Ilindeloopen en Stavoren.
Oan in famke yn hjar poesje-album.
ZATERDAG 7 OCTOBER 1911.
No. 40.
37ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
FRISO.
4.
5.
8.
9.
Miedema Stiens,
huizen.
Zoo i
Blijf leven al is het om mij.
1.
2.
3.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
6.
7.
los.
Wat dan, kreet mijn jongen.
Ik laat mij gaan, ik kan niet langer. I
condenseerde in blik.
Hiddema Holwerd, J. Jensma St. Anna
A. Palsma Wirdum, D. Meintema
v. d Werf Leeuwarden, M
Lettinga Peins. G. de Boer Britsum, C Son-
nega Leeuwarden, P. Jousma Leeuwarden,
J. Tjebbes Mantgum, S. Pereboom Oosterzee,
J. v d. Sluis Langweer, D. Bierma St. Jac
Parochie, D. K. M. v, Leens Dijkstra Wier,
IJ. L. Sevenster Ooster Nijkerk, Sj. Was
senaar Oude Bildtzijl, A. Jonker Grouw, G
Wind Tjalleberd, J. Dijkstra Kimswerd, H.
de Jong Workum, H. Neef Munnikeburen,
G. Miedema Stiens, en L. Dijkstra Oppen
en plonste er mee in het
Rykslandbouwwinterschool te Leeuwarden.
Voor het toelatingsexamen zijn de volgende
jongelieden geslaagdTh. Tijsma Leeuwar
den, F. Sijbesma Teroele, B. Kundersma Jor-
werd, J. de Groot Grouw, H. de Haan Grouw,
J. Haima Dongjum. J. G. Semler Tietjerk,
T. Anema Kimswerd, W. Anema Tzummarum,
0. Driendijk Makkum, P. Feitsma Nes (W.D.)
I U.
Parochie,
Mantgum, N.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Ad verten tien Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De BURGEMEESTER van Hemelumer Olde-
phaert en Noordwolde brengt ter openbare ken
nis, dat door hem eene vergadering van den
Raad dier gemeente is belegd op Zaterdag den
7 October 1911 des voormiddags 9i/2 uur.
Punten van behandeling.
Notulen.
Mededeelingen.
Voorstel van burgemeester en Wethouders
inzake den weg WarnsStavoren.
Idem om ontheffing van de verplichting
tot het geven van onderwijs in vak j
aan de O. L. School te Nijega.
Idem inzake het verleenen van gratificatiën
aan wegwerkers.
Idem inzake ruiling van grond.
Vaststelling van het schoolgeldkohier over
het 3e kwartaal.
Verzoeken om afschrijving van Hoofdel.
Omslag 1911.
Vaststelling van de gemeentebegrooting
voor 1912.
Koudum, den 4 October 1911.
De Burgemeester voornoemd,
P. Eringa.
Maeimoanne pronk en pracht
Stie yn ’e moaiste dracht,
Do kaem in teare roazeknop
En beurde ’t kopke sédich op,
En kipe skrüten troch in naed
Dy ’t yn ’t grien kelkje splitten waerd,
En seach dertroch it earste Ijocht
Dat him der groei en libben brocht.
En alle blomkes tichteby
Dy laken woltomoed en blij
En hja seine, as earste groet:
»Wolkom yn üs midden hjoed
Dou sieraed oan ’e maitiidskroan
Wolkom bjir, dan krychst it skoan
Hwent in tünman wiis en goed
Nimt üs algjer for syn noed.<
’t Ontgie de aide tünman net,
Dat himpen roaske efter ’t sket,
Der *t nimmen ’t sa forsküle seach
Mar de aide balde ’t wol op ’t each,
Bisoarge bücht er him omleech
En tilt it roazekepke omheech
Dat al syn kopke hingje liet
As lidte ’t onder stil fortriet.
It staltsje wier sa licht en klien,
It widze in heele moarn oanien
En tsjin in skoerwyn net bestón
Der sonk, tokniesd. in kopke yn ’t sün
Do kaem de tünman by syn pop
En boun it tukje moai wer op.
Foarsichtich sa ’t de Ijeafae docht
Dy ’t op it jong gemoed ta sjocht.
Do kamen by de roazeknop,
Sawier, de wetterlanners op.
En ’t klage der earmhertich by:
»Hwerom och tünman byn je mij?
