voor
Van het Wereldtooneel.
v
Over dit en dat.
34ste Jaarsranir.
ZATERDAG 14 MAART 1908.
No. 11.
Binnenlandsch Nieuws.
Uit de Kamers.
ma-
een
een
i>
Dit blad verschijnt des Zaterdags
Per post 0 65. F
dags in te zenden
sterker
spreken.
van
van
Haar
i boerderij verwaarloosde zij geheel, haar kleeren,
enz. eveneens, alles uit gierigheid. Na haar
dood vond men overal potten met bankpapier,
van Azië vrij be-
Het nieuwe ministerie heeft dan eindelijk zijn
officiëele intrede gedaan in de politieke wereld.
Door minister Heemskerk werd het aan de
Tweede Kamer voorgesteld, en wel als een rechtsch
ministerie, dat niet van plan is zijn beginselen
onder stoelen en banken te steken, zoo dikwijls
beginselvragen ter sprake komen, maar dat hoopt
met deze Kamer, waarin de linkerzijde de meer
derheid heeft, toch ook tot overeenstemming te
zullen komen omtrent verschillende onderwerpen,
die rijp zijn voor behandeling of die aanhangig
moeten worden gemaakt.
Welke die onderwerpen zoo al zijn werd door
Mr. Heemskerk daarna aangegeven. Daaruit
bleek, dat allereerst sommige ontwerpen der
vorige regeering werden gehandhaafd en andere
ingetrokken. Tot de laatsten behooren de ont
werpen van ouderdoms- en ziekteverzekering van
werklieden, het ontwerp eener inkomstenbelas
ting, dat betreffende accijns op suiker en gedis
tilleerd, de voorstellen tot grondwetsherziening.
Daarentegen denkt de regeering in te dienen
een wetsontwerp tot wijziging en aanvulling van
het Wekboek van Strafrecht, vooral wat betreft
i en kost per halfjaar 50 cents.
Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder-
Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
i bepalingen tot bestrijding van de openbare
i deliikheid. een wetsontwern tot subsidieërir
Het ontwerp landbouw ongevallenwet zal
naar gemeld wordt door minister Talma wor
den ingetrokken.
Uitslag der Dinsdag te Heerenveen ge
houden herstemming van twee leden voor de
Provinciale Staten in het district Schoterland
(vacature-S. Sleeswijk en A. E. v d. Meulen).
Uitgebracht op de heeren U. Twijnstra (lib)
te Akkrum 3179 stemmen. J. v. d. Sande
(lib.) te Wolvega 3059 stemmen. A. H.
Loots (soc. dem.) te Oldeboorn 2534 stemmen.
De prijs der Advertentiën is van 1—5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
onze-
delijkheid, een wetsontwerp tot subsidieëring van
bizondere middelbare scholen, een tot wijziging
van de Gemeentewet met het oog op gemeente
belastingen, een tot nadere regeling van de in
spectie van den arbeid, een tot wijziging van de
Ongevallenwet, en een ander tot wijziging van
de Militiewet.
De laatste wijziging heeft vooral betrekking
op het blijvend gedeelte, waarmee nu twee mi
nisters van oorlog al zooveel te doen gehad hebben
Maar zij zal slechts een voorloopige maatregel
zijn. Later zal zij de Militiewet- en Land weer
wet geheel trachten te herzien. Trouwens er
zal later nog wel meer bij komen.
De minister voorspelde dat al. Maar voor den
tijd, die nu nog over is voor de verkiezingen van
1909 kon de regeering geen al te uitgebreid
program ontvouwen. Wanneer zij in dien tijd
al het beloofde tot stand brengt, heeft zij zeker
reeds genoeg gedaan. Daarna zullen dan de
verkiezingen moeten uitwijzen of dit ministerie
aan het roer blijft of weer plaats heeft te maken
voor een linksch ministerie. Tot dien tijd zal
zijn taak zeker niet tot de gemakkelijkste be
hooren. Vooral tegen sommige maatregelen kan
het zeker een vrij krachtigen tegenstand ver-
dezer dagen de Haagsche burgemeester nog wachten. De plannen der regeering in militaire
2„. 2zaken duiden nu juist niet op vermindering van
de arbeïdeisch^ uitgaven voor dit deel der staatshuishouding.
Het blijvend gedeelte blijft en de kustverdediging
zal in beteren staat gebracht worden. Een Raad
van Defensie zal bij Koninklijk Besluit in het
leven worden geroepen. Maar een groot deel
der linkerzijde wil van vermeerdering der militaire
uitgaven wejnig weten en is allerminst militai-
ristisch gestemd.
