Ilindeloopen en Stavoren.
Waarschuwing.
Naleving Arbeidswet.
1
I
Frysk Forskaet.
ZATERDAG 24 FEBRUARI 1912.
No. 9.
38ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
l
fke sjucht fen earmoed skier.
De Bakkerswet.
Het is er nog
af, dat de quaes-
nauw
men
k
Te
Ons is door een particulier vertoond een de N. A. Ct. gemeld:
in wer-
isens
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
Is inkeld for him seis rejael
Ik siz as ik dy sinten hie,
Dat ik der gans mear nut mei die
Sa ha ’k forline Snjeontojoun
Klaes Swetser yn ’e herberch foun,
De man forsüpt hast syn deihier,
Syn wyfke sjucht fen earmoed skier.
Och Klaes wêz net oer ’t greate yn noed,
Brük mar dyn eigen bytsje goed.
In widdou.
Mei de eagen op ’e kiste en bier
Lókt Hiltsje hooploas hjar yn ’t hier,
En seit: *0 Jan, hwet mis ik dy 1
’t Kin barre dat ik yn gjin jier
Sa’n goede man wer kry.«
Great lykje.
Klaes, efterlik fen leest en geest,
Klaude op in hege stoel,
Do waerd er sa fenseis moai great,
En dat wier krekt syn doel.
Hwet wier er bliid! Hy sei: «Hawar!
Nou bin ’k al aerdich greater, mar
Ik scil it strak as ’t slagget, doch
Ris kraniger bisiikje noch.c
Do klaude er op in hege berch,
En waerd - in reus Och né- in dwerch
Middels.
Bist siik, dan wirdst’ mei middels oei
Bist earm, dan wit nimmen in middel ta fielpe.
een HoogEdel Gestreng Kamerlid te Emmen
Het Kamer-recès biedt gele-
dochter, wierst’ mar hwet alder.«
«Bést dan kom in hjoed in wike ris wer.<
Goed ridskip.
Nidle, tried en fingerhoed
Breidsje passe dy sa goed,
Ast’ mei hjar dy rédde kinste,
Bist hwa oar» ek, net de minste.
Dus
Al hwa ’t syn bürman mei swartsel bismart,
Griemt ek syn eigen klauwieren moai swart.
Roppers.
Dat keakle mei sa’n lüd pohaei,
Dat sette sok in krop
Ik wachte al op in gouden aei
Mar ’t waerd in lege dop.
Goeddwaen.
Trochbliid wier Turk, hwet scoe 'r oars dwaen
As gau syn baes in poatsje jaen
Mar do *t hy dy hwet smoarrich makke
Joech dy *t Aid bist in skop dy ’t rakke.
Hwa hat it selde as dizxe houn
By minsken net ris onderfoun?
It is dochs wol hwet tige hird,
As goeddwaen ek yen kwea nomd wirdt.
Heech en leech.
Jan Bombast set in hoantsich krop
Sa yn it iepenbier,
Hwet bylket dy forgulde knop,
Op ’t gongelstokje fier
En op dat steile nekje stiet
Dat holtsje o sa heech;
Nou leau ik dat dit maklik giet,
Hwent sjuch dat holtje is leech.
Pas op dy seis.
>Jan Jildstra brükt syn jild forkeard,
Docht hy der goed mei Ommers neat 1
En Ryks misbrükt syn great kaptael,
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
een ander vertrek staande volle pan. Maar
Men zocht en vond
haar buiten leeg terug met een briefje
«Geachte Dames1 De chocolade heeft heerlijk
Tink er om.
For jild kin men: iten keapje, mar gjin sin
oan iten; medisyn, mar gjin sounens;
kamerasten, mar gjin frjeonen; boeken, mar
gjin forsten; in sêft bêd, mar gjin frisse
sliep; moaye hüzen, mar gjin gelokaller
hande forsetten, mar gjin inerlike willemacht
en oansjên, mar gjin wiere fredealle oppron-
kereye, mar gjin gnappens; in wiif, mar gjin
oprjucht goedmienen; in heel moai grêf, mar
net it libben.
Der wier wol rie for.
op los en speelt en dartelt, dat het een aard
heeft.
Maandagmorgen is hij voor het eerst naar
de Chr. School gegaan. Gebleken is, dat hij
vroeger wel wat onderwijs heeft genoten,
want de schrijfkunst is hij eenigszins machtig
Zondagmiddag bracht het echtpaar v. d.
