/z
Verkoop Rietgewas.
I
I
1
Verhuring
en Verpachting.
Vanaf 12 Mei 1911-12 Mei 1914:
I
ZATERDAG 12 NOVEMBER 1910.
No, 46.
37ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Land- en Tuinbouw.
Binnenlandsch Nieuws.
Rymkes.
Vanaf 1 December 1910-1 December 1913
le. het grasgewas van den berm van den
Heidenschapster grintweg in vier perceelen.
le perceel, loopende vanaf den stationsweg tot
I
6.
7.
8.
Wat er
4e.
2e.
3e.
4e.
2e.
3e.
4e.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
aan de Lartz.
3e perceel, vanaf de Lartz tot aan de brug
aan de brug over de Horzea.
2e perceel, vanaf de brug over de Horzea tot
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
WORKUM brengen ter kennis van belangheb
benden, dat op ZATERDAG den 26 NOVEM
BER 1910, by gesloten briefjes, in te leveren
bij den Burgemeester aldaar, vóór den dag der
verhuring, voor den tyd van drie jaren zal
worden verhuurd en verpacht:
de bewoning en het gebruik van het huis
Wijk G no. 14, met de bediening der brug
Adres van het bestuur der Afdeeling
Koudum van het «Groene Kruis” om ge
bruik te mogenmaken van een school
lokaal.
Adres van F. Hofman te Oudega e. a.
inzake den aanleg van een weg Heiden
schapGaastmeer.
Reclames tegen het suppletoir kohier van
Hoofdelijken Omslag, dienst 1910.
De Burgemeester der Gemeente Hemelumer
Oldephaert en Noordwolde brengt ter openbare
kennis, dat door hem eene vergadering van den
Raad dier gemeente is belegd op Zaterdag den
12 November 1910, des voormiddags 91/2 uur,
ten gemeentehuize te Koudum.
Koudum, den 8 November 1910.
De Burgemeester voornoemd,
P. ERINGA.
Punten van behandeling:
1. Notulen.
2. Mededeelingen en ingekomen stukken.
3. Wijziging van de instructie voor den
Secretaris.
4 en 5. Vaststelling der verordeningen.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
waarmee ze naar
winkeliers in de stad kleinere of grootere
commissies te doen. Al jaren geschiedt dat
op deze wijze. Thans echter heeft de post- ter algemeene kennis dat alle spaarbankboek-
directeur, geassisteerd door de marechaussee,
zonder voorafgaande waarschuwing bij die
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
WORKUM, zullen op ZATERDAG den 19 NO
VEMBER e.k., ’s middags 12 uur, bij enkele
inschrijving in drie perceelen verkoopen, eenig
op stam staand
RIETGKWAS.
Ie perceel langs den trekweg van
Tjerkwerd tot Parrega.
2e perceel langs den trekweg van
Parrega tot Workum, met dat in
het kanaal vanaf de Hollemeer
tot het tolhuis.
3e perceel in het uitgegraven land
der gemeente nabij den Zeedijk.
Van de voorwaard en kan kennis worden ge
nomen ter Secretarie in de gewone kantooruren.
Workum, den 7 November 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
T. M. ten BERGE.
De Secretaris,
A. de VRIES.
In wondermoai bloinke mei in kelkje fen goud,
Mei bledtsjes fen ’t fynste satyn
In onhuere pod krüpte it oan en bespei
It blomke mei ’t fieste fenyn.
«Hwerom dochs bikladdest’ en tróttest mysa?«
Sei ’t blomke, bidroefd ut ’e roai.
De mislike pod gniisde aeklik en sei:
«Ei nou,hwerom bistou sa moai.
bij de Hollemeer;
de bewoning en het gebruik van het huis
Wijk E no. 60 (z.g.n. Paardenstal);
de bewoning ën het gebruik der vier kamers
in het huis Wijk F no. 83 en 84 (z.g.n
opzichterswoningen)
de bewoning en het gebruik van het huis
Wijk B no. 12 in de Bagijnestraat.
In strijd met de postwet.
