WORKIM en omliggende Gemeenten.
voor
1
I
1
- J
1
j
«8
n
I
Over dit en dat,
ZATERDAG 2 MEI 1908.
No. 18.
Binnenlandsch Nieuws.
34ste Jaargang.
pronkstuk van zilver-
voorkoming, of ook
Dat April dit jaar baar
is zeker.
gebleven.
dat er
aangezien hem steeds bij
werd opengedaan.
Op verscheidene plaatsen in ons
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents.
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
perziken geleden zullen hebben.
kerseboomen kunnen zich niet ontwikkelen.
Of mogen wij
aan ^het mdividueele leven van het kind, dat zlJn deze v00r
alleen door daarmee rekening te houden,
mogelijk maakt? Maar welk een taak
~---t voor de onderwij-
weggelegd. Zij hebben meer noodig dan
~"“C" Ook op de vergadering
Vereeniging van Hoofden van scholen,
onlangs te Utrecht gehouden, werd daarop den
nadruk gelegd.
De eischen aan den onderwijzer te stellen
moeten hooger zijn, hooger in kennis, bescha
ving en intelligentie, maar hooger ook wat
zijn algemeene geschiktheid als opvoeder be
treft.
Hij moet niet alleen wat weten of veel we-
d'e kennis moet niet alleen invloed gehad
hebben op rijn persoonlijkheid, hem beschaafd
hebben, hij moet niet alleen toonen den ernst
van het werk der opvoeding te begrijpen, maar
ook den tact, de geschiktheid om te kunnen
opvoeden, bevijzen. En dan ook te
Utrecht werd deze eisch weer gehoord, zijn
onderwijs heeft zich meer te richten naar den
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
is al eenigën tijd door de firma gepensionneerd
maar toch kan hij er niet toe komen, het
bijltje er bij neer te leggen. Enkele families
die zeer aan hem gehecht zijn en waar hij
eens de tegenwoordige grootvaders op zijn
knie deed dansen bedient hij nog. Ter ge
legenheid van zijn jubileum ontving hij van
II M. de Koningin de gouden medalje in de
orde van Oranje Nassau.
Oneerlijke werklieden. Een groot hout
handelaar te Amsterdam werd al sinds een
jaar door eenigen zijner werklieden bestolen,
zonder dat hij het merkte. Het hout werd
op onderscheidene plaatsen langs den Ringdijk
te Haarlemmermeer voor een zeer geringen
prijs verkocht. Gelukkig is de zaak eindelijk
aan het licht gekomen en de hand op een
vijftal personen gelegd.
Dezen, die het onbeperkte vertrouwen van
hun patroon bezaten, waren gemakkelijk in
de gelegenheid den diefstal te plegen en het
gestolene te vervoeren, daar zij met elkander
samen deden. Wanneer er nu een paar van
hen met een motorboot hout moesten weg
brengen naar afnemers in andere plaatsen,
waarbij zij langs de gemeente Haarlemmermeer
moesten varen, werd tevens het gestolen hout
opgeladen en aldaar van de hand gedaan
De diefstallen namen steeds grooteren om
vang aan, doch de patroon had tot heden nog
niets er van gemerkt. Daar de diefstal al
over zoo’n geruimen tijd loopt is het onderzoek
in deze zaak zoo omvangrijk, dat het nog
niet ten volle is geëindigd. De betrokken
personen hebben reeds bekend.
gebied van ons oorlogswezen wat nieuws ge-
kregen, een Raad van Defensie. Er zullen veel Voor meisjes die in Amsterdam gaan
dienen. Men kent, voor onervaren meisjes
die zoo van het Platteland naar een stad als
Amsterdam gaan om er een betrekking te
zoeken, de vele gevaren, waaraan ze maar
al te gemakkelijk ten offer vallen. Gedreven
door de gemeenschappelijke overtuiging dat
het hier een algemeen en ernstig volksbelang
geldt, hebben verschillende protestantsche,
katholieke en andere vereenigingen de handen
ineen geslagen. 7-j ---
mité, het Nationaal Informatiebureau tot be
scherming van vrouwen en meisjes, thans ge
vestigd Wetering plantsoen 22 te Amsterdam
Ieder noteere dit adres.