Wiel, wier ongeveer 14-jarige knaap inder
tijd spoorloos is verdwenen, een bezoek te
’s Gravendeel. In verband met de zaak Koster
wilden zij, ofschoon haast zeker wetend, dat
deze hun kind niet was, zich toch eens over
tuigen van de mogelijkheid, of het hun kind
soms kon zijn. Het bleek de vermiste knaap
uit Zeist niet te zijn.
De autoriteiten te Beveren Waes zijn be
slist van meening dat Reinier Ko
kelijkheid de daar verdwenen Aug
is.
Bookende en pruimende st. «jeugd.
Uit Laag-Soeren (gem. Rheden) wordt aan
In de dorpsschool constateerde Maandag de
arrondissements-schoolopziener, dat in de hoog
ste drie klassen meer dan de helft van de
en pruimde. In
het eerste of laagste leerjaar rookten van de
i er drie, terwijl twee
ook pruimdenin het volgende leerjaar vijf
van de zeven, van wie er één pruimdein
het derde leerjaar eindelijk zes van de negen,
van wie er twee tevens pruimden. De ont
wikkeling van de leerlingen droeg van dit
misbruik de duidelijke sporen.
Inhoudsopgave van No. 7
van het Maandblad tegen de vervalsehingen.
Officiëele bevordering van den handel in
Krengenvleesch k in ons land. Vergiftige
haarmiddelen. Melkvervalschingen.
Nieuwe vervalsching van melk. Kunstzijde
uit melk. Gevaren bij het gebruik van
»restantjes« van conserven van visoh en
schelpdieren. Microben van weleer. De
invloed van koolzuur in limonades enz op
bacteriën. Tentoonstelling van zuiver voed
sel. Zaagsel-brood. Bier en wijn in
verband met cholera- en typhus-besmetting.
Vliegen en tuberculose. Miltvuur-in-
fectie. Typhus. Beri-beri en rijstvoe-
ding. Aatdappelkaas. Eieren en vleesch
van struisvogels. Conserveermiddelen in
gecondenseerde melk. (Slot.) Feuilleton
Een niet alledaagsch gebruik van de electri-
citeit. Nieuw materiaal voor kachels.
Bleeken van bankbiljetten in de Vereenigde
Staten Ter voorkoming van automobiel-
ongelukken. Het kweeken van aardappelen
met electriciteit. Vraagbord. Corres
pondentie.
Het drama van Spannenburg.
Bijzonderheden omtrent deze gebeurtenis
mogen wij bij onze lezers veronderstellen be
kend te zijn, waarom we kunnen volstaan met
de vermelding dat Mevr. E. Dinsdagmiddag
is begraven Wij vernemen dat aan ds. E.
was toegestaan bij die plechtigheid tegenwoor
dig te zijn, mits onder politietoezicht.
Ds. E. wenschte daarvan geen gebruik te
maken.
Er was groote belangstelling. Onder de
familieleden werden opgemerkt de moeder en
de zuster van mevrouw Ewoldt en de broers
van ds. Ewoldt.
Aan het graf werd het woord gevoerd door
ds. D. Zoete, van Lemmer.
De kinderen, 7, 4 en 2 jaar oud zijn door
de familie van mevr. E. in huis genomen.
Dinsdagmiddag vertrok de Justitie naar
Oosterzee, waar een uitgebreid onderzoek
werd ingesteld in de pastorie, die bewoond
werd door het echtpaar ds. Ewoldt.
Men brengt dit in verband met een loopend
gerucht van eene vroegere poging tot ver
giftiging.
Ernstige ontploffing te Groningen.
Te Groningen waren Zondagmiddag eenige
kinderen aan het spelen met een vat, waarin
benzine geweest was. Een hunner kwam op
de gedachte een vuurtje te stoken en bracht
een brandende lont van touw in het spongat,
waardoor een geweldige ontploffing ontstond.
Twee in de nabijheid spelende kinderen
liepen daardoor ernstig letsel op. Van den
12-jarigen H. Hunder werd het rechterbeen
verbrijzeld, terwijl hij ook een zware hoofd
wonde kreeg. Van den 8-jarigen Joh. Dage-
let zijn beide beentjes gebroken. Hij heeft
bovendien nog andere kwetsuren bekomen.
