Hindeloopen en Stavoren.
Ïïerhalings-Ondsrwijs.
Herhalings-lessen
Onthulling Fontein Tninhout-monument
te WORKUM.
37ste Jaargang.
ZATERDAG 14 OCTOBER 1911.
No. 41.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
Tot plaatsing van adv. en
Die
I
(L. Crt.)
I
1
gekeurd, mits aan de voorwaarde van artistieke
dank
dat aan die stalhouderij grenst.
Dat is alle-
G rooter dan deze speelplaats aan de Looiers-
s
ongeveer 35-jarig
en uit Den Haag
elkander passeeren.
terop
gens
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
van dit schip zijn
regelen van
kunnen worden bij voortgaande stijging van beenen.
de prijzen der levensmiddelen, vrij negatief F
luiden. stalhouderij
Raad der stad van de Kamer van Koop
handel enz. enz te 1
van Friesland, 1- --
kroon, f te Arnhem 1885.
Opgericht 10 October 1911.
Als bewijs van groote tevredenheid werd
en den beeldhouwer.
tot de ontdekking dat tusschen de 2 wagens
een man was doodgedrukt, die ongeveer twee
uur in een netelige positie moet gehangen
hebben.
De ongelukkige is
kinderen zijn over deze dakspeelplaats zeer
Wat een verschil is er tusschen
i en het geheel in-
nauwe plaatsje tusschen de oude
voor gewoon lager onderwijs No. 48 in de
Ook andere scholen zullen van
deze speelplaatsen voorzien worden.
üe dure tijden.
Naar de N. Ct. verneemt, zal het p-ae-
advies door Burg, en Weth. van den Haag het op z’n gemak
afkomstig.
Inhoudsopgave van No. 3. van het
Maandblad tegen de Vervalschingen.
Vervalsching van Chocolade. De ver-
van voedingsmiddelen voorheen en
Saffraanvervalsohing.
groentenuitvoer. Tafelzout.
'i aan mond- en
Een nieuwe vee-
paard. Geen kleinigheidi ziekte. Samenstelling van melkpoeders.
en g
Is melk van vee dat lijdt
Juist reed de tram ach-
en kwam in botsing met een der wa-
die totaal werd ingedrukt en waardoor
de inhoud werd vernield. De koetsier, die
van de bok was gevallen, werd bewusteloos
Dat luik weggedragen, maar kon worden bijgebracht.
i Daarna begon men met het opruimingswerk.
Verder loopt die kelder ¥et de locomotief van de tram trok men een
héél ver door, zelfs tot onder een groot pand, der wa&enB van de.raiia en men, kwam tOen
dat aan die stalhouderij grenst. Dat is alle
maal niets bijzonders. Maar nu komt het.
Een van de koetsiers haalt zand uit den kel
der en vergeet het luik te sluiten. In den
stal staat een paard los aan de ruif, het dier e on®.® u .’^e 18 e®.n
loopt enkele stappen achteruit en zakt plot- P®r8O0n> U ei genaam
seling weg door de opening van het luik,
Niemand die het bemerkt. Het beest wringt
zich in z’n benauwdheid heelemaal door het
gat en belandt heelshuids in den kelder, waar
eens rondkijkt en een wan- i valsching
uit te brengen omtrent de vraag, welke maat- delingetje maakt onder de gewelven, al gaat thans. (Slot.)
overheidswege genomen zouden dat wat moeilijk, met gebogen nek en dito Onze fruit-
Den volgenden ochtend mist men in de klauwzeer gevaarlijk?
een
Woensdagmiddag één uur waren kerk
voogden, notabelen, leden van den kerkeraad
en van het kiescollege der Ned. Herv. ge
meente alhier met hunne dames uitgenoodigd,
om in het kerkgebouw een eigenaardige plech
tigheid bij te wonen.
Zooals reeds bekend is, was door den heer door den voorzitter aan den heer Falise een
F. R. Fontein Tuinhout, 16 Februari 1909 prachtige lauwerkrans overhandigd, waarvoor
overleden, bij oleographisch testament aan de deze met eenige woorden dankte.
Ned. Herv. kerk alhier een som van f 5000
vermaakt en aan de Herv. diaconie f 1000
onder voorwaarde, dat in die kerk geplaatst
zou worden een artistiek uitgevoerd monument
ter nagedachtenis van de familie Fontein j
Tuinhout. Voor vervaardiging enz. was een I
som van f 10.000 beschikbaar gesteld.
