voor WOKKl Jl
1J
J
Van het Wereldtooneel.
r
Over dit en dat.
i!
I
1
J
1
ZATERDAG 7 MAART 1908.
34ste Jaargang.
No. 10.
Binnenlandsch Nieuws.
I
vr
Ui
J
gekomen
Dit blad verschijnt des Zaterdags
Per post 0 65. E
bestuur
«Nieuwold”
waar hij heen zou gaan.
De onteigeningswet tegen de Polen is
na feilen
Fr. geschreven. Een vreemde
ons dorp en omstreken onveilig,
net gekleed persoon en reist
Op de eene
heden sterk verminderd zullen worden
De Fransche regeering zendt nog 4000
--- Generaal d'Aumade zal
nu 13000 man onder zijn bevelen hebben.
Tusschen koning Leopold en de Bel- hu>8 zÜn> treedt hij brutaal op
I
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents.
-Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
1
I 1
1
Amerikaansch tijdschrift over het vermeende
gevaar, dat onze onafhankelijkheid
noemde hij dat gevaar hersenschimmig,
verwantschap en de geestelijke gemeenschap
en
scher.s. Nu daar is heel wat van waar,
staat veel overeenkomst,
een groot verschil.
Duitschers voor
van
en keizers en in ’t algemeen tegen hooger ge
plaatsten staan, hun lijdelijke gehoorzaamheid
i
te laten ringelooren. staan ons tegen.
En in dit opzicht staan we ong
nader aan de Engelschen, die evenmin als wij
aan hun persoonlijke vrijheid, aan hun mensche-
lijke waardigheid raken laten.
verschalkten met graagte de dubbele portie,
die den patiënt Van Vaalen toegediend werd.
Ten laatste sprak het als het ware van
zelf dat zij Van Vaalen’s eten naar binnen
werktenzoadat de simulant nagenoeg niets
binnen kreeg.
Den 28sten Februari is te Doetinchem
aangekomen en aan den geadresseerde over
handigd een briefkaart, die 3 Juli 1885 uit
Amsterdam verzonden is. Uit de stempels
blijkt, dat de kaart den 4den Juli d.a.v. te
I Doetinchem aangekomen isze is toen even
wel op onverklaarbare wijze weer verdwenen.
De briefkaart is 27 Februari 1908 te
Marburg gestempeld en naar hier gezonden
uit Klagenfiirth, in Korinthië.
Een wonderdokter. Ter waarschuwing
acht ik het wenschelijk het volgende mede te
deelen, aldus wordt uit Oudemirdum (Fr)
aan het N v.
sinjeur maakt
Hij is een
met een koffer op de fiets.
plaats geeft hij voor te zijn oogarts en ver
koopt dan voor duren prijs brillen, bij anderen
presenteert hij zich als wonderdokter,
er geen mannen in
Zaterdaga-
eene eenzame
plaats in het bosch met boodschappen.
Er woont daar eene eenvoudige weduwe
met hare drie kinderen. De wonderdokter
was er gekomen en had hart en hand van
Hij had in zijn
koffer allerlei middelen en zei dat de vrouw
leed aan zenuwen Hij zou ze daarvan in
één nacht genezen en dan zou hij weer komen
om haar te trouwen en een vader te zijn
‘’voor hare kinderen. Toen is schrijver dezes
naar huis gegaan en heeft de politie gewaar
schuwd Die zorgde er voor dat de gevaar
lijke klant nog intijds verwijderd werd.
Hij heet J. de H. en zei ongetrouwd en
van Leeuwarden herkomstig te zijn. Gebleken
is echter, dat hij getrouwd is, dat hij vader
is van drie kinderen en woonachtig te Zwaag-
einde.
Woensdagnamiddag viel het 14-jarig
loodgietersknechtje Johannes D. te Leeuwarden
van een tusschengoot ^krimp) van de stoom-
timmerfabriek te Schenkenschans op een
betonvloer in die fabriek.
De dakoot ligt 4 a 5 M. boven den grond.
Zwaar gekneusd aan het hoofd werd de
knaap op last van een geneeskundige naar
het Diaconessenhuis gebracht, waar hij eenigen
tijd later overleed.
In de Koninginnekerk te Rotterdam werd
Zondag een bankbiljet van duizend gulden
voor de armen gecollecteerd. Op een bijge
voegd briefje stond»Uit dankbaarheid, dat
het leven van Koningin en Prins de vorige
week gespaard bleef.”
