Libbeasaacht
ZATERDAG 5 AUGUSTUS 1911.
37ste Jaargang.
No. 32
Binnenlandsch Nieuws.
Officieel Gedeelte.
Tot plaatsing van adv. en
Is er
7.
de heeren mr.
Embden, prof.
47 000
7
In 1879
In 1909
Lit us slüte mei dit pear coupletten ut it fers
4.
5.
1,439,137
6,251
78,075
3 618
4,659
36
2
0
1909
2,588,261
9,660
27,450
55,720
64,245
81.833
15,867
491,451
2,053,021
10,082
99.785
6,624
63,216
58
35
2
5
Haast ongelooflijk.
j 1op dien allerbeetsten dag, is,
verneemt, de 3e comp, van het
om
pet.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
1.
290,960
5,858,175
Ned. Herv.
Waalsch
Remonstrant
Chr.-G ereformeerd
Doopsgezind
Evang. Lmhersch
Hersteld
Gereform. Kerken
Roomsch Katholiek
Oud-Roomsch
Nederl.-Israël.
Portug.
Andeie kerkgen.
Tot geen kerkge
nootschap behoorend
Totaal
(De personen, van
kerkgenootschap zij
62 pet.
12,253
4,012,693
wie onbekend is tot welk
behooren, zijn vermeld
onder «andere kerkgenootschappen
Uit deze cijfers blijkt dat alleen de Waal
sche gemeente en die der Christelijk-Gerefor
meerden absoluut achteruit zijn gegaan,
andere kerkgenootschappen gingen vooruit,
ook het aantal van hen, die tot géén kerk
genootschap behooren. De Christelijk-Gere-
formeerde Kerk is niet toegetreden tot de
Vereeniging van Gereformeerde Kerken van
1892. Wel zijn er veel gemeenten reeds
samengesmolten, maar er zijn ook weer hier
en daar nieuwe Chr. Ger. gemeenten onstaan.
Globaal behoorden van de Nederlandsche
mei
---leauwen yn us seis en yn de minsken oanfollet.«
De BURGEMEESTER der gemeente HEME- i
LUMER OLDEPHAERT EN NOORD WOLDE
brengt ter openbare kennis, dat door hem een
vergadering van den Raad dier gemeente is
belegd op Zaterdag den 5 Augustus 1911 des
voormiddags 9i/2 uur ten gemeentehuize te
Koudum.
Koudum, den 1 Augustus 1911.
De Burgemeester voornoemd,
P. ERINGA.
Punten van behandeling
Notulen.
Mededeelingen.
Onderzoek van de geloofsbrieven der be
noemde leden van den Raad.
Aanbieding der gemeenterekening over 1910
Vaststelling van het scho Jgeldkohier over
het 2e kwartaal 1911.
Behandeling van eene circulaire van het
gemeentebestuur van Harderwijk, inzake
den nesthandel.
Idem van reclames in beroep tegen den
Hoofdel. Omslag 1911.
werden de indringers, zooals de boer hen
beschouwde, aanvankelijk verjaagd. Toen dit
niet hielp, werden wreeder middelen te baat
genomen en maakten sommige dieren kennis
met een hooivork. Wat evenwel dezer dagen
gebeurde is barbaarsch. Den hond van bakker
8. 8., welke ook op bezoek kwam, werd een
bos stroo aan den staart gebonden en daarna
stak men er den brand in. ’t Arme dier
vluchtte in een schuur, gelukkig zonder brand
te veroorzaken, doch verbrandde levend.
Naam-w(jziging.
Ter gelegenheid van het 25 jarig bestaan
van het «Dagelijksch Nieuws- en Advertentie
blad»:, ochtendblad voor de Noordelijke Pro
vinciën, (uitgave van de firma I. Oppenheim
te Groningen) is met ingang van 1 Augustus
de naam der courant gewijzigd. Het blad zal
voortaan heeten «Groninger Dagblad», waarbij
de vroegere naam als ondertitel zal voort
bestaan
van den troep behoort de
dan juist als in oorlogs-
en vermoeienis
te laten meemaken al bekoopen velen dit
met ziekte of dood. Het wordt dan tijd dat
de hoogere autoriteit dit misbruik krachtig
tegengaatonze zoons behoeven niet aan
zulke schandelijke proefnemingen blootgesteld
te worden. Even goed kon men bij ’t schijf
schieten de manschappen nu en dan voor de
schijf laten marcheeren net als in oorlogstijd.
