en omliggende Gemeenten.
VVORKL^I
voor
NiBUWiaars-AilïBrtBiitiBQ,
a 25 cents.
I
Bericht I
ZATERDAG 8 DECEMBER 1906.
No. 50.
Uit de Kamer.
Eerste Jaargang.
DE UITGEVER.
Zij, die zich met 1 Januari a.s.
op dit blad wenschen te abonneeren
ontvangen de tot dien datum ver
schijnende Nos gratis.
De Uitgever.
.A
N1E U W S- E N A1) V E R T E N TIE B L AD
wijl ze in de Staatscourant gevraagd werden
meer gelijk
Ja wel, maar niet over artikel wijze
Punt 4. Rapport van de Commissie betref
fende de wijziging van artikel 21 van het Wees-
huis-reglement.
Uit het voorgelezen rapport blijkt, dat de
op
51/2
s een zeker bedrag kunnen betalen.
Nadat de heer Kroese daaraan nog meent te
I
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
De prijs der Advertentiën is van 1—5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
I
als sluitpost hunner begrooting, terwijl die sub
sidie dan nog steeds ter beoordèeling blijft van
den Raad, bij de behandeling der Gemeente-
begrooting.
De Voorzitter is het niet eens met den heer
Jansen, wijl die f 1000 is het bedrag der gewone
subsidie, maar het hier de vraag geldt om
buitengewone subsidie, wat dan alleen bij gemo
tiveerd adres kan geschieden.
De heer Jansen erkent dat b.v. bij storm
schade enz. artikel 22 recht van bestaan heeft,
maar wenscht de subsidie niet vast te stellen
op f 1000, doch het bedrag aan te vrageh bij
de begrooting, waartegen de Voorzitter opmerkt,
dat men dan niet altijd kan weten, welke bui
tengewone subsidie noodig zal zijn.
en vreest, dat van het aanhangige kleine plan
i zal worden gezegdhet geeft toch niets, wij
moeten 400 M. verder in zee op. Hij vestigt
intusschen de aandacht op de nieuwe bescher-
j van zeeweringen, met z.g. gewapend beton.
De heer Kroese juicht het idee van den heer
de sRothe Erde” niet meer noodig bleken, ter
wijl ze in de Staatscourant gevraagd werden
waartegen ook de heer Tak opkwam, die zich
voorts tegen een gezantschap in Marokko uit-
sprak. Verschillende andere buitenlandsche aan- j
gelegenheden werden nog door anderen ter sprake
gebracht.
noemde afschaffing den oorlogsminister den
voet dwars zal zetten, is er wel kans, dat hij
duikelt. Immers niet alleen een groot deel der
rechterzijde ook vele vrije liberalen als b.v. de
heer Van Karnebeek, die zich, ter loops gezegd,
ook tegen de opcenten verklaarde, zijn tegen
die afschaffing.
Er schijnt echter toch nog eenige kans te
bestaan dat de overige ministers zich in dezen
met minister Staal niet solidair zullen verklaren.
Was toch vroeger verklaard, dat bij afstemming
van ministers Staal’s ontwerp het geheele
kabinet zou aftreden, thans viel dit uit de ver-
klaring van den minister-president niet zoo
duidelijk meer op te maken. Wel verklaarde
minister De Meester, dat afschaffing van het
voorstander had
l ver-
dedigde de minister ook de verzoenings-
huis bezorgd zal gezindhetd van het kabinet en haar houding in
zake de verzekeringswetten, ’t Bleek, dat inva
liditeitsverzekering niet werd opgegeven, maar
dat de voorbereiding zoo lang duren moest, dat
ouderdomsverzekering daarop niet wachten kon.
De heer Tydeman bleek ook met deze plan
nen van de regeering wel ingenomen, prees haar
voor wat ze op landbouwgebied had gedaan en
zegde haar den steun der vrije liberalen toe.
Oók de heer Drucker toonde zich tevreden met
dit ministerie, al betreurde hij, evenals trouwens
de heer Borgesius, de afscheiding van de inva
liditeitsverzekering van de ouderdomsverzekering.
De heer Borgesius, die als de geestelijke vader
van x 1 - x 1 1
vooral ook over zijn rede in de Liberale Unie 1 21 te wijzigen, waarbij dan de Voogden vóór
een verdediging van eigen persoon.
Na de sluiting van
ging kwam al gauw
tafel, dat vooral ook
was, n.l. de uitgave
De Voorzitter geeft den heer IJntema gedeel
telijk gelijk,janaar in eene clausule van het
rapport wordt de wenk gegeven Arm- en Wees-
voogdij te verbinden. In afwachting van een
nader voorstel dienaangaande, zou bij aanneming
daarvan, het geheele reglement alsdan kunnen
worden herzien.