Zaterdagmiddag had te Groningen de
werkman Westra het ongeluk in de fabriek
van de firma Kraft en Co ruggelings in een
pot gevuld met 400 liter kokend water te
druk in de weer, doch het mocht haar nog vallen,
niet gelukken de dader of daders op het spoor
te komen. Dinsdagmiddag werd een agent
door een banketbakker attent gemaakt op een
persoon, die naar hij meende Vrijdag bij hem
een valschen gulden had uitgegeven Met
eenig beleid gelukte het den agent hem te
arresteeren en naar het politiebureau te bren
gen. Daar had men de onvoorzichtigheid hem
vrijheid te geven zich naar de W. C te be
geven voor men hem had gefouilleerd. Toen
men dit later deed, vond men op hem acht
echte guldens en twee tramkaortjes stoomtram
Haarlem - Leiden Het privaat werd echter
onderzocht en nu vond men zeven valsche
guldens. Hoewel de man blijft ontkennen is
men nu wel zeker den dader in handen te
hebben. Hij zeide te zijn C. de Regt. 32
jaar, wonende in de Heerenstraat te Haarlem.
De politie is naar Haarlem getrokken om een
onderzoek in te stellen.
De moord te Zeist. Zoo langzamerhand
wordt Van Vaalen weder de oude. Zijn krach
ten welke tijdens de simulatie zeer waren af
genomen, keeren terug. De man heeft dan
ook geen gemakkelijken tijd doorgebracht.
Men denke alleen maar eens aan ’t vol
gende
Van Vaalen weigerde gedurende zijn simu
latie voedsel tot zich te nemen, althans in
voldoende mate. De landloopers-oppassers
maakten hiervan een dankbaar gebruik en
Men denkt onwillekeurig, wanneer men er
geheel buitenstaat, dat in onze kleine studen
tenwerelden, de conventie, het maatschappelijk
conservatisme, dat zich verzet tegen al het
nieuwe, alleen omdat het nieuw is en zich
vasthoudt aan alle overgeleverde vormen en
gebruiken alleen uit behoudzucht en gemak
zucht, wel niet bijster welig tieren zal.
Wanneer men de geschiedenis nagaat en
ook nu naar Rusland ziet, dan krijgt men den
indruk, dat over ’t algemeen studenten altijd
gemakkelijk gereed waren zich aan te sluiten
bij nieuwe bewegingen en zelfs in jeugdigen
overmoed van dat nieuwe vooral het buiten
sporige te zoeken. Of die indruk een verkeer
de is en alleen de rumoerigheid van die onder
de heeren, die het nieuwe wenschten, hem
teweeggebracht heeft, waar er toch zooveel
anderen onder hen aan het oude vasthielden,
weet ik niet. Maar zeker is het, dat men van
onze tegenwoordige studentenmaatschappijen
dien indruk niet zou krijgen.
Erger nog, hinderlijker nog en kleingeestige!’
heerscht daar het conservatisme. Ik bedoel
daarmee niet, dat onze studenten over ’t alge
meen in politiek zoo conservatief zijn. Men
vindt er van alle richtingen zoo goed als in
de groote menschenwereld. Maar ik spreek
hier van een maatschappelijk conservatisme,
dat zich vasthoudt aan allerlei oude gewoonten,
dat zweert bij conventie, dat zich verlekkert
aan de muffe kastengeest der 18de eeuw en dat
elke nieuwigheid met wantrouwenden blik ga
deslaat, bevreesd, dat zij zou kunnen raken aan
de eenmaal bestaande instellingen en aan het
gezag, die rijkdom, een klinkenden naam en
andere uiterlijkheden verschaffen. En dit con
servatisme nu tiert nergens zoo welig als onder
de jongelui aan onze universiteiten. Men zou
meenen, dat daar onder jonge menschen, die
zich wetenschappelijk trachten te vormen, een
open oog moest zijn en een begeerig gemoed
voor het schoone, het hoogere van verstands- en
geestesaanleg, van gaven en werkkracht. Men
zou verwachten een republiek van gelijkgerech
tigden, waarin alleen geesteskracht en karakter-
adel een voorsprong gaf.