Hoeveel water Amsterdam verbruikt.
’t Is enorm, hoeveel water onze hoofdstad
in deze warme dagen ter afkoeling noodig
heeft.
Verleden jaar was het maximum dagverbruik
kub. M.dit jaar bedraagt het
51.000 kub. M. Vrijdag en Zaterdag j.l.
hebben de machines telkens ruim 51.000
kub M. duinwater naar Amsterdam gevoerd.
Nog nimmer is het waterverbruik te Amster
dam zoo hoog gestegen.
51 000 kub M dat is meer dan 5 millioen
emmers vol. Per hoofd hebben de Amster
dammers dus die dagen telkens bijna 10 em
mers vol verbruiktDat is toch wel wat
kras en ’t is dan ook begrijpelijk, dat op een
weinig beperking is aangedrongen.
Het pompstation te Leiden, dat Amsterdam
van water voorziet, heeft een maximum capaci
teit van slechts 40.000 kub M. Alleen door
ook de reserve machine in werking te stellen,
Alle slaagde men er in de vereischte hoeveelheid
op te pompen.
Mocht evenwel het verbruik nog meer toe
nemen, dan zal men er toe moeten overgaan
den druk in de stad geleidelijk te verminderen.
Zoodoende bestaat er gevaar dat de boven
huizen van water verstoken zullen woiden.
Een flauwiteit.
Er is door iemand een zeer ongepaste grap
uitgehaald, waarvoor hij flink diende gestraft
te worden
In een der bladen kwam het volgende
bericht voor
«Dr. A. Dupont, geneesheer-directeur van
Lozenoord te Ermelo, viel de hooge eer ten
deel, door H. M. de Koningin benoemd te
worden tot lijfarts van H. K. H. Prinses Ju
liana.
Het eerste consult heeft reeds Dinsdagmid
dag ten paleize te Soestdijk plaats gehad.
Naar aanleiding daarvan schrijft de corres
pondent van de Tel. te Ermelo
Bij onderzoek is gebleken, dat de heer Du-
wrakseljen
Sokke foarbielden scille us leare, nei alle siden
dier commissie.
helpen met zeelieden.
De Kerkgenootschappen in ons land.
Het pas verschenen derde deel van de
uitkomsten der volkstelling van 31 December
1909 bevat onder meer de gegevens betref
fende het aantal aangeslotenen bij de verschil
lende kerkgenootschappen.
Hier volgen eerst de absolute cijfers van
1909 en daarnaast die van 1879, de eerste
volkstelling, waarbij de tot geen kerkgenoot
schap behoorende afzonderlijk zijn opgegeven
1879
2,186,869
9,730
9,678
139,903
50,705
51,825
9,990
De verjaardag van H. M. de
Koningln-Moeder.
De verjaardag van H. M. de Koningin-
Moeder is eergisteren in ons geheele land
herdacht met het uitsteken van de nationale
driekleur.
Te Baarn vooral is deze dag met opgewekt
heid gevierd. Op het felicitatieregister ten
paleize Soestdijk is druk geteekend.
De zeeliedenstaking.
In een eergisteravond te Amsterdam ge
houden vergadering van zeelieden is aan den
Zeemansbond machtiging verleend, eene com
missie van bemiddeling te vormen, wier taak
door gemeen overleg kan worden vastgesteld.
In opdracht van de heeren J. Ronner en F.
Bouwer, resp. voorzitter en secretaris van den
Zeemansbond, is de heer D. Beerends aange
zocht eene commissie te vormen van invloed
rijke ingezetenen, welke bereid zijn zitting te
nemen in eene commissie, die door arbitrage
als anderszins wil pogen in het publiek belang
een einde te maken aan de zeeliedenstaking.
