Ilindeloopen en Stavoren.
Polderjonges.
ZATERDAG 9 MAART 1912.
38ste Jaargang.
No. 11.
Binnenlandsch Nieuws.
De Lanforhüzer.
Officieel Gedeelte.
I
D. W.
bocht.
10 cent per paard, te betalen. Zij wisten
To djür....! dat 's fêst in domme set?
For ’e boer en mannich oar’ mülk net,
Mar for de mind’re man is ’t skea.
Konk’rinsje en lean oan ’t hjoed de dei,
Héld’ net ’nóch rekkenskip dermei
Sadat dy, yn ’t oerfloedich gea,
Meast margerine brükt op ’t brea.
Hat soms’ in boer ek gjin bistean
Siz, komt dat fen det bekfol lean
Ef komt dat foart ut oare groun?
Is d’ ynkeapspriis fen 't lan mülk heech,
En ’e hier dertróch misskyn to dreech,
En kin dy tasten mülk ek soun
Fen boppen of troch ’n boerreboun?
'k Sei ommers al ’t is dyn skild net,
Det wer 't gjin Lord in bek op set,
Troch mind’ren wirdt nei binnen slein,
’t Is wier, troch 't djürte en it lean
Net yn forhülding ta elkoar stean’
Is mannichien alhiel forslein,
Nei jinsen, ennei ’t earmhüs tein.
Do leitst der hinne freed en from
Yn stille rêste, yn swiete slomm’
Dou witst ommers fen God gjin kwea,
Elkien ginst wol de mage fol.
Seist skiep in kij, in baergen wol.
In fen ’e widze oan 't hjar dea,
Ginst dou elk minske in stiikje brea.
Koes’t skrieme aide «Fryske groun,®
Hwa wit ho mannich trien er roun
Om jildwolf mei syn wreede kloer,
Fen ’t nédichste datst dou bringst foart.
De mind’re man unthêlde moat?
As dy al 't leed troch d’ieren foer,
Roun mülk de sé troch triennen oer.
Ynljeave Md’ «Fryske bertegioun.®
Werk ’k boarte, in iens myn widze stoun,
Oan dy in frjoenen, 't lést Far wol
Mei 't each op ’t wiif in op myn bern,
Moat 'k fier fen dy om wiik omsjen,
’k Héld op oars,jimme snappe 'twol
Wirdt my it moed hwet al to fol.
Noch ienkear yet. Farwol!
Een raar soort bal.
Jan is student en zal voor eenige weken
bij zijn ouders gaan logeeren. Jan heeft wel
eens last van geldgebrek en weet zich dan
te redden door iets te brengen naar »ma
tante®, soome Jan®, den »Berg van Barm
hartigheid®, «achter de schuine deur® of
hoe een lommerd al meer mag heeten.
Thans dienden overjas en zwart costuum
echter te worden ingelost. Zoo geschiedde
dan ook den avond voor zijn vertrek uit de
universiteitsstad. Toen werd vlug de koffer
en den volgenden morgen toog Jan
Rountóge op ’e rêch en skouders
Fen in rouwe poldergast,
Oan gjin minjend herte koestre,
Net in mem dy 't op him past;
Hompen, stompen, doarmjen, swalkjen,
Nei min waer net om to sjen:
En de biddelsek ta widze
For it earme polderbern.
Rinnen leare, skimpen leare,
Ear ’t it noch goed prate kin;
Bidljen leare, narjen leare,
Flokken, skelden net to min;
Oan in Mem to tankjen hawwe
Scil it gjin bisef fen ha;
Yn in keet omtjirge en sliepe
Ont it moarnstiid-op wer ta.
’t Jild fortsjinne yn 'n hele wike,
Yn in heale nacht fortard.
Oars gjin doel as mar allinne
Inkeld hwet er wykliks bard;
Sonder God en godstsjinst libje,
Bea en tank is him as tsjêf,
By ’t forstjêrren hoop noch fieling,
Sonder triennen by it gref.
Dochs de kleur noch op ’e wangen
Fen de beuker wol yn tier:
Dochs de glimk noch om ’e lippen,
Fait it wirk ek noch sa swier;
Foartdrild, oandreaun sonder skoftsjen,
Rêste onder ’t strieën tek,
Hwent ien hoop bistrield de herten:
Snein wer büsjild gjin gebrek.
Altyd doarmje yn ’e frjemte,
Nearne hat er honk en hüs:
Wille kin er fen gjin berntsjes.
Ljeafde wachtet him net thus,
Mei de koer wer op ’e skouders,
Swabbert hy troch stêd en lén:
Kin er wirk noch wirklean fine,
’t Libben freget ondersten.
Op syn Mde dei tokwine,
Krom fen rimmetyk en jicht;
Op twa krukken lietsjes sjonge
Mei de wrevel op 't gesicht,
Fen gjin frjeon en sibben bystien,
For syn klacht gjin iepen ear;
Einliks yn in heabult stjêrre
For in oar gjin ballêst mear.