De care blomkes bloeije frij,
Ik suchtsje allinne yn slavernij,
Hwerom mei ik net lyk as hja
Myn eigen frijdom ek net ha?<
’t Waerd jountiid, en de wyn boaze oan,
It bearde troch de iik syn kroan,
En roofde der fen mennich blêd,
Oars noch sa geef, sa grien en glêd,
Der briek sa mannich moaije blom
Dy ’t jister, ja seis hjoed, de rom
Noch fen de êlde tünman wie
Mar dy ’t hy grif net skoarre hie.
Dochs 't roaske stie nog kein en kwier
En striel rjuchtop, sje der, yn ’t spier
Ynwindich danich op ’e trie
Dat hy der goed for wei komt wie
En róp, sa mei him seis yn *t skik
>Hwa hat sa lokkich west as ik
O, tünman, o hwet tankje ik jou,
Myn ban dy komt net los wer nou?<
En as hy sint tiid neijer kaem,
En wol opnimstich hichte naem,
Of hy soms ek in boas ynsekt
Oan blêd of stalle en blom ontdekt
Of kaem hy mei de lodde in kear
Ris oer de woartelgroun ek gear,
Hwer djip it ongedierte sit:
Dan wier de roas wol op ’e snjit.
En do 't de plant folwoechsen wie,
En heelal yn ’e bloeisel stie.
It lytse blêdtsje ’m ek ontjoech,
En ’t wit hofolle roazen droech:
Do wie der yn dat hóf net heal
In blom mei sok in pracht en preal,
Gjin blomke mei sé’n friske kleur
En allerswietste balsumgeur.
en betastte dien
’t Gevolg van een en ander is, dat sommige
slijters vrij wat melk overhouden.
Droevig.
De landbouwer A. J. G., in de buurtschap
Wechterholt, bij Deventer, voor eenige dagen
gehuwd, laadde zijn jachtgeweer. Even later
werd zijn vrouw, toen ze aan het raam stond
door een schot aan den schouder getroffen.
Doodelijk ontsteld snelde ze naar de buren.
Kort daarop vernam men weer een schot.
Toen men de woning binnentrad, vond men
den man dood in een hoek van ’t vertrek
koperen leuning van de ka- met een schot in de borst.
En dou, myn béste roazeknop,
Til frij dyn jeugdich kopke ek op
Sjen frij en blij, noch foar ’e wyn
De wide, wide wrald mar yn.
Mar sjuchtst’ in blomke lyk as dit:
Dat him net willich bine lit,
Forjit der ’t teare knopke net
omke
Dat ™k"'ka for dy plókke het.
Neimakke.
Hij leed den
laatsten tijd aan zwaarmoedigheid.
ik greep den stang
water.
Ik voel grond, zei ik.
En ik liet mij zakken
grond.
Het is schor, constateerde ik.
Wij zochten nog eens rond den schoorsteen
naar den stoker, maar wij zagen hem nergens
meer.
Toen zijn wij den tocht over het gors be
gonnen. Maar al gauw zakte ik tot aan den
hals in een kreekik wankelde doch hield
mij staande met behulp der koperen leuning.
Die heb ik, eenmaal aan de overzij der kreek,
eerst mijn zoon en toen den machinist toege
stoken en zoo hen erover heen getrokken
Vlak bij den dijk zagen wij een klipper-
schipper voor anker; er brandde nog licht.
Wij klopten eraan en zijn er liefderijk opge
nomen.
En toen wij den volgenden ochtend weer
naar den stoker gingen zoeken vonden wij
hem op dezelfde plaats onzer nachtelijke wor
steling, in elkaar gedoken.... dood.
Kindersterfte.
In de maand Augustus is de kindersterfte
in ons land zeer groot geweest.
In Juni was het totale sterftecijfer (zonder
de levenloos aangegevenen) 6392, in Augustus
9418, op de 1000 inwoners in eerstgenoemde
maand 12 59, in Augustus 18.42, dus bijna
50 pCt. meer. Bij de sterftegevkllen van
kinderen beneden het jaar is dat verschil
nog grooter: in Juli 1786, in Augustus 4519
bij 14 jaren zijn deze cijfers resp. 595 en
831.
Het groote verschil springt vooral in het
oog bij de kinderen beneden 2 jaar overleden
aan gastro-enteritis ec diarrheein Juli was
hun aantal 908, in Augustus 3515dus bijna
het vierdubbele.
