Ilindeloopen en Stavoren.
Allinne wêze.
ZATERDAG 16 SEPTEMBER 1911.
No. 38.
37ste Jaargang.
Binnenlandsch Nieuws.
J
den nachtwaker, die hem kerk,
Een
zwart pak,
i dat het één
uit de nummers 3548 en 3648.
van
en
Verschrikt sprong hij
en zag
en
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
een
en
en gladgeschoren gezicht,
gestalte, maakte deze be-
uitbreker waarlijk geen slecht
In het drukke gewoel der Damstraat was
Is dat net in echt hüslik skilderijke? Ja, it
lit üs efkes sjen ho drok it tagean kin yn sok
in great gesin. Mar sa licht en glêd as dit
rym der oer glydt, o]
dichter hjirfen sizze,
lokkich hüsgesin der ek hinne rólje. Folie
drokte mar folie wille teffen», wille fen inerlike
wearde kin der fen sok in gesin ütstrielle.
Mar der komt in tiid, dat de hern it aldershüs
forlitte, dat se seis de wei, dy ’t se gean scille,
bipale; dat se seis in hüshélding opsette.
Der komt in tiid, dat heit en mem lykme-
allinne sitten bliuwe yn it hüs, hwer ’t safolle
tobinnenbringen oan forboun sit, noch üt ’e
dagen do ’t hja der sa drok yn sieten.
Meije dat den in tobinnenbringen wêze dat
ta blydskip en tank hjarren stimd.
Der komt for man en wiif ek in tiid, dat se
lykme-allinne stean scille op hjar Mde dei, oan
brekers was, waarover ook in de Belgische
couranten kolommen hadden gestaan, keken
wij niets verwonderd op, toen hij ons toevoegde
sahwel das begot n’n chique type, as ’t weer
maar niet de verkeerde is
Opgeruimd met z’n ketting-compagnon bab
belend, stapte hij rechtop tusschen de maré-
chaussées over het lange perron naar een
afzonderlijk derde klas-coupé, om zonder uit
stappen te Roozendaal naar Den Haag door te
reizen. Grondw.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post f 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De politie is gewaarschuwd. Zij speurt
reeds naar den dader, hoewel het onderzoek
niet in de hand wordt gewerkt door het feit
dat de winkelierster het jongmensch niet van
aangezicht tot aangezicht heeft aanschouwd
en hem dus moeilijk zou herkennen.
Een drietal maanden geleden werd dezelfde
zaak een dito diefachtige clandizie geschonken.
Toen werd een bakje met juweelen gekaapt.
Daar de herhaling nu juist gebeurde in den
tijd, waarin de winkelbediende van mevr.
Van Rijn met vacantie is, wordt verondei-
eteld, dat men hier te doen heeft met een
complot, dat vooraf nauwkeurig spionneert,
wanneer de sLg kan worden geslagen.
Een R.-K. Kerk afgebrand.
Dinsdagnacht te ongeveer half twee ont
dekte de pastoor te Rossum, dat de gordijnen
- het raam van zijn slaapkamer aan het
is rêstnimmen it boadskip,
Hwent in wolbi-
stege libben, dêrop tobek sjen meije dat tsjoent eervoj °nt8kg uit’gemeentedienst'te' hebben
in Irilriinnn tn+rndnna loitc rvr* ir ontlit on nrinoff
gevraagd.
Daar echter deze titularissen, door den
Raad aangesteld ook door dit college moeten
worden ontslagen is voor elk geval een afzon
derlijk raadsbesluit noodig. Bij de behandeling
dezer zaak is de vraag gesteld, hoe het in even met z’n vrouw over de ringen te zullen
de toekomst zal moeten gaan, wanneer de gaan spreken. Hij verwijderde zich en nam
samenstelling van den Raad een andere is. het bakje gouden dasspelden mee, voor mevr.
De mogelijkheid toch bestaat, dat later Raads- van Rijn in staat was, iets tot zijn aanhou-
leden in deze een andere m
dan hun voorgangers.
