I
p
Bindeloopen en Stavoren.
I
I
I
I
I
k
I
I
BORGEN
I
1
B
L
ZATERDAG 27 MEI 1911.
37ste Jaargang.
No. 22.
Binnenlandsch Nieuws.
i
In krupsje.
I
Wie ’t wierheit?
Alle foroaring is gjin
I
B
A
I
I
zekerheid.
Zij
het
stellen
Het is reeds de tweede maal, dat de jongen
verwerping
i dat familie, vrienden, buren samen komen, worden
v.w j I amn Ir l> raraa ,4 aar ai, .a.', <m ra
En ook slechts I
Sinaasappelen.
Te Amsterdam worden jaarlijks ongeveer
te Overschie
een
Siz ’t ienkear en siz it mar sünich tsjin my
Ik hear en forstean it dat selde amerij
Siz ’t twakear en dan ek yet trij’ris sa lüd,
Ik hear noch forstean it en fetsje it net goed.
dan soms den neus optrekken voor dat
inder geid en goed, (jan; eer]ykbejd van ons innerlijk leven,
zie soms ee wa j,_ bedoej djt: dat wii het toch eens voor elkander
Ook te Rotterdam worden evenals te Am 1
de knaap werkelijk thuis te behooren
i i .i xr_”j-wegens i-J
wijzen waar
Ten slotte, na
hij door de mand en verklaarde toen te heeten
Gerard Westerop, wonende Hoefkade 276 te
’s Gravenhage.
Dies trok Fransoo met den jongen pfer boot
ver
was
het huisje aan te
zijn ouders hadden gewoond,
meer dan een half uur, viel
liet de rechter
xiv uc«i nuuu iviötcau n cxi xcvojc n uuu pucu. j i -r
Doch ha ’k dy beide kearen de selde held’re
[earen,
Ho is ’t dan sa nüver en bjustere bryk!
Ho bin ik dan dochs wol sa bare ongelyk?
En sjuch, ’t is in krupsje dat mannichien let:
It iene wol 'k hearre en ’t oare Ijeafst net.
Debietrecht op tabak.
Onderstaand adres, voorzien van 3441 hand-
van kleine winke-
aan de Tweede
te vrijwaren voor
voiging wegens «misdrijf# als gevolg van
Op last van
aan niet voldoend onderlegde medeburger.
Valseh geld.
De prijs der Adverteatiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
»’k Ha him forgoed de wierheit sein.«
Hearde ik forline Freed fen Rein,
Do ’t dy syn bürman Jolle,
Op hwa ’t er yngrimmitich wie,
Onfoech it leksum lézen hie,
Mei ’n bjuster hjitle holle.
Nou moast dy goed bitinke, Rein,
Hatst Jolle wol de wierheit sein?
Syn deugden net forgetten?
Syn zwakke stéden him
Net al te swart en slim
Net al to rom ta metten?
Maryke al seis-en-tritich jier
Rint yet mei blomkes yn hjar hier,
Ek is er net in feest of pret
Der ’t hja net efkes hinne set,
Ho spitich dat hjar troanje hird
Hjar fel al stroef en schimlich wirdt,
En dat de minsken hjar net mear
It «flinterke# lyk as alear
Nou neame wolle: mar ’t nou is
»’t Matfünterke# Ho’n ergernisII
FRISO.
sterdam in de laatste dagen herhaaldelijk
valsche rijksdaalders, guldens en kwartjes bij I bad Vrijdagavond
de politie gedeponeerd, die door verschillende bestraffing gekregen en was daarom Zaterdag
niet naar de Ambachtschool gegaan, doch met
een wagen meegereden naar Rotterdam Van
daar legde bij den weg naar Zwijndrecht te
a
I
k
I
Hoe gaarne ook, zij zieu geen kans om
te voldoen aan vele bepalingen daarin vervat,
betreffende het bijhouden van administratie en
eventueel het stellen van zekerheid. Zij
babbelzucht, speurzin en kwaadsprekerij,
is dat kleinzielig gedoe, waartegen grootheid van
ziel eens sprak het rustig-ernstige woordkwade
samensprekingen bederven goede zeden.
