voor WOIIKIJI on omliggende Gemeenten.
q
ZATERDAG 20 APRIL 1907.
No. 17.
Buitenlandsch Nieuws.
Binnenlandsch Nieu ws.
Uit de Kamers.
1
1
1
Tweede Jaarsrans;.
o o
I
Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11
i
ongeveer, waar wij aan
uur
een man
kan men slechts gissen. De weg is vrij breed,
en goed geplaveid. Voor ’t naaste wordt aan
een duizeling gedacht, maar waar Z.Eerw. in
de laatste dagen erge hartkloppingen had. is
’t ook niet onmogelijk, dat dit met het onge
val verband houdt.
AHe gemeenteleden zijn zeer onder den in
druk van dit droevig ongeluk. Z Eerwaarde
was bij ieder, niet het minst bij de minder-
gegoeden, zeer bemind. Als er een zieke in
huis was, als er armoede werd geleden, of
als de dood een slachtoffer had genomen, was
dominé de liefderijke, medelijdende, hulpvaardige
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents.
Per post 0 65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
Lorenzelli is vroeger nuntius te Parijs geweest
en sedert 3 jaar aartsbisschop van Lucca.
Cavalari is de opvolger geweest van den
tegenwoordigen Paus Pius, als patriarch van Ve
netië.
Rinaldini is voor 14 jaar een tijdlang inter
nuntius geweest bij de regeeringen van Neder
land en Luxenburg. Sedert 1899 is hij nuntius
te Madrid.
RUSLAND In de Doema werd aan de orde
gesteld een interpellatie betreffende de gebeurte-
nissen te Riga op 13 April waar, bij een poging
tot ontvluchting, zeven gevangenen gedood en
17 gewond werden, zullende de overige 74 voor
den veldkrijgsraad terecht staan.
De sociaal-democraten verlangden dat de in
terpellatie spoedeischend zou worden verklaard, i
De debatten werden zeer rumoerig.
De heer Sjoelgoejin (rechterzijde) riep den
sociaal-democraten toe: Gij protesteert tegen de
doodstraf, maar zegt het eens ronduit, hebt gij 1
geen bommen in den zak (Onbeschrijfelijk ge-
druisch).
Sjoelgoejin werd wegens beleediging van af
gevaardigden van de zitting van Dinsdag buiten
gesloten.
De interpellatie werd naar eene commissie
verwezen.
Men meldt uit Utrecht aan de Tel.
In de Suikerstraat, alhier, leefde een echt
paar in gestadigen twist. Dat de vrouw het
als gevolg daarvan zwaar te verantwoorden
had, laat zich wel begrijpen. Het arme
schepsel kreeg in den laatsten tijd slaag en
nog eens slaag
Dinsdagmorgen kwam het opnieuw tot een
uitbarsting en thans met een droevigen afloop.
Wat er eigenlijk precies gebeurd is. weet
men niet, maar wel bleek eenige oogenblikken
later, dat de vrouw, die in zwangeren toestand
verkeerde, dood was.
Dadelijk werd de politie gehaald en had
een lijkschouwing plaats. Deze is des middags
herhaald zonder iets aan het licht te brengen,
j Of er inderdaad bewijzen voor een misdaad
aanwezig zijn, is de groote vraag nog Waar-
schijnlijk is, dat de man op vrije voeten blijft
rondloopen.
In de gansche buurt heerscht natuurlijk
groote verontwaardiging.
In het Leeuw. Nieuwsbl. van Zondag j.l.
lezen wij omtrent het ongeluk, Ds. Schuttevaer
overkomen, het volgende
Een droeve slag heeft de Ned Hervormde
gemeente te Langezwaag getroffen. De alge
meen geachte en beminde leeraar, Ds. Schutte
vaer, is gisteren op jammerlijke wijze om het
leven gekomen.
’s Middags had Z Eerwaarde nog een be
grafenis geleid. Daarna was hij per fiets uit
gereden om eenige gemeenteleden te bezoeken.
’t Laatst kwam hij bij Jan de Jong aan
den Luxterhooiweg. Ongeveer vier uur nam
hij afscheid om naar huis terug te keeren.
Een dochter van de Jong zag hem nog even
na en dachtwat waggelt dominé vreemd op
de fiets.
Bijna een uur daarna gingen een vrouw,
en een jongen op de fiets, dien weg langs.
Daar zag de vrouw een fiets in het slootje
aan den kant van den weg, en bij nader toe
zien ook een man....