Het legaat werd onder deze voorwaarde
aanvaard en na verkregen Koninklijke goed
keuring weid eene commissie van uitvoering
benoemd, bestaande uit de heeren W. Kroese,
voorzitter, B. Wielinga, secretaris, ds. Swart
en Y Ykema; als deskundig suppletoir lid
werd hieraan toegevoegd de heer S. S. Hobma,
architect alhier. Na een gemeenschappelijke
reis van deze commissie naar Amsterdam,
Breda, Antwerpen, Brussel en Parijs tot be
zichtiging van fraaie monumenten werden
uit een 12-tal schetsen er een drietal ont
werpen gemaakt in verschillende stijlen.
Daaruit werd een ontwerp in stijl Louis XIV
uitvoering in cararisch marmer werd voldaan.
De uitvoering werd toen opgedragen aan den
beeldhouwer Aug. Falise te Wageningen,
leeraar aan de Rijksschool voor beeldende
kunsten, die eerst bet ontwerp van den heer
Hobma in zuiveren stijl ging overbrengen.
Eerst heden, ongeveer 21/, jaar na de be
langrijke erflating, zou het monument onthuld
worden. Behalve de leden der straks ge
noemde kerkelijke corporaties waren nog aan
wezig de leden der commissie van uitvoering,
de heer Fontein Tuinhout, executeur-tostamen-
tair te Harlingen en de beeldhouwer Falise.
De voorzitter, de heer Kroese, gaf in eene
rede de geschiedenis van de totstandko
ming van het monument.
de heer Fontein Tuinhout namens mevr,
de wed. 7
Brussel blijken van 1
geven, eenige Woorden
i en kapiteelen, omslingerd door,
haast zeggen, doorschijnende klimop-
j blaren. Boven in het midden is het wapen
i der Tuinhouts, passer en huisanker, tegelijk
met het wapen van Workum op één schild
Op de kapiteelen ziet men
brandende fakkels.
Het geheel is omringd door een fraai hek
van kunstsmeedwerk, vervaardigd door onzen
stadgenoot J. B. Molenaar. Het is zwart
geschilderd en met goud afgezet. Op de mid
denplaat is met zwaar vergulde letters de
volgende inscriptie aangebracht:
«Ter eere der nagedachtenis van Wijbo
Hayoszoon Tuynhout, Burgemeester der stad
Workum van 1672 1715, lid der Staten
van Friesland f 1715;
van zijn tweeden zoon Mr. Ruardus Tuyn
hout, in 1699 te Franeker publiek met den
kap« tot doctor juris gepromoveerd, advokaat,
later Burgemeester der stad Workum van
1715 -1720 f 1720;
van zijnen afstammeling Mr. Wijbo Tuyn
hout, genaamd Tuinhout, secretaris van Baar-
deradeel, later vrederechter te Workum
f 1819;
en
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Door het hoofdbestuur van den Algemeenen
Nederlandschen Rijkswerkliedenbond is een
adres aan den minister van Oorlog, Marine,
Koloniën, Financiën, Landbouw- en Binnen-
landsche Zaken verzonden, met het verzoek
voor de onderscheidene categorieën van werk
lieden, werkzaam aan verschillende inrichtingen,
een loonsverhooging te willen toestaan van 2
cent per uur of 20 cent per dag, in verband
met de dure levensomstandigheden en het
lange uitblijven van voorstellen van de Staats
commissie voor de arbeidsvoorwaarden voor
Rijkswerklieden.
Aan de Tweede Kamer der Staten-Gene-
raal is een zelfde adres verzonden.
De gemeenteraad van Wormerveer heeft
met op 1 na algemeene stemmen besloten,
aan al de gehuwde gemeentewerklieden tot
1 April 1912 en toeslag van fl op het week
loon te geven, met het oog op de dure tijden.
Verschillende fabrikanten zijn de gemeente
hierin al voorgegaan.
Na den storm.
