ca Noordwlde. Bij dit mmr Behoort een biiwpl. voor de Gemeenten Workum, Hemelnmer Oldepbaert Hindeloopen en Stavoren. Zie inteekenbiljet op 3e blad zijde. Belangrijke Uitbreiding ondergaan. Over dit en dat. 34ste Jaargang. ZATERDAG 31 OCTOBER 1908. No. 44. Binnenlandsch Nieuws. Uit de Kamers. eigen volk. Dat van De oo Op aanvrage zenden wij gratis een Ex. van het Geïllustreerd Zondagsblad ter kennismaking. 91/2 a 10—12 10 a IOV2-I2 91/2-12 9—12 91/2-12 9^-12 9-12 10 a 10i/3 —12 I De zeer fraaie ILLUSTRATIE, welke als Geïllustreerd Zondagsblad bij ons is verkrijgbaar gesteld, heeft eene Elk nummer zal voortaan in plaats van uit tien pagina’s, uit twaalf pagina’s bestaan, waar door grootere ruimte wordt geboden tot de op name van meer boeiende romanlectuur. Deze belangrijke vermeerdering van den inhoud geschiedt zonder verhooging van den abonne mentsprijs. Wij sporen alle lezers van onze Courant aan zich bij ons te abonneeren op dit Geïllustreerd Zondagsblad, hetwelk zoo zeer uitmunt door actualiteit, fraaiheid van uitvoering en keur van boeiende lectuur. Het is een der meest goedkoope Illustraties hier te lande en kost slechts per 3 maanden 45 ct., franco per post 521/2 ct. De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke regel meer 4 cents. Grootere letters worden berekend naar de ruimte die zij innemen. Bij abonnement belangrijk lager. blijvend gedeelte af te schaffen. Daarover waren als te begrijpen viel, velen het met hem eens, wat ook het aantal der voorstemmers 36 tegen 43 bewees. Maar de regeering had het amendement on aannemelijk verklaard en er den nadruk op ge legd, dat juist hierin het vérschil school tusschen dezen en den vroegeren minister van oorlog, dat de tegenwoordige het blijvend gedeelte behouden wenschte en alleen den duur van den diensttijd bekort. En dit deed misschien nog wel enkele weifelden tegen het amendement front maken. Nog minder succes had de heer Ter Laan met zijn voorstel om aan de nummerverwisseling bij het blijvend gedeelte een einde te maken, dat nog minder voorstemmers kreeg. En evenzoo ging het met zijn derde amendement, om de derde herhalingsoefeningen te doen vervallen, waarvan zelfs de heeren Verhey en Thomson tegenstan ders bleken en met het vierde om aan de be staande praktijk, waardoor, in strijd met art. 107, de 81/2 maand eerste oefeningstijd tot 9 maanden verlengd worden, een einde te maken. Zoo ging ten slotte ’t ontwerp, ondanks den gevoerden tegenstand, er vrijwel ongewijzigd en met slechts 12 stemmen tegen door. Buitenl. Zaken Justitie Binnenl. Zaken 1 Marine Financiën Oorlog Waterstaat Landbouw Koloniën aan. I niet moest meenemen, gaf de oude Het «Christelik Seiskip for Fryske Tael Schriftenkennisse” heeft een prijsvraag uit- We zijn uit de warme Octoberdagen met zoo’n plotselinge en snelle vaart den winter in- grenzen, gestoven, dat we, al zijn we hier op dat punt nogal wat gewend, er toch zelf versteld van 1 staan. Nog een week, nadat we met ramen en deuren open hadden gezeten en misschien nog buiten hadden zitten theedrinken, nadat we nog op het midden van den dag liepen te blazen van de warmte, hebben we kunnen schaatsenrijden. Ja zeker, schaatsenrijden, ’t Is gebeurd. Op den 21 sten October heeft men te Warga een tochtje op schaatsen gemaakt. Nu zijn ze daar in Friesland, als men weet, altijd erg gauw bij. Zoodra er een kraai op ’t ijs kan staan, gaat men ook probeeren, of ’t voor de schaatsen nog niet goed is. Dat schijnt daar de menschen in ’t bloed te zitten. En dat heeft dan ook tengevolge gehad, dat ze langen tijd den naam van schaatsenrijders bij uitnemendheid hebben gehad en dat als hard rijders niemand hen verslaan kon. Nu is dat anders geworden, vooral sinds de wedstrijden op de lange baan in de mode gekomen zijn. De ijssport is, als alle sport bijna, internationaal geworden. Hoe kon het ook anders in onzen internationalen tijd I De internationale voetbalwedstrijden in En geland hebben dat weer getoond. Overgekomen uit Engeland heeft het voetbalspel ook heel het vasteland en zelfs de niet-Europeesche landen gewonnen. Maar de Engelschen en de menschen van Engelsche afkomst, zijn er toch