»Gauw, jonge, helje folk, der sit
yn ’e sleat.”
De jongen roept De Jong en Hendrik Kracht,
ook in die buurt wonend, en fietst dan door
om dr. Keidel van Terwispel te halen.
Kracht springt direct in de niet diepe sloot,
en tilt het hoofd van den drenkeling uit de
I modder, ,,’tls mijnheer”, zegt een der toege-
I schoten buren.
,,Ik gevoelde geen water meer, ’t was als
of ik door den grond ging”, vertelde Kracht
ons later.
De drenkeling werd naar ’t huis van Kracht
vervoerd. Daar paste men nog de kunstma
tige ademhaling toe, maar ’t mocht niet meer
baten. Toen Dr. Keidel kwam, kon hij slechts
den dood constateeren.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
DUITSCHLAND. In den Rijksdag heeft de
vrij-conservatieve afgevaardigde von Dircksen een
rede gehouden over het terrorisme, dat de Carcia.
sociaal-democraten uitoefenen. Hij zinspeelde
daarbij op de noodzakelijkheid van uitzonde
ringswetten om het kwaad tegen te gaan.
Staatssecretaris Posadowsky gaf in antwoord op
de rede te kennen, dat de regeering niet te
vinden zou zijn voor een uitzonderingswet ter
bescherming van den vrijen arbeid, daar naar I
haar meening de tegenwoordige strafbepalingen
voldoende zijn. De uitvoering van die bepalin-
gen laat echter dikwijls te wenschen over, daar 1
mishandelde arbeiders geen aanklacht willen 1
indienen en getuigen moeilijk zijn te vinden.
De Germania, die het met Posadowsky eens
is, vraagt waarom de regeering eenige jaren
geleden wel met een tuchthuiswet kwam, die j
toen door den Rijksdag werd verworpen.
FRANKRIJK. De advocaat Leandri wekt in
de Figaro op tot het vormen eener groote ver-
eeniging, welke de steeds toenemende revolutio
naire beweging desnoods met de wapenen ’moet
bestrijden, met kracht moet optreden tegen het
anti-militaristische en anti-patriotische propa-
geeren en de vrijheid van geweten en van den
arbeid moet waarborgen. De vereeniging moet
eischen, dat de tot den burgeroorlog prikkelende
arbeidsbeurs en het algemeene arbeidersverbond
worden ontbonden en dat alle personen in dienst
van den staat, die zich aansluiten bij de onwet
tige en onvaderlandslievende vereenigingen, on
middellijk worden ontslagen. De burgerlijke
moet zich in staat van tegenweer stellen en
geweld met geweld, oorlog met oorlog beant
woorden.
In Toulon hebben de beambten in staatsdienst
benevens werklieden, die bij ondernemingen van
den staat werkzaam zijn, daaronder onderwijzers
en arbeiders van ’t arsenaal en de lucifers
fabrieken een vergadering gehouden, waarin zeer
heftig te velde werd getrokken tegen Clémenceau, genoegzame gronden aanwezig achtte
Viviani en Briand. In ’t bijzonder werdgepro- I regeeringstaak van het zittende kabii
testeerd tegen het vervolgen van beambten, die
zich bij de vereenigingen hebben aangesloten en
de aanwezigen werden opgewekt om meer ver
eenigingen voor staatsambtenaren op te richten
en zich bij de arbeidsbeurs aan te sluiten.
ENGELAND. De Engelsche protectionisten
hechten groote verwachtingen aan de samen- I
komst der koloniale premiers. Austen Chamber-
lain heeft in een open brief uiteengezet: »dat
geen bevredigende vorm van de tariefregeling J
mogelijk is zonder herziening van de rechten
op levensmiddelen”, en dat seen klein recht op I
buitenlandsch graan, vleesch en zuivelproducten
noodig is om den Engelschen en kolonialen
producent een voorrecht te kunnen geven boven
den vreemden.”
Hieruit blijkt duidelijk, dat de Engelsche
tariefhervormers niet kunnen buiten de rechten l
op levensmiddelen; dat zij die noodig achten
om de koloniale producenten een voorrecht te
kunnen geven. Maar de koloniale premiers
kunnen ook weten, dat het Engelsehe volk van
geen graanrechten weten wil, en dat de theorién
van Cobden zoo vast geworteld zijn in de ge
dachten van de Engelsche kiezers dat deze
het vorige parlement, voornamelijk om dit te
doen uitkomen, in letterlijken zin wegvaagden.
