Ilindeloopen en Stavoren.
Frjeonlikens.
ZATERDAG 17 FEBRUARI 1912.
No. 8.
38ste Jaargang.
Binnenlandsch Nieuws.
t
I
J
a
e
aan het spelen
K
a
n
n
Duitschland is onderhandeld
vegen
e
r
g
3
Uitgave van T. GAASTRA Bz.»
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
a
De heeren moeten het maar weten.
Natuurlijk brengt de eerste vergadering, als
de regeling van werkzaamheden aan de orde
komt, hierover opheldering.
Als de heeren eens een uibarsting van echte
volksverontwaardiging willen beleven die niet
zonder gevolg kan blijven, dan moeten ze zóó
maar voortgaan.
En ten slotte zullen ze toch moeten wijken
voor den opstuwenden stroom der volksover
tuiging.»
Dat belooft dus allicht tegen 20 Febr.
weer een rumoerige Kamerzitting, misschien
wel weer met obstructie-pogingen van sociaal
democratische zijde, standje tusschen Lohman
en Schaper, enz. enz.
Wat de winter van 1912 den hardrijders in
de beurs heeft gebracht.
Een goede winter geweester is op de
smalle ijzertjes weer heel wat verdiend. We
bijna f 3000 aan
Reëediging.
In de gister gehouden civiele terechtzitting
van de rechtbank te Leeuwarden is de heer
S. Sierks beëedigd als notaris te Koudum.
Goedkooper briefport in buitenlandsch
verkeer.
Er werd op aangedrongen in de Eerste
Kamer, doch minister Regout had financieele
bedenkingen.
Stuiversportinvoering met Engeland, België
en Duitschland zou f 1,200,000 en met
Frankrijk er bij f 1,500,000 kosten. Met
Engeland en L_.
over ’n 10 cents port, doch Engeland maakte
bezwaren, en Nederland had de voorwaaide
gesteld, dat beide landen zouden toestemmen.
Ook was er in de Kamer op aangedrongen,
dat het publiek niet meer zou behoeven te
betalen voor briefkaarten-, postwissel- enpost-
TialrlrAf.fnrmiiliArAn
op de boven achterkamer der derde verdieping
t Zou een jaarlijksche Zij klauteren op eikaars rugdoch hadden
4 7n nnn RavaazUat. -
nemen, doch die heeren bedankten daarvoor,
zij hadden geen gids noodigik natuurlijk, als
onbekend met den weg. had er wel een noo
dig, en zoo vervolgde ik de route met mijn
gids.
Hetgeen mij verder ten laste wordt gelegd,
op het hoofd, zoodat hij van den wagen
tuimelde en kermende bleef liggen. De
knecht vervolgde zoo snel mogelijk zijn weg
en deed van het geval aangifte bij de politie
die een uitgebreid onderzoek instelt.
Dood gevonden.
Men meldt uit Harlingen
In de Achterstraat trok het eergistermiddag
de aandacht der buren, dat een pand, be-
woond door een bejaarde vrouw D. M., niet
geopend werd. Een ingesteld onderzoek
bracht aan het licht, dat de bewoonster leven
loos op een ledikant lag uitgestrekt. De dood
scheen reeds een etmaal geleden ingetreden
te zijn.
Een protest 'van de Koning.
In de N. Rolt. Ct. schrijft de heer C. C.
J. de Koning naar aanleiding van de bewe*
ringen dat hij zich op den Elfstedentocht had
laten trekken door zijn gids.
«Het is waar, ik gevoelde mij in Workum
aankomend niet lekker, ik was koud in merg
en been, en vroeg dan ook, nadat ik mij bij
de kachel wat verwarmd had, of een der aan
wezigen ook een jas of jekker voor mij had:
ik was enkel gekleed in trui Een daar aan
wezige machinist trok onmiddellijk zijn jas
uit, die ik nog warm aantrok en zoo mijne
reis vervolgde.
Ook is het waar, dat ik op het Slotermeer
een gids aannam, wat volgens het reglement
der Elfsteden Vereeniging geoorloofd was, en
stelde aan de heeren Ferwerda en Keizer
voor, die gids voor gezamenlijke rekening te
massa is gebluscht.
