Ilindeloopen en Stavoren.
Winterlietsje fen Pyt Flechtich.
Onze Land- en Tuinbouw Leestafel.
1
ZATERDAG 21 JANUARI 1911.
37ste Jaargang.
No. 4.
Binnenlandsch Nieuws.
Land- en Tuinbouw.
■mm
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr.76-78, Amsterdam
Ct. voegt aan dit bericht nog het
ERICUS.
bij gelegenheid gebruik.
Maar als de recherche
Lit
door een politiehond aangewezen en hij bekende
(Zend
Auto ongeluk.
De heer Wijnmalen reed Dinsdagmorgen
aan de lijn en heel spoedig werd de griffier
gevonden en gerustgesteld.
Waermte jowt loomens,
Loomens yn ’t bloed,
Kjeld spant de spieren,
Jowt iver en moed,
Moed om to iv’rjen
Mei flinkens en kreft,
Blymoed, dat rampen
Noch kwelling oait treft,
komme de winter mei froast en mei kjeld,
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
Botte.
Ik ha der earst al frjemd nei harke,
Mar, frjeon, ik wit al ho ’t dy foarke
Wer yn ’e stalle sit.
Jan wol, moast tinke, Jitte,
Fen Tet nin byt mear witte,
Om ’t hy fen hjar tofolle wit.
FRISO.
vier maanden met z.g. uitstel van
naar huis te zenden, terwijl
hen, die slechts in ’t bezit zijn van één dier
getuigschriften een uitstel van 2 maanden zal
kunnen worden verleend.
Door deze bepaling wordt voorkomen, dat
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Knett’rje de fonken
En sparket it hout,
Dan sit it sa hüslik,
Gesellich en smout.
Komme de blommen
Op finster en rilt,
Taest nei de duffel
En gau er op üt!
Lit komme de winter mei geweld liter krêft,
Ei kachel en duffel, forwaermje üs sa sêft!
Lit
En wêz mar skoALh as er komt mei geweld I
Niet te koop is
van de Bevindingen en
Veeartsenijkundig Staatstoezicht in het jaar 1909,
dat wij tevens in dank ontvingen van de directie
van den Landbouw.
Van alle ontvangen verslagen maken wij altijd
P A S I E R.
Jitte.
’t Wier sok great wirk mei Jan en Tet,
Dat ik for my tocht oars al net,
As dy ha 't saekje klear.
Nou ropt men hookstrooks elkoar ta:
»’t Is üt for altyd mei dy twa,
Neat wol hy fen hjar witte mear.
De geheele schade, ongeveer f 300, wordt
door den heer Wijnmalen vergoed.
Branden.
Op het etablissement xFijenoord®, Maat
schappij voor Scheeps- en Werktuigbouw, ge
legen aan de rivier, brak Dinsdagavond ruim
9 uur een zware brand uit in de voormalige
ketelmakerij, een houten gebouw van circa
Het auteursrecht van den inhoud van dit
blad wordt verzekerd volgens art. 25 der Wet
van 8 Juni 1881, Staatsblad no. 124.
een politiehond aan-
Frysk Selskip.
Te Purmerend is een »Frysk Selskip”
opgericht aanvankelijk met 40 leden.
Tot bestuurleden zijn benoemd de heeren
ds- Pottinga, van der Meulen, Zandstra, van
der Schaaff en K. Steensma, aan wie werd
opgedragen een reglement te ontwerpen, om
dit in de eerstvolgende «gearkomste” te be
handelen.
Bar lit er üs bibb’rje
Dy moarmerne Foarst,
lis is syn hierprük
En iis is syn boarst.
En skoddet hy ’t hier üt:
In goezeplom’ sprei
Leit ringen oer ’t ierdryk,
En bistoppet it wei.
komme de winter mei froast en mei kjeld,
Sêft wirdt it flierkleed oer it ierdryk bisteldl
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0 65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
Loaijens forbant er
En klomskens der nést,
Dy *t oanpakke hawwe
Fen winter gjin lést.