OOSTENRIJK-HONGARIJE. Eindelijk is
Keizer Frans Jozef het lang beloofde bezoek aan
Praag gaan brengen.
Maandagnamiddag arriveerde hij in de Bo-
heemsche hoofdstad, die prachtig versierd was,
hoofdzakelijk in de lands.kleuren roodwit. De
Duitsche huizen vlagden met de Oostenrijksche
kleuren zwart-geel. De Tsjechen hadden er wel
voor gezorgd, dat de ontvangst een duidelijk
Tsjechisch karakter zou dragen. De opschriften
op de eerepoorten en stedelijke gebouwen waren
allen in het Tsjechisch en de Duitschers beklagen
er zich over, dat ze in vele opzichten achteruit
werden gezet.
De keizer, die er bijzonder flink uitzag, werd
door den burgemeester in het Duitsch en in het
Tsjechisch begroet en verklaarde in antwoord
daarop in het Tsjechisch, dat hij gaarne van de i
r gelegenheid gebruik maakte om eenigen tijd op
de eerwaardige Hradschin door te brengen en
voor de verzekering van onverbreekbare trouw
en liefde der hoofdstad dankte. In het Duitsch
voegde hij eraan toe een wensch voor den vrede
en de eendracht tusschen de volkstammen, die
I Bohemen bewonen.
ITALIË De Paus heeft zeven prelaten tot
kardinaal verheven, n.l.Mercier, Lorenzelli,
Cavallari, Lualdi, Maffi. Rinaldini en Aguerrey
De geldvloed naar de Nederlandsche
schatkist was over de maand Maart al weer
niet slechter dan over die maand in 1906. Er
j werd zelfs nog ’n f 400 000 meer ontvangen.
Dit verschil wordt ’t meest gevonden in de
successierechten, die pl m. f 340,000 hooger
waren. De andere posten bleven vrij gelijk.
De Amsterdamsche stadstrammen ver
voerden in 1906 45 millioen personen
Door drie gemeenteraadsleden is thans een
voorstel ingediend om het tarief te brengen
op vijf cent voor een afstand van drie of min-
i der sectiën, en van tien cent voor meer dan
i dien afstand.
Ook in de Ned. Herv. kerk te Jelsum
is de gezamenlijke Avondmaalsbeker door af-
zonderlijke tinnen bekertjes vervangen
Maandag zijn alle Friesche zeesluizen
J gesloten, daar het boezemwater thans tot een
voldoend laag peil is afgestroomd.
Gedurende Maart kwamen in Friesland
31 gevallen van schurft, 17 van rotkruipel, 2
van vlekziekte en 3 van miltvuur voor. In
de geheele maand deed zich in ons land geen
enkel geval van mond- en klauwzeer voor.
Aan de markt te Sneek werden Dins
dag aangevoerd ongeveer 3000 kievitseieren,
waarvoor van 15 tot 17 cent per stuk werd
betaald.
Het Arbeidscontract. Het Verbondsbestuur
van het Nedel Werkliedenverbond Patrimo
nium heeft de volgende motie aangenomen:
»Het Verbondsbestuur van het Nederl.
Werkliedenverbond Patrimonium,
overwegende de groote beteekenis eener
wettelijke regeling van het Arbeidscontract I
voor de Nederlandsche arbeiders,
overwegende de belangrijke verbeteringen
in de rechtsverhoudingen der arbeiders en
patroons, welke in het aanhangige wets-
ontwerp omtrent deze aangelegenheid wordt
geboden
besluit de Eerste Kamer der Staten-Gene- I
raai eerbiedig en dringend te verzoeken het oe ongeluk zichjieeft toegedragen,
wetsontwerp op het Arbeidscontract aan te
nemen.”
Einde December j 1 telde de Neder
landsche koopvaardijvloot 775 schepen met
een inhoud van 1,218,236 kub meter tegen
750 schepen met 1,164,065 kub. meter een
jaar te voren.