blijkbaar de baas in gebleven. De keur der voetbalspelers uit alle landen heeft het tegen het Engelsche elftal moeten afleggen. Maar het is gebleken, dat er geduchte concurrenten beginnen te komen. Tegen de Denen vooral hadden de Engelschen het zwaar te verantwoorden. Maar ook blijdschap voor onzen nationalen trots de Hol landers toonden zich geduchte tegenstanders, ge- duchter dan eenige andere natie behalve de Denen en met dezen wel bijna op een lijn staande. Men had over ’t algemeen van onze voetballers nog zoo’n goede verwachting niet. s man cynisch ten antwoord«Je hebt ze en moet er maar zien af te komen.” Ten einde raad en na vergeefs getracht te hebben haar voo’ zijn rekening elders onder dak te bezorgerwerd de vrouw door den I kastelein op straa'- gezet. I Nadat een medelijdende vrouw het arme I mensch in huis genomen had, werd zij voor andeiv. p mers i._”--- door de gezamenlijke vereenigingen, welke zich ten doel stellen de bevordering van de bedrijfs belangen van nijverheid en handel, rechtspersoon lijkheid bezitten en minstens 20 patroons onder hare leden tellen. Men ziet, dat de taak hier dezen Middenstands- kamers opgedragen een vrij omvangrijke zal zijn en dat haar tevens een vrij uitgebreide bevoegd heid tot regeling van het bedrijf gegeven wordt, vooral ook door de regeling van het leerlingwezen. Nadat in zake de werkeloosheid de motie van den heer Treub was aangenomen, die de wenschelijkheid uitsprak van regeeringssteun aan de werkzaamheid van particulieren en gemeenten, van voorzorgsmaatregelen en van verkrijging van nauwkeurige wetenschap om trent aard en omvang van het kwaad, kwam de wijziging der Militiewet in behandeling. Dit ontwerp zal een opkomst der militie bij de onbereden wapens in twee ploegen en in verband daarmee vermindering van den dienst tijd der achtmaanders bij het blijvend gedeelte van 8 tot 4 maanden mogelijk maken en bepaalt, na de wijziging die de regeering daarin op aandrang van vele leden bracht, den diensttijd bij die wapens op niet langer dan twee maanden. Het beoogt dus een ver lichting van persoonlijke en financiëele lasten. Immers twee maanden verkorting van den diensttijd bij het blijvend gedeelte en zekerheid van onmiddellijke aansluiting van den dienst bij het blijvend gedeelte aan den eersten oefentijd beteekenen voor de militieplichtingen verlichting van den dienst. En een jaarlijksche bezuiniging van naar schatting 31/3 ton beteekent verlichting van de schatkist en de belastingbe talers. De minister liet dan ook niet na bij zijn ver dediging, die hij tegen velen te voeren had, daarop het licht te laten vallen. En tegenover die voordeelen stonden maar kleine en nog on zekere bezwaren, zooals dat over vermoeienis en toenemend verloop van het kader, door de over matige inspanning, die van officieren en kader zou gevergd worden. Maar uit de bestrijding van de heeren Thomson, Verheij, Eland en anderen bleken ook bezwaren van anderen aard. Er was gezegd, dat het ontwerp maar half werk was, maar dat men dan toch die helft maar dankbaar moest aanvaarden. De heer Verheij, en met hem de heer Thomson betwijfelde echter of dat halve werk wel in de goede richting zou Ontwerp had het karakter van een voorloopige regeling van een proefneming, zoo verklaarde de regeering. Maar zou niet veel van dat voorloo pige definitief blijken te worden. Immers de regeering zou later niet licht bereid zijn het thans vastgestelde te schrappen. En zoo zoude de diensttijd van 81/2 maand, de instelling der 4 maanders, blijvend gedeelte en ’t contingent, bij aanneming van ’t ontwerp, alle voor lange tijden bestendigd worden, zouden als de heer Thomsom, die over den schijn van hervormings gezindheid betoogde, het uitdrukte ook allerlei staande-leger-denkbeelden onder dat mom worden ingevoerd. De ontevredenheid met het ontwerp sprak zich behalve in redevoeringen ook in amendementen uit. Er waren er heel wat ingediend. Maar verschillende daarvan, dat van den heer Van Kar- nebeek en een ander van den heer Van Doorn, weer ingetrokken. De heer Ter Laan handhaafde de zijne echter hardnekkig. Hij had er 4 voor gesteld, maar met geen van de 4 succes, ’t