Neen, als wij elkander te dezen willen borgen,
laat het dan zijn iets, veel, zooveel mogelijk van
onzer zielegrootheidvan ons rustig vertrouwen
in de overwinnende kracht van het goede, in
de opvoedende kracht van het leven en van onzen
afschuw voor de boosheid, ook en altijd weer
van haar laster en kwaadsprekerij. Laat het
Ik bedoel dit: dat wij het toch eens voor elkander
durven uit te spreken, dat ook wij weten van
ellendig kleingevoel en martelende zelfbeschul
diging waaruit straks altijd weer geboren
werd een heilig durven, willen en kunnen; dat
ook wij kennen den twijfel aangaande de beste
dingen van ons leven maar hoe ten slotte
altijd weer door de diepte van onzen twijfel
heen, wij geleid zijn tot een hoogere vastheid
in vertrouwen op die dingen en in zelfvertrouwen
dat ook wij kennen onze uren van sombere
moedeloosheid, maar waarop, God zij dank, zoo
regelmatig als de wederkeer van ebbe en vloed
ook telkens weer het oogenblik volgde, dat de
zon doorbrak om te schijnen over de velden van
ons zielebestaan.
Ja, dat is het, waaraan wij over en weer be
hoefte hebben als brood. Wij leven, wat ons
diepste zijn betreft, doorgaans veel te geheim
zinnig, veel te eenzijdig en daardoor veel.te arm
en veel te tobbend om wat geen tobben waard
is. Deze dingen te hooren van onze medemenschen
en hun te laten hooren het zal weder-
keerig ons aan ons zelf ontdekken, ons winste
doen verwerven met anderer ziele-ervaring,
ons den blik op de zuiver geestelijke dingen
doen verruimen, ons sterken, bemoedigen op den
levensweg. Ja, indien ergens, dan geldt ook
hier het woord van mijn vriendde maatschappij
kan zonder borgen niet bestaan.
Wie hier durft borgen neemt weg veel zorgen
Wie hier durft borgen legt af veel zorgen.
S. N. v. h. N.
van het beroep in cassatie.
Een noodlottig schot.
Woensdagmorgen gingen H. Verbeek en
een tuinman te Haarlemmermeer uit om op
schadelijk gevogelte te schietenVerbeek
gaan trouwen, moest, naar het oordeel der
rechtbank, buiten beschouwing blijven, waar
altijd de mogelijkheid openbleef om bij ver- 1
anderde levensomstandigheden vermindering
van de bijdrage te vragen. Thans was f 2.25
per week als een evenredige bijdrage te be
schouwen.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Huroau I). V. ALTA, Warmoesstr.76-78, Amsterdam
een wijle toevens onder het gastvrije dak; met
geen andere belofte dan deze: ook mijn huis
st'aat straks voor u open en ik beloof, dat ik uw
klachte en moedeloosheid zal helpen verdrijven, j
zooals gijlieden dat aan mij hebt gedaan.
En als ik mij goed hier indenk, dan komt teekemngen, grootendeels
het mij voor, neen, dan weet ik zeker, dat wij Hors in kleine plaatsen is
in dien allerbesten zin elkander nog lang niet Kamer verzonden
genoeg borgen. Ik bedoel vooral: over en weer «De ondergeteekenden. winkeliers en han
en sigaren, geven met ver-
zoo
wie er tijd en plaats van 1
minuut of streep na nauwkeurig weet op te
I geven - -
Dat is een borgen in den slechtsten zin van
het woordeen geven c.l
bijdrage in de
De zoon
aan, dat hij slechts f 13 verdiende middelen ongegrond en concludeerde dus tot
De rechtbank te Amsterdam veroordeelde t
de dochter tot betaling van f 0.25 en den
zoon tot betaling van f 2.25 per week. De
toekomstige omstandigheid, dat de zoon wilde
droeg het geweer. Op onverklaarbare wijze
naar Delft en vervolgens per trein naar Den
Haag Aan het nu opgegeven adres bleek
Hij
wangedrag een
is toen een schot afgegaan waardoor Verbeek
doodelijk werd getroffen. Men zegt, dat de
tuinman op verzoek van den getroffene het
wapen over den schouder van dezen hing,
waardoor de haan werd overgehaald.