De heer Jansen begrijpt, waar de heer Kroese
die f 1000 subsidie wil behouden als vaste basis,
diens inconsequentie niet, waar toch hetzelfde
geschiedt bij Armvoogden, die ook het bedrag
der subsidie als sluitpost der begrooting ge-
bruiken. Hij is echter volstrekt niet bevreesd,
dat Weesvoogden misbruik van die aanvraag
zullen maken, temeer, wijl die aanvraag zeker
degelijk zal worden overwogen door den Raad.
De heer Kroese acht een subsidie van f 1000
zoowel in het belang van het Weeshuis als voor
de administratie der begrooting terwijl hij een
aanvraag van Weesvoogden om subsidie dit het
eenige verschil vindt, dat het geldt voorziening
in een nadeelig saldo, temeer waar Armvoogden
vele en vaste uitgaven hebben, maar Wees-
voogden niet altijd hunne aanvraag van het
geringe aantal weezen kunnen motiveeren.
De heer Jansen nogmaals het woord vragende,
meent de Voorzitter daartoe eerst verlof van de
Vergadering te moeten verzoeken, waarna de
eerste zegt, of het reglement van orde bedoelt
Punt 5. Rapport van de Commissie betreffende
i j den Minister van Waterstaat
over den haven.
Op verzoek van den Voorzitter geeft de heer
Kroese, als voorzitter van de commissie, lecture
van het door hen uitgebracht rapport (zie den
inhoud hiervan in het vorig nummer van Friso').
Na lezing brengt de Voorzitter een woord van
dank aan de Commissie en in het bijzonder aan
den heer Kroese, releveert dat in het rapport
geen conclusie ligt opgesloten en daarom B. en
W. in verband met het bekende groote en kleine
plan wenschen te vragenwat nu verder te
doen
De heer Kroese zegt, dat de Commissie zich
van eene conclusie meende te moeten onthou
den, als liggende niet op haar weg, maar het
wenschelijk is in de eenmaal ingeslagen richting
voort te gaan. Met het oog op de 11 December
a.s. te houden vergadering der Provinciale Staten,
is het niet mogelijk, zoo spoedig met voorstellen
te komen, maar hij acht het ten eersten noodig
dat, wat de Minister gezegd heeft, ter kennis
wordt gebracht van den Commissaris en Ged.
Staten. Het groote plan wenscht hij echter op
den achtergrond te houden, meer het oog
gevestigd houdend op de op verlenging der
Noorder-Pallage, van oordeel, dat men door niet
te veel vragen, er wel zal komen, anders niet.
De heer Jansen wenscht de Commissie te
vragen, of de Minister bij zijne gedane toezeg
ging, ook een maximum heeft genoemd, waarop
de heer Kroese toestemmend antwoordt, echter
geheel in verband met het kleine plan.
Voor den heer Hobma is haven verbetering
geen kwestie van verhooging van salaris, maar
meer gelijk aan iemand, die een zaak drijft. Hij
wenscht óf een veel kleiner óf het groote plan,
driemaal het woord te voeren over het regie-
ment of over een enkel punt.
De Voorzitter leest daarop voor het dienaan
gaande bepaalde bij het reglement van orde.
De heer Jansen. Dus als de heer IJntema b.v. ming
straks met nadere voorstellen aangaande het P
Weeshuis-reglement wenscht te komen, mag ik Hobma, verder zee in te gaan, ten zeerste toe,
daarover niet weer het woord? maar wenscht dit niet vast te knoopen aan de
De Voorzitter. Ja wel, maar niet over artikel wijze van uitvoering, wel om een zeker bedrag
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents.
Per post 0 65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
a eene definitie der zaak, niet eerder dan
De Kamer, het] regel te hebben gevonden, waaraan Voogden na gehouden overleg met Arm-en Weesvoogden,
laten, artikel 22 te lezen als volgt:
«Buitengewone subsidiën mogen niet anders
dan bij gemotiveerd adres aan den Gemeenteraad
worden aangevraagd, terwijl zij de wenschelijk-
heid uitspreekt een onderzoek in te stellen om
trent de mogelijkheid de uitbesteden van de
Arm voogdij in het Weeshuis op te nemen, met
dien verstande, dat eene volkomen afscheiding
wordt gemaakt en eene goede regeling daarvoor
gevonden wordt.
B. en W. stellen voor tot de gewijzigde re
dactie van artikel 22 te besluiten, met de Com-
rrtissie van meening zijnde, dat dan die kwestie
is opgelost.
De heer Jansen zegt, dat men, blijkens het
rapport, van opinie is dat het zoo niet kan blijven,
als het thans is, en men de Voogden in de gelegen
heid wil stellen ten allen tijde verhoogd subsidie
.cv* B--j-aan te vragen. Hij vindt dat echter onpractisch,
dit kabinet, heel wat te hooren kreeg, en w’enscht de rationeele weg te volgenartikel
verbond aan zijn betoogen omtrent het ministerie 15 Augustus hunne subsidie kunnen aanvragen
J .1 rvAW vt/M-CAn r 1 - I - - j 1- --- - 1 J 2-1 J I
de algemeene beraadsla-
een ander onderwerp ter
voor de pers van belang
van een analytisch verslag.