Rep dan de hannen
En warre we üs bést,
Sit net as slügers
Yn deldodde rêst.
Lit komme de winter yn ’t iislik habyt,
Hjar is er wolkom, dy ’t oanpakke altyd!
- - I
konijnen beviel mij in dit opzicht het best
slachthaak (stalen bout met handvat, niet
de punt rechthoekig omgebogen en daar
In den avond van 28 Nov. waren de rijks-
veldwachters Couwenbergh (Vught), Van Haaren
(Esch) en de onbezoldigde rijksveldwachter
Eyzenbrand (Helvoirt) samen onder Helvoirt
I op surveillance. Te 8 uur ’s avonds zagen zij
1 wilddieven met een lichtbak. De geweerdrager
werd gearresteerd (H. V. te Helvoirt) en de
lichtbakdrager (L. Z. uit Helvoirt) werd herkend.
Een uur later ongeveer ontdekten zij weer
een lichtbak, onder Cromvoirt. Beide stroopers
I trachten in de duisternis te ontkomen en zouden
daarin geslaagd zijn, zonder dat de politie ze
herkend had, als Couwenbergh’s politiehond
toen niet was losgelaten. Terstond «stelde”
deze den geweerdrager uit Vlijmen, zonder hem
te bijten. De lichtbakdrager wierp zijn bak i
naar de politie en
doch wordt wel spoedig bekend. Nog eens: 1
er iets van gevoelt, bewusteloos neerstorten,
evenals de varkens, waarvoor men zoo’n slacht
haak in het abattoir te Amsterdam gebruikt.
Nu wordt terstond de hals afgesneden.
Vraag. Mijn Azalia laat veel blad vallen en
ook bloemen en staat toch lekker warm bij de
kachel. Hoe komt dat?
Antw.
De vionnaanders.
Reeds is medegedeeld, dat in de nieuwe
militiewet het instituut der viermaanders in
zijn tegenwoordigen vorm zal komen te ver
vallen.
De A
volgende toe
Alle miliciens vyorden ingelijfd voor
maand als eerste oefeningstijd. De Minister
van Oorlog is echter bevoegd om die miliciens
welke in het bezit van het getuigschrift voor
Vragen en Antwoorden.
(Zend uw vragen per brief of briefkaart aan
Ericus, Amsterdam, dan komen ze wel terecht.
De antwoorden worden kosteloos gegeven en
abonné’s van Friso behoeven geen postzegel voor
antwoord in te sluiten. Naam of woonplaats
worden zelfs met den voorletter niet vermeld). I
TT 1.x Lit komme de winter, de Noarmanne held,
Vraag. Hoe slacht men een konijn op de j i
Omdat ze zoo «lekker warm” staat.
Een Azalea moet liefst in een kamer staan,
waar niet gestookt wordt, maar die met een
verwarmd vertrek in verband staat. Dan vlak
voor ’t raam. Leg eerst een dun, vochtig
doekje over de plant, totdat het vallen wat
ophoudt. Houd het dan nog ’s nachts vol.
De «Professor Walters” doet het erg, de
Madame van der Cruyssen het minst, althans
de laat bloeiende.
Vochtige lucht en weinig warmte zijn het
best, om dit te voorkomen.
minst pijnlijke wijze?
Antw. In de buitenlandsche exportslagerijen
van 1
een
ver van de punt rechthoekig omgebogen en daar
heel scherp). De helper houdt het konijn bij
de ooren vast, gewoon op den grond zittende
en zet met de linkerhand den slachthaak juist
voor de hersenen (boven op den kop.) Een slag
met een hamer op den haak doet dezen in de
hersenen dringen en het konyn, zonder dat het
De heer Wijnmalen reed Dinsdagmorgen
j met den chauffeur in een auto in de richting
I UtrechtParijs, toen nabij Venendaal - De
i Klomp van tegenovergestelde richting de land
bouwer Donkelaar met paard en wagen aan
kwam. Door de snelle vaart van de auto en
de gladheid van den weg, konden geen van
beiden wijkenmet dit gevolg, dat paard en
wagen aangereden werden. Het paard moest,
volgens den veearts, die door den heer Wijn-
I malen uit Venendaal was gehaald, afgemaakt
worden. De voerman had geen letsel ge-
kregen.