Dit bureau, dat door de Regeering gesteund
wordt, verstrekt kosteloos inlichtingen betref- genomen
fende de betrouwbaarheid van betrekkingen k4
i aan vrouwen of meisjes in binnen- of buiten-j
land aangeboden.
En wilt ge weten, waar uwe dochter veilig
logeeren kan, waar zij hare vrijen avonden i
zonder gevaar kan doorbrengen onder geloofs- j
genooten, of wat verder van belang is te
weten op het gebied van 1
van bestrijding van of redding uit gevaren,
die ’t zedelijk leven bedreigen, het genoemde
bureau geeft gaarne alle voorlichting.
Het doel is, door één algemeen, nationaal
adres een schakel te vormen tusschen ouders
en meisjes die voorlichting begeeren eenerzijds, 1
en anderzijds tusschen de vereenigingen en
correspondenten, die zich bereid verklaarden
hen door onderzoek en voorlichting te dienen.
Voorts om eene instelling in ’t.leven te roepen,
waar alle belangrijke inlichtingen over ’t ge-
heele land kunnen worden bijeengebracht.
Men bericht uit Delft
Hier ter stede heeft zich in December 1906
een geval van kindermoord voorgedaan, dat j
eerst thans aan den dag is gekomen. Een
30-jarige gehuwde vrouw heeft toen, na een
huiselijk tooneel met haren man over huurschuld,
haar dochtertje van 16 maanden op zolder
j opgehangen met het doel f 40 te ontvangen
uit het overlijdensfonds, wat haar is gelukt.
Van deze gelden heeft zij haar schuld betaald.
Toen de dood was ingetreden heeft zij zelf
het kind afgenomen en weer in de wieg gelegd,
zeggende dat het in een stuip was
De vrouw heeft volledig bekend.
Aan hare verstandelijke vermogens wordt
getwijfeld.
Een drama. Toen Dinsdagochtend de
aan het bovenhuis in de Wakker-
straat te Watergraafsmeer aanschelde en geen
gehoor kreeg, bediende hij eerst z’n andere
klanten in de buurt, doch toen ook meerdere
leveranciers tegen half acht niet werden open
gedaan, nam de melkboer het kordate besluit,
om door het raampje der voordeur deze te
openen en naar boven te gaan, wel vermoedende
iets bijzonders moest gebeurd zijn,
z’n eerste bellen
hun vee weer uit de weide moeten halen.
De weiden staan bovendien nog zeer dor en
’t is, in onze provincie bijv., zelfs aan het
gras te zien, dat het door de nachtvorsten
geleden heeft.
Aan de vroege vruchten is mede groote
schade toegebracht. In de Betuwe vreest
men dat de Engelsche krozen, abrikozen en
Ook de
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDEN BURGH ZOON
te WORKUM.
In het Westland, waar hier en daar de
vroege aardappelen reeds op rijen stonden,
een deel afgevroren.
Door H M. de Koningin is bij haar
vertrek uit Amsterdam aan den burgemeester
ter hand gesteld een bedrag van f 2000
voor de vereen, van armbesturen aldaar,
f 500 voor het politiefonds en f 50 voor
het Onderling diamantslijpers weduwen- en
weezenfonds.
Woensdag 13 Mei a s. zal beginnen
het rondbrengen van de beschrijvingsbiljetten
voor de belasting op bedrijfs- en andere in- melkboer
komsten voor ’t dienstjaar 19081909. Het
ophalen der biljetten zal 20 dagen later aan
vangen. Aldus heeft de Staatsraad, Commis
saris der Koningin in onze provincie bepaald.
Dat iemand 50 jaren lang den zelfden
patroon dient, is een bijzonderheid, die slechts
weinig voorkomt maar geheel eenig is wel
het geval te Rotterdam waar een 85-jarige
pianostemmer den dag vierde, waarop hij voor
70 jaren bij zijn firma in dienst trad. Hij
Toen hij de achterkamer betrad, week hij,
geheel ontsteld, terug. Immers, daar zat de
75 jaren oude heer R dood in z’n leuning
stoel, terwijl z’n 70-jarige huishoudster, mej.
M. met ’n geheel bebloed gelaat achterover
op het bed lag, met de beenen op den grond.