Men schrijft aan Het Volk uit Dokkum
Een verrassing bezorgde Zaterdag j 1. de
Dokkumer postdirecteur, in gezelschap der
marechaussee aan verschillende vrachtrijders
die dagelijks uit de omliggende dorpen naar
de stad komen met hun wagen om koopmans
goederen te vervoeren, boodschappen over en j. ontstoken was
weer te bezorgen enz Hun worden veelal
briefjes door hun klanten meegegeven, om bij
Gjin moade is langer dwaes genóch,
Gjin feint is langer baes genóch,
Gjin frou is mear rojael genóch,
Gjin faem nou mear brutael genóch,
Gjin lanhear krijt mear hier genóch,
Gjin boerke sit mear swier genóch,
Gjin lan hat langer skild genóch,
Gjin pleiter mear gedild genóch,
Gjin tsjerke dweperij genóch,
Gjin boade hjoeddeis frij genóch,
Gjin rydwiel giet mear gauwernóch,
Gjin grap is langer flauwernóch,
Gjin konkerinsje is boas genóch,
Gjin lokkerij is loas genóch,
Gjin kwaker is mear from genóch,
Syn barkers noait mear dom genóch,
Gjin wenning is mear rom genóch,
Gjin banksprong hjoeddeis krom genóch,
Gjin lapkwaksalver frjemd genóch,
Gjin wonderkrüd forneamd genóch,
Gjin Ijocht jowt langer Ijocht genóch,
Gjin eigen hirdse nocht genóch,
It is in wond’re wrald mar och,
Elk hat wol oan him seis genóch.
Wost graech de echte wearde
Fen ’t jild kennen leare,
Dan moast mar in poaske
f Mei de earmen forkeare.
Mar woste ’t yn pleats ek
Ris tige minachtsje,
Wol ’t rikeljues-leed dan
Mei oandacht bitrachtsje.
FRISO.
jesuitgegeven in de maand November en
waarop de rente over het afgeloopen jaar nog
j niet werd bijgeschreven, zoo spoedig mogelijk,
KLIMOP.
Klimmen, omhoog gaan, zonder juist te vlie
gen, dat wil ieder gaarne, maar slechts weinigen
kunnen het uit zich zelven. De meesten hebben
daartoe steun noodig. Dat is zoo bij de menschen,
maar ook bij dieren en planten. Een worm
blijft altijd laag bij den grond of er in, een
giraffe draagt het hoofd al heel hoog. Gras,
viooltjes en vergeet-mij-nietjes zijn heel nederig,
maar de eik en vele andere boomen verheffen
hun kruin trotsch boven alle menschen en
dieren uit.
Die boomen klimmen, al groeiende, zelf, maar
het klimop werkt zich bij de noomen op, kan
zonder steun niet omhoog komen en hecht zich
zoo stevig vast, dat de hevigste storm het er
niet afscheurt. Zoo klimt het tot in den top
van den hoogsten eik en alleen als die valt, valt
het mee.
«Kent gij het klimop
«O ja, dat is die sierlijke klimplant, die zich
om de stammetjes van de heesters in onze
heggen slingert en van Juni tot aan den herfst
sierlijke, groote, sneeuwwitte biöëmkeiken draagt.
Haagwinde heet die plant ook®.
«Neen, zegt een ander, dat is het wilde klimop,
het tamme is blauw, violet of gestreept en heet
Ipomaea, ook Convolvulus.®
«Och kom,® zegt boer Teunis, «klimop is een
mooie bloem, die bij draden omhoog klimt en
waarvan je de bladeren en de bloemen met wat
zout op het brood kunt eten. De bloemen zijn
lichtgeel tot donkerrood. «Oost-Indische kers«
zeggen de menschen ook wel.«
Alle drie hebben gelijk. In verschillende
streken worden vele planten zeer verschillend
genoemd. Zoowel de wilde haagwinde als de
kleine klokjes-winde en alle gekweekte soorten
daarvan worden in den volksmond meestal
klimop genoemd. Ook de Oost-Indische Kers
heet zoo, de welbekende sierlijke, eetbare klim
plant, die noch uit Oost-Indië, noch uit West-
ïndië komt, evenmin uit Voor- of Achter-Indië,
maar uit Peru. Zoo weinig kan men op de
Nederlandsche namen vertrouwen, nog veel
minder op de plaatselijke.
In enkele streken gaat men zelfs zoo ver om
alle klimplanten maar eenvoudig «klimop® te
noemen. Gemakkelijk is ’t zeker, maar ’t geeft
veel verwarring. De windesoorten heeten «Con
volvulus®, de soorten van Oost-Indische Kers
«Tropacolum®. Ieder kweeker in de geheele
beschaafde wereld kent Convolvulus en Tropa
colum. Ook Hedera Helix.
«Wat is dat nu weer, Hedera Helix
Dat is Klimop, het echte Klimop. Zie het
maar eens, hier heb ik een tak met bessen en
ook een gewoon blad van een «onvruchtbaren®
tak.