Terwijl een politie-beambte in het Paleis
van Justitie te Breda was, werd zijn rijwiel uit
de gang meegenomen. Dit is nu in een paar
maanden de derde maal, dat op die plaits een
fiets gestolen wordt.
Schryver dezes heeft jarenlang gewoond in
een van die piassenrijke streken van ons vader
land, waar heel de arbeidersbevolking zich
dagelijks moet bedienen van den z.g. punter,
een licht gebouwd, platboomd vaartuigje, waar
mee mest, hooi, landbouwproducten en kortom,
alles wat daar tot den arbeid behoort, moet
vervoerd worden. Zoo’n ding kost nog al een
aardige duit 90 a 400 gulden, ’n Heele I
uitgaaf voor een arbeidsmensch. E..-
een heel enkele kan a contant den punter
koopen. De meesten huren of koopen op afbe
taling.
Een der scheepstimmerlieden daar ter plaatse,
door mij gevraagd, of dit koopen op afbetaling
geen te groote risico opleverde voor hem, ant
woordde: och, ik borg deze lieden feitelijk op
hun gezondheid. Deze en hun arbeidskracht
vormen samen hun eenige bezitting. Dat zijn,
om zoo te zeggen, de borgen, die zij kunnen
stellen. Ik waag dat er op en heb er tot
heden geen berouw van gehad. Zonder borgen,
voegde hij er aan toe, kan de maatschappij nu
eenmaal niet bestaan.
Toen ik dezer dagen dit zijn slotwoord nog
eens gedacht, zag ik plotseling van welk een
enorme draagwijdte deze woorden zijn over
spannend gansch het terrein van ons maat
schappelijk leven. Want, de meer gegoede
moge
borgen van hem, die is zonder geld en goed
en met zeker welgevallen u™-1
laten vorrstaan op zijn koopkracht en contante
betaling borgen, dat doet per slot van reke
ning ook hij op z’n tijd evengoed, als de min
dere man. Of, wat is het anders als borgen,
wanneer deze gegoede bij de boerenleenbank
of de hypotheekbank of den kassier geld op
neemt om daarmee zijn zaken te drijven of uit
te breiden? Want dat hij borgen kan
stellen, doet aan de zaak zelve niets af; immers,
dat doet de arbeider ookalleen, deze stelt de
borg van zijn leven, het eenige, dat hij bezit;
verpandt alzoo zijn laatsten ademtocht, om
eerlijk man te blijven. Of, dat de gegoede
rente van het opgenomen geld betaalt, ver
andert aan de zaak ook al niets; want in de
koopsom op afbetaling is de rente wel degelijk,
en niet zelden meer dan bijgeschreven. En
daaromgeld leenen op huizen, landerijen, toe
komstige erfenissen, traktementen enz.of: geld
leenen op arbeidskracht en gezondheid het
is en het blijft in den grond alle twee: borgen.
En ik vind het dan ook jammer, dat dit
woord «borgen# een min of meer ongunstige
beteekenis heeft gekregen, doordat er zwakke
karakters zijn, die de weelde van te mogen
borgen niet kunnen verdragen en slechte karak
ters, die deze zwakke karakters maar al te goed
weten te exploiteeren.
En dat vooral, als ik bedenk, dat wij aan
dat door velen zoo geminachte borgen, dat geld
vragen en geld verleenen op ons goed gezicht
alleen, op onze eerlijkheid, op ons woord zoo
veel te danken hebben in hoogeren zin. Want
indien iets de deugd van eerlijkheid en goede
trouw kan opkweeken bij een mensch, dan is
het tezamen, eenerzijds: dat vertrouwen stellen
op zijn woord en anderzijds: dat een eer er in
stellen om zijn woord gestand te doen. En hoe
meer zekerheid in borgstelling er geëischt wordt
bij koop en verkoop, leenen en beleenen, des te
meer wantrouwen wordt er bij de menschen
gezaaid. Is het niet opmerkelijk, dat juist onder
ons volk van kooplieden, bij wie borgen aan de
orde van den dag is; die koopen en verkoopen
op één enkel woord of volgens gewoonte en
plaatselijk gebruikja dat juist onder ons gebo
ren is dat fiereeen man een man, een woord
een woord?