R- de Vries Lzn. (soc. dem,) te Wolvega
2694 stemmen. Gekozen de heerenU.
Twijnstra (lib.) en J. v. d. Sande (lib.)
De Cullinan. De heer Henri Koe is
thans rustig bezig met het slijpen van den
«Cullinan Het speciaal daartoe vervaardigd
gereedschap voldoet uitstekend en reeds zijn j
op den kostbaren steen twee facetten, of
wel plekken, zooals men ze in het eerste
stadium noemt, aangebracht.
Het slijpen van den «Cullinan” gaat zeer
langzaam en minstens de geraamde tijd zal er
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
Engelschen Minister van Marine
Lord Tweedmouth thans in Engeland ook dienst
zal moeten doen. De Times kwam het eerst met
het verhaal van dien brief voor den dag, knoopte
daaraan de mededeeling vast, dat Duitschland’s
Keizer invloed wilde uitoefenen op de sterkte van j
Engeland’s vloot en ging er danig over te keer.
Maar ook anderen Engelschen werden er door
opgeschrikt en in Hooger en Lagerhuis werden
Lord Tweedmouth overlegging van den brief
gevraagd. Deze wenschte aan die vraag geen
gevolg tegeven, omdat de brief van te persoon
lijken aard was, maar verklaarde, dat Keizer
Wilhelm in ’t geheel geen invloed had gehad of
had getracht te oéfenen op het Engelsche vloot- i
program. Maar de ministers schenen het wen-
schelijk alle wantrouwen weg te nemen, zich
sterker voor een groote vlootuitbreiding uit- munten^goud’en en" zilveren "sieraden?
Koning Alfons van Spanje is te Barcelona
op bezoek geweest en daar zeer geestdriftig ont-
vangen. Daar Barcelona voor een brandpunt van
anarchisme geldt, was men zeer bevreesd voor
incidenten tijdens het bezoek en had den jongen
koning het bezoek zeer afgeraden.
De Fransche Kamer heeft art. 2 van het
ontwerp op eene inbekomstenbelasting, dat het
beginsel van de door de regeering voorgestelde
belastinghervorming bevat, aangenomen.
De verhouding tusschen de Vereenigde Staten
van Noord-Amerika en Venezuela is zeer gespan
nen. Het heet dat Noord-Amerika spoedig een
ultimatum zal indienen.
Het heeft lang geduurd voor men genoeg
zaam doordrongen was van de waarheid, dat in
onze moderne samenleving arbeid om zoo te
zeggen een verhandelbare waar geworden was,
om den arbeidzoekende een plaats te openen,
waar hij zijn waar kon aanbieden. Handelaren,
en wel allereerst geldhandelaren hadden hun
beurzen, waar vraag en aanbod elkaar ontmoet
ten. Maar de werknemer werd tot nu toe te zeer
als ondergeschikte beschouwd, dan dat men
ook hem een gelegenheid zou openen, waar hij
van den stand der arbeidsmarkt op de hoogte
kon komen. Bovendien men achtte den arbeid
nog altijd gevolg van vroegere toestanden
plaatselijke waar. De werkgever nam zijn
menschen in dienst,' zocht ze op de plaats
waar hij die noodig had en bepaalde eigenmach
tig het loon. Van een internationale arbeids
markt, zooals die zich langzamerhand begint
te ontwikkelen, had men nog geen flauw idee.
Dat is sinds de laatste jaren anders gewor
den. Enkele gemeenten en ook particuliere
vereenigingen hebben arbeidsbeurzen opgericht.
Men kwam tot de overtuiging zoo zei het
van hoe groote beteekenis het is, dat de arbeid
zoekende en F2_
worden gebracht, op gemakkelijke, onkostbare,
zoo mogelijk, kostelooze en niet met misbruiken
gepaard gaande wijze. Te Haarlem, Leiden,
Groningen, Venlo, Schiedam, Hilversum, En
schede en den Haag werden van gemeentewege
arbeidsbeurzen opgericht, te Amsterdam, Dord
recht, Maastricht, Utrecht en enkele andere
plaatsen door vereenigingen, die op den steun
der gemeente konden rekenen.
