v«or W0I1KIJ1 en omliggende Gemeenten.
I
Over dit en dat.
L
ZATERDAG 23 MEI 1908.
No. 21.
Binnenlandsch Nieuws.
Uit de Kamers.
34ste Jaargang.
Een nummer van de in den
I
In Noord-Holland
mond en klauw-
weer een
Een
I
3
r
n
g
V]t, t georacht,
Dit blad verschijnt des Zaterdags en Lost per halfjaar 50 cents.
Per post 0 65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
I beert er op deze, die weer op een andere manier
zx zx vx 4- zx zx wx "Mzx 4- zx 11 zx vvx zx vx zx xxzxxx rz 11 vx ZY/X 1 11 I
De een is
Is de manier
Men schrijft uit ApeldoornIn tegen
woordigheid van Z. K. H. Prins Hendrik en
eenige heeren
ron
van
Dinsdagmiddag weder een groote uitgestrekt
heid heidegrond, gelegen tusschen Wiessel en
Elspeet afgebrand.
Wanneer ook deze grond weldra bewerkt
en bepoot zal zijn, dan zal deze geheele streek
binnen afzienbaren tijd vroeger een dorre
vlakte, herschapen zijn in lommerrijke bos
weg van Apeldoorn
de bosschen zal
aanvang bui-
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar
de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager.
houdende met de mogelijkheid eener spoedige
naasting, voor de toekomst nuttige maatregelen
achterwege laten.
Na deze spoorweggeschiedenis kregen de
heeren Indische geschiedenis te hooren. De heer
van Deventer informeerde naar het verband
tusschen het door den Gouverneur-generaal van
Indië in het vorig jaar op Atjeh ingestelde
onderzoek en het onderzoek van den Atjehschen
gouverneur. Dat verband bestond verzekerde de
minister. De uitoefening van het burgerlijk
bestuur door gouverneur van Daalen was den
Gouverneur-generaal niet naar den zin geweest.
Van Indië ging men op de posterijen over.
Het post-contract met de stoomvaartmaatschap
pijen «Nederland” en «Rotterdamsche Lloyd”
voor het overbrengen der Indische mails moest
goedgekeurd worden. En dat is ook gebeurd,
al was het maar net op ’t kantje af.
Verschillende leden leek een uitgave daarvoor
van ongeveer 6 ton veel te hoog. Dat had ijse
lijk veel van een subsidie en bloeiende maat
schappijen, als deze beide, die 9 eh 10 procent
dividend uitkeerden, had allerminst een subsidie
uit de zakken der belasting betalers noodig.
Maar het' belang van een stoomvaartlijn onder
eigen vlag leek den ineesten toch het zwaarst
te wegen. Met 4 stemmen meerderheid ging
het ontwerp er door.
Met het ontwerp tot goedkeuring van het
tusschen Nederland en Brazilië gesloten verdrag,
strekkende tot regeling der grens tusschen Bra
zilië en Suriname ging het gemakkelijker. Dit
werd na eenige opmerkingen van den heer Van
Karnebeek zonder stemming aangenomen.
van ’t gevolg, waaronder Ba-
van Zuylen van Nijevelt, jagerrneester
II. M. de Koningin in Zuid-Holland, werd
I aan te komen. Niet alle manieren zijn gelijk.
r. i De een is wat mooier, de ander minder mooi,
e a minis r ie ij o g g js manjer een beetje heel vreemd, dan pak-
ken ze je op en zetten je in de gevangenis.
Maar er zijn nog heel wat methoden, die
zoo op ’t kantje af zijn, waar ze je maar moei
lijk wat om kunnen maken en die toch een
fatsoenlijk mensch maar liever buiten toepassing
laat. In het uitvinden van dergelijke methoden
is het menschelijk vernuft zeer ver. Een vrouw
te Amsterdam heeft er ook weer een ontdekt.
Men zou het in ’t algemeen de sollicitatie-me-
thode kunnen noemen. De vrouw solliciteert
namelijk naar de betrekking van dienstbode,
maar met hetzelfde succes kan natuurlijk ook
een andere betrekking als koetsier of schoen
poetser of boekhouder genomen worden. Wan
neer het blijkt, dat mevrouw niet van haar ge
diend is, begint ze haar jammerverhaal van
armoe en ellende. »Als ze dan maar een paar
dagen als noodhulp blijven mag”. Maar ze ziet
er weinig appetijtelijk uit en mevrouw die
wel een dienstbode noodig heeft dat heeft ze
in de courant gelezen, past ook daarvoor. Uit
meelij echter en om van ’t mensch af te komen,
geeft ze haar wat eten, een paar oude kousen
en, als ze erg goedhartig is, misschien nog een
kwartje.