Er kan nu geen twijfel meer bestaan,
dat ook de bemanning van den thans
en van diens zoon; Jan Fontein Tuinhout, te Umuiden binnengesleepten logger SCH.
geboren te Workum, in zijn verder leven o. m. 384- welke “a den storm onderstboven drij-
vend naby Zandvoort door een trawler van
te HarlingM,“lid der Staten Umuiden is gezien, is omgekomen. Er is
Ridder in de orde der Eiken- n L hJding te Scheveningen gekomen dat het
lijk van een der matrozen, De Best geheeten
te Zandvoort is aangespoeld en door de familie
is herkend. De logger was acht jaar oud en
hoorde, vóór hij aan den tegenwoordigen
eigenaar Van der Zwan kwam, aanvankelijk
aan den reeder Letsch, die zelf schipper was
Van de 13 koppen, de bemanning uitmakend,
waren drie gehuwd en verschillende andere
matrozen verloofd.
Er loopen nog te Scheveningen onrustbarende
geruchten omtrent het lot van een Maas- j
sluischen logger, welks geheele bemannjpg
uit Scheveningsche visscher-s zou bestaan.
Men maakt zich te Vlaardingen ernstig
ongerust over de bemanning van het logger-
schip »Kik« VL. 118, van de reederij J. H.
Warneke, wonende te ’s Gravenhage.
Verschillende voorwerpen
in zee drijvende gevonden.
Gerrit Keizer.
Volgens de (a.-r.) Rotterdammer werd de
prediking van het Evangelie te Vlaardingen
aldus aangekondigd
Vrije stads-evangeliesatie >Jeruöl te Vlaar
dingen.
Komt allen luisteren naar den heer Gerrit
Keizer, den kleinsten prediker der geheele
wereld.
Hij spreekt Zaterdag 30 September en Zon
dag 1 October, des voormiddags om 10 uur,
’s middags om 3 uur en ’s avonds om 8 uur.
De prediker is 37 jaar oud en slechts 79
cM. lang.
Toegang voor eiken dienst 5 cent.«
Altyd weer iets nieuws!
Iedere dag wat andersDe eene dag een
1
- j- j I ’s Gravenhage nabij Delft twee verhuiswagens
te wezen vandaag een paard dat van de J x
en dat diensvolgens moest
Een hèèl paard zoek I De politie wordt op
gebeld, afdeeling «verloren voor werpen
»Ook een paard gevonden?
«Pardon mijnheer, vèèl gevonden, maar
geen paard®.
De geheele stalhouderij staat op stelten
Er is ’n paard weg! Alles op zoek naar
het paard.
Overal wordt gezocht, maar natuurlijk niet
in den kelder. Tot dat weer een van de
knechts afdaalt om zand op te dienen,
knecht vindt hèèl achterin het paard.
Het gansche personeel daalt in den kelder
om het paard te zien.
«Hoe krijg ik ’m er uit«, overlegt de pa
troon.
En de heele schare overlegt mèt hem. In
Amsterdam zou men de brandweer halen. A-
berjetzt
De stalhouder krijgt ’n idee en telefoneert
den heer Hoogland, de veearts op.
«Allo, paard ziek?«
«Neen, ’n paard in den kelder®.
«Dat ’s gekker, 'k Kom dadelijk®.
De heer Hoogland komt. Daalt in den
kelder. En aanschouwt het paard.
«Krijgt u ’m er uit?® hoopt de patroon.
«Niet anders dan bij stukken en brokken®,
stelt de heer Hoogland te leur.
Dat had de stalhouder nu liever niet.
«Nog ’n ander idee soms?® vraagt weer de
patroon.
«Jawel® —zegt de veearts «we breken den
vloer op en hijschen ’m er uit.
Dat is gebeurd. Men heeft in de stalhou
derij die we niet noemen, den vloer opge
broken en ’t paard op den beganen grond ge-
heschen.
Denkelijk wordt het luik in de ongenoem
de stalhouderij den eersten tijd heel secuur
gesloten als ’r zand is'gehaald.
De stalhouder waardeert z’n vindingrijken
veearts nog hooger dan te voren.
Twist.
Zondagavond ontstond te Brommen eene
vechtpartij tusschen den 17-jarigen grondwer
ker Hendrik Smeets en diens neef, den 16
jarigen timmerman Borger, waarbij laatstge
noemde een mes trok en daarmede eerstge
noemde vreeselijk toetakelde, door hem ver
schillende messteken in rug, op schouders en
armen toe te brengen.
De vader van den verwonde, de 60 jarige
Smeets, woedend over de op zijn zoon ge
pleegde mishandeling, wachtte gewapend met
een landbouwwerktuig (hak) den vader des
daders, den 60 jarigen Borger, op en sloeg
hem daarmede later zoodanig op het hoofd,
dat hij levensgevaarlijke verwondingen bekwam.