POLITIEHONDEN.
(SLOT.)
Bergen van bezwaren verzet.
Hoe een professor zijn hond speuren leerde.
Een ontrouw postbeambte door een politiehond
aangewezen.
Julie bleek onweerstaanbaar.
Tjop vindt den vermiste wel.
Geen gevangenis of krankzinnigengesticht
zonder politiehonden.
Weer een strooper door
gehouden.
’t Is vele jaren geleden, dat te Amsterdam
op de Ceintuurbaan Zondagmorgens vroeg de
slager Schut vermoord gevonden werd. Velen
zijn gearresteerd, verhoord en gemolesteerd om
dat misdrijf, maar alleen omdat Amsterdam
geen politiehonden had. De recherche zou anders
terstond geroepen zyn met een paar honden.
Die zouden beurtelings lucht genomen hebben
aan het houten handvat van het hakmes,
waarmee de moordenaar, die een stuk vleesch
met been besteld moet hebben, den slager
blijkbaar had vermoord, toen deze zich bukte
om geld terug te geven en het gebruikte hakmes
op het blok moet hebben neergelegd. Geen van
de bezoekers van den winkel zou aangewezen
zijn, maar alleen de persoon, die het laatst
(dus na den slager) het hakmes gehanteerd
had. Die sporen zou de hond ook gevolgd Jansen werd ook door andere aanwijzingen
hebben door den winkel tot bij en in het
«kantoortje,” waar 1
Ongetwijfeld zou de hond op dien Zondagmorgen
(de trams begonnen pas 8 uur t‘ ~jJ-~
tijd) vóór de straat op de toen nog tamelijk
eenzame Ceintuurbaan van 1
was, het spoor van den moordenaar tot zijn
huis aangewezen hebben.
Dit war geen bewijs!
dan dezelfde bank- en
zelfde nummers vond bij deze persoon (die in I
de goed aangehouden boeken van den jongen
slager nog in den laten avond waren bijge
schreven en zoo blijkbaar den moordenaar
moeten gelokt hebben) dan zou dat toch wel
een bewijs zijn geweest en hoogstwaarschijnlijk
zou de man bekend hebben, totaal verbluft als
hij was door zulk politiehondenwerk. In Berlijn
is althans in een drukke buurt een moord om
streeks dien tijd door een politiehond ontdekt.
Als men niets bij zoo iemand vindt, zal hij
rekenschap moeten geven van zijn hanteeren
van het hakmes. Een kranig rechercheur brengt
zoo iemand onder den indruk, dat hij bespied
is toen hij de misdaad pleegde, op de aange
wezen plaats het geld roofde en er langs een
genoemden weg mee naar zijn huis ging. Had
hij het niet mee naar huis gebracht, maar aan
iemand ter hand gesteld, dan zou de hond ook
dit aanwijzen, evenals een verborgen plek, waar
’t verstopt was. Dit bij zijn slecht geweten
doet zelfs een doortrapten schurk bekennen, j
zooals herhaaldelijk blijkt uit de feiten.
Ook dit bezwaar is weggenomen en (U
houdt immers woord) ook U acht nu het ge
bruik van politiehonden te Amsterdam gewenscht
Heer Hoofdcommissaris?
Een professordoceert, maar dat hij ook 1
dresseert is minder bekend. Prof. dr. Hans
Gross te Grasz heeft een hondje van twee
vuisten groot, een klein Rattler teefje (eigenlijk
een dwerg-pinder). ’t Was zeer boosaardig en
de prof, had dat zijn «Schratll” niet afgeleerd,
evenmin als het vervolgen van kippen en het
plagen van een reusachtigen New-Foundlander.
