en omliggende (iemeenlen.
voor WORM
1
ZATERDAG 15 JUNI 1907.
Tweede Jaara-ang*.
No. 25.
Binnenlandsch Nieuws.
Officieel Gedeelte.
Uit de Kamers.
Nog een dull in het zakje
van den wettel ijken tijd.
OW
van
6.
7.
en
een
de
de grenzen wegens
de
de
1.
2.
3.
4.
5.
in de gemeentebelasting aangeslagen en de
Er werden heel wat amende- kantonrechter, dit overwegende vond, dat
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
juist te vijf uur,
was, kwam
VERGADERING van den Raad der Ge
meente Hemelumer Oldephaert en Noord-
wolde, op Zaterdag 15 Juni 1907.
Pnnten van behandeling.
Notulen.
Mededeelingen en ingekomen stukken.
Benoeming van leden van de stembureaux.
Idem van een wegwerker te Hemelum.
Voorstel omtrent verharding van den weg
naar Weste te Koudum.
Vaststelling van den herzienen ligger van
W aterstaatswerken.
Behandeling van de reclames tegen den
Hoofdelijken Omslag.
Koudum, G. A. M. KALLENBACH,
13 Juni 1907. Burgemeester.
Door Ged. Staten is thans weder last
gegeven tot sluiting van alle zeesluizen.
De minister van Oorlog, ridder
Rappard, na de ondergane geneeskundige be-
Amsterdam te ’s-Gravenhage
aan het departement
Oorlog zijne werkzaamheden hervat.
De uitslag der Dinsdag gehouden stemming
I voor de Provinciale Staten in Zuid-Holland is,
dat thans zijn verkozen, meegerekend de zit
ting hebbende, 21 liberalen en 45 anti libe
ralen. Er komen nog 16 herstemmingen.
De stand der Staten vóór de verkiezing
was 46 anti-liberalen en 36 liberalen.
In Zuid-Holland traden af 24 christelijke
en 17 vrijzinnige candidaten. Gekozen zijn
nu reeds 23 christelijke candidaten, en 2
liberale, terwijl herstemming moet plaats heb
ben tusschen 15 vrijzinnigen, 13 christelijken
en 4 soc.-democraten. Van de vrijzinnigen
die in herstemming komen, staan in twee dis
tricten (Rotterdam II en Rotterdam IV) vrij-
En ’t zinnigen tegenover elkaar.
ontduiken door kinderen door stroomannen te doen uitslag der stemming voor de
erkennen. De kinderen slechts tot 18 jaar recht Provinciale Staten van Groningen is, dat
en 1 anti-vrij-
18 herstemmingen moeten plaats
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents.
Per post 0 65. Enkele Mos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
een
van zoo iemand wel met ƒ15 betaald was.
De gemeenteraad van Bolsward verzoekt
den Prov. Staten geldelijken steun, om den
tramweg van Bolsward naar Sneek zoodanig
te veranderen, dat deze ook spoorweggoederen-
wagens zal kunnen vervoeren. Verder wordt
aangedrongen op een betere aansluiting met
het spoorwegstation te Sneek.
Op de 28 Juli a s. te Beetsterzwaag te
houden provinciale meeting zullen als sprekers
optreden de heeren Ds. J. L. Faber te Marssum,
Ds. A. v. d. Heide te Britswerd, A. H. Gerhard,
hoofd eener school te Amsterdam, en A. K.
Klaren te Zutphen.
Optocht en meeting zullen worden opge
luisterd door het fanfarecorps Euterpe” te
Beetsterzwaag.
Er zullen ter gelegenheid van de meeting
extratrammen rijden naar en van Beetsterzwaag,
en speciale retourbilletten tegen verlaagd tarief
verkrijgbaar worden gesteld.
Naar aanleiding van het verzoek der Friesche
Propaganda-Commissie (voor drankbestrijding)
heeft de Directie der Holl. Spoorweg-
min goed vinden, j
zich tegen het amendement van den heer Van
Idsinga, die had voorgesteld te lezen: «Ieder is
verplicht te voorzien in de kosten van onder
houd en opvoeding gedurende de minderjarig
heid von zijn kind, al is dat buiten huwelijk gelegenheid geven hun stemrecht uit te oefe-
verwekt en niet gewettigd of wettel ijk erkend. nen anderg Würdt hij beboet, maar de Staat
Het kind wordt vermoed te znn van den man t rr
met wien de moeder tusschen den 301 sten en schijnt aan die bepaling met gebonden. Zeven
179sten dag uitsluitend gemeenschap heeft ge- onderofficieren van het corps ponteniers te
had.” Hij bedoelde hiermee in de eerste plaats Dordrecht, die te ’s Gravendeel onder de
het woord «vader” te doen uitvallen, een woord, oefening verlof vroegen om te gaan stemmen
dat ook anderen aanstoot gaf, omdat ze daaraan j wercj zulks geweigerd C"
een beteekenis hechten, die een familieband toen de 8tembug lote“
schiep. Maar de munster wilde het woord niet k x rv i i
loslaten. De afstamming was de grond voor de troeP weer tc Dordrecht aan.