Inmiddels was ook de barbier, die iederen
ochtend den heer R. kwam scheren, de kamer
binnengetreden en al dadelijk werd geconsta
teerd, dat een revolver naast den leuningstoel
van den ouden heer op den grond lag, 3
leege hulzen op de tafel. Bij nader onderzoek
bleek de heer R. een kogel in z’n rechterslaap
te hebben.
In der haast werd de familie gewaarschuwd.
Alras ontstond het vermoeden, dat de twee
oudjes Maandagavond besloten hadden een
einde aan hun leven te maken, althans beiden
waren nog gekleed en de bedden opgemaakt.
Als reden tot deze daad werd nog algemeen
achteruitgang in zaken opgegeven, waarbij
ongelukkige speculaties de hoofdrol hebben
moeten spelen. Beide oudjes waren zoo aan
elkaar verknocht, dat de huishoudster haar
heer niet heeft willen overleven.
De oude heer R., voormalig eigenaar van
Oud-Roosenburch, was een algemeen bemind
man in de buurt en ondanks z’n hoogen leef
tijd immer opgewekt en vroohjk gestemd. Van
levensmoeheid was hier dus geen sprake.
Begrijpelijker wijze was deze gebeurtenis
voor Watergraafsmeer het feit van den dag.
Overal werd het geval druk besproken.
Een vreesehjk iets was te Finsterwolde
geschied. Drie mannen, waaronder een man
van de wet, een onbez. rijksveldwachter,
hadden het gezien. Er was een deftig wa
gentje, bespannen met twee paarden komen
aanrijden. Op de Reidertil stapte een der
twee inzittende heeren uit, beurde een koffer
er uit, tilde deze over de brugleuning, een
plomp de koffer was in het kanaal gevallen
en onmiddellijk gezonken.
Het wagentje reed toen snel weg en de
drie mannen, het hoofd vol kwade vermoedens,
Zij vormen samen een Co- gingen naar de politie. Onmiddelhjk ging
men dreggen, doch niets verdachts werd
gevonden.
De politie had ondertusschen de wegen van
l het vreemde wagentje nagespoord en den
eigenaar gevonden. Die werd in het verhoor
i en de man bekende een in
brand geraakte rijtuigstoof in ’t water ge-
j worpen te hebben.
Maar de politie, wantrouwig, ging er svoor
de sekurigheid” toch nóg maar eens visschen.
En eindelijk is de stoof dan ook gevonden.
Ze brandde niet meer.
Reeds eenige malen hadden, naar de
I Alk. Crt. meldt, in Alkmaar vechtpartijen
plaats tusschen de soldaten van de Cadetten
school en de burgerij. Maandag trok weer
een troep militairen, omgeven door burgers,
te zamen. ongeveer 150 man, door de stad.
Bij de Steenenbrug kwam het tot een klop
partij, welke evenwel nog goed afliep. Van-
daar ging het de Emmastraat door naar de
Cadettenschool, waar het voor de poort nog
maals tot vechten kwam, waarbij de soldaten
hunne sabels trokken en enkele burgers ge
wond werden, waarvan één ernstig. Tegen
een soldaat is procesverbaal opgemaakt.
De moordaanslag bij Arnhem. De
toestand van het slachtoffer van den moord-
I aanslag Donderdagnacht op den Zijpendaalschen
i weg gepleegd, was Zaterdag, naar de N. A. Ct.
verneemt, zeer bevredigend en zeer waarschijn
lijk zal de 11 jarige jongen binnen korten
tijd geheel genezen zijn. Wel heeft hij veel
bloedverlies gehad, maar door zijn krachtig
gestel zal hij dit spoedig te boven komen.
Van de drie snij wonden, welke zijn vader hem
met een zakmes aan den hals toebracht, en
i die thans gehecht zijn, is geen enkele zóó’
diep dat een slagader werd getroffen. Deze
voor het kind zoo gelukkige omstandigheid
sluit tevens de mogelijkheid uit dat aan zijn
vader het toebrengen van zwaar lichamelijk
letsel kan worden ten laste gelegd, zoodat
deze waarschijnlijk wegens poging tot moord
zal terechtstaan.