Verschillende heeren, vooraan de heeren Rood-
huyzen en Van Vuuren waren er tegen, ande
ren, als de heeren Brummelkamp, de Stuers
en Tak er voor. De een vond het in ’t belang
van ’t publiek en van de kamerleden, de ander
noemden het totaal onnoodig en zag liever de
uitgaaf besteed voor verlaging van den prijs der
Handelingen of ter vergemakkelijking van de
taak der journalisten. Iets dergelijks zei trouwens
de minister toe, toen hij meedeelde dat plannen
tot verbetering van de localiteit van het kamer
gebouw in bewerking waren. Naar aanlei
ding van het voorstel had een debat plaats
tusschen den Minister en den heer de Stuers
die een der ambtenaren van vervalsching der
Handelingen beschuldigd had. F
voor en tegen gehoord hebbend keurde ten
slotte den post van f 40.000 voor de uitgave van
een analytisch verslag goed.
Bij het volgend hoofdstuk uitte de heer Van
Asch van Wijk wenschen over ontwapening en
bepleitte, evenals ook verschillende andere hee
ren, betere bescherming onzer boomk weekers
tegenover het Duitsche tarief. De heer Pastoors
behandelde het geval van de arbeiders, die op
blijvend gedeelte in het belang was van de
oeconomische en financiëele draagkracht van het
land en dat daarom ook het ministerie zich met
den minister van oorlog eensgezind had ver- - - v
Evenals het voriz jaar kunnen ge- klaard, maar verder kwam het niet. In het I Commissie adviseert artikel 21 onveranderd te
i belang van die financiëele draagkracht achtte I
noemde Advertentien weder geplaatst de minister ook de opcenten noodig, waarvan
worden in FRISO van 1 Januari, welk ook de heer Tydeman zich een
No. Oudejaarsavond verschijnt en in getoond. Behalve deze financiëele plannen
Workum huis aan huis bezorgd zal gezindheid van het kabinet en haar houding in
worden.
idem betreffende reclame aanslag H. O.
Rede van Mr. H. Goeman Borgesius, uit
gesproken bij de opening van het 11de Congres
voor Openbare Gezondheidsregeling,
welke stukken alle zonder hoofdelijke stemming
voor kennisgeving worden aangenomen.
Punt 3. Adressen om afschrijving van Hoofde-
lijken Omslag, dienst 1906.
Op voorstel van B. en W. wordt aan R.
IJbema, H. Beerenbroek en Wed. N. Troste,
wegens vertrek uit de Gemeente, de gevraagde
afschrijving zonder hoofdel. stemming verleend.
Na opening door den Voorzitter, wordt als
l aan de orde gesteld Notulen der vorige
Vergadering, welke, na lezing door den Secre
taris onveranderd worden goedgekeurd en
vastgesteld.
Punt 2. Mededeeling van ingekomen stukken
a- Apostille van Ged. Staten, waarbij wordt
deel der kamer waarschijnlijk wegens de ge- goedgekeurd teruggezonden het ie suppletoir
-a kohier van H. O.
b. idem het kohier der schoolgelden.
c. idem het besluit tot afstand van grond in
erfpacht,
d. -
e.
De algemeene beschouwingen over de be
grooting zijn eindelijk gesloten, nadat nog ver
schillende afgevaardigden van onderscheidene
richting het hunne over het ministerie en zijn
plannen gezegd hadden. De rechtsche heeren
waren, als begrijpelijk is, daarover niet al te
best te spreken. Vooral met de verzoenings
gezindheid, die dit kabinet zoo duidelijk in zijn
vaandel geschreven had, liepen ze niet hoog
weg. Zoowel de heer Heemskerk als de heer
Talma meende dat daarvan niet veel te merken
viel. De wijze, waarop het ministerie zich met
zijn belasting tegenover de rechterzijde plaatst,
nu zij die plannen aan de verzekeringswetten
gaat vooropzetten, leek, meende de heer Heems
kerk, niet veel op verzoeningsgezinde neigingen.
De heer Talma was daaromtrent minder positief.
Hij zag alleen verwarring in den politieken toe
stand door de houding der regeering. Noch
omtrent de verzekeringswetten, noch omtrent
het vakonderwijs, noch omtrent de drankwet
waren de ministeriëele plannen dezen minister
duidelijk. Maar uit de redevoeringen van beide
heeren bleek toch dit het ministerie duidelijk,
dat dé rechterijde van de vraag omtrent af
schaffing van het blijvend gedeelte geen partij-
quaestie wilde maken maar haar uitsluitend als
een technische vraag zou beoordeelen en be
handelen. Misschien dat van den kant van het
kiesrecht meer gevaar dreigt, want daarvan
wilde, zoo verklaarde de heer Heemskerk, de
rechterzijde zich thans niet uitlaten, al waren
allen aan die zijde niet zoo algemeen tegen
kiesrechtuitbreiding gekant als men wel meent.