Deze methode heeft op gewone bedelarij dit
voor, dat men de menschen in den waan brengt
graag wat te willen verdienen en daarvoor zijn
best te doen en dat men ze dus licht bevjeegt
te helpen en meer te geven dan de man of
vrouw aan de deur krijgt. En waar tegen
woordig de advertenties, waarbij een dienstbode
wordt gevraagd, nauwelijks te tellen zijn, is het
veld van bearbeiding uitgestrekt genoeg en de
methode dus ook in dat opzicht niet onvoor-
deelig.
schen, zoodat dan de
naar Elspeet geheel door
loopen.
Mond- en Klauwzeer.
dat geruimen tijd vrij van
zeer geweest was, heeft zich thans
geval voorgedaan, en wel te Oudendijk,
geheel beslag is aangetast.
Ook te Naaldwijk (Z -H is in een weide
het mond- en klauwzeer uitgebroken.
Met zekerheid wordt gemeld, dat de
onderafd. der koloniale reserve, thans te
Harderwijk gelegerd, met i Sept, naar Nij
megen wordt verplaatst.
De militaire gebouwen te Harderwijk wor
den met 1 Oct. ter beschikking gesteld van
den minister van Oorlog, tot legering van Ned
garnizoen, dat in het voorjaar van 1909 al
daar wordt verwacht.
Ons werd toegezonden een programma
van de landbouwtentoonstelling te Heerenveen
te houden ter gelegenheid van het 60 Nederl
landhuishoudkundig congres op 1 en 2 Juli
as. Behalve een rubriek ter opluistering
zal deze tentoonstelling 4 afdeelingen omvatten,
alsA. Paarden, B. Rundvee, C. Varkens
en D. Schapen.
Tot deze tentoonstelling wordt ter mede
dinging alleen toegelaten vee uit de gemeenten
Gaasterland, Hem Old. en Noordw., Stavoren,
Hindeloopen, Sloten, Doniawerstal, Lemsterland,
Haskerland, Schoterland, jEngwirden, Oost- en
Weststellingwerf, Opsterland, Smallingerland,
Tietjerksteradeel en Achtkarspelen, terwijl vee
uit de overige deelen van het land ter opluis
tering kan worden ingezonden, waarvoor tevens
prijzen en medailles beschikbaar worden gesteld.
Bij de uitgevers Hartog en Bos te Am
sterdam is verschenen afl. 1 van het Kamer
verslag. Dit verslag, dat wekelijks zal ver
schijnen, kost per afl, 15 cent, bij abonnement
10 cent.
Elke week zal een volledig overzicht worden
gegeven van wat in diezelfde week behandeld is.
Strikt neutraal bevat het in populairen stijl
alles wat in de Eerste en Tweede Kamer
wordt behandeld. Voorts voor iedereen be
vattelijk den inhoud van ontwerpen en wetten
hoe de pers van elke politieke richting oordeelt
over hetgeen behandeld is in de Kamers
lezingen van bekende mannen in de politiek enz
De eerste afl. is ter inzage te bekomen bij
den uitgever van dit blad.
Over visscherij, over posterijen, spoorwegen,
Indië, Suriname, over allerlei heeft de Kamer
het gehad en zij is er ten deele althans, nog
niet eens mee klaar gekomen. Met de visscherij
raakte zij gauw aan een eind, ’t Eenige wat
nog te bedisselen viel, waren de strafbepalingen.
Oorspronkelijk werd hierin iedere opzettelijke
aanranding van eens anders vischrecht tot
misdrijf gestempeld en met gevangenisstraf
van ten hoogste 6 weken bedreigd. Dit was
den meesten te kras. Althans het hengelen
met één hengel in eens anders vischwater moest
overtreding blijven. Den heer Lohman kwam
dit ietwat inconsequent voor. Maar de Kamer
bleek het er ten slotte mee eens. De heer Van
Sasse van -IJsselt had nog verder willen gaan.
Hij wenscht dit nieuwe misdrijf de visch-
strooperij, geheel uit het ontwerp te verwij
deren. En de heer Van Doorn kwam hem
daarbij te hulp. Maar zoowel minister Talma
als de minister van justitie verzetten zich daar
tegen. En de Kamer bleek aan hun zijde te
staan.