De heeren mr. J. A. Levy, oud-lid van de
Tweede Kamer, en mr. H. R. Goutsmit te
Amsterdam hebben zich reeds bereid verklaard
zitting te nemen in bedoelde commissie, die
geheel in overleg met den Zeemansbond zal
worden samengesteld.
Voorts zijn o. a. uitgenoodigd de heeren
8. de Vries Czn., prof. D. van F
H. Burger, prof. J. A. van Hamel, mr. Mout-
haan, mr. J H. Worst, mr. II. Smeenge, mr.
E P. F. A. van den Bogaert enF. M. Wibaut.
De reeders zien geen heil in de werking
Ze kunnen zich reeds zelf j
de onzinnige opvatting te heerschen. dat het
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
»’t Libben is lok, hearlik lok is it libben,
Lok hwet der trillet de loften yn ’t roun
Hwet opfleurjend is de oanheffe fen dit liet
Hok in geestdriftige, fearkreftige toan slacht it
oan!
Dan der oan tafoege:
«Striden is ’t libben, it libben is striden 1
Dat is it minskebern mei-jown op ierd’.
Sonder de striid hat it libben nin weardel
Sonder de striid is it libben net swietl
Jimmer to striden for ’t eale en goede 1
Jimmer de striid ta forbett’ring fen d’ ierd!
Jimmer to bodzjen en skreppen for oaren!
Da’s ’t doel fen in minske, hwer ’t lot him
[ek fiert!«
Né it is gjin sang fen wyldsin en brea-
dronken loftigens, gjin liet for de domper, de
fortrietlike, de selssuchtige, de neargeastige, de
swiersettige, mar it is in liet for de libbenslustige,
de libbensmoedige, for hjar, dy ’t libben yn hjar
fiele en libben fen hjar ütgean litte.
In liet, dat opwallet üt it hert fen de blije
en gelokkige, dy ’t fortrouwen hat yn ’t libben
en yn syn eigen krêft, syn kinnen en wollen,
in liet for him, dy ’t hwet wêze, dy 't hwet
bitsjutte, dy ’t hwet dwaen wol. In sang for
him dy ’t bliid de sinne tomjitte laket en oan
him fêst haldt al mei er ris in hoart efter ’e
wolken forsküle bliuwe. Se binne der en scille
er jimmer bliuwe for hwae de wirden fen de
dichter wearklanken hjitte meije fen hjar gemoed
en dy it weromklinken hearre en dan seis op-
helje mei de béste tastimming. Mar, scille follen
misskien ek sizze, as men seit: It libber. is ia
«tranendal», neflens de kleipsalm, dan is men ‘aek as net "Oecht,
neijer oan de wierheit. Boeren dy ’t slim mei
de tongsykte opskiepe en op in hege hier sitte,
dwaenden troch de füle konkerinsje yn ’t nau
bracht, om satolle oare lijen mar net oan to
roerren, scille wol Ijeaver sizze dat it libben in
«tranendal» is dan in «hearlik lok.» Hwent
wier, dat wirdt yn üs tiid stien en bien klage,
wol mei reden, mar ek safolle hast sonder reden.
De swiere ein wirdt graech boppest halden, ek
as ’t net hoecht.
Waling Dykstra die for in pear jier dizze
ütspraek oer in nij ütkommen toanielstik: «Dit
stik is trochgeande mear earnstich as grappich
en it ein is wol hwet heel treurich. Sok earn
stich toanielwirk fait tsjinwirdich wol yn ’e
smaek, lykwol rounüt sein net yn mines.
Ik hab altyd in tsjinnichheit hawn yn dat
sabeareboartsjen mei oandwaenlike earnst, op it
toaniel, faek yn byienkomsten, der *t gekjejjen
en laeitsjen skearing en ynslach is. Komeedsje-
anten fen birop, dy ‘t dat earnstich spyljen sa
echt moai dwaen kinne, dat scille faek minsken
wêze der ’t net folie wiere earnst yn sit lyk
as grapmeitsers yn ’t iepenbier yn hjar ienlik-
held wol tige swiersettich wêze kinne. As de
ljue earne by ’n oar komme om hjar to for-
meitsjen, en ’t wirdt er den nei oanlein om mei
kinst-earnst güds oan ’t ierdappeldreagjen, oars
seinoan ’t skriemen to krijen, my tinkt dat
foeget allike min as op in bigrafenmsse de ljue
mei grappige forhaeltsjes slop fen laeitsjen to
kryen.»