Maar men vindt een maatschappij, waarin
erger nog dan in de gróóte maatschappij, het
geld »de voornaamheid van- de familie,” het
zich voegen naar de gewoonten en leefwijze
van de aanzienlijksten, aanzien en invloed en
eer geven.
Dat is van meer belang, dan men zou mee
nen. Uit die studentenmaatschappij komen de
rechters en advocaten, de dokters, de leeraren,
de geestelijken, de gezanten, de ministers vaak,
voort. Daar worden voor een groot deel de
leiders van het volk gevormd, niet in de eerste
plaats door de professoren, met wien de aan
raking gewoonlijk slechts gering is, maar voor
al ook, voor zoover het maatschappelijk leven
betreft, door den ouderlingen omgang. En waar
er nu over ’t algemeen een toestand heerscht,
als ik boven schetste en dat die er heerscht
zullen wel haast allen, die er verkeerden, moeten
toestemmen daar kan van de daar gevorm-
den niet de kracht uitgaan voor een frisscher,
natuurlijker maatschappelijk leven, waaraan
toch onze maatschappij nog zoozeer behoefte
heeft.
Gelukkig schijnt het, dat aan de Amster-
damsche universiteit een andere geestestoestand
thans begint te overheerschen. De Amsterdam-
sche studenten zijn altijd democratischer ge
weest dan hunne broeders in de andere uni
versiteitssteden en stonden daarom bij deze
laatsten meestal niet in bijzonder goeden reuk.
Het kwam daar meermalen voor, dat niet zij
die in geld of aanzienlijkheid, maar anderen,
die in karakter- of geesteseigenschappen uit
blonken, tot de hoogste ambten geroepen werden-
Dat bracht vaak verbitterden strijd met de
corpsgenooten, die meer Leidsch of Utrechtsch
dachten en voelden, waarbij de laatsten het
meestal moesten afleggen.
Nu dat meer democratische deel der Am-
sterdamsche studenten de stoutigheid echter r__
zoo ver is gaan drijven, dat het in den Senaat, i aan de dictatuur, die de partijleiders steeds
het bestuurslichaam van het Corps, zelfs een over de regeering uitoefenden en dat daarvan
plaats wenschte ingeruimd te zien aan een I - 5 - -
dame-studente, nu lijkt wel een breuk tusschen
de democratische en conservatieve Amsterdam-
sche studenten aanstaande.
Op zich zelf kan dit ons echter maar matig
belanginboezemen. Alleen het verschijnsel, dat
een frisscher geest zich onder de studeerenden
meer en meer baan breekt, dat het van ouds
overgeleverde ook daar moet gaan wijken voor
wat wij als beter en doelmatiger hebben leeren
zien, is voor ons van belang, omdat, als ik
boven reeds aangaf, de vorming aan de univer
siteit op het groote maatschappelijke leven zijn
terugslag moet doen gevoelen. Daarom alleen
kon ik voor dezen strijd de aandacht mijner
lezers vragen. Maar ik heb er nu reeds te
lang bij stil gegaan. Het leven roept ons, daar
buiten in de groote wereld. Daar is toch iede
re week opnieuw van allerlei gebeurende, dat
onze aandacht vraagt. Lazen we niet van dat
jongetje in Amsterdam, dat door zijne moeder op
stelen werd afgericht op een zeer vernuftig
uitgedachte manier, die reeds door alle
ranten medegedeeld is, en
ik dus hier kan weglaten
De aanslagen op vorsten en staatshoofden
schijnen tegenwoordig aan de orde van den
dag. Pas zijn te Lissabon koning en kroon
prins vermoord en thans hebben we reeds
weer twee aanslagen te melden, die echter
gelukkiger afliepen De eene is de
aanslag op den President der Argen-
tijnsche Republiek.