Met de verdere strafbepalingen ging het van
een leien dakje. Zij bepalen straffen voor aller
lei misdrijven en overtredingen als voor het
verzuim van aangifte van het ingebruik nemen
van een zeevisschersvaartuig, voor de uitoefe
ning der kustvisscherij zonder vergunning voor
die der binnenvisscherij z~«der de voorgeschreven
akten enz. Van de bepanug, EL ten slotte de
heer Van der Velde in’t ontwerp wilde inlasschen
bleek de Kamer niet gediend. Hij wildenamelijk
de kerkgangers beschermen tegen roekelooze »je-
never-hengelaars”, zooals hij die noemde en
daarom den gemeenteraden de bevoegdheid geven,
gedurende bepaalde uren het hengelvisschen in
water grenzende aan den openbaren weg te
verbieden. Maar ook minister Talma bleek er
nietvoor en het werd ten slotte met groote
meerderheid verworpen.
Toen zoo de visscherij was afgehandeld kwamen
de spoorwegen aan de beurt, ’t Ging over
staatsexploitatie, waaromtrent de heer Bos een
motie had ingediend. Hij en de heer Treub
hebben er daarop lange redevoeringen over ge
houden om de Kamer het voordeel daarvan aan
’t verstand te brengen. De heer Bos had het
daarbij over de voordeelen uit een sociaal-oeco-
nomisch en politiek oogpunt. De concurrentie
tusschen de verschillende spoorweg-maatschap-
pijen deed zoo beweerde hij, allerlei minder ge-
wenschte toestanden ontstaan en leidde soms
tot bedenkelijke geldverspilling.
Deze uit de wereld te helpen door de exploi
tatie in handen van één maatschappij te brengen
leek hem 'gevaarlijk. Zoo’n maatschappij zou
te grooten invloed kunnen krijgen in den Staat.
Dat de Staat zelf niet op commerciëele wijze
zou kunnen exploiteeren, wou er bij hem niet
in. Maar, zelfs al ware dat zoo, en al zou
Staatsexploitatie minder voordeelig blijken dan
particulieren, dan nog zou de eerste te verkiezen
zijn, omdat het spoorwegwezen van een zoo
groot en fundamenteel belang voor land en volk
is, dat de Staat ten aanzien daarvan zelf een
gewichtige functie te vervullen heeft. Maar de
heer Treub vreesde zelfs geen nadeelige ge
volgen. Integendeel. Hij somde verschillende
nadeelen op, die uit de thans tusschen Staat en
maatschappijen loopende contracten voor den
Staat voortvloeien en wees erop, hoe juist het
uitstel van staatsexploitatie bizonder nadeel met
zich brengt, omdat de maatschappijen, rekening
Voorbereidend Militair onderricht.
Ingevolge het bepaalde in de regeling van
het voorbereidend militair onderricht, zal de
aanmelding tot deelneming aan dit onderricht,
dat kosleloos wordt verstrekt, moeten geschieden
vóór den Isten Juni eerstkomende en wel
a. in plaatsen waar Infanterie of Vesting-
Artillerie in garnizoen ligt, bij den Gomman-
deerende Officier der Infanterie of der Vesting-
Artillerie
b. in de overige plaatsen bij den Burge
meester der gemeente.
Bedoelde Commandeerende-Officieren en
Burgemeester zenden vóór of op 1 Juli aan
den Inspecteur der Infanterie een staat in,
vermeldende onder meer welke jongelieden
zich tot deelneming hebben aangemeld.
Vermits nu door genoemden Inspecteur na
ontvangst van bedoelde staten, alle verzoeken
om alsnog tot het onderricht te worden toege
laten, zullen worden afgewezen, tenzij de
belanghebbenden kunnen aantoonen, dat zij
door verblijf in het buitenland of om andere
redenen onschuldig zijn aan te late aanmelding,
meenen we de jongelieden, die aan het voor
bereidend militair onderricht wenschen deel te
nemen dat 1 October a s. begint, nadrukke-
lijk opmerkzaam te moeten maken, op de
noodzakelijkheid zich daartoe vóór 1 Juni a. s.
aan te melden, terwijl we tevens in herin
nering brengen, dat gelijke aanmelding ook
moet geschieden door hen. die ten vorigen
jare reeds aan het ondericht deelnamen.
