid. De minister deelde daarna het een en g l
ander mee, dat hij tot die versterking wenschte f
te doen. Van staatsonderneming als b.v. staats-
exploitatie van mijnen, waarover sommigen ge-
sproken hadden, bleek hij geen tegenstander. De
heer Brummelkamp, die zich over het opium-
OOSTENRIJK-HONGARIJE. De O.-H. mi
nister van Buitenl. Zaken Von Aehrenthal wordt
bij zijn afscheidsbezoek aan het Hof van den
Tsaar, waar hij jarenlang de O.-H. Monarchie
als ambassadeur vertegenwoordigt, met de grootste
onderscheiding bejegend.
Z. E. zat Zondag aan tot een feestmaal te
zijner eer gegeven door den ambassadeur van
het Duitsche Rijk, waartoe ook de Russische
minister van Buitenl. Zaken Iswolski was ge-
noodigd.
Aartshertog Karel Franz Joseph van Oosten
rijk, zoon van den onlangs overleden aartshertog
Otto en toekomstig troonopvolger (tengevolge van
het morganatisch huwelijk van zijn oom) is te
Praag aangekomen, waar hij een jaar zal door
brengen met het volgen der lessen aan de Tze-
chische en de Duitsche universiteit, en om zich
te oefenen in de Tzechische taal, die hij ove
rigens vloeiend spreekt.
N00RD-AMER1KA. De correspondent te
New-York van de Daily Telegraph verklaart
dat de Amerikanen thans erkennen, dat de ver
houding met Japan er steeds ernstiger gaat
uitzien.
Voorname handelaren vreezen, dat een boycot
van Amerikaansche waren onvermijdelijk is.
De stad San Francisco zal, en hierin wordt
zij gesteund door de geheele kuststrook langs
den Stillen Oceaan, den Japanners niet toestaan
om de openbare scholen te bezoeken.
Er wordt veel verwacht van president Roose
velt’s tusschenkomst, om een eventueelen twist
bij te leggen. Ieder oogenblik kan die opnieuw
uitbarsten.
De New-York Sun verklaart dat de gezind
heid jegens de Japanners niet slechter kan
worden, wijl ze thans al heel veel gelijkt op die,
welke de Amerikanen noopte tot de wet op het
uitsluiten van Chineezen.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
kan geen sprake zijn. De expedities, zoowel die
naar Bali als naar Boni waren onvermijdelijk
geweest. En het was de bedoeling van de re
geering geenszins om door dwingelandij, maar
om door een vriendschappelijke houding wel
vaart en rust op Bali te brengen.
Eveneens bestreed de minister ’s heeren Van
Kol’s bewering dat er in de laatste jaren niets
is gedaan voor den inlander en Z.Exc. noemde
maatregelen in het belang van landbouw, vee
teelt, irrigatie, onderwijs enz. die alle den in
lander waren ten goede gekomen. Ook bevor
derde de regeering het Mohammedanisme niet,
als de heer Bogaard meende, maar steunde
integendeel de zending. Alleen moet de staat
zich, naar ’s ministers meening, onthouden van
propaganda voor eenigen godsdienst. t verw
Dat de financieele toestand zorgwekkend is,
- V>e' hoewel volgens hun zeggen, belemmert, een concessie
versterking van de middelen noodzakehjk is, gXn. Lord Cromèr heeft een ministerie van
Onderwijs gesticht en tot minister benoemd
Sahd bey Zagloul, die de president is van een
própaganda-comité voor de oprichting van een
Ndtionale Universiteit.
Re liberale afgevaardigde Cremer zou te Cam-
_r.„ berwell, Londen, eene rede voor den vrede hou-
gebruik bezorgd had gemaakt, werd gerust ge- den. Ongelukkig had hij in ’t Lagerhuis zich
-1' j- j.x I ongunstig over vrouwenstemrecht uitgelaten en
nu drongen een aantal voorstandsters de zaal
binnen en maakten zulk een rumoer dat ervan
dat de inspecteur der cavalerie, generaal Sme- zijne rede weinig terecht kwam.
De dames dreigden alle afgevaardigden even
j zoo te zullen bestoken die tegen Keir Hardie’s
tevens, dat de minister niet het minste plan 1 ontwerp te haren gunste durven stemmen.
bewegen op zijn besluit terug
m
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
T
1
I
1
1
F
-
k
h
-J 1 -l'-J'
-