Yn ’t Easten, yn it Westen
Binne heidnen sonder mear,
Yn ’e frjemte steane Lieders
For hjar Heger heildoel klear,
Mar yn 't lytse Nederlantsje
Sjucht men hjir ek heidnen Och
Frjeonen heelje earst hjir de wounen,
Hwent hjir binne er ek genoch!
FRISO.
F Ar wol 1 ynljeave Aid »Fryske groun,®
Troch o! sa folie, oan dy forboun,
Mei’n frége, ho scil ’k it iinsen ha,
Driuwt my de breastriid by dy wei,
En ’t grimmich spoek «de Aide dei,®
Oer seeën hinne fen komsa,
Nei fierre frjemde l&nnen ta.
O! ’k wit wol dat is dyn skild net,
Dy groun sa bütenwenstich fet,
Dat «Fryslün® der’t ’k fen skiede moat,
En det ’k mei hert en siele min,
Jowt mear den m’ er foriite kin.
De grounstoffe fen ’n protte güd,
Komt ut dyn fette boaijum foart.
Fen büter, bólle, brea en tsiis,
En tiige bést, dat tsjügt de priis
Fen alles, ta oan ’t hjoed de dei;
lerdappels, eartten, beantsjes, moal,
Seis woartels, raepen, sipels, koal,
Jild-priissen der is d* ein fen wei,
Binne fierst to djür 't roait nearne nei.
maar weer op. maar nu ook betalen.® Het
woonwagenkereltje betaalde, ging er met het
paard van door, maar schreeuwde: «Wij zul
len het je betaald zetten
Korten tijd daarna kwamen vijf mannen en
een vrouw opzetten, met revolvers gewapend.
Op korten afstand volgden nog twee mannen,
elk met een geweer. Het scheen, of ze het
geheele huisgezin van Schenkel wilden dood
schieten. De caféhouder deed alle deuren op
slot. Het woonwagenvolkje schoot driemaal.
Daarna vertrokken ze. Ze vertrouwden blijk
baar de zaak niet op klaarlichten dag.
In de richting Assen zijn ze weer op reis
gegaan.
Aanbesteding.
Bij de te ’s Gravenhage gehouden aanbe
steding van het spannen van telegraafdraden
tusschen Sneek en Workum, WorkumWarns
en Stavoren enz. was de laagste inschrijving
van G. W. Boltje te Heerenveen met f 2688.
Verzwaring zeedijk Moddergat—Wierum.
Gedep. Staten van Friesland hebben goed
gekeurd het besluit van volmachten der Con
tributie Zeedijken van Westdongeradeel,
waarbij het dijksbestuur wordt gemachtigd de
werken tot verhooging, verzwaring en verbe
tering van den zeedijk van de Oere tot Wie
rum onderhands te gunnen aan J. A. Schrale
te Wains en M. H. van Meekeren te Hinde-
loopen voor f 115.400, welke aannemers bij
de publieke aanbesteding bij vergissing het
laagste hadden ingeschreven voor f 105.500.
De overige inschrijvingen bij de publieke aan
besteding waren alle boven de begrooting.
Bijna gestikt.
Maandagavond ontstond er groote opschud
ding in «Flora® te Amsterdam, doordat de
boeienkoning Morton door iemand uit het pu
bliek zoo stevig gebonden was, dat zijn kracht-
stukje. n.l. zich losmaken, terwijl hij aan de
galg hangt, mislukte. Bijna was Morton er
het leven bij ingeschoten, want toen men de
mislukking ontdekte, was hij reeds bewusteloos
en moest losgemaakt worden.
Het publiek protesteerde heftig.
Ongeluk.
Maandagavond had te Dedemsvaart een
ernstig ongeluk plaats. De schoorsteenveger
E. Nuis, op weg naar huis en nog slechts
ongeveer vijf minuten er van verwijderd, werd
door de laatste tram naar Zwolle overreden.
Opgenomen met afgesneden been en diepe
wonde in het achterhoofd, werd hij oogen-
blikkelijk met de daar wisselende tram naar
Dedemsvaart overgebracht, waar hij bij aan
komst bleek overleden te zijn.
Het ongeluk had plaats te midden eener
zware bui met diepe duisternis en op een
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
WORKUM brengen ter kennis van belangheb
benden, dat op Maandag den Isten April 1912
nieuwe leerlingen
kunnen worden toegelaten tot de VEREENIGDE
BURGERSCHOOL (Hoofd de heer B. Jonkmans.)
Aangifte bij het Hoofd der School.
Workum, den 5 Maart 1912.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
T. M. ten BERGE.
De Secretaris,
A. de VRIES.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
Uitbreiding werking Ongevallenwet.