Spoedig zal deze aangelegenheid aan
orde moeten komen, daar kort geleden
onderwijzeres bij het L. O. in het huwelijk
is getreden en niet voornemens is zelve ont
slag aan te vragen.
In onderwijskringen is men zeer benieuwd
hoe deze zaak zal loopen.
Nachtveiligheidsdienst 1
Gebeurd in een gemeente nabij Amsterdam.
Man en vrouw worden wakker, de jongste
van een jaar laat zich hoorenvermoe-
Moeder tracht het
andere is. het bakje gouden dasspelde:
ter Raads- van Rijn in staat was, iet
leening hebben ding te kunnen ondernemen.
de hij oogenblikkelijk verdwenen.
een
De Amsterdamsehe lotingskwestie.
Ged. Staten der provincie Noord Holland
hebben eene beslissing genomen betreffende
het bezwaarschrift, ingebracht tegen de loting
voor de Nationale Militie, lichting 1912, der
gemeente Amsterdam.
Het ontbreken der twee dienstplichtige
nummers 2559 en 3648, gevolg van ter
drukkerij der firma Enschéde te Haarlem be
gane kleine onnauwkeurigheden, welke ont
gaan zijn aan de aandacht van den militie-
commissaris bij het controleeren der loten
is voor Ged. Staten blijkbaar geen aanleiding
geweest tot vernietiging der geheele loting.
Wel is door dit college de loting vernietigd
ten aanzien van de beide lotelingen, die num
mer 3548, en eveneens voor de beide ande
ren, die nummer 2459 hebben getrokken.
Voor deze vier lotelingen zal eene nieuwe
loting worden gehouden. Voor hen, die num
mer
nieuwe loting de nummers 2459 en 2559 in
de bus worden gedaan, terwijl zij, die 3548 ambten
hebben getrokken zullen hebben over te loten lange zwarte kerel was en wij hem vertelden
uit de nummers 3548 en 3648. dat het één van
Eenzaamheid, gij verheft het
ademhalen tot leven!
Dr. Mulder.
De minske is fen aerd gesellich; to sizzen,
hy haldt fen selskip, wol syn likens sjen, mei
him prate, mei him omgean.
Dy bihoefte oan by elkoar to wêzen makket
dan ek in great diel fen it libben üt; dertroch
ontsteane de gesinnen, dertroch wirde forieni-
gingen yn ’t libben röppen, dy ’t ta learing, ta
nut en nocht tsjinje kinne.
Allinne wêze kinne net folie. Neat skynt in
minske minder oan to wollen dan lykme-allinne
to wêzen, mei nimmen prate to kinnen, oan
nimmen syn forkroppe hert fortrouwlik leech
jitte to kinnen, it sij dan leed of wille. Allinne,
altyd allinne to wêzen yn syn hüs, sawol op ’e
moaije heldere dei, as yn ’e lange tsjustere,
holle nacht, as it onhuere hjerstwaer om hüs
en hear spoeket, en rein en hagelbuijen op ’e
finsterrüten swypkje. Lykme-allinne hwet
is der oan, hwa mei der oer op in duer?
Wisse, der binne minsken dy ’t yn ’e om-
gong ‘onbrüksem en oustjitlik wêze kinne. Mar
net opsetlik binne se sa. Siker wier net. Né,
hjar aerd is sa, se kinne net oars. Hja kinne
in hele lange joun sitte sonder in wird tsjin
yen to sizzen. En prebearje jy ’t ris om oan
dy binaude stilte in ein to meitsjen, dan soil
jy dat by de hannen oubrekke, hwent it mis-
learet. In inkeld wird krij je los, mar mear
net, en de ienlikens, it gefoel fen allinne wêzen
oerfalt jo wer mei al syn treastloaze manke-
likens, syn wol witten, dat men yen net de
moeite jaen wol mei jou yn ’t petear to kom
men omdatja, Joast mei it wite hwerom net.
It scil üs allegjerre wol ris oerkomd wêze
mei sokke stilswijers yn geselskip wést to
hawwen. Hja miene it net sa forkeard, lang
sa slim net as ’t liketl Bést mooglik. Mar
dat se in oar in gefoel bisoargje mei de wrald
forgoed ourekkene to hawwen, dat witelkenien
dy ’t it onderfynt, dy ’t üren oer in büch
allinne wêze moatyn selskip.