Mocht het hondje niet mee, dan trachtte het
hem toch later te volgen en stootte, als prof.
Gress ergens zat, met den kop tegen zijn
beenen. Dit gebeurde zelfs eens, toen hij een
vergadering had op twee uren afstands en de
hond drie uren lang vastgehouden was.
Nu wist de prof, dat zijn hond een spoor kon
volgen, ’t Was ook een schrander, intelligent
en aanhankelijk diertje. Toen het jongen kreeg,
volgde het toch prof. G. evengoed. Dat mocht
niet en hij bootste het gekrijt van de hongerige
jongen na. Schratll begreep haar gebrek aan
moederzorg en ging dan altijd beschaamd terug
naar ’t nest, maar liep toch den volgenden dag
weer eerst mee naar ’t gerechtshof, tot prof. G.
haar (later met een briefje) naar huis zond.
De griffier had eens een groote som voor zijn
tante geïnd, maar de brieventasch, die het be
vatte, had hij zeker onder de tafel verloren, i
zooals prof. G, na zijn vertrek bemerkte. Deze
liet Schratll lucht nemen aan portefeuille en
kantoorjas van den griffier, nam ’t hondje mee
ontkwam door het water, i
Overal politiehonden, mits geen bijters.
ERICUS.
lande.
boekdeel fr. per post van Gebrs. J. en H. van
Verslag aan de Koningin
Handelingen van het
Is er geblazen,
We roppe him nei:
«Machtige kening,
«Bitanke en Goedei,
«Nou is de Maitiid
«To wolkommer gast,
«O, op hjar komste
«Ha wy sa past.«
Nei him wirdt de Maitiid to soeler bisteld
De Haarlemsche politiehond Tjop is de voor
malige kartrekker van een voddenkoopman, zoo-
Een zwakzinnige jongeman van
22 jaar te Schoten, die anders goed bewaakt
zullen verdrinken, ontkwam op
4 erslagen en Medodeelingen van de lichamelijke geoefendheid en militaire bekwaam-
Direetie van den Landbouw, No. 6, 1910. heid Z1jn) direct nü hunne indeeling voor den
Dit laatste verslag van 1910 bevat: tijd van
Veetelling in 1910. Het kadaster en de boek- I eerste oefening
houding op den grondeigendom in Nederland.
De cultuur in de in 1906 in Zeeland onderge-
loopen polders en Arbeidsbemiddeling te platten
Voor f 0,58 ontvangt ieder dit flinke
Langenhuizen,.. ’s-Gravenhage. (f 0.50 afgehaaldj. miliciens, later op grond van hun getrokken
xt.-_x x_ i- •- J. tz. nummer slechts 4 maanden als eerste oefen
tijd onder de wapenen kunnen worden ge
houden, terwijl de lust tot deelname aan het
voorbereidend militair onderricht aanmerkelijk
zal worden vergroot, daar thans het met vrucht
volgen dier oefeningen zal worden beloond
door een verkorting van werkelijk verblijf
onder de wapenen voor eerste oefening van
twee of vier maanden, naar gelang de adspi-
rant één of twee getuigschriften heeft kunnen
verwerven.
Kamerverkiezing Sueek.
De centrale vergadering van anti rev. kies-
vereenigingen in ’t kiesdistricht Sneek koos
eergisteren tot candidaat voor de a.s. verkiezing
voor de Tweede Kamer (vac.-Colijn) den
heer dr. J. G. Scheurer, vroeger directeur-
geneesheer van ’t Petronella-hospitaal te
Djocjacarta, thans werkzaam in ’t krank
zinnigengesticht Veldwijk en Ermelo Op ge
noemden candidaat werden 46 stemmen uit
gebracht. terwijl de heeren mr. V. H. Rutgers
te Hilversum, mr. L. K. Okma te Sneek en
ds. R. J. W. Rudolph te Leiden respectieve
lijk verkregen 13, 9 en 5 stemmen.
