voor
Militair Onderricht.
A
I
mhhHHH
ZATERDAG 11 MEI 1907.
No. 20.
Officieel Gedeelte.
Binnenl&ndsch Nieuws.
Uit de Kamers.
Tweede Jaarpan a
Geheimzinnig.
weder opzocht,
de
aan
op de vlucht,
Gratama 4.91 pet.
Op één dag had het niet minder dan 12
erger zijn dan de
eenige dagen verkeerde.
In hoeverre de dood van het kind in ver-
De BURGEMEESTER van WORKUM noodigt
uit de jongelingen, die wenschen deel te nemen
aan het
voorbereidend militair onderricht
in den a.s. winter, zich aan te melden ter
Secretarie vóór den 1 Juni a.s.
Vereischte is een leeftijd tusschen 16 en 24
jaren.
De Burgemeester voornoemd,
T. M. ten BERGE.
klein meisje mede te nemen,
een pakje te dragen, onder
Het meegetroonde meisje
reeds naar huis geloopen.
Van nu af aan begint de lijdenshistorie van
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
aldaar werd hun evenwel de toegang tot de
Nieuwe wereld ontzegd, zoodat ze thans weer
in hun geboorteplaats zijn teruggekeerd.
Om bittere teleurstellingen te voorkomen is
het daarom ieder landverhuizer geraden, goed
onderzoek te doen vóór de verre reis onder
nomen wordt.
t__:_ _ro
I schrik om het hart te slaan.
oordeeling der feiten, hebben wij
en de afd. Ilolwerd
een sluitingsuur voor her- ZÜ z'ck 'anos ke*- touw
'en in te voeren. Jate? zakkea en e.enc
Naar
de betooging, welke bij gelegen-
Men leest in de L. K.
Te Maastricht doet de laatste dagen een
De Winsch
Maandagavond
inspecteur van
Winschoten, om
naar een misdrijf, nu
te Groningen gepleegd,
agent van politie 4e klasse verdronken, een
zekere Adam van Vliet.
De weduwe 8., toen te Groningen en sedert jarig dochtertje Anna,
zou worden gegeven tot oprichting van
een speelbank.
Welk antwoord op deze aanbieding zal
worden gegeven, is wel niet twijfelachtig.
Zoo’n geneesmiddel zou
kwaal I
In den avond van 7 Mei had een ver
woed gevecht plaats in de Schrans bij Leeu
warden, tusschen twee ooievaars. Nabij de
herberg van Wijbenga had een der beide zijn
woning in een boom. Ze zat daar te broeden,
was intusschen
verdiende, maar tengevolge van
ongeval ontslagen, werkzaam was
een goeden inval.
gedaan naar de geestvermogens van
in Duitschland woonachtig, vertoefde Maandag vóór de deur barer woning buiten de
Groningen direct bierbrouwerij gelegen, met een jonger zusje.
Er kwam toen een man voorbij de spelende
kinderen, die het oudste meisje vroeg om een
pakje voor hem’te dragen, waarvoor het kind
enkele centen zou ontvangen.
Het kleintje ging daarna met den onbekende
mede.
Ondertusschen
den
het gehavende nest
de ander wegvloog. Nog
dient vermeld, dat, ondanks het lossen van
vreemdeling zich niet verhaal de rondte, dat, met de noodige phan-
tasie opgesmukt, niet nalaat vele ouders den
Tot juiste be-
ons gewend
vertoefde ds hoofd- tot iemand, die in de allereerste plaats zelf
Groningen nog te j de ware toedracht der zaak kent en ons met
een onderzoek in te stellen de meeste bereidwilligheid inlichtte.
Wij geven hieronder het relaas van het
onderhoud weer.
De voorgeschreven medicijnen wilde het
kleintje, evenmin als voedsel, tot zich nemen.
Donderdag heeft de dood een einde gemaakt
de folteringen en pijnen, die het arme
wicht heeft moeten verduren.
Naar wij vernemen, bemoeit zich de gemeente
politie reeds met het geval.