Hwet gesellich kin ’t yn ’t hüsgesin wêze;
ja ek derre hwer ’t in boel lytse bern binne,
hwet in drokte, hwet in wille fen bern dy ’t
fen gjin bidarjen, fen gjin ophalden witte hast.
Lit üs efkes mei WALINGOM by syn «Hobbe
en Klaerke” ta de keamersdoar yn sjen
Der siet it wyfke woltomoed,
In skouwing hie se as molke en bloed,
Hwent soun en goed
Bleau se onder al hjar tobjen.
Hja seach sa nochlik, gol en swiet
Nei ’t bern dat op hjar skette siet
En oan hjar tit to sobjen.
len kraeide lüd en de oare laei
To piizjen en sloech ’t widzkleed wei
Dat oer him laei,
En skóp mei ’t bleate skonkje.
In trêdde, ek yette lyts en jong,
Fen süze nane poppe song,
En roeike ’t lytse jongkje.
len gyng by mem me wiele stean
En draeide en seach nei memke skean,
Dy hie ’t forbean;
Mar ’t gyng sa moai, dat snoarjen!
len hollebolle er oer ’e groun
En loek oan ’e earen fen ’e houn,
Dy ’t sliepend laei to gnoarjen.
Twa sieten op ’e hük by ’t fjur
En halden der it tasicht oer.
Hja hiene in koer
Mei kapselhout en spoennen
En smieten jimmer dêrfen by,
Omdat se nei de süpenbrij
Hast net mear wachtsje koenen.
len jeuzle: »Hwet bliuwt heitsje lang!”
Hy gyng nei mem en lei syn wang
By sisters sang,
Yn memme warme skette,
Wyls ’t memke him yn *t kintsje kniep
En oan syn ljuentsjen wol bigriep,
Hy wachte heit mei smerte.”
spruit
delijke oorzaakkiezen,
kind tot bedaren te brengen
Eensklaps wordt luid gescheld. Vreeselijke
consternatie. Wat kan er zijn? In ’t holst
van den nacht Brand Een ongeluk Kwaad
volk?
Vader schiet haastig een kleedingstuk aan,
gaat naar beneden. Speurt voorzichtig door I
het kijkgaatje der voordeurniets te zien, voor het raam
Zoekt beneden het geheele huis rondniets branden waren,
bijzonders te ontdekken. Slaat ten slotte ook Verschrikt sprong hij van zijn legerstede
een blik in den achtertuin en ziet in de verte en zag aanstonds, dat er brand woedde in de
de gestalte van den nachtwaker, die hem kerk, en die zich reeds had uitgebreid tot de
toeroeptpastorie, er vlak naast liggende. Onmiddellijk
Weet u, dat de kleine zoo schreeuwt spoedde zich de pastoor de kerk binnen en
’k Heb maar even gescheld! mocht het geluk hebben de H. Vaten in
Man en vrouw weten nu, dat de nachtveilig- veiligheid
heidsdienst ook werkzaam is als kindermeisjeOn het
Eön beruchte uitbreker.
van het beruchte viertal boeven, die
in den nacht van 15 op 16 Juli j.l. uit de
Bossche gevangenis zijn uitgebroken, namelijk
J. A. de Haan is door de Belgische politie
aan de Nederl. maréchaussée uitgeleverd.
Zulks geschiedde met de grootste voorzorg
aan ’t station te Esschen. De Haan was in
gezelschap van nog een ander sujet, die ook
nog rekenschap aan de Hollandsche justitie
schuldig was. Tusschen drie maréchaussées,
met een zwaren ketting aan elkaar gekoppeld,
daarenboven nog voorzien van de gewone
handboeien, werden beiden naar ’s-Gravenhage
overgebracht, aangezien de Haan feitelijk voor
't Hof veroordeeld was, maar wegens overbe
volking der Haagsche strafgevangenis naar
’s-Bosch moest worden overgebracht, van j
waaruit hij in gezelschap van Donker, Wijnen
en
In het grauwe gevangenispak ontvlucht, zon
der hoed of schoenen, zag hij er nu heel wat ter nog altijd in vollen gang,
fashionabler uit. Netjes in
hoogen boord, met-bol hoed i
zwart snorretje
daarbij lang
ruchte in-
2459 hebben getrokken zullen bij de figuur.