Ge- Uitgave van T. GAASTRA Bz., firma H. BRANDENBURGH Zoon te WORKUM. Voor ons volk bestaat er nog geen vrees, dat het zoover zal komen. Maar daarom blijft het niettemin zaak onze nationaliteit te versterken. En we kunnen dat behalve in eigen land, nog zoo prachtig buiten onze grenzen doen, in Afrika en in dat zelfde België, dat begint te begeeren naar den terugkeer naar eigen, oorspronkelijk volks-, dat is Vlaamsch leven. Franschen en Duitschers hebben daar in België hun eigen ijicholen en worden daarbij gesteund door hun regeeringen. Vooral de Fransche regeering doet veel tot bloei van het Fransche onderwijs in België. Kan, zoo vraagt ook een Vlaamsch schrijver in «Neerlandia”, Nederland dan niet mee doen voor de stichting van Nederlandsche scholen? En verdient het niet de overweging onzer regeering, of het niet ook op haar weg ligt, daarbij te steunen? Wij hebben te lang stil gezeten. Nu er een streven merkbaar is pm door Nederlandsche scholen in het buitenland ook in Argentinië begint men daaraan behoefte te voelen de daar vertoevende Nederlanders voor hun volk te behouden, mag men er zeker wel eens aan denken, of men daarmee in Vlaan deren geen tweeledig doel bereiken kan en of dat doel niet den bijstand der regeering waard is. zullen voor ö'jaar gekozen worden en wel steen. De groote steen is een pandaloque vorm, terwijl nog 6 kleine steenen bestemd zijn voor een collier van H. M. de Koningin en Schriftenkennisse heeft een prijsvraag uit- van Engeland. Alle steenen zijn bijzonder geschreven voor een «Christlik Frysk lesboekje” schitterend geslaagd. jt j twee deeltjes, het eerste voor kinderen van Kamerleden, die zich niet willen latei i 0 tot 12, het andere voor kinderen van 13 herkiezen. Voor zoover tot nog toe bekenden )t 15 jaar. Als hoofdprijs wordt f 100, als zullen zich in 1909 niet meer herkiesb^ 1 °Iijprijs f 50 uitgeloofd. Inzending vóór 1 stellen de heeren G. Zijlma (Zuidhorn), G^ anuari 1910. KamerverkiezingDe anti revol. kies vereniging te Sneek heeft tot candidaat voor de a. s. verkiezing van een lid van de Tweede Kamer gekozen den heer H. Pollema, met 21 stemmen. Op mr. N. J. Croles uit Leeuwar den werden 19 stemmen uitgebracht. De heer Pollema is Donderdag bij enkele candidaatstelling gekozen tot lid van de Tweede Kamer. Hoe in Den Haag gewerkt wordt. In een ingezonden stuk van «een ambtenaar« in de Nieuwe Rott. Crt. kwam het volgende staatje van de werkuren aan onze departe menten van algemeen bestuur voor 10-12 IV2 a 2—4 11/2—^ U/2-4 11/2-4 1-4 lV3-4 172-4V, 1V2-4 »L. en V. teekent hierbij het volgende aan: uren van Financiën en Landbouw zijn vet gedrukt, als genormaliseerd door ministers, die blijkbaar voor hun eigen departement zich schaamden Aan beide departementen werkt men 6, zegge zes uren per dag. Dat is het maximumAan een deftig en misschien juist daarom lui departement als dat van Buitenlandsche Zaken werkt men 4, zegge vier uren per dag Niettemin is voortdurende actie gaande tot verhooging van bezoldiging en komen jaarlijks ilrij\en. t aanvragen van de regeering om meer personeel. Zoolang in het staatje als hierboven afge drukt niet alle departementen ten minste gelijk ziju gemaakt aan Financiën en Landbouw, zullen de Staten-Generaal verstandig doen met de leuze aan te heffen geen man en geen cent. Ned. Protestantenbond. Dinsdagmiddag werd te Enschede de 38ste algemeene ver gadering van den Ned. Protestantenbond, onder voorzitterschap van prof. B. D. Eerdmans, uit Leiden, geopend. Blijkens het verslag van den algemeenen secretaris ds. I. M. J. Hoog, heeft het aan tal afdeelingen zich niet aanmerkelijk gewij zigd. Tegenover drie, die werden opgeheven, Sexbierum, Sleen, de Rijp, staat er een, die werd opgericht, Keppel. Het aantal leden van den bond nam toe. In de middagvergadering hield men zich be- ïukkigst bleek hij nog met zijn voorstel om ’t zig met huishoudelijke belangen, goedkeuring Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents. Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur. Bij de Olympische spelen van dezen zomer bleken wij nog al wat ten achteren in allerlei sport. Maar de voetballers hebben dien Hol- landschen naain op dat gebied weer wat omhoog HO PIP. lit Ook in ander opzicht blijken die trouwens V 1*11X11 KI 1111 UUllVllli Holland en het Hollandsch in eere te willen houden. Wij zijn over ’t algemeen niet erg kieskeurig op 't gebruik van vreemde woorden. Ja, we schijnen wel vaak te meenen, dat ze mooier, beter, chiquer klinken dan onze Hol landsere. Vooral de sport is voortdurend bezig j onze taal met allerlei vreemde mengsels te ver- 1 giftigen. Dit is gedeeltelijk te begrijpen, om dat we de meeste takken van sport uit het buitenland overndlhen en men onder de sport liefhebbers nu niet juist vooral de menschen heeft te zoeken, die wat voelen voor de zuivere schoonheid van eigen taal en het bewaren van eigen karakter. Maar de voetballers schijnen ook hier een gunstige uitzondering te willen maken. In het Sportblad vraagt iemand om Hollandsche woorden voor «trainen” en «coach” bij ’t voet ballen. Wie weet er? «Neerlandia” noemt voetbalmeester, een ander blad sprak al van oefenmeester. Of zoo’n woord nu van zooveel beteekenis is? Och neen. Maar de geest, waaruit die vraag naar eigen woorden voorkomt is het wel. We hebben zoo lang geleefd in verachting voor ons eigen schoon, het schoon van ons land, van onzen aard, van onze taal. We meenden, dat het elders beter was, voor namer vooral. En zoo we dat al niet meenden, kon het eigene ons niet schelen, was er ten minste geen krachtige, bewuste liefde voor het karakter van eigen land en eigen volk. Dat beteekende verval van het nationale leven, schade voor de kracht en welvaart van ons ras. Er is nu vreemd wel in dezen tijd van internationalisme over heel de wereld een nieuwe bloei van nationaal zelf bewustzijn merk baar. Die bloei schijnt ook in ons land haar bloesems te doen uitbotten. Wij worden er ons zij het ook minder sterk nog dan anderen van bewust welk een schat wij in een krach tig nationaal leven voor ons geestelijk en licha melijk welzijn bezitten. En wij beginnen te voelen, dat het noodig is, dat we wij als leden van een klein volk vooral ons gaan inspan nen om dat nationaal leven zuiver te houden en sterk en ’t uit te breiden tot aan de uiterste Deze liefde voor eigen volksbestaan en eigen taal hoeft geen enghartig nationalisme te zijn. Het is geen prat gaan op eigen deugden en minachten van anderen. Maar het is het bewaren van onze volkspersoonlijkheid, zooals wij prijs stellen op het behoud van onze indi- vidueele persoonlijkheid tegen den overheer- schenden invloed van anderen. Het is ook geen weren van alle invloeden van buiten, geen buitensluiten van wat aan goeds vooi' onze poor ten is. Maar het is het inenten van het vreemde op eigen stam, opdat het daar geheel mee ver- groeie, het omwerken van anderer gedachten en beschaving tot ze geheel onze eigene ge worden zijn en dus anders dan ze tot ons kwamen, vergroeid met ons eigen geestelijk leven. Dat is geheel wat anders dan anderer geestes beschaving, overnemen. Doen we dat, dan blijven we ook als volk van werkelijke beschaving vreemd. De ware beschaving is immers, zoowel bij personen als volken, die welke een deel van ons eigen wezen geworden, die vervormd is dooi de inwerking onzer eigen persoonlijkheid en zoo tot iets eigens individueels geworden is. Maar om die vervorming te kunnen tot stand brengen moeten we eene eigene en krachtige persoonlijkheid zijn, moeten we dus als volk een afzonderlijk, krachtig nationaal leven hebben. Dat is het wat aan de Belgen ontbreekt en waardoor ze als volk de bekoring missen, die van een eigen karakter uitgaat. Ze hebben de Fransche beschaving, de Fransche cultuur over genomen, niet het Fransche als al het andere ingewerkt in hun eigen nationaal leven en dit ermee verrijkt. Het blijft iets aangenomens, iets vreemd, een jas van een ander, die niet past en nu allerzonderlingst om het lijf hangt. Hoe Fransch de Belgen ook doen, zij missen als geheel de fijne bekoring, die van het Fransche volk uitgaat, ze zijn grootendeels Germanen ge bleven in een Fransch kleed, dat hen niet past en daardoor potsierlijk maakt in plaats van elegant. NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Friso nl | 1908 | | pagina 1