Een burgemeester bedreigd.
Bij gelegenheid van de driedaagsche kermis
in het anders zoo rustige Oldemarkt, nabij
Steenwijk, hebben thans eenige ongeregeld
heden plaats gehad.
De aldaar voor betrekkelijk korten tijd be
noemde burgemeester schijnt zeer tegen de
kermis en alles wat daarmee in verband staat
gekant te zijn.
Geheel tegen vroeger gebruik in moesten
thans alle herbergen en alle plaatsen van
publiek vermaak een paar uur vroeger sluiten
Een groot deel der ingezetenen was hierover
zeer slecht te spreken. Zondag reeds be
gonnen de ontevredenen samen te scholen,
doch men ging nog tot geen baldadigheden
over In den nacht van Maandag op Dinsdag
nam de ontevredenheid een meer ernstig ka
rakter aan, en werd het huis van den burge
meester door een samengeschoolde menigte
met steenen gebombardeerd. Een groot aan
tal ruiten werd ingeworpen. De burgemeester
zelf werd door geworpen steenen verwond.
Dure melk.
Men meldt uit Sneek, dato 5 Oct.
De meeste melktappers alhier hebben met
‘i denken. Velen weigeren dan ook dien
I hoogen prijs te betalen en maken bij trommel
slag bekend, welke straten en buurten zich
hebben aangesloten om voor dien verhoogden
prijs geen melk te koopen. Tevens noodigen
zij daarbij anderen uit hun voorbeeld te vol
gen te volgen.
Weer anderen nemen minder melk of ge-
„Ik ga naar Ter Laan”.
De Haagsche correspondent van de Stand.
schrijft
Het is in de Residentie en daar buiten
een bekende zaak, dat het Raadslid en
Kamerlid Ter Laan een goedgeloovig man is,
die gaarne alle mogelijke klachten gelooft van
menschen, die tegen eenig overheidspersoon
of overheidscollege een grief meenen te mo
gen uiten. Het heeft er allen schijn van,
dat de heer Ter Laan al wat hem verteld
wordt althans als het klachten van meer-
gemelden aaid zijn voor goede munt aan
neemt en het zonder onderzoek naar de juist
heid er van, overbrengt in de vergaderingen
van Kamer en Raad, waarin hij dienten
gevolge dan ook telkens als klager optreedt.
Specialiteit is hij daarbij zooals men weet
in militie- en onderwijszaken. Wat de-
ze laatsten aangaat is het reeds zoover geko
men, dat ouders, die in Haagsche scholen
quaesties hebben met de hoofden, maar da
delijk gaan dreigen met Ter Laan. Het moet
naar ik verneem heelemaal niets bij
zonders meer zijn, dat gesprekken tusschen
ouders en schoolhoofden eindigen* met het
kenmerkende woord der ouders»Dan ga ik
naar Ter Laan:«
Het vredespaleis en de oorlog.
Terwijl Turkije en Italië oorlog voeren,
vordert in den Haag de bouw van het Vre
despaleis met rasse schreden. Clément Vau-
tel, de Parijzenaar. die eiken dag in de Ma
tin zijn praatje houdt, vindt dit heel onrust
barend en hij toont op de volgende wijze
aan, dat het gebouw onder een ongelukkig
gesternte staat:
Er wordt tot den bouw besloten: de oor
log in Zuid-Afrika breekt uit.
De plannen worden goedgekeurdRussisch
Japansche oorlog.
Eerste steenlegging: keizer Wilhelm gaat
naar Tandzjer; begin van de Marokkaansch-
Europeesche verwikkelingen.
De eerste verdieping is klaar: Oostenrijk
maakt zich van Bosnië en Herzegowina mees
ter.
Tweede verdieping is gereedFransch-
Duitsch gehaspel.
Het dak er opItaliaansch-Turksche oor
log.
Met angst en beven, zegt Vautel, volg ik
het werk van de metselaars in het Vredes
paleis in den Haag. Net omgekeerd als in
Balzac’s Peau de Chagrin wordt de toestand
erger naarmate dit grooter wordt.