En dat de bergvolkeren van Europa, die uiter
aard weinig handel drijven, in waarheidsliefde
en trouw aan het eens gegeven woord bij lange
na niet kunnen wedijveren met ons volk van
borgende kooplieden?
En hoe intiemer de zaak van het borgen
wordt, des te dieper blijkt het beschavingswerk,
het opvoedend, het veredelend element van dat
borgen door te dringen in onze levens. Is het
niet telkens weer de brug, waarover elkaar
wildvreemde buren elkander naderen om goede
vrienden te worden op den duur: om intiem
met elkander om te gaan; om uit te wisselen
ten slotte niet alleen louter stoffelijke, maar ook
verstandelijke, zedelijke en geestelijke dingen?
Wie onzer is er b.v. onverschillig in welk
bedrijf, ambt of betrekking hij moge staan
en hij zou niet soms verlegen zijn om goeden
raad? Welnu, hij gaat tot zijn collega en borgt
bij hem een dosis ervaringskennis op de belofte
alleendat hij gaarne bereid is om op zijn beurt
raad te bieden, als dat gevraagd zal worden. En
wederom, wie is er mensch, afgemat somwijlen
door de rusteloos opeischende plichten van het
drukke leven ;en hij zou dan geen behoefte heb
ben aan een bad der geestelijke verfrissching,
waardoor de lust en moed weer in veerkracht
gespannen worden? Welnu, hij gaat naar zijn
vriend. Zijn buurman of kennis en borgt er
10 millioen K G sinaasappelen en 2 millioen
K.G. citroenen aangevoerd. De totale invoer
winkeliers wisselkantoren,
vangen Er ontbreekt niets
ook het randschrift niet,
gemaakt, dat zij ook aan
Nederlandsche Bank niet op het eerste gezicht
herkend werden.
nu toe vruchteloos.
Men vermoedt dat de bende valsche mun i
ters zich te Amsterdam ophoudt en van daar
uit het valsche geld over het land verspreidt. Raad heeft conclusie genomen
Ter waarschuwing.
•Te Heerenveen werd gevankelijk uit Drach
ten binnengebracht P. uit Den Haag, tegen
wiens praktijken de hoofdcommissaris van po
litie aldaar had gewaarschuwd. P. had te
Drachten bij verschillende personen gelden
geïnd voor advertenties in een uit te geven
gids der firma Koning aldaar. Per telefoon
werd geïnformeerd, en toen bleek, dat de
menschen er ingeloopen waren. Daar P. ook
te Heerenveen zijne praktijken had uitgeoefend
van instructie in allerijl deze
menschen ten Paleize van Justitie ontbieden,
die allen P. herkenden, als den man, die van
hen f 4 gebeurd had voor eene te plaatsen
advertentie.
Na verdere instructie vond de rechter-com-
missaris toch geene termen de aanhouding van
P. te gelasten en werd hij weer op vrije voeten
gesteld. Het element voor oplichting schijnt
te ontbreken.
Een ieder zij dus gewaarschuwd
Tot steun der moeder.
Een dochter en een zoon
moe Ier aangesproken om een
kosten voor haar levensonderhoud,
voerde i
en trouwplannen had.
genoeg borgen. Ik bedoel vooral: over en weer
bij ons converseeren. Helaas, de oogenblikken, de]aara jn tabik
I J~* f"~nlie vrienden buren ^men komen wor^ Bchuldi den eerbied te kennen? dat Zlj ernstig
maar al te vaak benut om de nieuwtjes van J
den dag en de schandalen uit verren omtrek bezwaar moeten maken tegen het wetsontwerp
nauwkeurig mogelijk te verhandelen. En tot heffing van een «Debietrecht op Tabaks,
er tijd en plaats van het gebeurde op een 1
vrrlz All v*i rr zxvt
i dat is de held van den dag. Bah!
wat een werk van kleine zielen is me dat!!