’s Avonds vóór het overlijden van haar
kind immers is de moeder een uitgebreid
aangevuur verhaal gaan doen Op 't politiebureau, van de
- treurige omstandigheden, waarin het kind sinds
ten slotte toe over, zij dan ook dat 6 d verkeerde.
doorkiezen ^aan te wijzen persoon werden inge- toen de ander haar begon aan te vallen, tel
kens en telkens weerdoch ook telkens werd
y°r? '\e de aanvaller teruggeslagen. Eindelijk wist
J deze in een onbewaakt oogenblik met een
de Rijkswerf te Niëüwediep, die* vroeger*? 2*50 bewonderenswaardige behendigheid, de drie
J- J een° bedrijfs- aanwezige eieren uit het nest te werpen, met
gesteld op het natuurlijk gevolg, dat ze stuk vielen.
deelen.
Het kindje vermeed zorgvuldig elk gesprek,
Trachten
de ouders een gesprek daaromtrent met hun
kind te beginnen, dan hield het kleintje de
handèn tegen de ooren en kreeg ze het
direct op de zenuwen.
De onbekende droeg een grijze broek, bruine
jas en een geelachtige pet.
Hij spreekt Hollandsch.
liet meisje is reeds begraven.
Nader vernemen wij nog, dat dezelfde
onbekende, die hier ’t kind meetroonde, vóór
Zaterdag vóór 14 dagen speelde het zes-
van het arbeidersgezin
te inschoten en deed zulke mededeelingen. voormalige Brusselsche Poort, achter Kutten’s
dat de hoofdinspecteur van Cj -
er mee in kennis werd gesteld.
Als dader noemde zij een kastelein, nu
nog te Groningen woonachtig.
Uit Nes (Westd) wordt van 7 Mei
de L. Ct. bericht: Voor eenigen tijd
vertrok van hier een gezelschap van vier Ondertusschen stelde ’t achtergebleven
personen, met het doel hun verder leven m j a k u j j
j j x i meisie de moeder van het gebeurde op de
de v ereenigde Staten te sinten. Bii aankomst r i j
- i j x J xv hoogte, die direct den man achtervolgde, m
de haar aangeduide richting. In de Kommen
(excercieterrein der militairen) achterhaalde
zij den man, die het kind nog bij zich had.
Terstond wendde zij zich tot den persoon,
zeggende: »Ben jij de man, die mijn kind
een pakje moest laten dragen?”
«Neen,” antwoorde deze, op een boeren
man wijzende, die zich in hunne nabijheid
bevond, daar gaat de pl.
Tegelijkertijd sloeg de man
achtervolgd door de moeder.
En nu ging het door verschillende straten
Zondag daarop heeft het den geheelen dag
te bed gelegen, klagende over pijnen in
hoofd en lijf.
Maandag d a.v. ging het naar school, even/
als Dinsdagdezen laatsten dag fwam het
I kind echter onder schooltijd reeds thuis. Het
had zich zóó akelig gevoeld, dat het niet in
de school kon blijven.
Zaterdag werd geneeskunnige hulp inge
roepen.
Na dien tijd heeft het arme kind, dat voor
heen nimmer ziek is geweest, steeds te bed
gelegen.
Het spuwde voortdurend gal, klaagde immer
en had veel last van zenuw-
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents.
Per post 0 65. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
een loon van f 1.90, waarvan hem 0.531/2 werd
afgehouden, zijnde de uitkeering die hij krachtens lauu
de Ongevallenwet ontvangt. Die korting heeft 8trjjd moede de
plaats krachtens een reglement op de mindere
geëmployeerde bij ’s Rijks werf, antwoordde de
minister op ’s heeren Van den Bergh’s vraag. I
Maar de Koningin kan bepalen dat deze inhou-
ding geheel of gedeeltelijk wordt teruggegeven 1
1 en de minister zal de Koningin in dien zin raden.
dat de regeering gevoelt te moeten zorgen
Het werd blijkbaar den heer Schaper te kras. 1 voor ouden van
Hij kon het toch niet aan de heeren overlaten.