«Ha, hahoor ik u allen roepen, «dat zou
«Klimop® wezen? ’t Is eiloof.®
«Neen, boomveil
«Och kom, ’t is ifteechte ifte
«Die jongelui noemen alles anders,® zeggen
eenige oude menschen, die tot nu toe niet aan
het woord konden komen, »’t is klimmerbladcc.
«Neen, klimmerkruid
«Och, zie dan, wat zou ’t anders wezen dan
angelklim
«Niemand weet het® zegt een heel oud moe
dertje, »’t is wederwind
Nu weten we het precies, niet waar
Twee schrijvers van naam slaan we er voor
u op nadie zullen het toch wel weten en dan
hebben we meteen de juiste spelling. Kiliaan
schrijft eyloof, maar ook eikloof. Huidecoper
(in zijn «Proeve®) heilloof. Die beide laatste
namen zijn heel mooi, doch fout. Zij moesten
eiloof geschreven hebben en bedoelden dat ook.
Als wij nu gewennen aan den naam Hedera
(en wat de domste tuinmansjongen weet, is toch
ook voor ons niet onmogelijk) weet ieder in de
geheele beschaafde wereld, welke plant wij
bedoelen.
Er zijn vele prachtige soorten en verscheiden
heden van klimop, ook met groote en bonte
bladeren.
Geen enkele groeit echter zoo snel en is zoo
goed bestand tegen strenge vorst in den winter
ef een donkere plaats onder boomen in den
zomer, als het gewone, eenvoudige, maar sier
lijke boschklimop, Hedera Helix. Hedera be-
teekent klimop en helix windend. Deze wilde
soort windt dan ook langzamerhand geheel om
een boomstam.
Toch doet ze dat niet als een snijboon of als
gekweekte winde, want deze en dergelijke klim
planten slingeren zich om een staak of een
draad, 't zy van links naar rechts of van rechts vrachtryders de briefjes,
nabij Tj. Westendorp.
4e perceel, vanaf de brug nabij Tj. Westendorp
tot aan het einde van den weg.
het grasgewas van den berm van den weg
vanaf de brug over de Heidenschapster-
vaart nabij Tj. Westendorp tot aan het
afsluitingshek in de nabijheid der brug
over de gracht of vischwijk;
het grasgewas van den stations- en paral
lelweg;
het stukje weiland gelegen aan den Hei-
denschapsterweg tusschen de woningen
van Jobs. Ketelaar en Tj. Bekema
5e. het grasgewas van de Algemeene be
graafplaats, en
6e. het grasgewas van het haanspad.
Van de voorwaarden kan kennis worden ge
nomen ter Secretarie in de gewone kantooruren.
Workum, den 10 November 1910.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
T. M. ten BERGE.
De Secretaris,
A. de VRIES.
naar links, elke plant in eene bepaalde richting,
naar haar soort of aard.
Ook niet als wilde rozen of als sierasperge
(Asparagus), die zich met de sterke stekels vast
klampen, als ze kunnen en zich zoo »opwerken«.
Zie eens hoe goed het klimop zich weet te
redden. De bast van de takjes is glad en heeft,
als ze vrij afhangen, nergens iets, waarmee zij
zich vast zouden kunnen houden. Maar help
uw klimop nu eens even, door het op te richten.
Slot volgt. ERICUS.
Vragen en Antwoorden.
(Zend uw vragen per brief of briefkaart aan
Ericus, Amsterdam, dan komen ze wel terecht.
De antwoorden worden kosteloos gegeven en
abonné’s van Friso behoeven geen postzegel voor
antwoord in te sluiten. Naam of woonplaats
worden zelfs met den voorletter niet vermeld.)
Vraag. Zeer gaarne zou ik in Friso oplossing
hebben van een vreemd geval bij mijn kippen
(patrijs leghorn, 12 April geboren.) 9 Sept,
kreeg ik het eerste ei. Een week later be
gonnen ze ’s nachts in het hok te vliegen met
noodlottig gevolg. Veertien dagen later weer en
nu weer. Juist bij donker, zoodat ik beslist
zeggen kan, dat er geen wild of iets anders bij
was. Ik kan dus met zekerheid zeggen dat het
uit hun gestel komt. Het is ook precies of er
een bij is die tuk-tuk zegt, bijna gelijk alsof
zij broedsch is. Zeven kippen hebben 5 Meter
ren en 1 M2, jjachthok, alles best in orde, ook
schoon en droog.* Ze werden best gevoederd
misschien te best, dat weet ik niet.
Wat zou hiervan de oorzaak zijn
42gen te doen
Antwoord. Te goede voedering en daardoor
hersenaandoening.