Dat is een borgen in den slechtsten zin van u
het woord; een geven elkander onbeduidende yreezen, dat het gebrek aan bekwaamheid
dingen of dingen der boosheid op voorwaarde in beiderlei opzicht, hun zal te staan komen
alleen, dat men nu ook durft rekenen op onze op ernstige schade niet alleen, maar ook op
babbelzucht, speurzin en kwaadsprekerij. Het verlies van hunne kostwinning; en in vele
I gevallen zelfs op een strafrechtelijke vervol-
1 ging die hun ondergang moet ten gevolge
hebben.
Waar het ontwerp leidt tot ontduiking in
verschillende opzichten, zullen de goeden die
onbekwaam zijn, het moeten ontgelden voor
de kwaden, die door de mazen de wet slippen,
er zullen velen moeten boeten voor hunne
onmacht om te voldoen aan de hooge eischen
die gesteld worden in administratief opzicht.
Zij verzoeken u daarom dringend, hun de
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0 65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
enz. waren ont
i aan de afwerking
Zij zijn zoo zuiver
de Bijbank der voet af.
Alle nasporingen bleven tot aldus «op avontuur# is uitgetrokken.
De giftige taart.
Het openbaar ministerie bij den Hoogen
i in de zaken
van J. J. B.. den ontslagen gemeentebode
te Hoorn, die aan den marktmeester W.
Markus een vergiftigde taart zond, teneinde
hem te vergiftigen, met het gevolg intusschen
dat niet de marktmeester, maar diens vrouw
is overleden en een dienstmeisje ernstig onge
steld is geworden.
Tegen het arrest van het hof te Amster
dam, waarbij bekl. tet levenslange gevange
nisstraf is veroordeeld wegens moorden
«poging tot moord« (zulks met vernietiging
van het vonnis der rechtbank te Alkmaar, die
15 jaar gevangenistraf had opgelegd wegens
«doodslag# (op de vrouw gepleegd) en «poging
tot moord# (op Markus zelf), was aangevoerd
lo. dat niet is gemotiveerd, dat ook ten aan-
zien van de vrouw een plan om haar te
dooden was gevormd.
2o. Dat geen recht had mogen worden
gedaan op de verklaring van bekl., dat hij
i vroeger wel had opgemerkt, dat de vrouw
I van M. thuis veel had in te brengen, wijl
deze verklaring een bijzondere meening of
gissing inhield. Hierdoor zou als een erken-
werden door de tenis zijn beschouwd wat geen erkentenis was.
Advocaat-generaal mr. Van Hangest baron
d’Yvoy achtte de beide voorgestelde cassatie-
voor Nederland bedraagt ongeveer 15 millioen
K.G. sinaasappelen en mandarijnen, en 3 mil
lioen K G. citroenen. De sinaasappelen komen
voornamelijk uit Spanje, de citroenen uit
Italië, en fijnere sinaasappelen uit Californië,
Palestina en de Levant.
Een veelbelovende jongen.
Zaterdagavond te halfelf vervoegde zich
bij den gemeenteveldwachter Fransoo te Zwijn
drecht, een jongen met het verzoek om onder
dak. Hij vertelde Jan van Briele te heeten,
13 jaar oud te zijn en uit Overschie afkom
stig te zijn. Zijn moeder was 2 jaar geleden
gestorven, terwijl hij voor twee weken zijn
vader door den d >od had verloren. Na diens
begrafenis was hij gaan zwerven, ’s nachts
onder den blooten hemel slapende. Hart
roerend beschreef hij zijn ouderlijke woning
De jongen kreeg onderdak bij
melkboer J Schouten, die hem tevens
zich te goed liet doen aan koffie en brood,
den burgemeester trok Fransoo
Maandagmorgen met den jongen naar Over
schie. waar hij zich bij den burgemeester
vervoegde. Deze kende den knaap niet en
verklaarde, dat in die gemeente nimmer een
Van Briele h^d gewoond.
Toch hield de knaap zijn verhaal vol,
telde dat hij op de Katholieke school
geweest en bood zelfs aan
kostwinning niet onmogelijk te maken en hen
eene onvermijdelijke ver-
de
onredelijke eischen in het ontwerp gesteld,
I
1
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workrnn. Ilemelumer Oldepbaerl en Noordwolde.
I
'1
r- -
j. I
jy - a-a. aa aaaaa X V 10 I G CU UC VWCCUU LU iA 11 UHL UU JUU£^dJ