Deze heeren bedoeld waren de juristen
hadden zich reeds bij dealgemeene beschouwingen
zoo druk gemaakt over de grondwettige bezwa
ren tegen het ontwerp tot afschaffing van de
Tienden, dat er voor de anderen niet veel te
zeggen overbleef. Vooral het overlaten van de
beslissing omtrent waarde, aard en omvang van
tiendrecht eu omtrent schadeloosstelling hadden
zij uit den booze geacht, of althans sommigen
van hen. Want tegenover den heer Lobman,
die op de mededeeling van den minister, dat de
overheid het burgerlijk recht van tiend vernie
tigd, gevraagd had met welk recht zij dat deed
en hoe daardoor de beslissing aan de rechterlijke
macht kon worden onttrokken, hadden de heeren
Loeff en Heemskerk het ontwerp en in ’t bizonder
de bepaling omtrent de beslissing door tiend-
commissies verdedigd.
Bij de afzonderlijke behandeling der artikelen
lieten de heeren zich weer niet onbetuigd.
scheen wel onuitputtelijk in het indienen van
amendementen, allen, naar zijn meening, noodig
om praktische beletselen uit den weg te ruimen,
maar naar de meening van ónderen, o. a. de
heeren Patijn en Bos. deels overbodig, ’t Waren
amendementen betreffende de kosten van het
geding, den termijn van dagvaarding enz. Maar
er was er een dat als in verband staande met
de geopperde grondwettige bezwaren, meer be
langstelling trok, ’t Diende namelijk om duide
lijk te doen uitkomen, dat waar er gesproken
wordt van beroep op den burgerlijken rechter
van de beslissing der tiend com missies omtrent
den aard en den omvang van het tiendrecht er
geen sprake is van hooger beroep in den zin bij
processen daaraan gegeven, maar van een eerste
instantie bij den burgerlijken rechter. Door den
minister werd dit amendement echter overbodig
gemaakt. Hij wijzigde de uitdrukking «in beroep
komen” in sopkomen” tegen een beslissing.
De grondwettige bezwaren lokten trouwens
nog meerdere amendementen uit. De heer Van
Idzinga had tegen het ontwerp ook nogal wat
bezwaren ingébracht en stelde nu amendementen
voor strekkende om de einduitspraak over de
schadeloosstelling bij den burgerlijken rechter te
brengen en voorts den tiendplichtige een actie
tot vermindering tier tienden te geven. De
regeering had tegen een dergelijke regeling geen
bezwaar, maar wel tegen de amendementen,
zooals die geformuleerd waren.
Zij stelde daarom een wijziging voor om van
de beslissingen der schattingcommissies voor-
ziening mogelijk te maken en wel in dien zin,
dat ieder belanghebbende bij een perceel, waar
omtrent de commissie van beroep een beslissing
heeft genomen, in de gelegenheid gesteld wordt
bij het gerechtshof op te komen bij collectieve
dagvaarding van alle belanghebbenden. Niet
dat de regeering de grondwettige bezwaren
deelde maar zij wenschte hen, die ze hadden,
tegemoet te komen.
De heer Loeff kon het met die opvatting best
vinden. Door de eindbeslissing bij den burger
lijken rechter te brengen, krijgt men het gevoel
van rechtszekerheid, dat bij velen niet bestond
bij de gedachte aan de commissies van beroep
met den burgerlijken rechter daarnaast, zoo
redeneerde hij. Hij wenschte nu verder nog
verkorting der termijnen om snelheid van pro
cedure te verkrijgen.
De heer Patijn scheen met de wijziging min- -
der ingenomen. «Nogal een instantie” de voorwaarden, waarvan er een is, dat vergun-
zesde klaagde hij, voor de zaak geheel uit ning
de voeten is. «.«r,
De heer Van Idzinga, ofschoon door deze
wijziging niet geheel tevreden gesteld, wilde het
er toch mee doen en trok zijn amendementen in.
Behalve deze «grondwettige” amendementen
waren er ook nog tal van anderen ingediend en
deels weer ingetrokken, deels verworpen dat
trof al de amendementen van den heer Reijne.
Een amendement van den heer Tydeman, waar
bij vergaderingen van voorzitters der Tiend-
commissies, tweemaal ’s jaars, onder voorzitter
schap van den minister van Landbouw, of een I
voerd, werd aangenomen.