Ta sa fier Waling-ohi my tinkt dat ek, dat
omboartsjen op it toaniel mei dy yntreurige
stikken is nearne goed for. Der is opitwrêld-
toaniel al genoch illinde, safolle wol dat men
net in reis hoeft to dwaen en in kaertsje to
keapjen om ris oan ’t skriemen to reitsjen.
In sprekker hie ’t ris oer de hjoeddeiske
letterkindige foartbringsels, en sei op it ein fen
syn foardracht toneistenby dit«in keningkryk
for in frisk, froalik boek, der ’t in golle en hert-
like laeits yen ut tsjinkomt, in boek, dat us wer
ris mei moed, mei hope en fortrouwen en
Hie de man net gelyk Wier syn winsk net
wirdich om ta wezen brocht to wirden?
Hwet al in mankelykens en minnens.
nou neat goeds mear om us hinne Is ’t net
om aeklik to wirden fen al dy toanielstikken,
boeken en skriften, dy ’t us sakje litte yn de
onderste lagen fen ’e maetskippij, yn de djippe
jarsleat fen it minne yn ’e wrêld en yn de
minsken? yn it donkerste gemimer fen de earm-
hertichste soargen?
Jaen dizze de wiere werkelikheid wer? Och,
ho earmhertich, ho twivelmoedich moatte wy
dan allegjerre al net gesteld wêze. Dan is ’t
sikerwier gjin niget, dat mennichien it laeitsjen
forleard hat en net mear yn steat is om moedich
de holle omheech te halden. Great meileijen
moatte wy dan fiele mei skriuwers en dichters,
dy ’t, sa djip Gelend de skaeden en tsjuster-
nissen om hjar hinne, dy ’t hjar bidroefde siel
ütstoarte en luchtsje meatte itjinge hjar binaud
makket. Of scoe it soms wêze kinne dat se
hjarren blyn sjugge op ien side en de keerside
de rêch tadraeije dat se er nocht oan hawwe
de sinnekant fen ’t libben to mijen en de don
kere skaedkant to forgreatsjen O, dat oer-
driuwen, dy iensidichheid, dat tajaen oan dy
riten dy ’t sa efkes opwélle ut it gemoed, dat
altyd op oanstellerij ütdraeid I
Hwet is dat fier forkeard. Men rakket yn ’e
war, men komt to missen dat selstandige rêstige
oardeel, dat kalme neitinken. Men sjucht de
dingen forkeard oan en wit se net mear goed
to onderskiden, hwent men mist yens selsbistjür,
men kin yen seis net bihearskje.
Hja seis en hjar, der ’t se mei hjar wirden
ynfloed op hawwe, ontnimme se de geestdrift
en geestkrêft en it hillig fjur fen libbensnocht
scil sa dwêste moatte.
It sit scoe men tinke, yn ’e loft om te
klejjen en to kriten, om te stinnen oer yenslot
en ou to jaen op it libben. Hwa en hwet doocht
noch Neat en nimmen mear. ’t Is allegjerre
forkeard hwet er üthinget. De wrald giet hird
efterüt. De minsken wirde geandewei minder.
Elkenien sit er sa twisken, hat de hannen sa
fol. En dochs ho’n tsjinstridichheid nimt
ho langer ho mear sucht nei fortoaning meitsjen
ta, wylst de gelegenheden ta ’t forsetten fen de
sinnen en om yen to formeitsjen gedurigen mear
socht wirde.
It is wier en 't fait net to ontkennen dat
for mennichien it libben hird is en dat syn
wei mei stikels bisiedde is faken, dat tsjinspoed
en rampen elkoar ouwikselje, en fen sokken
kin men ek ynskikke dat se wol nearslachtich
en moedeloas binne by tiden.