Toen dan ook één der Belgische douanebe-
ons vroeg, wie die zwaar geboeide graven, of bij het begraven heeft geholpen.
Het zoeken naar het kinderlijkje heeft tot
de beruchte Bossche uit- heden geen resultaat gehad. Dit was wel te
Diefstal.
Maandagmiddag omstreeks halfdrie ver
voegde zich een jongmensch van naar schat
ting 24 a 26 jaar in den goudsmidswinkel der
wed. van Rijn, Damstraat 2a, te Amsterdam.
De eigenaresse van de zaak was alleen in
den winkel.
Het jongmensch vroeg eenige ringen te
mogen zien.
De winkelierster moest daarvoor de win
kelkast openen en, voorovergebogen, ver
reiken om het bakje ringen te krijgen. Bo
vendien was zij genoodzaakt een bakje met
gouden dasspelden even op zij te zetten.
Terwijl zij voorovergebogen stond, met het
hoofd in de étalagekast. zei de kooper eerst
’e lette joun fen hjar libben yn ’t midden fen
in jonger slachte mei oare tinkbielden en mie-
ningen; yn ’t midden fen güds dy ’t hjar, op
lyk en onlyk, of wol üt oerskatting fen eigen
ik, hjar for in efterbliuwer mei forêldere bi-
gripen oansjugge. Dan foaral scil men wol tige
ienlik, en as der »oer wêze” yen fielle moatte.
En derom is ’t dan ek sa riedsum, dat we üs
bést dogge sa ’n bytsje mei yens tiid to gean.
Hwent dan komt men net as it krepele hynsder
efteroan.
Op yens aide dei allinne to stean, sa büten
alles om to libjen, fen sa min mooglik yens
hwet oan to trekken of tominsten net mei yn
to litten, yens seis büten it rike mienskiplike
libben to skoatteljen, dat liket in boel as dea
to wêzen wyls ’t men noch libbet.
Dit lykme-allinne to wêzen is net oan to
bifélen, mar der is twaderlei soarte, der is ek
in allinne wêzen dat ynpleats tige is oan to
rikkemedearjen.
Sjuch, as it breklike fen de alderdom him
oppenearet, dan
mar dan is allinne to wêzen net forkeard, mar
der tsjinoer wol tige goed.
in foldiene tofredene laits op it antlit en bringt
in himel yn ’e siel. Wyls ik dit skriuw
binne myn gedachten to Holwerd bij Walingom,
hwaens jierdei men koartlyn fierde. De Zee
spriek op dy dei üs Mde Bard ta mei dizze
wirden: »Heechachte Walingom (wij prate net
fen Dykstra mar sizze Walingom, yn dy
namme leit der Friezen heechachting for hjar
grize dichter) Jo kinne mei nocht op it ouleine
paed tobek sjênJo libben hat net forgees wést.
Bliuw yet in skoftsje yn üsformidden. Fryslan
wol Jo yet net misse.”
Hwet tinkt jimme lêzers, seoene dy wirden
fen tank, hwer ’t alle Friezen hjar mei for-
ienigje, net ynslaen op ’t genaoed fen de êlde
stanfries, scoe ’t syn libbensjoun net opklearje
nei sok ’n warber libben? Nou derom, in
biwiis fen hwet we hjir boppe al sein ha.
Mar om op üs praetsje del to kommen. Allinne
wêze, dat mei for de libbene fen aerd for de
drokke wirksumme in nést fen fortriet wêze,
mar dochs oan dat allinne wêzen hat it minsk-
dom in boel to tankjen. Jierren fen iensumens
hawwe gelearden hjar treastgje moatten om
sykten to bistüdearjen, om middels üt to finen
ta genésing. Hja klagen net oer hjar ienlik
libben; né, hja krigen der fol mei op, jimmer
hoopjende om ienkear to slagjen en klear to
kommen. En noch altyd gean se hjar gong,
hja, dy ’t de oanfitering fen hjar hert fiele, om
hjar libben yn tsjinst to stellen ta gelok fen
hjar meiminsken, de iensumheid to siikjen om
to probearjen en to ondersiikjen.