Vier vijfhonderd werklieden zullen eenige
gebleven persoon aangevallen, die op den 1 dagen zonder werk zijn.
wagen sprong en zijn geld of zijn leven eischte. De boeken en bescheiden werden met gioote
pakket-formulieren
Dat zou voor de schatkist te duur uitko
men, zei de Minister.
uitgaaf vorderen van f 170 000. Bovendien
worden thans door particulieren 80 millioen
briefkaartformulieren geleverdmen moet in
dit bedrijf niet ingrijpen.
Een dreigement
Op de voorloopige agenda van de Tweede
Kamer, die 20 Februari bijeenkomt, komt
voor het tijdvak 20 Febr. tot Paschen de pen-
sioen-motie van mr. Troelstra niet voor.
Het Volk, dat herinnert aan de pro
paganda, die in het land voor deze motie
is gemaakt, schrijft naar aanleiding van deze
weglating
«Zou men het plan hebben ze te laten
traineeren, ze niet in behandeling te nemen?
Zoodoende de moeilijkheid van een verwerping
te ontgaan en toch te zorgen dat ze niet
wordt aangenomen? gaf daarmee zijn aanrander
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
noch. Dy man,
en
üt ’e hichte
om it boargelik fetsoenbiwiis yn acht to nim-
men, hy forgeat dat hy oansteld wier just louter
allinne om de mei yngesetenen to tsjinjen, om
hjar tsjinner to wêzen yn de ambtssaken dy 't
him tabitroud wierne. Hy wier great yn syn
eigen eagen, en dat misstiet.
We moatte dizze kear oubrekke, howol noch
net earlik ütpraten en hoopje derom tonei noch
ris op dit punt del to kommen.
FRISO.
het ongeluk toen te gaan leunen tegen de
vensterramen Deze ramen sloegen naar buiten
open en de jongens vielen naar beneden eerst
kwamen zij terecht op de droogstokken der
tweede verdieping vervolgens op die der eerste
en daarna op straat. F
hebben hun val nog eenig^zins gebroken. De
buren kwamen in allerijl toesnellen en waren
bij het vervoer der kinderen behulpzaam.
Aanranding.
Toen Dinsdagavond de knecht
G. te Enschedé met paard en
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. By
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
mynhear sei op in toan dat it de aide ta de
teannen ütstiek: «Wat mot jij?® Foart derop
liet er syn fingerseinen sa’n bytsje op ’e tafel
omtrommelje en finite min of mear in sünich
mopke tmeh de tinne sipertse snor. Nou, folie
fizer koed er him dan ek hast net hélde en
drage, wol?
«Wel dou stuthaspel,® tocht de éldboer en hy
sei mei in moai foars lüd«Né, feintsje, ik net
mar dou maste
En der skoerde mynhear eagen en earen op!
as fleach de wearljocht by him lans. «Dou
maste,wier dat tsjin him sein? O, hy koe
syn eigen earen net leauwe. «Dou maste,wier
’t net om dwars troch alles hinne to gean?
Mar it wie er alle gjerre noch net. Nei 't de
élde boer syn protsje jild for him op ’e tafel
lein hie, sei er«Sje sa, sa is ’t en nou mastou
dat for mtj op pompier sette.®
Mar do dy sknuweroch, ochWel wat
meenste leelijke boer, ongeparemitrerde
«Hou,® sei de élde wer «dou hatst neat to siz-
zen, ik moat prate, ik siz dy: skriuw! ik hjit
it dy en dou dc
feint.®
Ei tink ris ta as dat gjin swiere tael for myn
hear wie. Mynhear der 't elk for üt ewei
krüpe woe, der ’t elk onderdanich for wier,
dy ’t elk, sa goed en sa kwea as ’t gyng, Hol-
lansk prate liet tsjin oer him, dy greate man.
Fy ju! En der stie dy élde ikene boer mei
heastüken yn ’e foet-
oan op ’e nij«Ik siz
lochst it I hwent dou biste myn
zullen een korte opsomming geven.
Arend Poepjes, Lemmer, hoewel niet meer
de onoverwinnelijke zooals eenige jaren gele
den, staat toch nog bovenaan met plm. f 400.