Smeden-Patroons. Door den Bond van
Smeden-Patroons in Nederland is een adres
aan de regeering verzonden, waarin hij ver
zoekt in aanmerking te komen voor eene
staatssubsidie. In de redenen daarvoor geeft
hij te kennen dat het grof-, hoef-, huis-, kachel-,
kunst- en landbouwsmidsbedrijf door de be
staande ambachtscholen niet voldoende is
gebaat. Dat de vorming tot smidsgezel, met
uitzondering van in de provincie Drente en
in enkele inrichtingen in andere streken van
Nederland, zoo goed als stelselloos is en dat
de bond hierin verandering wenscht te brengen,
door zijn leden, die hiervoor in aanmerking
wenschen en kunnen komen, contractueel te
verplichten, tot het verstrekken van deugde
lijk werkplaatsvakonderricht en zorg te dragen
dat de leerlingen het herhalings-vooral teeken-
onderwijs trouw bijwonen. Met het plaatsen
van leerlingen is de bond reeds begonnen
het plan bestaat per 1 Januari 1909 een
vijftigtal leerlingen te plaatsen en hiermede
voort te gaan, teneinde in het gebrek aan
voldoende geoefende werkkrachten, voorna
melijk op het platte land, te voorzien.
Een gedenkfeest. In September 1909
zal het feit worden herdacht, dat 300 jaar
geleden het eerste schip onder Nederl. vlag
Amerika bereikte. Het was het vaartuig van
kapitein Hudson, een Engelschman, maar in
Nederl dienst.
In Amerika worden groote toebereidselen
gemaakt voor dit gedenkfeest Daartoe be
hoort ook een vlootrevue. De subcommissie
voor dit onderdeel van het programma heeft
nu officiéél bericht ontvangen van onzen tegen-
woordigen minister van buitenlandsche zaken,
jhr. mr R de Marees van Swinderen, vroeger
gezant te Washington, en van den gep. vice-
admiraal jhr. Róell, oud-minister van marine,
dat zich hier te lande een commissie heeft
gevormd met het doel namens het Nederl.
volk aan de regeering van de Vereenigde
Staten als gelegenheidsgeschenk een model
aan te bieden van de Halve Maan, het schip,
waarmede Hudson uitzeilde en de Amerikaan-
sche kust bereikte.
De bedoeling is een vaartuig te bouwen
overeenkomende naar afmeting en bouw met
het historische schip.
In de voorloopige commissie te Amsterdam
hebben zitting genomen de h.h J. T. Cremer,
president van de Nederl. Handelsmaatschappi)
S. P. van Eeghen, voorzitter van de Kamer
van Koophandel; mr. R. v. Rees, van de
firma Adolph Boissevain Co., en J. IIJ.
L. baron Sweerts de Landas, vice-admiraal
directeur en commandant der Marine.
Ook te Rotterdam en te ’s-Gravenhage
zullen comités wórden gevormd.
Naar uit de beste bron aan »L en V.”
wordt verzekerd, is de heer Ketelaar door
eenige raadsleden aangezocht zich beschikbaar te
stellen als wethouder voor onderwijs, te Am
sterdam en heeft deze zich bereid verklaard
een eventueele benoeming te zullen aanvaarden,
terwijl hij dan als Kamerlid eh natuurlijk ook
als schoopziener zou bedanken.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
dere openbare lichamen is akelig secuur.
Over een verkeerd woord of een halven cent
dien zij niet te plaats weten te brengen, maken
ze een omslag en een herrie, waar je van om
valt. Misschien is dat wel goed. In zaken
moet je, heb ik altijd hooren zeggen, secuur
zijn en er desnoods een gulden voor over hebben
om een halfje terecht te brengen. En boven
dien als de administratie niet secuur was, zou
den we er ook over klagen. Een mensch klaagt
bijna altijd over iets. Dat schijnt eenmaal in
zijn aard te zitten. Zoo eens heelemaal tevre
den met zijn lot en blij over de mooiheid en
de leutigheid van het leven, dat is eigelijk nie
mand. En als men het eens een keer is, is
het ook weer niet goed. Dan heet men niet
ernstig genoeg of te wuft of te lichtzinnig of
iets ergers nog. Wat ook al weer bewijst, dat
het moeilijk is het iedereen naar den zin te
maken. En dit ondervindt juist ook die admi
nistratie, die ik zooeven akelig secuur noemde.
Maar om op die securiteit terug te komen,
zoo nu en dan schijnt er toch wat aan te hape
ren. Den 4den September 1884 verzond iemand
uit Groningen een briefkaart naar Rotterdam.
En bijna 24 jaar later, den lOden Mei 1908,
ontving de afzender te Groningen zijn briefkaart
terug met de bemerking, dat de geadresseerde
naar Amerika was vertrokken.