Maar niet alleen het Tiendrecht o
Kamer-aandacht. Ook de heer Van den Bergh
kwam er om verzoeken voor een werkman aan
Bond voor Staatspensioneering. Deze
Bond heeft te Groningen haar jaarvergadering
gehouden In zijn openingsrede herinnerde
de voorzitter aan het bij den Raad van State
ingekomen pensioenontwerp, dat wel niet in
de lijn van den Bond ligt, maar toch bewijst
De prijs der Advertentiën is van 1—5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
Daarna werd het gevecht op het nabijgelegen
land voortgezet, totdat ze ten laatste
een
en
een geweerschot,
liet afschrikken.
In de le Jan Steenstraat te Amster
dam woedde Maandag een brand, die zeer
zich heen greep. Wij lezen in het
A. hierover de volgende bijzonder-
de bewoners,
schijnt een hoop krullen vlam gevat te hebben.
Zoo snel greep het vuur om zich heen, dat
.bijna dadelijk de vlammen ook de hoogere '7*1/?!
pet. ontvangen zjj, die alleen be- étages hadden aangetast en den bewoonsters Z J
van de derde verdieping den weg naar beneden
afgesneden.
Nog vóór de brandweer aanwezig kon zijn f
zag men aan den voorkant van deze verdie
ping twee vrouwen, die, blijkens hare gebaren,
i gevaar verkeerden. De buurt liep voor
het brandende huis te hoop en het was een i
van spanning, toen men daar
van
voor ouden van dagen. Nu dit ontwerp niet
ligt in de lijn van den Bond, achtte Spr. het
te meer noodig dat op het einddoel van den
Bond wordt aangestuurd.
De Bond telt thans 221 afdeelingen met
18,434 leden, terwijl 58 bonden of vereeni-
gingen met ongeveer 20,000 leden zijn aan
gesloten.
In 't district Sneek zijn door de centrale
vrijzinnige kiesvereeniging voor de Prov.
Staten candidaat gesteld de heeren P. Gaastra
te Workum, B. H. v d. Goot te Harich. dr.
G. E. van Welderen Baron Rengers te IJs-
brechtum, K. W. Taccnis te Joure en A. II.
Tromp te Woudsend, welke hqeren allen de
oandidatuur hebben aanvaard.
Aan de onderwijzers-examens te Leeu-
warden is deelgenomen door 72 mann. candi-
Vooral de heer van Doorn weerde zich druk en dateD( Waarvan 44 of 61.11 proc zijn ge
slaagd; van de 64 vrouwel. candidaten slaag
den 38 of 59 37 proc.
Een prachtige collectie stamboekstieren
gaf de keuring van Dinsdag te Leeuwarden
te aanschouwen. Er werden exemplaren ver
kocht voor plm. duizend gulden en voor een
enterstier van den heer Rienks van ’t Bildt
zou achttien honderd gulden betaald zijn.
het leven ven minister Raalte, hebben hem I omstanders op een goeden inval. Van het
ontoerekenbaar bevönden. hijschblok van het aangrenzende perceel hing een
Geen sluitingsuur. De raad der gemeente hijschtouw af; dit werd gegrepen en in schuin-
i -tot V0Qr de plek waar ovey. ^nen
- toevauen.
r naar °mlaa8 ™oe1st!n toevallen gehad.
- -- eene van de twee had de De v0°r2e8cl
kordaatheid dat te doen en kwam op die wij-
zeh eelhuids beneden, met geen andere blessure, 1
dan eenig ontvellingen aan de handen.
De tweede had den moed niet haar voor
beeld te volgen en zeker zou zij haar aarze
ling duur hebben moeten bekoopen, als niet
toen j uist de brandweer was gekomen, die in
allerijl een springzeil uitspreidde. Nog durfde
zij den sprong niet wagen, maar t
door van alle kanten opstijgend kreten, ging
zij er f
rij zich meer liet vallen dan dat zij sprong.