Beschouwing inzake tijdregeling. In de
jongste vergadering van den Gemeenteraad
van Wijchen was aan de orde het adres van
den Handeldrijvenden Middenstand betreffende
de invoering van den Midden-Europeeschen
tijd.
Naar aanleiding hiervan ontspon zich het
volgende debat
De burgemeester van Vlieland, zoo
schrijft men aan de L. Ct. is tijdens het
Koninklijk bezoek aan Amsterdam op audiëntie
geweest, en daarna door Z K. H. Prins
Hendrik ontvangen, die hem als aandenken
aan het bezoek aan Vlieland, dat bij Z. K. H.
de meest aangename indruk had achterge
laten, een prachtige ambtsketen van dof zilver
overhandigde. De schalmen vertoonen afwis
selend het wapen van Vlieland in goud en
blauw en een waterleliebladmotief. De datum
van het bezoek aan Vlieland, 27 Maart 1908,
is er in gegraveerd.
Het geheel is een
smidswerk.
Zoowel voor den burgemeester van Vlieland
als voor de bewoners van het eiland zal de
keten een treffend souvenir van blijvende
waarde vormen.
De lieve lente.
De vorige week schreef ik over de V ereeniging tot
verbetering van vrouwenkleeding en haar plan
eigen naaischolen op te richten en eigen naai
sters te vormen. Haar doel is de vrouwenklee
ding doelmatiger en mooier te maken.
Maar er is nog een [andere kant aan het vraag
stuk der vrouwenkleeding: Daarover werd op
het Nationaal congres voor kinderbescherming
te ’s Gravenhage gehouden gesproken.
De vrouw moet zich gezond kleeden, niet al
leen ter wille van zich zelf, zooals ook de man
dat doen moet, maar vooral ook terwille van
het kind.
Onze tijd is wel eens, de eeuw van het kind
genoemd. En die naam is zeker in zooverre
juist, dat we beter dan vroeger zijn gaan inzien,
dat we om een lichamelijk en geestelijke gezond
menschengeslacht te kweeken moeten beginnen
met de levens-voorwaarden, waaronder het kind
opgroeit, te verbeteren, dat we om zoo te zeg
gen met het begin moeten beginnen. Maar ook
om het kind zoo levenskrachtig mogelijk te ma
ken, moeten wel al weder bij het begin begin
nen. En dan komen we van zelf weer bij de
ouders.
Want immers de levensvoorwaarden, waaron
der het kind zal groot worden, worden in eer
sten aanleg bij de geboorte vastgesteld. Van
zijn ouders krijgt het kind de lichamelijke en
geestelijke gesteldheid voor een groot deel mee,
die later misschien te verbeteren, maar nooit
geheel te veranderen zijn. Op dit nationaal
congres voor kinderbescherming konden we
hooren, welk een verwoestenden invloed het al-
cohol-gebruik, maar vooral het alcohol-misbruik
der ouders op het organisme van het kind uit
oefent. Daar mogen we toch werkelijk wel
eens ernstig aan denken, wij allemaal.
Maar er is daarnaast nog zooveel anders, dat
de toekomstige levenskracht onzer kinderen be
paalt. Geheel ons doen en laten heeft daarop
in zekeren zin invloed. En dit geldt vooral
van de vrouw, de toekomstige moeder. Niet
alleen haar kleeding, waaraan ook ten behoeve
van het kind nog heel wat te verbeteren schijnt,
maar ook zoovele harer levensgewoonten scha
den de gezondheid en levenskracht harer kin
deren. Zij is zich daarvan veelal niet bewust,
maar ook, wanneer zij dat wel is, toont zij vaak
weinig lust eigen gemak en genoegens op te
offeren aan de plichten van haar moederschap.
En dat komt wel meestal, omdat zij de heilig
heid dier plichten, de heiligheid van het moeder
schap zelve niet begrijpt en doorvoelt, ook niet,
wanneer het kind opgroeit bijna uitsluitend aan
haar zorgen toevertrouwd. De meeste vrouwen
denken er zoo weinig aan, dat zij allereerst toe
komstige moeders zijn, dat dit haar groote levens
werk is kinderen voort te brengen en groot
te brengen en dat zij naar de eischen van dien
levensplicht haar leven hebben te richten.