Deze laatste verklaring deed den heer Troelstra
blijkbaar genoegen, in zooverre er een alge-
meenen drang naar kiesrechthervorming uit te
halen viel, al bleven de bedoelingen der heeren
hem dan ook duister. Trouwens dit laatste was
ook ten opzichte van ’s heeren Borgesius’ kies-
rechtplannen het geval. Loopt de regeering
geen gevaar bij ’s heeren Troelstra’s partij, voor-
zoover kiesrecht aangaat, en neemt die partij
ook de afscheiding van invaliditeitsverzekering
van ouderdomsverzekering nog al kalm op, de
VERSLAG van de Vergadering van den Raad
der Gemeente
WORKUM,
Donderdag 29 November 1906, ’s avonds
2 uur.
Voorzitter de heer T. M. ten Berge, Burgem.
Aanwezig alle leden.
minister van oorlog kon over den tegenstand
der sociaal-democraten wel eens struikelen. Zij P.lm
zijn voor afschaffing van het blijvend gedeelte,
die de minister voorstelt, maar zij zijn daarom
nog niet geneigd voor de begrooting van oorlog
te stemmen, waartegen zij zich altijd als anti
militaristen verzetten. En daarom een ander 1
22, als zijnde het onderwerp dat thans aan de
orde is.
De Voorzitter dat punt echter genoeg bespro
ken achtende, wil als voorstel van B. en W. de
conclusie van het rapport der Commissie in
stemming brengen, waartegen de heer Gaastra
bezwaar heeft, als gevende eene onzuivere stem
ming, waarop de Voorzitter eerst over het ge
wijzigd artikel 22 wenscht te beslissen, wat
met 10 tegen 1 stem, die van den heer IJntema,
wordt aangenomen.
Het voorstel van B. en W. om het reglement
voorloopig onveranderd te laten, wordt met 9
tegen 2 stemmen, die der heeren Jansen en
IJntema, goedgekeurd.
De Voorzitter wenscht naar aanleiding van de
wenk in het rapport, waarbij de wenschelijkheid
wordt uitgesproken om de uitbesteden van de
Armvoogdij in het Weeshuis op te nemen, aan
B. en W., in vereeniging met de Commissie,
dienaangaande een onderzoek op te dragen, en
daarvan rapport uit te brengen in de volgende
vergadering.
De heer Hobma. Dient dit ook nader te wor
pen toegelicht voor de andere leden
De Voorzitter geeft daarna op zijne vraag, of
één der Commissieleden daartoe bereid is, het
woord aan den heer Gaastra, die als de over
wegingen, die hen hiertoe hebben geleid, aan
geeft de eigenaardige toestand met het Wees
huis. Het is een feit dat de kosten voor eiken
verpleegde met elk jaar stijgen, gezien de aan-
teekeningen sedert 1899, sedert welk jaar de
kosten bedragen160, 202, 228, 258, 243, 421
en 462 gulden, terwijl in 1906 nog een buiten
gewoon subsidie noodig zal zijn. In verband
met vroegere besprekingen, omtrent de stichting
van een armhuis, alsmede het feit van de over
tollige ruimte in het Weeshuis, voor welker
administratie het onderhoud met het oog op
het gering aantal weezen thans een zware last
is, zou tusschen Arm- en Weesvoogdij een huur-
I contract kunnen worden gemaakt, en eerst aan
De heer Kroese meent, dat het hier de vraag laatstgenoemde
is of men al of niet eene vaste basis voor sub- F
sidie zal hebben. De Commissie heeft gemeend moeten toevoegen, dat het beter is niet in, te
in de conclusie van hun rapport een vasten gaan op
zich kunnen houden. Blijkt dat f 1000 te min f wordt het voorstel van B. en W. met algemeene
is, dan is buitengewone voorziening noodig en 1 stemmen aangenomen.
kan de Raad aanvrage bij gemotiveerd adres p n
nader overwegen, terwijl Voogden dan niet de audiëntie by den Minister van Waterstaat
bang behoeven te zijn voor die aanvraag, wijl
inwilliging in uitzicht is gesteld, en zij eene
vaste basis van huishouding verkrijgen.
De heer IJntema was van meening dat het
geheele reglement zou worden herzien, maar is
daarin teleurgesteld, temeer wijl z. i. enkele
I artikelen wel degelijk herziening behoeven.
voorts tegen een gezantschap in Marokko uit-