Dan volgt Ph. Holst te Amsterdam met f 360
Eelke de Vries, Lemmer f 260; L Poepjes,
Lemmer, Geertje Engelsma, Nieuw-Beets, en
J. Kliphuis, Winschoten, elk ’n f 250; J.
Baarda, Blessum, f 220Boxce, Abcoude,
f 215; Sipke Castelein, Tzummerum, f 200;
Corn, de Jong, Leeuwarden, L. Dijkstra,
Lemmer en W. de Vreeze, Bolsward, elk ’n
f 160: Gelske Brouwer, Kootstertille, f 120;
H. L. Poll, Stroobos, f 110; C. Dijkstra,
Lemmer en G. v. Herwaarden, Woerden, elk
n f 100.
’t Wordt samen een heel bedrag, maar ’t
It kostet neat, en ’t is sa aerdich yn ’e om-
gong hwet frjeonlik to wêzen. Mei frjeonlikens
komt men jimmer it fierst.
Fenseis, we kinne net allegjerre like aerdich
en bifallich wêze, derfor tinne yens aerd en
natür tofolle ütelkoar. Fen ljue der ’t net
folie praet bij sit kin men net forwachtsje dat
se praterich en lakerich wêze scille, dat kin
ienkear net en dat hoecht ek folstrekt net.
In bytsje stillens en stompens is ommersgjin
kwea, gjin onfrjeonlikens. it is allinne mar in
gebrek oan gemakkelikheid yn *e omgong.
Minsken dy ’t hast gjin dwaen mei oaren ha,
dy ’t iensum wenje en op ’e romte, biwege
hjar net maklik yn greate selskippen, hja binne
stil en efterhêldend en yn hjar petear koart
fen stof. Howol sokken it heel wol goed miene
en yn foarbield wêze kinne yn folie saken, by
hwet de inerlike bilangstelling oangiet. Dus,
al lykje sokken op ’t each ou net sa aerdich,
de ynhald en miening is by hjarrren goed, mar
de üterlike foarm kin net earlik meikomme.
Nou binn’ we sa pratene wei tolanne komt by
it forskil en onderskie fen de binne- en büte-
kant en howol der in hele Friso fol oer is to
skriuwen, scille we üs for dit kear dochs hélde
by de frjeonlikens oan ’e bfttekant. Carmen
Sylva seit earne»Uw gelaat behoort uw mede-
menschenlaat het voor hen even helder
schynen als de zon.® Dat neam ik in moaije
spreuk.
Hwet hat min oan in noartich humeur en
in gesicht dat altyd op mél waer stiet. By de
bisten seis komt it üt. De boer hat grif mear
op mei syn hynsder dat froed en prüstich de
earkes omhegen héld, dan mei dat nijsgjirrige
dat altyd mei de earen yn ’e moannen rint.
En as ’t hountsje blij en fleurich fen aerd is
wirdt it oanhelle, towyl men de ouwêzige
loebus op in oustén héldt. En poes hearre we
Ijeaver spinnen as bliezen, en ’t is ta hjar eigen
foardiel.
Sa is ’t ek mei de minsken dy ’t oangenaem
binne of oustjitlik yn ’e omgong mei de hüs-
genoaten en meiminsken.
Onfrjeonlikens komt meastal foart üt noarts-
kens, it is faek dc ütering fen in wrevelig ge
moed, fen bittere ontofredenens en fen in fjj-
andige stimming yn toan en hannelwize ut-
kom mende, om mar yn ’t koart to sizzen; on
frjeonlikens jowt in aerd fen tsjinforset.
Mar soms kin it ek wêze dat immen net
frjeonlik en onbetsjinstich is ut kleare grutskens.
Om dat duedlik to meitsjen freegje ik efkes de
oandacht fen jimme for de folgjende skiednisse,
sonder opkleuren wier bard.
Yn dizze omkriten moat ris in ontfanger stien
ha, dy *t omt er to éld en minnich waerd, in
skriuwer for him nomd hie, dy ’t de saken fen
syn ambt birêdde.