De arbeidsbeurzen toonden reeds spoedig hun
voortreffelijkheid, vooral in tijden van werk
loosheid. Maar hun werking was allereerst
plaatselijk. Aanvrage en aanbod van arbeid op
dezelfde plaats brachten ze tot elkaar. Toch
gingen ze al spoedig verder. De Haagsche beurs
begon met aan
om elkander de openstaande aanvragen
werkgevers toe te zenden. F’
tuurlijk en lag in de lijn der ontwikkeling
alles algemeen heeft gemaakt.
matische uitwisseling van aanvragen en dat zoo
doende langzamerhand de behoefte gevoeld werd,
aan een georganiseerde samenwerking tusschen
de verschillende arbeidsbeurzen.
Van den Haag is nu wederom het intiatief
tot een dergelijke organisatie uitgegaan. De
Haagsche burgemeester noodigde een aantal be
stuursleden der verschillende arbeidsbeurzen in
Nederland tot een samenkomst uit, ten einde
te komen tot de oprichting van een vereeniging
van arbeidsbeurzen.
En die vereeniging is opgericht.
Zij stelt zich natuurlijk ten doel samenwer
king tusschen de arbeidsbeurzen te bevorderen
en noemt als middelen daartoede onderlinge
mededeeling van bij arbeidsbeurzen ingekomen
aanvragenhet verstrekken van inlichtingen aan
elkaar; het behartigen van eenheid in de statis
tische opgaven der beurzenhet bevorderen van
de oprichting van arbeidsbeurzen, die geen winst
bejag beoogen en niet alleen door werkgevers
of alleen door werknemers worden beheerd;
enz. Ongetwijfeld zal ze nut doen, vooral in
tijden van werkloosheid. Ze zal dan de arbei
ders volkomener kunnen inlichten, dan de plaat
selijke arbeidsbeurzen dat konden en zoo doel
matiger de werkloosheid bestrijden. En van die
werkloosheid hebben we pas zooveel te lijden
gehad en hebben we nog zooveel te lijden, dat
we daar wel dankbaar voor mogen zijn.
Zoo gaat het toch eigenlijk altijd. Nood leert
bidden, wat toch ook zeggen wil, dat de nood
de menschen de handen uit de mouw leert
steken en leert zinnen op middelen tot ver
betering. Dat zien we niet op dit terrein alleen.
We zien het overal in de maatschappij en op
allerlei gebied.
voor noodig zijn. De groote kwaliteiten van
het juweel komen vooral nu schitterend aan
het licht.
- Na een stilstand van ruim twee maan
den, zijn thans door 12 werklieden in de
dekenfabr van Regout te Maastricht de werk
zaamheden weer hervat. De anderen zijn
nog werkloos en zullen dit waarschijnlijk ook
nog wel een tijdlang blijven, want de heer
Regout duldt geen vereeniging, die invloed op
zijn fabriek wil oefenen, terwijl de arbeiders
vasthouden aan hun recht, zich buiten de fa
briek te vereenigen. Intusschen wordt bij de
fabriek druk gepost, zoodat het den werkwil
ligen alweer niet gemakkelijk wordt gemaakt.
Te Apeldoorn heeft mevrouw Beeckman,
geboren Scheltus. w’eduwe van kapitein Beeck
man, haar honderdsten verjaardag gevierd.
De honderdjarige heeft nog het gebruik van
al hare zintuigen en is nog vol levenslust.
De oudste inwoonster van Amsterdam, me
vrouw de weduwe Van Aken Bruyére, is
Maandag overleden in den ouderdom van 103
jaren en 6 maanden.
De omtrek van ’s Hertogenbosch ver
toont ééne groote, uitgestrekte watermassa.
Herven of Gerven is op 't oogenblik een
dijk met huizon er tegen aan enwater.
Hennest, de Empelsche Hut, en andere
hooger gelegen plaatsen, zijn thans eilanden
en alleen te bereiken
meer varens,
staat onder water
langs den straatweg
gens
vertrouwen in Japan spreekt uit
men
de betrekkingen tot Japan niet
acht. Natuurlijk
werd door den Amerikaanschen onderminister I
Men schat de nalatenschap op f7200,
die onder 9 erfgenamen moet verdeeld worden,
waarvan 8 in behoeftige omstandigheden ver-
keeren.
Te Spekholzerheide overleed al een
even groote dwaas ’t Was een zekere H.
De man genoot een pensioen van de Doma-
niale Mijn te Kerkrade voor dertig-jarigen
dienst, als wachter aan den overgang te Drie-
vogels.
’t Was algemeen bekend dat H. met een
uiterst karig voedsel den inwendigen mensch
versterkte.
Water en brood en bij uitzondering een
paar gekookte aardappelen vormde den hoofd
schotel.