’s Morgens maar weinig ochtend voer geven,
’s middags alleen groen en ’s avonds voor ’t op
stok gaan wat paddy (rijst met dop).
ERICUS.
de stad kwamen, in beslag genomen en de
vervoerders verbaliseerd, zijnde een en ander
in strijd met de postwet.
Waarschuwing.
De waarnemend burgemeester van Velsen,
Frans Netscher, waarschuwt tegen het in
handelsrelaties treden met N. Zoontjes. C Glas,
A. J. Plaging en J. A. Driesen, wonende te
Holland op z’n Smalst en te Velseroord, die
ook bestellingen doen op naam Glas Co.
Deze combinatie van personen schijnt oplichters-
trucs in praktijk te brengen, die met de wet
niet te vervolgen zijn.
Gezocht vee.
De landbouwers in den Gelderschen Ach
terhoek, die zich in den laatsten tijd meer op
het fokken van goed vee toelegden, bemerken
nu ook, dat het vee uit deze streek meer
dan vroeger gezocht wordt en men daarmee
ook in het buitenland wel mag voor den dag
komen. Ook het vetweiden wordt meer en
meer een loonend bedrijf voor de landbouwers.
De vele wagonverzendingen voor Engeland en
België leveren het bewijs, dat men daar het
vee uit den Achterhoek kan gebruiken.
De vorige week verzond de slager Rathmur
nog veertien zware stieren naar Zwitserland.
Palingvangst.
Een aantal Zeeuwsche binnenvisschers, die
gedurende het geheele seizoen ernstig reden
tot klagen hadden over de palingvangst, heb
ben de vorige week op eens een zeer goede
week gemaakthet versche water, dat na
lange weken droogte opeens in de leidingen
en kreken kwam, de stand van de maan en
het onstuimige weer, bracht op eens de win-
terpalingen los en op verschillende plaatsen
werd in de fuiken en korven honderden ponden
gevangen. Wel zonderling, dat juist voor de
palingvangst in deze vischtuigen slecht weer,
d. w. z. stormachtig weer noodig is en dat
alleen bij donkere maan eenig succes is te
verkrijgen.
Inhoudsopgave van No. 4,
van het Maandblad tegen do Vervalschingen.
Bedrog met brandstoffen. Uittreksel uit
het verslag van den Gem. Keuringsdienst te
Amsterdam (1909). De juiste levenswijze
(II) Ozon toegepast bij de ventilatie en bij
de Sterilisatie van drinkwater. Nieuwe
methode vo >r de bereiding van gecondenseerde
I melk. Een nuttige toepassing van de Ki-
I nomatograaf. Feuilleton. Vraagbord.
Correspondentie Contröle-onderzoekingen van
Levensmiddelen en Verbruiksartikelen, gedaan
aan het Laboratorium voor Chemisch en Mi-
cropisch OnderzoekDr. van Hamel Roos en
Harmens, 291 Keizersgracht, Amsterdam.
Niet duurder maar kleiner.
De banketbakkers te Utrecht kunnen het niet
volhouden en op enkele andere plaatsen
kunnen ze ’t al evenmin om een cent
meer voor de taartjes te nemen, ’t Publiek
wil het niet betalen. Maar ’t publiek wil
zich wel op andere wijze laten pakken. Ge
lijk de broodbakkers al sinds lang de kadet
jes kleiner hebben gemaakt, zoo zullen de
Utrechtsche banketbakkers de taartjes lekkernij
niet meer een vinger lang doen zijn. Dan
krijgen ze toch hun cent en ’t publiek merkt
het zoo niet.
Een aanranding en de gevolgen.
Een landbouwer te Anten (Dr.), komende
van de jaarmarkt te Ruinen, werd op weg
naar huis aangevallen en beroofd van f 300.
De aanranders sloegen hem een hoofdwonde,
die (’t was in den nacht van 14 op 15 Oct.)
sedert niet wilde genezen. De aangevallene
beweerde de daders niet te kennen, maar
sommigen vermoedden, dat hij ze wel kende,
maar ze niet wilde bekend maken, omdat ze
nauw aan hem verwant waren. De vorige
week werd de landbouwer tijdens de jacht
plotseling onwel. Met moeite werd hij naar
huis vervoerd, waar hij nu overleden is. Het
bleek een gevolg te zijn van de hoofdwonde,
Er wordt nu ijverig naar
de daders gezocht.
Rij kspostpaarbank.
De Directeur der Rijkspostspaarbank brengt
1
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum, Demelumer Oldephaert en Noordwolde,
Bindeloopen en Stavoren.
I
r j-agassaa. - -