Een armoedig gekleede jonge vrouw te
Rotterdam wierp Dinsdagavond haar zesmaands
kindje in een sloot Een schipper sprong dadelijk
te water om het kind te redden, maar werd
door de moeder nagesprongen die het kind weer
trachtte meester te worden wat haar evenwel
niet gelukte. Heel de buurt liep te hoop en
de moeder werd door de politie slechts met
moeite tegen het verontwaardigde volk be
schermd. De 22-jarige vrouw was ongehuwd,
kwam van honger en gebrek bijna om en zei
geen kans te zien haar kind in het leven te
behouden.
herder, de helper als ’t noodig was, de trooster
waar men troost behoefde. Toen hij voor
eenigen tijd voor een beroep naar Jorwerd
bedankte, was er blijdschap bij al de gemeente
leden.
Ds. H. Schuttevaer Jz geboren in 1867,
legde in 1893 te Groningen zijn candidaats-
examen af, werd 17 Sept. 1893 bevestigd tot
Wij weten nu zoo
toe zijn. Door het kabinet en door den heer
Lohman, deze laatste als woordvoerder der
rechterpartijen is ons een uiteenzetting gegeven I
van het verloop der crisis sinds het ministerie I
den llden Februari zijn ontslag aanbood.
Het blijkt thans, dat de rechterzijde geen
om de
regeeringstaak van het zittende kabinet over
te nemen. Eerst verklaarde de voorzitter der
Eerste Kamer, door de Koningin gehoord, dat
er naar zijne meening geene reden bestond om
de rechterzijde in de gelegenheid te stellen de
I bestuurstaak over te nemen. Toen daarop de
I ministers te kennen gaven, dat na het votum
1 der Eerste Kamer, naar hun meening de
rechterzijde wel in de gelegenheid behoorde
gesteld te worden en dat zij alleen op hun
ontslagaanvrage zouden terug komen, wanneer
de rechterzijde niet geneigd bleek de regeerings
taak over te nemen, werd den voorzitter der
Eerste Kamer opgedragen een kabinet te vor
men. Deze raadpleegde met de heeren Lohman,
Heemskerk, Talma, Loeff en Kolkman. En deze
I heeren waren allen van meening, dat de ver-
werping der oorlogsbegrooting door de Eerste
Kamer niet was een daad tegen het kabinet en
zijn program, maar slechts een persoonlijke
afkeuring van het beleid van een met het
regeeringsprogram niet verband houdende maat
regel van den oorlogsminister, waaruit niet de
verplichting voortvloeide tot overneming der
regeering. Alle zes verkozen daarom alleen tot
vorming van een ministerie mee te werken
wanneer de linkerzij bepaald onmachtig bleek.
Nadat daarna ook een poging van den heer
Gort van der Linden tot vorming van een zaken
kabinet mislukt was, werd den ministers opnieuw
verzocht op hun ontslagaanvrage terug te komen.
Deze verklaarde zich daartoe bereid op voor
waarde dat het program der regeering zou
kunnen worden gehandhaafd en generaal Staal
zou vervangen worden door een minister, die
bereid zou zijn in de Kamer een afzonderlijk
wetsontwerp te verdedigen, waarbij de kwestie
van het blijvend gedeelte opnieuw aan het oor
deel der heeren werd onderworpen en daarom
trent in den geest van het kabinet een beslissing
wordt voorgesteld.
Omtrent dit verloop bleken ministers en
leiders der rechterzij het vrijwel eens. Maar I
zij schenen te verschillen omtrent het belang j
dat aan sommige gebeurtenissen moest worden
toegekend. Reeds dadelijk toen de zes boven-
genoemde heeren de voorwaarden, door de
ministers gesteld, vernamen, zagen zij daarin I
een eisch aan de koningin gesteld om zich vooraf'
tot bekrachtiging van een wet te verbinden, een
verkorting dus van de rechten der kroon. En 1
j sommigen van hen meenden daarom verplicht
De prijs der Advertentiën is van 1—5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
te zijn de regeering over te nemen. Het kabinet
had daarop een andere verklaring van die I
gestelde voorwaarden gegeven maar geheel I
bleken die de heeren niet voldaan te hebben, j
Want in de Kamer moest de heer de Meester
als voorzitter van den ministerraad nog eens
komen vertellen dat het zoo niet bedoeld was.
Of nu de heeren zich van de goede bedoeling
willen laten overtuigen De verdere discussies
zullen het leeren. Die beloven trouwens nog
ander moois. Was werkelijk de rechterzijde
verplicht geweest een ministerie te vormen en
heeft zij, door zich aan die verplichting te ont- I
trekken, haar onmacht getoond? Daarover
zullen de heeren het voorloopig nog wel niet i
eens zijn.
I
4
t
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