Lykme-allinne! o, ho gelokkich, ho ’t datfen
nut wêze kin, en to priizjen soms is! Men
giet faek fiersto min mei yen seis om, sadat
we gjin gelegenheid hawwe om üs seis goed
leare to kinnen.
Al dat onnedich ütgean, dat fen hüs jaen al
foar ’t de dei goed bigiet, sadat er gjin tiid
oerbliuwt om yen mei it hüshaldlike to bi-
moeijen, noch mei de bern en de opfieding yn
to litten, it is in gebrek, sa gefaerlik, dat it de
gesinnen yn ’e groun boarret.
Nimmen moat tinke, dat er op rjuchte wei
is, salang syn fleur noch ouhinget fen selskip,
syn wille noch büten eigen hüs omdoarmet.
In great man hat ris seinOngelokkich degene
dy net in dei allinne wêze kin sonder it kwel
len fen de forféling to onderfinen, en dy,
hwennear ’t hy kar-üt hat, de foarkar jowt
oan it selskip fen sotten boppe dat fen him seis.
FRISO.
Voor enkele dagen werden door den rech-
puntschoenen, ter van instructie gehoord de beide volwas
sen dochters uit het eerste huwelijk van
Bruinewold, zulks mede in verband met de
spoorlooze verdwijning van het pasgeboren
kind van zijn tweede vrouw A. K.
B. ontkent alles; ook dat hij Karsten be-
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Positieverbetering der officieren.
Zeer waarschijnlijk aldus de Nieuwe
Crt. wordt heden aan de Tweede Kamer
der Staten-Generanl toegezonden een »Nota
betreffende de maatregelen, ter verbetering
van de positie der officieren, ter verbetering
van de encadreering der landweer en ter ver
betering van de bevelvoering in het actieve
leger.
Voor de officieren der drie hoofdwapens
zal de salarisregeling worden, als minister
Colijn zijn voorstellen ingewilligd ziet:
Tweede-Luitenant f 4100; Eerste Luitenant
f 13002400; Kapitein (ritmf 2000
3000; Majoor f 3000 -3500; Luit.-Kol.
f4000; Kolonel f 4500Gen.-Majoor, f 5500
Luit.-Gen. f 6500.
De gehuwde onderwijzeres.
Destijds werd door den gemeenteraad van
Amsterdam bepaald dat onderwijzeressen bij
het aangaan van een huwelijk geacht worden
l te brengen.
Op het intusschen gemaakt alarm, kwamen
verschillende ingezetenen toegeloopen en trok
de brandweer uit, die echter wegens gebrek
aan water geen hulp kon verleenen.
De brand had direct zoo’n grooten omvang
genomen, dat er niet aan te denken viel iets
uit de kerk te redden. Al de verdere ker-
kehjke benoodigdheden en kerksieraden wer
den een prooi der vlammen.
Ook in de pastorie breidde zich het vuur
snel uit en kon daaruit met groote moeite
slechts een klein gedeelte van den inboedel
worden gered. En kerk èn pastorie zijn ge
heel en al uitgebrand.
Geheel de gemeente was in opschudding.
Kerk en pastorie zijn verzekerd.
Omtrent de oorzaak van den brand ver
keert men in het duister.
worden overgebracht, van I De moord te Wapserveen.
Donker, Wijnen Aan de Mepp. Crt. wordt uit Steen wijk
Roos door uitbreking wist te ontsnappen, gemeld, dat de justitie te Assen in deze zaak
niet stil zit; het voorloopig onderzoek is ech-
lit üs efkes sjen ho drok it tagean kin yn sok
ip dy selde toan, wol de
kin yn wierheid in ge-
r
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemelumer Oldephaert en Noordwolde.