Meilijen, djip meilijen scil men altyd for
dizzen ha moatte, oars is men tominsten wreed
en sonder minskelik gefoel. Né, sokken lit we
derbüten, mar wy bidoele dy onnatür, dat op-
skroefde, dy ynbielde en selsmakke fortriet, der
’t safolle mei omtoaije. Dat is de kwael dy ’t
wy bidoele. Der is gebrek oan libbenswear-
dearinge, oan soune fruchtdragende libbensnocht.
It libben 'is"in ^en forongeliket it libben, men wirdt it wirch,
faek as ’t net hoecht, en dat fynt men net
selden by hjarren dy 't mei fleur it libben yn-
gean moasten. It libben ho koart it dan ek
skippers, dy ’t gjin farwetter oerh&lde, nearing- w^ze mei 1S 'anS ,en moai genoch om hwet
1 goeds er fen to meitsjen en to sizzen »it libben
is in segen» en dat scil us slagje, as wy mar
fortrouwen en wilskrêft bisitte, as wy mar jimmer
de sinneside siikje wolle.
Lit us net de holle hingje litte, net de moed
sakje litte, lit us each net binevelje troch de
donkere dingen. Lit us net mimerje oer dingen
dy ’t us misskien noait oerkomme scille, lit us
it each en hert net slute for de Ijochtpunten,
lit us de geest net ütdoovje. Moedeloasheid
forsloppet, it docht us it goede oer ’e holle
sjen, de biswieren forgreatsjen. It makket us
onbilljjk, it kwelt us seis en in oar, it onder
minet us lichem en geast. De swartgallige
sjucht alles swart oan en dan is ’t for him
ommers swart. Sjuch it goede, it moaye, it
edele, en mij alles hwet deltriuwt en fortoarret.
Sjên ris hwet de bésten onder us dogge, hwet
se tocht hawwe en diene, hwet se fbrkrigen
hawwe moed en fortrouwen yn hjar seis.
Rop se for yens geest op dy baesmannen dy
’t ek folie onderfoun ha dat hjar ek biswike
kinne litten hie, mar ho ’t se dochs mei
en tawying ta hjar doel kamen.
ut to sjen mei heldere eagen en in rom hert. Devollilng
F’
fen De Zee:
«Dêrom fleurich, bliid en loftich.
Moarns mei ’t sinke ut dyn nést.
Loftich ploeije, fleurich siedsje,
Iv’rich skreppe, sonder lést.
Goede wille jowt oan ’t libben
Krêft en sounens. en oan ’t hert
Fleurich wêzen, moed en iver.
Dy ’t nin libbennocht bidjert.»
FRISO.
Tot een protestantsch
kerkgenootschap
Tot de R.-Kath. Kerk
Tot de Israël, gemeenten
Tot géén kerkgenootschap
Wreed.
Een landbouwer te Ooster-Nijkerk (Fr.)
kreeg naar zijn zin in den laatsten tijd te veel
bezoek van vreemde honden op zijn erf. De
dieren kwamen natuurlijk uit vriendschap tot
des boers eigen hond. Op menschelijke wijze
Vrijdag
naar men
4e reg. 4e bat. te Delft in garnizoen,
halfacht ’s morgens uitgerukt op «oefenings-
marsch De temperatuur was dien dag ong.
95 gr. in de schaduw Toen ’s avonds half-
zes de manschappen terugkeerden, waren
veertig manschappen flauwgevallen. Deze
werden door den kapitein (die zelf den marsch
niet meemaakte) nog gestraft bovendien
Indien het bovenstaande waar is of nage
noeg waar, schrijft het A’. v d. D. hopen
wij dat een compagnie-commandant, die met
leven en gezondheid van zijn medemenschen
zoo durft spelen, ernstig onderhanden genomen
zal worden. Bij sommige officieren schijnt nog
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
reclames voor Handel, Ny verheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
i tot het «trainen»
manschappen nu en
tijd, ondragelijke hitte, kou
RIS
6.
■2.
3.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemelumer Oldephaerl en Noordw old<\
Hindeloopen en Stavoren.
ountie loaruieiuen ivillê US lêarê, alle Siden
uüvviAiug