Toen president Alcorta voor eenige dagen
’s avonds voor zijn huis uit zijn rijtuig zou
stappen wierp een man een bom, die echter
niet barstte, ’t Was een jonge Argentijn
die spoedig gevat werd De president bleef
uiterst kalm. Met zijn voet duwde hij de
bom weg, een nog al gevaarlijke manier van
doen, die echter wegens de onhandige makelij
van de bom geen gevolgen gehad. Of men
hier aan een politieke moord in verband met
de tegenwoordige tijdsomstandigheden in Ar
gentinië, dan wel met een anarchistische aan
slag te doen heeft gehad, schijnt nog niet
vast te staan. President Alcorta staat name
lijk met de verschillende politieke partijen in
het land op voet van oorlog. Hij had den
25sten Januari het parlement ontbonden, om
dat dit weigerde de begrooting voor 1908 in
behandeling te nemen. En de onderbande
lingen, die daarna met de verschillende partij
leiders waren geopend, waren eenigen tijd
geleden afgesprongen. Het schijnt, dat de
president zich niet heeft willen onderwerpen
- - -J cou-
welker beschrijving WÜ* de chauffeur
Wat moet er van werden. F
Als gevolg van het optreden van het
nieuwe ministerie zal een hernieuwde actie I
beginnen voor de invoering van den Midden
Europeeschen tijd. Daarbij zal de steun
worden ingeroepen van gemeentebesturen,
Kamers van Koophandel en alle vereenigingen.
De Hugenholtz-trein. De bewuste snel
trein 38 zal volgens het ontwerpdienstregeling
te Haarlem niet meer stoppen.
Voor het muziekconcours, dat »Het
Gemengd Koor” te Joure in den loop van den
zomer, op 29 en 30 Juli a s., denkt te hou
den, hebben zich tot heden aangegeven 16
harmonie- of fanfarecorpsen en 10 zangver-
eenigingen.
Eergistermiddag op den datum van
de oprichting is door twee leden van het
namens de Paedagogische vereeniging
een krans gehecht aan het monu
ment op het graf van nmeester” Visser te
Sneek.
Valsche guldens. Gedurende de laatste
dagen waren te Leiden heel wat valsche
guldens in omloop en sommige winkeliers
meenden zich den persoon wel te herinneren,
die ze bij hen had uitgegeven De politie was I
- - - - 1 Met verschrikkelijke brandwonden be
dekt, heeft de ongelukkige zich nog te voet
naar het ziekenhuis begeven, waar hij Zondag
aan de gevolgen is bezweken.
-Men schrijft uit Helmond aan de nM.b.”
Toen Dinsdagavond De Groot, landbouwer
op het Hout (Mierlo), huiswaarts keerde, sloeg
zijn paard op hol, met het treurig gevolg, dat
hij met paard en kar in een z g plukkemkuil
terecht kwam. Zijne vrouw is levenloos opge
haald, hij zelf brak beide beenen. De Groot
is ter verpleging alhier in het R. K. gasthuis
opgenomen.
De rijksveldwacht krijgt een gewijzigde
uniform. Daarbij worden de halssnoeren met
kwasten en de bandjes om de mouw, als
graadsaanduiding, vervangen door knoopjes op
de kraag, die van een lichterblauw zal zijn
dan de tegenwoordige.
De politie te Delft heeft proces-verbaal
opgemaakt tegen twee studenten, die met
flobertbuksen op katten schoten, niet zonder
gevaar voor de bewoners der Voorstraat. Twee
katten werden het slachtoffer van deze laffe
baldadigheid, terwijl een derde werd gekwetst.
De diamant-makelaar H. van Amsterdam
is te Londen op straat plotseling in elkaar
gezakt, en daarvan hebben gauwdieven ge
bruik gemaakt om hem zijn diam anten ter
waarde van f 100.000. die hij van zijn zwager
in commissie had, afhandig te maken.
Uitgave van T. GAASTRA Bz., De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
firma H. BRANDENBURGH Zoon regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
te WORKUM. de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
zulke kinderen terecht komen, vraagt men zich zat, maar in een rijtuig, dat daarachter volg-
Ze-^jaj- wonder, dat het aantal jeugdige bekwam hij geen letsel. Door het be
reden escorte van den Sjah, dat er in den
eersten schrik maar in het wilde op los ging
een paar menschen ge-
l en enkele gewond. In pamfletten, die
den aanslag te Teheran verspreid werden
j van den aanslag mede,
plan geweest waren den
maar hem alleen hadden
en
zelf af. 1
misdadigers toeneemt Lazen we niet
Och er is zooveel nog. Maar het meest heeft
ons, Nederlanders, zeker wel getroffen het on- j
geval aan onze Koningin en den Prins over- schieten, werden nog
komen, waarbij ze beiden bijna het leven had- j dood
den ingeschoten. Alleen de kordaatheid en koel- j na
bloedige waakzaamheid van den wagenbestuur- deelden de bedrijvers
der der electrische tram, heeft hen gered. Dat dat - njef. van
heeft ons opgeschrikt, eendeels wegens de
liefde, die de meesten onzer deze laatste telg J.1 e en’
het Oranjehuis toedragen, maar anders- I willen verhinderen het land in te gaan
ons deed zien, hoe we zoodoende den reactionairen vrij spel te laten.