Dy skriuwer dat wier oars lapg net in for-
kearde kearel, heel wol birekkene for syn
baentsje, mar dan fierders wie ’t dochs sa’n
troch en wertroch forwaend en eigenwiis stik
güd, dat immen dy ’t hwet fieling bisiet, al op
it earste oansjen fen syn persoan, mear as ge-
noch hie. En o, de dealedy 't hwet mei him
to forhakstükjen hie! Hwet liet er syn waer-
dichheit sterk utkomme tsjinoer de sljuchtwei
boereljue, dy ’t dan by him forskine moasten
om hjar bilêsting ut to stoarten, siker, dan koed
er sa’n heechhaerlemmerdykske tael oanslaen
mei de noadige tapaslike menieren oanfolle, dat
in hopen ienfaldige minsken alheel biteutere
foar him stean koene to triljen, dat hjar de
gountsjes yn *e ponge rattelen. Dy gountsjes
dy ’t se foar him, de greate man. sa gewillich
uttelle woene, en dy ’t hy dan sa onforskillich,
sa echt fornaem opstriek, krekt as kamen se
allegjêrre op ’t einsluten yn syn eigen büse
tolanne, hwet dy goedmienende sloven for in
part tominsten, ek hast al leauwden ja to
sizzen de bringers; dy gounen seis net, dy
wisten wol better.
Mar sadwaende wieren der al güds dy ’t rare
gau oan *e pet taesten en «mynhear® seine üt
klearebare forlegenheid oer it tichte bywêzen
fen sa’n heachgeleard en bütengewoan minske.
Doch om noch ris op dy gounen fen niis del to
kommen. As «minnear® seis dagen lang yn ’e
si vers omnoaske hie dat de plasse er him fen
mealde, dan waerden him saun fen dy gountsjes
en ien tsjienstürstik yn ’e hén jown en der
mocht er syn thearlik libben mei foartsette en
ütrekke.
Nou kaem der ris op in moarn in éld boer
by mynhear yn ’t kantoar, ek om sa it ien en
oar fensels üt to wei to meitsjen. Dy éldman
wier noch in onforbastere drege en stege Stén-
fries, mei in kopstik boppe de skouders, der ’t
in kromme spiker op rjucht wier to slaen, ien
dy 't earder briek as büchde; mar dy 'tekmei
iens danich it mier hie oan dy üthiemske
skriuwer.
Mar om op it forhael to kommen, de éld boer
kaem yn en sei«Goemoarn.®
En mynhear Kwalik seach er hwa ’t er foar
hie as hy draeide de éld mén de rêch sa’n bytsje
ta. Groetsjen koe ommers skoan frjj, en
strie yn ’e klompen en
sokken, rjucht op en del.
En der gyng it wer
dy, dou moast skriuwe, wottè al of net, dou
mast; omdat ik it dy hjit.®
Och dy earme klerk! it moast yen hast bi-
grutsje, hwet seoed er, hwet moast erbigjinne?
Ja, skriuwe fensels oar siet er net op. Sa binne-
müls slingere hy mei skeldwirden om, lyk as
fen: «Stuk vee®, oud kanon (miskien om ’t er
sokke kügels ütkamen) en «opgenaaakte dong-
bult,« de éld boer om ’e earen. u 1 IUU-
Hy trille en stampfoette it üt, waerd sa wyt t Wordt samen een heel bedrag, maar ’t
as kalk fen nidigens, hie de snor rjucht üt en haalt toch nog niet bij vroeger, toen over ’t
t hier oerein stean, bliesde en skreau. geheel hooger prijzen werden uitgeloofd. Zoo
Fierder giet it forhael net, mar it seit al ge- wist lijk we on, ififik h bb
noch. Dy man, dy skriuwer oerskattesyn eigen I - - -
en minachte de waerde fen in oar. Hy seach degedeeld alleen de hardnjdersfamilie w d. j8 beslist onwaar, ik liet mij niet trekken
üt 'e hichte op de boer del en foun it oarboadich Berg te Rijperkerk in den winter van 1879
„„kt bijna f 3000 aan prijzen op de hardrijders-
baan te winnen, waarvan alleen Okke v. d.
Berg f 1087. Maar daarbij waren dan ook j
prijzen van f 250 en f 200.
Anderen bljj gemaakt, zich zelf in het
verdriet gebracht.