Zij werd gelukkig in het zeil opgevangen banx“ medZneming^'doór de‘n
en ook deze vrouw was gered. onbekenden kerel, kon men ons niet mede-
Inmiddels verkeerde nog een derde vrouw
in gevaar, de bewoonster van het perceel,
grenzende aan den anderen kant dan waar dat^^p S\7elTriekking‘hldï
het hijschblok uithing. Haar toestand was in- dfi Jdera fffianrpk daaromtrei
middels bespeurd door de brandweer en met - - - -
zoodra was dit het geval of een brandmeester
en een paar brandwachts schoten haar te hulp.
Zij werd opgenomen en aan den achter
kant van het huis behoedzaam met touwen
naar beneden geladen. Ook zij kwam be
houden beneden, maar hare hanien waren
dermate ontveld, dat zij zich in het Gasthuis
moest laten verbinden.
De brandweer had inmiddels met alle kracht
het vuur aangepakt en was dat zonder dat eenige weken in de Jekerstraat eveneens ge-
zich verdere ongevallen voordeden, binnen een i tracht heeft een
uur meester. Zij had echter niet kunnen be- I Om voor hem
letten, dat het perceel, zooals gezegd, groo- I belofte van enkele centen,
tendeels uitbrandde.
Crt. meldt
laat
snel om
A. v. h
heden
De brand onstond op de eerste verdieping
welke bewoond werd door zekere Van Eeuwen
die aldaar een behangers- en bekleederszaak-
je c i gersche straat terecht kwam.
Als slotuitkeering zullen crediteuren in I - - - -
het faillissement Gebrs. Gratama eerstdaags
nog 8.58 i r x w v*
trokken zijn bij het faillissement Tjepke
Gratama 3.03 pet.zij, die alleen betrokken was
zijn bij het faillissemet-Gajus Gratama 0.91
pet. In totaal zal dan ontvangen zijnuit
’t faill. Gebr. Gratama 38 58 pet., uit ’t faill
Tjepke Gratama 5 53 pet.uit 't faill. Gajus [n
Groloma A (II Txn+,
De deskundigen, die onderzoek hebben angstig oogenblik
Simon hoog in de lucht het radelooze gedrag
Polak, den man, die een aanslag pleegde op het 2-tal gadesloeg. Gelukkig kwam een der
v-x i- minister Raalte, hebben hem i omstanders op een goeden inval. Van l'~‘
hijschblok van het aangrenzende perceel hing
Westdongeradeel heeft afwijzend beschikt op 8cke Achting getrokken tot voor de plek
het adres van den kerkeraad der Ned. Herv. vrouwen z*ch bevonden en van onderen
Gem. te Nes en de afd. Ilolwerd der steviS vastgehouden. Men beduidde haar, dat
S. D. A. P. om 1 ---
bergen en tapperijen in te -
Een Monument voor Multatuli.
aanleiding van
heid van den zeventigsten jaardag van dr A.
Kuyper in den herfst van dit jaar wordt
beraamd, is, naar Het Vaderland verneemt,
een bekend Haagsch publicist voornemens een
commissie saam te roepen tot oprichting van
een monument voor Multatuli, den miskenden
verdediger der gewetensvrijheid.
Naar aan het Hbld wordt meegedeeld,
zou een buitenlandsch financier bereid zijn,
geld te verschaffen, om van Haarlem een
bloeiende badplaats te maken, onder enkele
t
'i
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
WORKUM en omliggende Gemeenten.
O o
1 xiAiikJVOl VU11 JuUllUUvUWj UI CCll I
o -J
aldaar worn min ovonwnl no fnorranrr tot- nn e
XX LX 5...ö x.x-v xxxxxxx .v.uvuu.vuuv xxvxouvxx
der stad, de centen belover behield steeds een
voorsprong Op de Ezelmarkt raakte de
vrouw het spoor kwijt, dewijl de kerel in een
der huizen vluchtte en zoodoende op de Ton
politie van Livum^tu iivö i
vUUCiuUuik ILL Ltj öLvllUll
ruim tien jaren geleden
Toen is daar een
Iijdens de afwezigheid van d“ ho,x»xxno^o i
i schijnt een hoop krullen vlam gevat te hebben.