Hij was een hartstochtelijk lezer en sprak
vloeiend vijf talen. Nu is gebleken, dat H.
buiten alle verwachting voor zijn erfgenamen
het niet onbeduidende sommetje van ongeveer
f 5000 heeft nagelaten.
Na het eten van pannekoek werden de
drie personen van een huisgezin te de Wilp
onwel en wel in die mate, dat de geneesheer
moest geraadpleegd worden. De oude groot
moeder, die weinig gegeten had, was spoedig
hersteld. Ook de zoon kwam spoedig weder
op zijn verhaal, maar de 15-jarige kleindoch
ter was er erger aan toe; herhaaldelijk werd
ze bewusteloos. Echter ook zij is thans her
steld.
Te Terneuzen gelastte, volgens de Midd.
Crt., do vorige week bij den aanvang
den namiddag-schooltijd een onderwijzer
j een der o. 1. scholen een meisje, niet een
zijner klasse, naar haar plaats door te gaan
I en duwde haar daarbij voort. Zij viel tegen
een ander meisje, dat juist passeerde, waar
door een stalen speld, die achter in haar
ning van Kwatoeng geweigerd heeft aan dat
bevel te gehoorzamen.
Te Kanton is reeds een talrijk bezochte open
bare bijeenkomst gehouden om tegen de terug
gave te protesteeren. En met deze stemming
onder het volk heeft de Chineesche regeering
meer dan voor enkele jaren- rekening te houden.
China is aan het ontwaken en dit openbaart zich
ook door de meerdere belangstelling van het volk
in publieke zaken. Toch is het niet waarschijn
lijk, dat de Chineesche regeering Japan zal durven
trotseeren en misschien heeft ze, voordat dit
overzicht onder de oogen der lezers komt, reeds
toegegeven. Er werd gezegd, dat Japan ook een
bepaalden termijn gesteld had, waarbinnen het
antw’oord van China moest zijn ingekomen,maar
dit schijnt niet het geval. Waarschijnlijk zal
Japan echter wel niet erg lang geduld hebben.
Er moeten reeds 4 Japansche kruisers bij de
Percadorus gereed liggen om naar Kwantoeng te
stoomen. De Japanners plegen in zulke gevallen
niet veel complimenten te maken. Dat hebben
de Chineezen en ook de Russen ondervonden.
Deze hebbelijkheid van de Japanners om gauw
toe te slaan heeft, naar het nu blijkt, ook de
Amerikaansche regeering destijds eenige angstige
dagen bezorgd. Amerikaansch onderminister
heeft dezer dagen in een rede te New-York ver
klaard, dat ambtelijke kringen te Washington
indertijd ernstige vrees koesterden
dat de Amerikaansche vloot door een aanval
van Japanners zou ontredderd worden
op haar weg naar de stille Zee in den straat
van Magellaan. Het gold hier, «zoo zeide de
minister», een volk, dat den naam heeft van den
eersten slag te slaan en daarna een oorlog te
verklaren. Het heeft dit met China en Rusland
gedaan. Verondersteld, dat onze prachtige vloot,
bij hare nadering van den straat van Magellaan,
opgewacht ware door de Japansche vloot, en dat
deze ons aangevallen had zonder dat iemand van
ons had geweten, waar de vreemde vloot uithing”.
Erg veel i
die woorden niet. En het blijkt, dat
in Amerika
bijzonder vriendschappelijk acht. Natuurlijk
TJ- J-I
van deze vrees gebruik gemaakt om op verster
king van de vloot aan te dringen. Daartoe
gebruikt. Het schijnt wel, dat
na een half uur en
De gewone weg naar Empel
men bereikt het thans
naar Hedel en vervol-
over den Maasdijk. Het is overal wa
ter, waarheen het oog zich wendt. Met
blijdschap is door zeer velen de ingetreden
val. hoe gering die ook nog zij begroet.
We hebben medegedeeld dat de vorige
week te Leiden gearresteerd werd een zekere
De Regt, uit Haarlem, wegens het uitgeven
worden trouwens thans overal allerlei voorvallen van valsche guldens' De aangehoudene be-
j kende. Doch er is meer. In zijne woning
de brief van den Duitschen Keizer aan tien zlJn namelijk onder meer aangetroffen, tal van
militaire kleedingstukken, vooral voor huzaren
bestemd, waarvan De R. de herkomst niet
kan of wil opgeven.
Het zijn geen kleedingstukken, die door
militairen kunnen zijn verkocht geworden, van
daar, dat een onderzoek in het militaire
gazijn wordt ingesteld.