rechtsvordering, dat moet duidelijk in de wet j Naar de N. Ct. verneemt zullen
Nederlandsche gedelegeerden voorstellen,
algemeene verg, der Vredesconferentie in het
openbaar te doen plaats hebben. Een der
gelijk besluit moet echter evenals alle beslui
ten ter Conferentie, met algemeene stemmen
worden genomen en heeft dus alle kans van
afstemming.
Iemand te Rotterdam had door schuld
van een ander een pak bedorven gekregen.
Hij vroeg ƒ25 sedadevergoeding, en toen
i zoo vlug liep werd het een proces-
Maar de «iemand” procedeerde met
het aan het onechte kind toegekende recht,
geldend wordend gemaakt. De rechtsvordering
Tii i.iJ j_ i_xii_ ix
houdt in een veroordeeling tot betaling van een
geldsom enz. T
menten op voorgesteld. De heer Limburg pak
wenschte den kantonrechter de beslissing te j
geven, zijn vonnis uitvoerbaar te maken bij
voorraad en aan het kind van rechtswege
kostelooze procedure toe te staan. De ministei
verklaarde zich tegen de twee eerste amende
menten, tegen het derde had hij geen bezwaar,
al vond hij ’t eigenlijk overbodig, omdat de
rechter ’t nooit weigert. Eveneens verklaarde
hij zich tegen ’t amendement-van Styrum, be
doelende het vorderingsrecht binnen 5 jaar te
doen vervallen. En ten slotte bestreed hij de
amendementen van de heeren van Idsinga,
Lohman en van Wassenaar van Catwijck.
Het amendement«de vordering wordt ont
zegd, wanneer de moeder vóór de bevalling
ëen erkend ontuchtig leven leidde” werd ver
dedigd door den heer van Idsinga, het andere,
de vordering ontzeggende, indien de moeder
wist dat de verweerder gehuwd was, toen zij
met dezen gemeenschap had, werd verdedigd
door den heer Lohman, met een beroep op de
waarde van het huwelijk voor moeder en kind
beide.
In het A. H. van 8 Juni lezen wij een arti
kel van J. G. S., dat om de practische beschou
wing van de quaestie wel instemming zal vinden.
Vaak zal een lezer van een dik boek, waarin
veel gebeurt of beweerd wordt, zich halverwege
gevorderd, details uit den aanvang niet goed
meer voor den geest kunnen roepen, en terug
bladeren in het lijvig werk. En zoo vraag ik
mij thans te midden van den stroom van scherp
zinnige en spitsvondige argumenten pro en contra
den tijd van den meridiaan van Greenwich of
dien van den 15en graad Oosterlengte, nieuws
gierig af, wat de menschen eigenlijk beweegt,
van tijd te willen veranderen. Ieder spreekt
over de gevolgen eener verandering, maar waar
om wij een andermans klok moeten leenen,
vertelt niemand. En ’t gekste is, dat niemand
’t weet.
De gewone argumenten toch zijn vrij zonder
ling. Van het tijdsverschil met onze naburen
zou de handel last hebben. Behalve dat dien
last elk land te torsen heeft, omdat we nu een
maal op een ronden aardbol moeten handel drij
ven, komt het mij voor, dat die' last slechts
een theoretisch gewicht heeft. Zoolang brieven
en koopwaren nog niet met de snelheid van het
licht worden vervoerd, zullen 20 of 40 minuten
in bet internationale verkeer den transporttijd
slechts onmerkbaar verkorten of vertragen. Geen
koopman heeft dan ook immer onder de bezwa
ren van het tijdsverschil gezucht, en evengoed
als hij bij telegraphische orders uit Amerika
eenige uren terugdenkt, zal hij bij het verzen
den eener depêche naar Duitsland 40 minuten
in de toekomst weten te leven.
Voorts worden de grensplaatsen beklaagdDaar
zouden de kleinhandel en particulieren van de
verwarring te lijden hebben. Want de groot
handel heeft met het tijdsverschil slechts in de
handelscentra dus ver van de grenzen te doen!
Intusschen verkeeren alle grensbewoners over
de geheele wereld in diezelfde positie, ja zelfs
vele Amerikanen in het hartje van hun land.
Door den weldadigen invloed van het atavis
me zien trouwens alle grensbewoners van jongs
af twee minutenwijzers op hun klokken hoewel
er maar één is.