Toen het tegen Sinterklaas liep, wilde een
Amsterdamsch dienstmeisje graag blijde ge
zichten zien. Haar minnaar schonk ze een
gouden ring, de kindertjes van de kostjuf-
frouw werden getrakteerd op chocoladeletters
en kleertjes, de aanstaande schoonmoeder
werd verrast met een kleinigheid in geld en
ook de pensionhoudster kreeg een cadeautje.
Dat alles had ze gekocht voor een bankje
van f 10, maar dat bankje had ze gestolen,
en zij, die anderen had blij gemaakt, zat nu
zelve op de beklaagdenbank berouwvol te
schreien. Er werd 5 maanden gevangenis
straf tegen haar geëischt.
Laat kinderen niet alleen.
Dinsdagochtend had bij de familie Meijer,
Korte Kerkstraat, te Amsterdam een ernstig
ongeluk plaats.
Terwijl de moeder in de achterkamer aan het
was, bleven twee kinderen, knaapjes
van twee en vier jaar, alleen. De kleinen
vielen plotseling uit het raam op de straat. I
Beiden zijn onmiddellijk naar het Portugeesch
Israëlietisch ziekenhuis vervoerd. Hun toe
stand is zeer bedenkelijk.
De beide kinderen waren
door mijn gids, ik heb steeds alléén gereden.
Ieder die mij in de sportwereld kent, weet
wel, dat de Koning dergelijke trucs niet uit
haalt.
Uit het in te stellen onderzoek zal trou
wens, hier ben ik zeker van. wel bljjken, dat
het niets dan verdachtingmaking is.
i Ik verklaar gaarne, dat ik bij den eerst-
volgenden Elfstedentocht weer zal mededingen
naar den eereprijs.
Een ontvoering.
Dinsdagmiddag werden aan den Loosduin-
schen weg bij de Fahrenheitstraat te ’s Gra-
venhage door drie personen met een rijtuig
drie jongens uit de rij der wandelende half-
weezen van het R.-K. gesticht Groenestein
gegrepen en in het rijtuig getild dat in vlie
genden ren verdween.
De begeleidende broeders waren zoo ge
schrokken, dat zij er niets aan konden doen
om de ontvoering te beletten; zij staakten
hun wandeling en keerden naar het gesticht
terug.
Terwijl de schippers H. Jasper en Heinenga
met hun schepen naast elkaar liggende in het
Boterdiep te Groningen aan boord van den
laatste met elkaar stonden te praten, gleed Jas
per eensklaps over boord, sloeg met het hoofd
achterover op het zwaard van het schip en viel
daarna op het ijs. Eenige oogenblikken daarna
was de man dood.
Groote brand te Amsterdam.
Dinsdagnacht is brand uitgebroken in de
loods van de maatschappij «Oceaan." De
oppervlakte waar de brand woedde, is 180 M.
bij 25 M. De inboud van de loods is copra,
tabak, olie, peper, meel en gummi, De schade
wordt geschat op 1 millioen gulden.
De brand werd om 4 uur ’s moigena ont
dekt door den portier, die rook uit de loods
- zag opstijgen. Eenige oogenblikken later
eze roogsto en gtonj i00(]8 jn ]jchte laaie. De brand is
-.. e vermoe<ie]ijk ontstaan door broeiing van vee-
buren kwamen in allerijl toesnellen en waren voeder Herhaaldek]k 8prongen vatea olie>
1 waardoor het vuur uiteenspatte. De brandweer
j tastte met 24 stralen op de waterleiding en
van de firma met 2 stoomspuiten het vuur aan. Zg zal
vrachtwagen nog wel eenige dagen werk hebben voor de
den rijksweg HengeloEnschede passeerde, smeulende massa is gebluscht.
werd hij onder Lonneker door een onbekend
zÜn geld °f zÜn leven eischte.
De knecht nam daarop een ijzeren sleutel en moeite gered. De schade wordt door zee-
een hevigen slag assurantie gedekt.
FRI
l
5
r
3
L
1
r
j
i
e
e
e
o
Q
il
I'
e
e
e
is
it
k
n
i,
a
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemelunier Oldepbaert en Noordwolde.