Beide kinderen zijn in 't Academisch Zieken
huis opgenomen. Hunder is kort daarop
overleden.
De roef van het in de nabijheid liggende
schip »Alberta«, kapt. Dost, werd geheel
vernield, terwijl ook een gat geslagen werd
in de houtschuur van de firma E. Veening.
De jongen die het vat heeft aangestoken,
is zelf ongedeerd gebleven.
Ongewenschte bezoekers.
Oosterlittens was jongedames-visite.
Rijkelijk werden ze getracteerd op den inhoud
van een chocoladeketel. Eindelijk was deze
leeg en men zou hem weer vullen uit de in
een i
1 de pan was verdwenen,
haar
praatje, in opgewondenheid, maar daarin heeft
uw geachte medewerker toch abuis, want ook
thans is mijn oordeel over deze zaak nog
I ongewijzigd.
«Dat ik bovenstaande inzend, is niet het
gevolg van eng provincialisme, want hoewel
ik een Fries ben, voel ik mij vóór alles
Nederlander. Trouwens de tijden, dat een
Fries een boertje werd genoemd, zijn voorbij
en de doorsnee Fries behoeft in beschaving
en ontwikkeling voor niemand onder te doen.”
De verloren zoon.
Het is er nog verre van af, dat de quaes-
tie opgelost is. of de in het ouderlijk huis
te ’s Gravendeel teruggekeerde Reinier Koster,
gedurende 12 jarenverlorengewaand.de ware
Reinier is. Niet, dat reeds gebleken is, dat
hij het niet is. Daarvoor zal nog ander be
wijsmateriaal bijgebracht moeten worden. Maar
de twijfel spreekt een ernstig woordje mede.
Er zijn zooveel psychologische quaesties
met dit geval verbonden, dat wel de
gelijk een ernstig onderzoek zal moeten vol
gen.
Dit zal zeer zeker ook wel geschieden,
vooral nu de justitie de zaak in handen heeft.
Omtrent den knaap zelf valt niet veel te
vermelden. Hij herinnert zich van zijn z g n.
zwerversleven nog letterlijk niets.
Maar levenslustig en vroolijk is hij wel in
haald (de wethouder H.)
innig leedwezen erkennen, de vastgestelde
spreekbeurt te hebben.... vergeten, en dus
ook de publicatie te hebben verzuimd. Onze
politieke grappenmaker moest ’s nachts in Em
men verblijven en kon den volgenden morgen
onverrichter zake wederkeeren. Waarschijnlijk
zal de secretaris der Lib. Unie zijn Drent-
schen collega-secretaris wel wat meer accura
tesse toewenschen
Plan 1913.
In verschillende plaatsen van ons land is
bezig met de voorbereiding van feest-
plannen in 1913, ter herdenking van het feit
dat het in dat jaar een eeuw geleden zal zijn
dat ons land het Fransche juk afschudde en
in verband met de feestelijke opening van het
Vredespaleis.
Gouden vyfguldenstukken.
Het L. N. meldt
Schreven wij dezer dagen, dat vroegere
plannen, om een vijfguldenstuk in te voeren
nimmer tot uitvoering gekomen waren, het is
thans gebleken, dat dit niet juist is.
De BURGEMEESTER van He-
melunter Oldephaert en Noordwolde,
waarschuwt hen, die nog niet
hebben voldaan aan art. 13 der
Arbeidswet, om alsnog onverwijld
in te vullen arbeidslijsten, vermel
dende aanvang en einde van- en
rusttijden tusschen den werktijd
en tevens daarvan afschrift te zen
den aan den Inspecteur van den
Arbeid le klasse, hoofd van het 9e
district der arbeidsinspectie te Gro
ningen.
Bijaldien hieraan niet wordt vol
daan, door de werkgevers, in wier
dienst voor hun bedrijf vrouwen
en jeugdige personen werkzaam
zijn, of in wier bedrijf 10 of meer
personen plegen te werken, zal dit
onvei mijdelijk strafvervolging en
boete tengevolge hebben.
Koudum, 22 Februari 1912.
De Burgemeester voornoemd
P. ERINGA.
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plowing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
gouden vijfguldenstuk met borstbeeld van
Koning Willem I, en van het jaar 1827.