Is dat nou secuur Ik weet niet, wat de af
zender na die ontvangst gedaan heeft, maar
ik zou fluks aan den postdirecteur een dubbele
briefkaart hebben geschreven, met beleefd ver
zoek, mij wel te willen melden, of die geadres
seerde nu of voor 24 jaar naar Amerika is ver
trokken. In het laatste geval toch zou men
zoo zeggen, had de briefkaart eerder bij den
afzender terug kunnen zijn. Of de post te
Rotterdam heeft moeten willen wachten tot
hij weer terug was er komen er tegenwoor
dig zoo veel weer uit Amerika. En dan was
het zeker, zal deze of gene meenen, toch nog
secuur van haar de briefkaart zoolang te bewaren
en haar nog terug te zenden.
Ja, die terugzending na 24 jaar was zeker
een bewijs van bijzondere securiteit en accu
ratesse. Maar dat is nu juist een securiteit,
waar niemand wat aan heeft. Het is goed een
onbestelbare briefkaart terug te zenden. De
afzender weet dan tenminste, dat hij den ge
adresseerde elders heeft te zoeken. Maar het
is absoluut overbodig, dat na 24 jaar nog
te doen, omdat dan die wetenschap hem niet
meer baten kan en hij, ingeval hij het weten
moest, zich die wetenschap wel op andere wijze
zal verschaft hebben. En dat is nou juist
een soort securiteit, waarin onze publieke ad
ministratie sterk is en die zoovelen bang maakt
voor hare bemoeiingen. Het zal wel goed gaan
als ze zich ergens mee inlaat.
O, zeker. Maar het gaat dikwijls zoo uiterst
langzaam, dat het op ’t laatst heelemaal niet
meer schijnt te gaan. En daarom zeker is het
begrijpelijk, dat velen bang zijn voor het terug
dringen op allerlei gebied van het particulier
initiatief door de bemoeiing van Staatswege.
Maar men dient toch ook niet te vergeten,
dat zonder die Staatsbemoeiing vaak velerlei
nuttigs niet tot stand komt of ongedaan blijft.
Het particulier initiatief ziet meestal uitslui
tend naar eigen voordeel en laat de gemeen
schappelijke belangen maar al te dikwijls on
behartigd. En we hebben nu vooral den laat-
sten tijd toch telkens kunnen waarnemen, hoe
nuttig het ingrijpen door den Staat of het initia
tief van den Staat of van bepaalde overheids
personen werkt. In de stichting van den Neder-
landschen Tuinbouwraad hebben we daarvan
weer een bewijs.
Dat was een lichaam, waaraan behoefte be
stond. De tuinbouw heeft zich de laatste ja-
ren steeds meer en meer ontwikkeld. Zij is
niet langer een onderdeel van den landbouw,
maar gaat haar eigen zelfstandigen weg. Waar
we nu een Koninklijke Nederlandsche Land-
bouw-vereeniging hebben, moest ook daarnaast
een Tuinbouwvereeniging komen om geheel
zelfstandig de belangen van den tuinbouw te
behartigen. En deze is thans op de vergadering
te Utrecht, waar de Directeur-generaal van
Landbouw voorzitter was, tot stand gekomen
onder den naam van Nederlandschen Tuinbouw
raad. Haar doel is: de vakkennis te vermeer
deren, de cultuur te verbeteren, de productie
te verhoogen, den afzet te bevorderen en de
sociale en oeconomische belangen van de tuin
bouwers te behartigen. Zij zal gevestigd zijn te
’s-Gravenhage en heeft een hoofdbestuur met
leden, voor de verschillende onderafdeelingen,
als boomteelt, groententeelt, fruitteelt, bloem
bollenteelt enz. vertegenwoordigende. Voor-
loopig blijft de Directeur-generaal voorzitter.
Alvast schijnt ze van plan zich ervoor te span
nen, dat onze tuinbouw op de groote tuinbouw
tentoonstelling, die het volgend jaar in Berlijn
gehouden wordt, kranig voor den dag te komen.
Dat is dus een voordeel voor den goeden naam
van ons land, maar voor den tuinbouw en de
tuinbouwers niet minder.
Immers, op zoo’n tentoonstelling is de groote
wedijver van alle volken; daar toont ieder wat
hij op dat gebied vermag en daar kunnen dus
de afnemers zien, waar ze het best terecht
kunnen. Zoo gaat het ook op tentoonstellingen
als bijna overal om de dubbeltjes. De een pro-
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
L
i
r
r
i.
- 1 vxv.
SK