Dit zijn de voornaamste motieven voor af
schaffing van onzen eigen landstijd. Doch ze
zijn zwak. De handel lijdt onder meer verschil
len. Wat doen we ook naties te vormen Daar
is het verschil in geld, in taal. Zal de regeering
ons binnenkort óók verblijden met een voorstel
tot afschaffing van guldens en centen, en in
voering van marken Affschaffing onzer taal is
door Bernard Canter, eenigen tijd geleden, al in
ironische termen bepleit. Dan zou de handel
gebaat zijn 1 En feesten aan de grenzen wegens
de munteenheid.
Doch waarom roert men in deze materie
Zeker is het gewenscht, dat het bespottelijke
verschil van stads- en spoortijd verdwijne. Maar
wanneer nu die verdwijning logisch moest plaats
hebben, had de wetgever den indringer slechts
op zijde te zetten, en den landstijd als algemeen
geldend te proclameeren. Dat willen de spoor
wegen, en daartegen zal de veelbesproken Verein
zich waarlijk niet verzetten. Maar dat willen
de voorstanders van G. T. en van M. E. T.niet, x o
op de bovenohtvouwde, problematische gronden, j indien de verweerder bewijst, dat de moeder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11
De eerstgenoemden hebben tot leuze «zonetijd”,
j en verdeelen, daar ze mathematisch zijn aangelegd,
de wereld in 24 parten. De laatsten prevelen
over «geographisch bijeenhoorep” en «handels-
relaties”. Maar me dunkt, N .-Amerika hoort
nog al vrijwel «geographisch bijeen”; is daar
één tijd? Handelsbetrekkingen bestaan met
Duitschland niet zoo heel veel meer dan met de
andere landen der aarde te zamen; heeft soms
de heele aarde den tijd van Görlitz En wanneer
de laatsten, de Allemannophilen, bedenken, dat
de Duitsche tijd is een zonetijd, de tijd van 15
gr. OL., dan zullen ze toch moeten toegeven,
dat logisch d i e tijd aan deze zijde van den
meridiaan 7 gr. 30’ O.L. een «anachronisme” is.
De zonetijd wil juist voorkomen, dat ergens
op aarde het verschil van plaatselij ken en lands
tijd grooter dan een half uur isklimt dat ver
schil bij ons tot 46 minuten in Zeeland, dan is
de zonetijd een onding! Laat ons blij zijn, dat
die meridiaan van 71/2 gr. zoo dicht langs onze
Oostelijke grens loopt; dat maakt voor ons de
oplossing zoo veel gemakkelijker.
Ons wordt door de Regeering voorgespiegeld,
dat we onder figueurvan den Duitschen tijd 40
minuten per dag minder kunstlicht noodig zullen
hebben. Maar dan moeten wij der Regeering
beloven, dat we op de klok, en niet naar de zon,
zullen gaan leven. En dat beloven we niet,
vooral niet ten plattelande 1 Heusch, men krijgt
géén mooi weer, door den barometer te verzetten;
men wijzigt ’s menschen gewoonten niet, door
aan zijn klok te peuteren. Maar stel, het was
zooDan heb ik een mooier voorsteldan
voeren we den Oost-Europeeschen tijd in 1 Dat
spaart 100 minuten gasEn dan ’s winters den
Greenwichtijd, van wege de donkere ochtenden.
Slechts één bezwaarééns per jaar 2 nur te
lange, ééns 2 uur te korte nachtrust. C’est tout.
Ik ben tegen invoering van een andermans
tijd, omdat ik in een eigen landstijd een kenmerk
zie van een onafhankelijke nationaliteit. Een
land heeft zijn eigen taal, zijn eigen geld, zijn
eigen tijd. Hóórt te hebben zijn eigen postzegels,
en niet die voor zijn koloniën volkomen identiek
met de Engelsche. Hoort te hebben zijn eigen
poststempel en niet een, volkoman gelijk aan
den Duitsche, hetgeen ginds de meening versterkt,
dat Nederland een provincie van het Keizerrijk
is. Hoort te hebben een eigen klok, en niet
eene van een buurman, die een fictief uur
aanwijst, waarover de zon hartelijk lacht. Vooral
een klein land moet den struggle for life strijden,
door zijn eigenaardigheden te handhaven!
De oprichting van een Indisch Departement
van Gouvernementsbedrijven, waarmee de Kamer
zich ter afwisseling heeft beziggehouden, heeft
zonder veel omslag hare goedkeuring kunnen
verwerven, Er waren er een paar, die zich
verzetten, maar de verdediging van den minister,
dat het ontwerp bevorderlijk zou zijn aan een
goede organisatie der bedrijven en dat een
goede organisatie noodig was voor een zuinig en
practisch beheer bleek voldoende om de Kamer
over de bezwaren der kosten van 1 ton ten
behoeve van bedrijven, die jaarlijks 30 millioen
opleveren, heen te zetten.