Twee doctoren behandelden de gewonden.
De 17 jarige Smeets is buiten levensgevaar,
de toestand van den ouden Borger is echter
zeer zorgwekkend
Verdachte Borger is na verhoor in vrijheid
gesteld Smeets echter zal ter beschikking der
justitie worden gesteld.
Botsing.
Dinsdagavond moesten op den weg naar
De heeren de Meester en Marchant,
die geruimen tijd, eerstgenoemde wegens ziekte
laatstbedoelde wegens een hem overkomen
ongeval, aan de Kamerwerkzaamheden niet
konden deelnemen, waren eergistermiddag in
de zitting der Tweede Kamer weder tegen
woordig.
Een nieuw soort speelplaats.
Hoog in de lucht, met het gezicht op de
daken en torens van Amsterdam spelen nu de
kinderen van school no 3 aan de Looiers
gracht (hoofd de heer S. Th. Minnema) boven
op het schoolgebouw. Ze hebben daar boven
op het platte dak van het nieuwe schoolge
bouw, dat bij het oude is aangebouwd, frissche
lucht in overvloed en ze kunnen naar harte-
gekozen, dat ook door de familie werd goed- ]U8t gpelen.
't Is voor het eerst dat in Amsterdam het
dak van een schoolgebouw tot een speelplaats
is ingericht en de schoolkinderen daar hun
vrij kwartiertje kunnen doorbrengen. De
vloer der speelplaats is
en omringd door
van 1
netwerk van
ijzeren balken, zoodat er niets van bet dak
"en men cr 2_'
De toegang tot de speel lang het hof maakt en dan blijkt geen «officier
ro2 2_._een r
deze wordt door hooge beschotten beschermd aarde verdween
Echt gebeurdIn een groote stalhouderij,
misschien wel de grootste die Utrecht bezit,
we noemen geen naam beleefdheidshalve,
bevindt zich in den stal een luik.
geeft toegang tot een kelder. En in dien
kelder ligt zand.
van gewapend beton
een steenen muur ter hoogte
meter ongeveer; daar boven is een
ijzergaas gespannen tusschen
op straat kan vallen en men op het dak zelfs «officier® die een jonge dame* veertien dagen
kan «voetballen®. L. „_Do 2. r
plaats wordt gevormd door een trapook te wezen
deze wordt door hooge beschotten beschermd aarde verdween en
zoodat ongelukken zoogoed als uitgesloten zijn. 1 worden «uitgebroken®.
Zoowel het onderwijzend personeel als de T"
van de
Daarna sprak tevreden.
dit «luchtige® speelterrein
Tuinhout, die per telegram uit gebouwde, -
belangstelling had ge- en de nieuwe school, waar nu nog de kinderen
’an dank aan het ujt de laagste klassen spelen, schrijft het Hbld.
kerkbestuur, de commissie van uitvoering, den Grooter dan deze speelplaats aan de Looiers-
heer Hobma en den beeldhouwer. Spoedig gracht, welke zich slechts op het dak van het
daarna gaf de voorzitter het sein om het om- nieuwe gedeelte der school bevindt, is een-
hulsel te laten vallen en daar vertoonde zich zelfde inrichting op de nieuwe openbare school
het fraaie monument, heerlijk verlicht door
een helder herfstzonnetje. Dit was het oogen- I Balistraat.
blik, dat de kroon zette op het werk van deze gpeel
commissie-leden en van den kunstenaar. 5
M. hoog, 3.5 M breed, geheel uitgehouwen
in prachtig marmer, maakt het monument,
omgeven door een eenvoudige lijst, tegen den
muur der kosterswoning een grootschen indruk.
Men weet niet, wat het meest te bewonderen
Het zware bovenstuk met de fraaie guirlan
des van lozen, het forsche voetstuk met dra
peries en afhangende kwasten of de prachti
ge pilaren
men zou 1
Zij die wenschen te worden toe- aangebracht,
gelaten tot de te geven
aan de vereenigde burgerschool in
deze gemeente, aanvangende den
1 November e.k. kunnen zich daar
voor aangeven bij het betrokken
Hoofd der School, vóór den 28
October 1911.
Burgemeester en IVethouders
van Workum,
T. M. ten BERGE.
De Secretaris,
A. de VRIES.
■j n
vmva*. - xo uium <x,< vw v*u>v
FRI
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemelumer Oldephaert en Noordivolde.