Zonderlingen. Men meldt uit Heeren
veen
In de gemeente Schoterland overleed
bejaarde weduwe die 5 jaren te bed lag en
aan wie de buren voedsel verstrekten.
Het ziet er in het Oosten
denkelijk uit, nu
het conflict tusschen China en Japan
een scherpen vorm heeft aangenomen.
Den 5den Februari is de Japansche stoomboot
Totroemaroe met 30 kisten geweren en 40 kisten
schietvoorraad aan boord op de reede van Macao
door Chineesche douanevaartuigen in beslag
i genomen. Het heet, dat het daarbij nogal hard-
De Chineezen haalden de
Japansche vlag neer, mishandelden de zeelui
en brachten het schip naar Kanton, ’t Is te
begrijpen, dat dit vooral den toorn der Japanners
de Japansche regeering verzet aangeteekend
en voldoening geëischt
beleediging de Japansche vlag aangedaan.
de Japansche eischen te voldoen. Het schip,
i voor
Chineesche
waren dus in hun recht het in beslag te
nemen. Door de Japanners werd dit nog zoo
grif niet toegegeven, al konden
eenige andere beurzen te vragen
i van
Dit was geheel na-
J van
onze tegenwoordige samenleving, nu het verkeer
alles algemeen heeft gemaakt. Te begrijpen
was het dus, dat dit leidde tot een meer syste- handig is toegegaan.
mflticpLp liltwiccolinrr von oomrimcran />»-> rlof rrr\r\ Tononookn
brachten het schip naar Kanton.
heeft opgewekt en dadelijk werd dan ook door
tegen deze inbeslagname
voor I
De Chineezen waren echter niet bijster gewillig
aan T
zeiden zij, wilde wapenen binnensmokkelen
opstandelingen in Kwantoeng en zij
dus in 1
Door de Japanners werd dit nog
i ze het moeilijk
geheel ontkennen, maar zij meenden, dat daar
door het optreden der Chineesche autoriteiten
nog niet gerechtvaardigd, vooral niet, waar het
schip in beslag genomen werd in Portugeesche
wateren Macao in China behoort in Portugal
waar de Chineezen heelemaal niets te maken
hadden. Dit laatste werd en wordt nog door
de Chineesche regeering ontkend. De boot be
vond zich, zegt zij, tijdens de in beslag name
niet meer in de territoriale wateren van Ma^ao,
maar op Portugeesch gebied. Dit laatste schijnt
wel twijfelachtig, althans de Portugeesche gezant
te Peking beweert ook, dat de plaats, waar de
in beslag name plaats had, nog tot Portugeesch
gebied gerekend moet worden.
Intusschen beloofden de Chineezen het geval
te zullen onderzoeken. Maar dit onderzoek
duurde den Japanners te lang. En nu heeft
Japan den 5den Maart China een nota doen toe
komen, die, zoo het al geen ultimatum is, als
de Japansche regeering beweert, er toch machtig
veel van heeft. De Japansche regeering eischte
daarin: teruggaaf van de opgebrachte boot, die
nog altijd te Kanton ligt, betaling van een vollen
schadeloosstelling, en het aanbieden van veront
schuldigingen voor het neerhalen van de
Japansche vlag en bestraffing van de Chineesche
ambtenaren, die de inbeslagname deden. Vol
doet China aan deze eischen niet, dan zal zoo
heet het verder, Japan genoodzaakt wezen zoo
danige stappen te nemen als zij noodig mocht
achten om de waardigheid van de natie op te
houden en de veiligheid van haar onderdanen te
verzekeren. Op deze
Japansche nota
heeft de Chineesche regeering haar leedwezen
betuigd over het neerhalen van de Japansche
vlag en meegedeeld dat de schuldige ambtenaren
behoorlijk gestraft zouden worden. Over het in
beslag genomen schip en de wapenen en mu
nitie zou China nader antwoorden, nadat de
zaak beter onderzocht was. Het blijkt dus dat
het geschil nog allerminst is opgelost en dat
veeleer China weinig lust heeft geheel aan Ja
pansche eischen te voldoen. Het verkeert te
dien opzichte trouwens in een zeer moeilijk
parket. De stemming in China is zeer vijandig
aan de Japanners en het volk wil dan ook van
geen teruggave van het schip weten. Het heet
zelfs, dat de Chineesche regeering die terug
gave reeds gelast heeft, maar dat de onderko-
U
1
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
WOKKUM en omliggende Gemeenten.