zouden kunnen komen. Wie moet er opvolgen, bij de reactionairen uit zijn omgeving
nk nn7A knnmain knmt t.A ovArlnden wegzenden en betere en eerlijker menschen
t en geen landverraders moest kiezen. Deed
deel van het Nederlandsche volk op de liefde h!J dat met, dan zouden ze hem weten te
vorstenge- vinden, onverschillig i
gemakkelijk De Onteigenju„owel t,egcu
I door het Pruisische Heerenhuis,
tegenstand, aangenomen.
De Engelsche regeering heeft een nieuwe
drankwet ingediend, waarbij de drankgelegen-
de weigering tot behandeling der begrooting
het gevolg was. Deze maand moeten er
nieuwe verkiezingen plaats hebben en daarbij
zal dus het kiezersvolk uitspraak hebben te
doen over het grondwettige der ontbinding.
Van de tweede aanslag, de
aanslag op den Sjah van Perzië
zijn de beweegredenen wel bekend. De be
drijvers hebben daarvoor zelf gezorgd. Die
aanslag heeft bovendien ook heel wat ernstige
gevolgen gehad, al heeft dan ook de Sjah zelf
er hét leven niet bij ingeschoten.
Toen de Sjah op weg naar zijn buiten
plaats te Dosjantepel met zijn gevolg door een
nauwe straat in Teheran reed, werden er van
het dak van een huis twee bommen naar
hem geworpen. De eene sprong in de lucht,
de andere vlak bij de automobiel van den
Sjah. Er werden 3 voorrijders gedood, ter-
en twintig anderen gewond
werden. Daar de Sjah niet in de automobiel
dus
groote vraag De schrijvers waarschuwden hem verder, dat
r moest
uit
deels ook, omdat het
plotseling ongedacht
als onze Koningin komt te overlijden
De Grondwet regelt dat, zeker.
liefde voor het Koningschap steunt bij een groot
voor het Oranjehuis. Voor een ander
slacht zouden we niet altijd zoo
warm te maken zijn.
En daarom is het van buitengewone beteekenis
wie na de Koningin den Nederlandschen troon be
stijgen zal. Wij zijn niet als de Duitschers
voor al wat vorst heet. Daarvoor hebben we
een te lang republikeinsch verleden achter ons.
Ja, dat is wel een groot verschil met onze
stamverwante naburen. De Duitsche gezant te
Washington schreef voor eenigen tijd in een 1 man naar Marokko.
onze onafhankelijkheid van den
kant van Duitschland zou bedreigen. Natuurlijk
hij weidde daarbij ook breed uit over de stam- verkregen te zijn in zake de overneming
"“‘'7 en. de geestelijke gemeenschap deQ K door BeJ ië Er zal
overeenstemming tusschen ons en de Duit- P
Er be- fonds van
Maar er bestaat ook j het leven geroepen worden tot voltooiing
De nederigheid der enkele werken. Verder zal er
vorstentronen, hun gering gevoel millioen worden uitgetrokken voor werken
De begrooting
keizers en in ’t alge:
aan al wat overheid heet, hun gedweeheid zich
igetwijfeld veel
i weer
en als hij bespeurt, dat
gische regeering schijnt thans overeenstemming vond kwam schrjver dezes op
'„'J' J van
den Kongo door België. Er zal een speciaal
fonds van hoogstens 30 milioen gulden in
J van
jaarlijks PL de weduwe reeds gewonnen.
eigenwaarde, zoodra zij tegenover koningen j den Kongo De begrooting van den Kongo
zal door de Belgische Kamers behandeld wor
den.
RIS
Mg
I
f 1
v
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
en omliggende Gemeenten.
nvpr Ha factaxrinIT nilnafAnclAn an ‘Inf
voor een -4- IA. --1 1 I 1
j Maar o
JL UOÖLUüll tril Ut/ Dül" VX 4V KZX VXVMVV
1 Ifza-CPzaw o 11 zai rwirl rl nlr»T-> rtr» i