Het is een handig geldstukje, iets dunner en
kleiner van omvang dan onze tegenwoordige mannelijke bevolking rookte
i centen. Het moet een zeer zeldzame munt het eerste of laagste leei
zijn. Of deze munten in circulatie zijn ge- zes mannelijke leerlingen
weest, dan wel of ze, na bij wijze van proef
geslagen te zijn, alleen als merkwaardigheid
aan particulieren in handen gekomen zijn,
kunnen we niet zeggen.
De gelukkige bezitter toonde ons ook een
tienguldenstuk van het jaar 1818. Deze
munt is minder zeldzaam. Te zamen zijn
beide stukken gewaardeerd op f 80.
De Elfstedentocht.
De heer J. Ferwerda schrijft thans in de
N. Bott. Ct. naar aanleiding van het verwijt
dat hij bij den Elfstedenwedstrijd een tactische
fout begaan zou hebben
«De oorzaak, dat ik op de Koning heb
1 gewacht bij aankomst in Workum, is hierin
gelegen, dat ik niet in staat was een gids te
bekostigen en daarom wel verplicht was, mij
aan den met meer aardeche goederen ge-
zegenden de Koning over te geven. (De
route StavorenSlotenIJlst is moeilijk zon
der hulp te vinden
«Op onzen tocht van Stavoren tot Sloten
is door ons, de Koning, Keizer, Swierstra en
ondergeteekende, de afspraak gemaakt, dat
we bij elkander zouden blijven tot Sneek,
terwijl de Koning en ik het wel goed vonden,
dat Keizer en Swierstra zich het eerst meld
den, respectievelijk in Sloten en Sneek.
«Vanaf Workum tot Stavoren, zoolang wij
tegenwind hadden, hebben wij de Koning steeds
achter ons laten rijden. Óp het Slotermeer
gmg hij er onverwachts met zijn gids van door.
«Ik heb me over deze handelwijze van de
Koning tegenover hem in afkeurenden zin
Bij den hoofdingang van het Gebouw der uitgelaten en, volgens schrijver van het na-
Tweede Kamer hadden gistermiddag twee praatje, in opgewondenheid, maar daarin heeft
Kamp.
«Ik ha al ris in loftbal en in lokomatief tsjin
elkoar op *e baen sjoen?»
>Soa? nou ho gyng dat?< menschen post gevat, die aan de binnentre-
’Nou, se wieren tagelyk op t ein.« dende Kamerleden een gedrukt adres over-
fen“e° trein?. P handigden, uitgaande van de Haagsche Neutrale
«Ja sjuch, dy lei ynpakt yn ’e begaesjewein.t bakkersgezellenvereeniging «Plicht® en waarin
wordt aangedrongen op afschaffing van bak-
kersnachtarbeid, afschaffing van Zondagsarbeid
en afschaffing van het lange werken in brood
fabrieken en bakkerijen.
De bestellers droegen ook borden met de
vraag: waarom nog langer nachtarbeid?
Sprekers lief en leed.
Men schrijft uit Drente aan de Stand.
«Gewapend met een respectabele porte
feuille met scherpe patronen stapte onlangs
«Ik ha oars safolle op dy net tsjin, mar uit den trein. Het Kamer-recès biedt gele-
sjuch, dou bist’ my in bytsje to jong for myn genheid de kiezers hier en daar eens op te
vroolijken. Wijl niemand aan ’t station was
ter afhaling, zocht de spreker op eigen gele
genheid een logement-vergaderplaats op. Daar
wist niemand iets van een vergadering en
vroeg men belangstellend naar Spr.’s naam
en kwaliteit. Antwoord: «Wel, ik ben het
i Kamerlid Roodhuyzen en moet hier hedenavond
spreken voor de Lib. Kiesvereeniging.
Het raadselachtig geval wordt opgehelderd,
als de secretaris der Lib. Vereen, wordt ge
haald (de wethouder H.) Deze moet tot zijn
zijn nieuwe omgeving. Hij fietst er dapper
■rstjelpe.
el ta hi
For de lytse bidler de koer.
Falsk silverjild en bankpompier,
Dat struit men soms yn ’t iepenbier
Dan alwer op ’e nye:
De sljuchtwei ljue net wakker thus
Mei baekpompier en silvergrüs,
Moat meast de skea belije.
In rike frek is in earme gek
Wêz mak tsjin elts bihalven tsjin dy seis.
r
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemelumer Oldepbaert en Noordwolde.
I
i
I tt,iu T3i