Want het gaat ermee als met alle levenswerk,
men heeft zijn leven zelven voor het welslagen
in de bres te stellen.
Dat de menschen dat toch wat beter begrepen,
dat een ernstig werk den heelen, vollen mensch
vraagt, al zijn kracht, al zijn toewijding, al zijn
levensernst en dat in het welslagen van dit werk I
de beslissing over zijn leven ligt.
De opvoeding van kinderen vraagt ook den
heelen mensch. Maar niet alle ouders kunnen
zich daaraan geheel wijden. Er zijn andere
dingen, die hun zorgen en hun toewijding vra
gen en zij moeten die opvoeding voor een groot naam van ^Grasmaand” geen eer zal aandoen
deel aan anderen overlaten. Is het nu niet van
?aM’e anderen zijn, [anj hebben de veehouders, wegens de koude,
welke hun kennis, hun beschaving, hun levens- 6
ernst, de zuiverheid van beschaving, hun willen
zijn
Er is op het Nationaal congres voor kinder
bescherming ook over het onderwijs en de on
derwijzers gesproken.
Hoe kon het ook anders Deze beiden toch
hebben op het kind en zijn innerlijke levens
kracht een enormen invloed. Hoe dat onder
wijs wel en hoe het niet moet zijn, daarover
heeft de directeur van het Rijksopvoedingsge- 1
sticht voor jongens te Alkmaar zeer behar-
tigens waardige dingen gezegd,
het allen nog niet eens overwegen, dat~ onder
wijs en opvoeding zich hebben aan te passen
pnvx ft «X 1 i i
daarbij te letten is op zijn aanleg en dat
men r”-- 1 1.
die inwendige levenskracht van 'het kind zoo
sterk i u
is hier niet naast de ouders
zers
wat examen-kennis.
van de
aanleg der kinderen. Zoo alleen zullen we
alles gedaan hebben om onze kinderen op
te voeden tot levenskrachtige menschen, hen
niet alleen bestand te maken voor den strijd
om het bestaan, maar ook in staat als jonger
geslacht, den levensarbeid van ons over te
nemen en beter nog te volbrengen tot heil
van de menschheid en het menschen-leven.
En dan, staande in dat menschenleven, zul
len ze zelf te strijden hebben en te zorgen.
Maar ook dan zullen ze nog voort te werken
hebben aan hun ontwikkeling en levensvolma-
king. Dat voortwerken blijft altijd onze plicht.
En daarom ook lijkt mij de openstelling van
openbare leeszalen, zooals die nu hier dan
daar in den laatsten tijd plaats heeft, zoo
toe te juichen.
De meesten toch hebben de middelen tot
zelfontwikkeling niet binnen hun bereik. Die
kunnen ze in die leeszalen vinden, ieder, wat
hij noodig heeft om in de door hem gekozen
richting verder te gaan. Want dit is het mooie,
dat die openbare leeszalen zoo veelzijdig moge
lijk trachten te zijn. Op die veelzijdigheid vooral
zal, dunkt me, de pas opgerichte sVereeniging”
voor openbare Leeszalen”, hebben toe te zien.
Er moet materiaal zijn van allerlei gading,
wil niet zoo’n leeszaal slechts tot nut zijn voor
een deel van het volk. En immers de ware
geestesontwikkeling richt zich naar alle zijden
en om die ontwikkeling is het toch te doen.
Zij sterkt den mensch evenzeer of meer nog
dan lichaamsontwikkeling, waarmee men tegen
woordig zoo dweept. En waar de regeering
tegenwoordig op middelen zint voor eenigen
tijd schreef ik daarover nog om het peil der
lichaamlijke ontwikkeling te verhoogen, mag ze
de geestesontwikkeling wel niet uit het oog
verliezen. Zij heeft nog voor iets anders te
zorgen, dan voor goede, stevige recruten.
Van recruten gesproken, we hebben op het
kregen, een Raad van Defensie.
officieren in zitten, opper- en vlag-officieren, en
dan nog 4 burgerlijke leden. De Raad zal van
advies te dienen hebben. Of de 4 niet-militaire
heeren op dit advies veel invloed zullen oefenen
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
V
y ...y, v». “wf
O o