Ernstiger bezwaren kwamen te berde bij het
ontwerp tot opheffing van het verbod van onder
zoek naar het vaderschap, als het nog altijd in
de wandeling heet, al hebben ook verschillende
heeren verklaard, dat dit verbod gehandhaafd
bleef. De artt. 2 en 3 van het ontwerp werden
zonder veel moeite aangenomen. Maar art. 4
maakte de kern van het ontwerp uit, maakt den
zedelijken plicht van den natuurlijken vader tot
rechtsplicht en regelt dus het recht dat het onechte
kind in den vervolge zal hebben. Geen wonder
zeker dat bij het verschil in opinie over den
aard van het ontwerp, over het recht dat het
het kind geeft getuigen de debatten over
vaderschap, familiebanden enz. tegen dit art.
een stroom van amendementen loskwam. Zoo-
als het door de regeering later werd gewijzigd,
luidde het: «De vader van een natuurlijk kind,
dat niet door hem erkend is, is verplicht door
een uitkeering in het onderhoud en de op
voeding van het kind gedurende de minder
jarigheid te voorzien. Vader wordt vermoed te
zijn degene, die met de moeder gemeenschap
heeft gehad tusschen den 301 sten en 179ste dag
voorafgaande aan dien, waarop het kind geboren
is. De rechtsvordering tot voorziening in het
onderhoud en de opvoeding wordt afgewezen,
De prijs der Advertentiën is <van 1—5. regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innamen. Bij abonnement belangrijk lager.
binnen den bedoelden termijn met een of meer
anderen gemeenschap heeft gehad, tenzij uit
deze gemeenschap het kind onmogelijk kan zijn
ontvangen, of in het algemeen, indien de rechter
niet in gemoede overtuigd is, dat de moeder het
kind heeft ontvangen uit de gemeenschap, die
zij volgens het geleverd bewijs met den ver-
■wpprdpr hppft cphad i
De heer Limburg; meenende, dat het te ver indeling te
ging de vordering steeds af te wijzen, als de 1 teruggekeerd, heeft gister
verweerder bewijst dat de vrouw ook met ande- van
ren gemeenschap heeft gehad, stelde voor te
lezen «de vordering kan worden afgewezen” enz.
Maar de minister achtte deze wijziging onnoodig.
Do woorden «de vordering wordt afgewezen enz.,
tenzij uit die gemeenschap (met anderen) het
kind onmogelijk kan zijn ontvangen”, bepaalden
reeds dat de mogelijkheid van afwijzing open
stond.
Eveneens had de minister bezwaar tegen de
toevoeging, die de heer Van Styrum had voor
gesteld, en die luidde «Bedoelde rechtsvordering
wordt mede afgewezen indien zij reeds tegen
een anderen man is toegewezen, of het kind
door zijnen vader is erkend, tenzij in het laatste
geval een ingestelde betwisting der erkenning
gegrond is geoordeeld, ’t Eerste deel was over
bodig omdat een reeds toegewezen vordering van
zelf nooit meer door een andere rechter aan
hetzelfde kind zal worden toegewezen,
tweede deel zou
gelegenheid geven de wet te
Provinciale
ap onderhoud toe te kennen, als de 'heer Van gekozen zijn 26 vrijzinnigen
Veen had voorgesteld, kan de minister al even- zinnige;
min goed vinden. En ten slotte verklaarde hij hebben
In de Prov. Staten van Groningen waren
42 vrijzinnigen en 3 anti-vrijzinnigen.
Een werkgever moet zijn werklieden
De afstamming was de grond voor de
staan, en niet de gemeenschap, want dan zouden
allen, die met de vrouw gemeenschap hadden
gehad, verantwoordelijk moeten zijn. Ook
«natuurlijke vader” aïs de heer Regout voor
stelde te lezen, wilde de minister niet. Tegen
de tweede bedoeling van ’s heeren Idsinga’s
amendement om n.l. de rechtsvordering door
het woord «uitsluitend” te beperken, teekenden
behalve de minister nog verschillende andere
sprekers verzet aan.
De Kamer scheen van geen der amendementen
iets te moeten hebben en verwierp ze alle.
Het volgend artikel regelde de wijze, waarop daj. aje(.
het aan het onechte kind toegekende recht,
wordt ingesteld bij de rechtbank en het vonnis ®en a*“e van onvermogen, was dus ook niet
x^lkc^oespH^y doo**
O o
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
leite u.’
lil ii i Zaan.<
V/üvx vk_zi vxxx c» rzu luuiiLOVUiciui -