Denk eens aan dat de glazenmakers, de
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. V. ALTA, Warmoesstr.76-78, Amsterdam
werk begonnen zijn. Ik heb hooren praten
van groote schilderingen, symbolen van de
zegepraal van de vredesbeweging Past er
opIedere keer, dat zoo’n schilderstuk op
zijn plaat gezet wordt, zal er ergens een regen-
shrapnells neerkomen. Er is ook sprake van
beelden (Pax, Lux, Labor, enz), waarmee de
galerijen zullen versierd worden. Elk beeld
zal duizenden menschenlevens kosten. En op
den dag, dat die Vredestempel ingewijd zal
worden, berg je dan maar’t zal een algemeen
gevecht worden.
Waarom Vautel dan ook verzoekt het Vre
despaleis eenvoudig af te breken.
Studenten-relletjes.
Een aantal studenten heeft Dinsdagavond
te Amsterdam de binnenstad op stelten gezet.
Men weigerde hun uit hoofde van hun luid
ruchtigheid, den toegang tot het Wiener Café
en het variëteiten-theater Flora in de Am-<tel-
straat. Daarna kregen zij op straat minder
aangenaam contact met het publiek, en ten
slotte kwam het op den Heiligenweg tot een
treffen. De studenten trokken zich terug in
hun sociëteit en spoten uit de eerste verdie
ping met water naar de menigte, die hierop
antwoordde met het inslaan van een paar
spiegelruiten van het sociëteitsgebouw. De
politie moest tot tweemaal toe met de blanke
sabel een charge maken om de orde te her
stellen.
Het verhaal van een schipbreukeling.
Vlak bij de sleepboot kelson strandde ook
de Edison in de Steenbergsche Vliet. Aan
grijpend is het verhaal, dat de kapitein van
deze schipbreuk doet. Na drie zeeën stond
de boot half vol water. De bemanning, be
staande uit kapitein Arie Groenewegen en
diens 16-jarigen zoon, den machinist en den
stoker Pieter de Vries, 27 jaar van Dordrecht,
was in de voorkajuit gevlucht, maar evenals
bij de andere sleepboot sloegen ook hier de
kajuitglazen dra kapot.
Men school toen op het dek bijeen, op zij
van den schoorsteen, waar men het minst
last had van den machtigen golfslag.
Daar heeft het groepje mannen vijf uren
gestaan, tot het middel in het water en tel
kens weer de geweldige stortvloeden over
hen heen. Zij stonden daar, de machinist
met de jongen van 16 jaar tegen zich aan
de handen om hem heen geslagende vader,
met de eene hand den machinist vasthoudend
en met de andere een schoorsteenpijp, de sto
ker aan den anderen kant tegen den machi
nist aan.
Het leek een eeuwigheid, vertelde de kapi
tein.
En toen het ongeveer 12 uur was, en wij
daar vijf uren lang met storm en stortzeeën
hadden geworsteld, en toen er maar geen
antwoord kwam op ons hulpgeschrei en de
wind niet minderde noch het geweld der zee,
heb ik den moed opgegeven.
Meester (machinist) zei ik, ik laat je
moogt ge niet spreken, vader, ingang van 1 October j 1. den prijs der melk
- 1 verhoogd tot 9 cent per liter. Dat vele huis-
En ik beet mij op de tanden en ik kneep moederg daar slecht mee ingenomen zijn, laat
mij in de vuisten en ik snikteom jou dan, z:oi. - - - -•
lieveling.
Maar toen ik pas over dit oogenblik van
moedeloosheid heen was, daar werd mij de
stoker gek van den angst en de doorge
stane ontzetting. Hij begon te gillen als een
bezetene en dan zong hij weer kermisliederen
met heesche stem.
Je moet niet zingen, zei m’n jongen.
En toen drong hij, de krankzinnige, zacht-
kens schuivend op mijn jongen aan en trachtte
hem uit handen van den meester te dringen.
Houd op, Pieter, riep deze in wilden angst.
En een gillen dat huilen en schaterlachen
kon beteekenen, was het antwooord.
Toén.... plotseling.... waren wij hem kwijt.
En wij waren zwijgende gedurende langen
tijd, want de dood, die onzen stoker had weg
gegrepen, grijnsde van alle kanten ook ons aan.
Wij hebben het echter uitgehouden.
Tegen vier uur zei de meester
Kapitein, het water zakt.
I behangers stoffeerders nog niet eens met hun 1 juitstrap glimmen in het opkomende daglicht
H I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Demelumer Oldephaerl en Noordwolde.
beppe
VWMW WWU V.M.V WW .WWWU U.V.UW. ww EU ik ZSg CCI1 JCUIUg WV l.M.