De heer Rutgers mag dus nog wat wachten.
Nu, hij is nog jong en zijn tijd zal wel komen.
Intusschen zullen duj de anti-revolutionaire
nairen met dr. Scheurer iemand in de Kamer
brengen, die geacht kan worden specialiteit
te zijn voor Indische zaken en bovendien nog
voor de zending en voor de medische
wetenschap.
Julie is de politiehond van den heer Mos,
kapitein der Kon. Marechaussee te Nijmegen.
Haar speurvermogen is ver in ’t rond bekend,
kortom, ze is onweerstaanbaar, zooals ook nu
weer bleek. De burgemeester van Vierlingsbeek
zond ZEd. (^helaas 21 uren na het misdrijf) be
richt, dat in zijn gemeente de drie prachtigste
en meestbelovende vruchtboomen van een boom-
gaaid op echt vandaalsche wijze grootendeels
waren doorgehakt of gezaagd en toen verder
gebroken. Op niemand had men vermoeden.
«De dader zet er zijn naam niet bij,” zeiden
de verontwaardigde buren schouderophalend.
«Maar hij laat wel zijn spoor achter voor een
goeden politiehond,” dacht zeker kapitein Mos.
Daar, waar de dader met de handen de boomen
moest hebben aangeraakt, om ze neer te trekken,
kreeg Julie lucht aan één boom. Dit bleek
voldoende. Een goed hoorder heeft maar één
woord noodig en een goede politiehond maar
één «snuifje.”
Julie liep, het spoor volgend, achtereenvolgens
naar de drie boomen, toen naar een heg, stak
een grindweg over en bleef jets verder, blaffend
staan voor de deur van een woning, waar zekere
Jansen met zijn zuster verblijf hield, volstrekt
geen menschen, op wie zonder hond ooit ver
denking zou gevallen zijn.
Hij ontkende ook op hoogen toon en vond
het «een schandaal” dat knappe menschen door
zoo’n politiehond werden lastig gevallen.
Maar kapitein Mos kent zijn Julie. Hij liet
de bijl, waarmee de vernieling vermoedelijk ge
pleegd was, op het spoor leggen. Terstond
apporteerde Julie de zware, vlijmscherpe bijl.
van
den hond zóó overbluft, dat hij maar bekende:
het geld was ontvreemd. »die hond was onweerstaanbaar, daar kon geen
1 - i I mensch tegenop.”
te rijden in dien I
beteekenis beloopen
I als wij weten,
r
werd, omdat hij zijn moeder telkens dreigde
muntbiljetten met de- I zjcj1 ^e zullen verdrinken, ontkwam op een
avond. Nergens was hij te vinden, ook den
volgenden dag niet. Wel zijn hoed (in de
Paul Krugerkade.)
Daar dregde men den geheelen dag en ook
den volgenden dag nog, maar vruchteloos. Toen
werd Tjop eindelijk gehaald. Zeker wel een
heel oud spoor, ’t Had ook flink geregend en
de weg was overal druk beloopen. Heele drom
men volk maakten het zoeken nog moeilijker.
Tjop maakte op bevel ruim baan, zonder
iemand te bijten of omver te springen, liep
I eerst met mij aan de koord tot aan de Schalk-
burgerkade, rook toen plotseling het spoor,
waarvan hij lucht gekregen had aan de kleeren
van den vermiste en sprong van de hooge
schoeiing in ’t ijskoude water, dicht bij de plaats
waar de hoed gevonden was.
De eigenaar haalde hem er bij de lijn uit en
liet hier dreggen. Jawel, de vermiste werd
gevonden, helaas dood.
In Den Haag is een ontrouw postbeambte
daardoor. Toch ook een groote stad.
I
l
l
1
1
f
i
5
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. liemelumer Oldeplmerl en Noordwolde.
r
UllllUgV. J.