Het Nederlandsch Verbond van Vakver-
eenigingen zal binnenkort een adres aan den
minister van Landbouw zenden, waarin zal
worden verzocht de werking van de Ongevallen-
i wet uit te breiden, hoofdzakelijk met betrek
king tot de uitkeeringen en tevens aangc-
I drongen zal worden, die categoriën van ar
beiders in de wet op te nemen, die er thans
nog buiten vallen.
Veehandel met Relgië.
Hieronder volgen de bepalingen, waaronder
de Nederlandsche melkkoeien en drachtige
vaarzen slechts in België worden toegelaten
1. De dieren voor den invoer bestemd
zullen moeten vergezeld wezen van een ge
tuigschrift uitgegeven door den burgemeester
der plaats van herkomst, waarin deze ver
klaart, dat sinds 30 dagen het mond- en
klauwzeer niet in zijn gemeente is voorge
komen. Dit getuigschrift moet bij aankomst
aan het grenskantoor aan den veearts worden
ter hand gesteld.
2. De dieren worden bij aankomst door
den veearts onderzocht, daarna zullen zij door
een bad van 20 tot 30 centimeter diep kalk-
water moeten gaan. Bovendien kunnen nog
andere ontsmettingsmaatregelen worden toe
gepast, zoo de veearts dit noodig oordeelt.
Daarna worden de dieren opgenomen in de
quarantainestallen, waar ze onderzocht worden
gedurende den tijd van 10 tot 14 dagen.
3. In geval van opsluiting zal deze maar
mogen ogeheven worden na bijzondere be
slissing van den minister, gehoord den inspec-
teur-veearts.
4. De kooplieden en hunne plaatsver
vangers zullen slechts in de quarantainestallen
mogen komen, als zij de voorzorgsmaatregelen
in acht nemen, f— J— -*- J!~
geoordeeld.
Deze voorzorgsmaatregelen zullen bij den
ingang der stallen aangeplakt worden. Alle
overtredingen van deze bijzondere voorzorgs
maatregelen zullen gestraft worden volgens de
wet van 30 December 1883.
Sanatorium Joure.
In het volks-sanatorium sHerema State® te
Joure zijn gedurende het jaar 1911 verpleegd
geweest 137 patiënten.
gepakt
huistoe.
Den morgen na zijn thuiskomst ging Jan’s
moeder den koffer uitpakken teneinde onder
en bovengoed eens te kunnen nazien.
Toen de overjas haar in handen kwam be
merkte ze op den kraag een kaartje met
nummer vastgespeld,
«Jan, wat is dat voor nummer?®
«Datmoeder? Dat 's o ja, dat is,
weet u, ik ben ’n tijdje geleden naar, naar
een bal geweest, ziet u en daar gaf ’k
natuurlijk aan de vestiaire m’n jas af en toen
is dat nummer er op gespeld
Even later had moeder een zwarte pantalon
te pakken, en daar zat zoowaar ook een kaartje
met nummer aan vastgespeld.
«Zeg Jan® vroeg ze met een strak ge
zicht «wat voor soort van bal was dat?®
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Thans verblijven daar 57 patiënten, n.l. 31
mannen en 26 vrouwen.
Met ingang van 1 April a.s. treedt als
Hoofd der huishouding op mejuffrouw W. van
der Veer te Pingjum.
Kustvisscherjj.
Men schrijft uit 't Westen van Friesland:
Met de kustvisscherij bezuiden en benoorden
Harlingen is als elk jaar om dezen tijd een
begin gemaakt. Die visscherij duurt tot medio
Mei en heeft in hoofdzaak ten doel haring
vangst. Verreweg het meerendeel der haring-
visschers is lid van de in 1902 dooi ruim
100 visschers opgerichte coöperatieve vereeni-
ging «Friesche Vischhandel® te Harlingen,
wier Directeur van 't begin der oprichting of
I tot nog toe is de heer J. de Blauw te Har
lingen.
Dat de inkomsten der leden al wisselvallig
kan zijn blijkt al te duidelijk uit het verschil
over de tijdvakken Februari-Mei 1910 en 1911.
Bedroeg het totaal van de vischverkoop in ’t
eerstgenoemde tijdvak ruim f 41600, in ’t
voorjaar 1911 kon juist f 15000 besomd
worden door ’t zelfde aantal visschers. Vol
moed gaat men elk voorjaar weer in zee.
Bezuiden Harlingen leggen vele kustbe
woners zich van Juli tot diep in den herfst
toe op het z.g. zeewierdrogen.
Te Zurich heeft men in 1908 eene ver-
eeniging «coöperatieve zeegrashandel” ge
vestigd.
Het product «zeegras” drijft aan de kust
in de zomermaanden aan, men haalt bet op
het droge en spreidt het uit over de vrij
sterke basaltglooiing en laat het in hoofd
zaak door lucht en zon drogen.
Dat ook deze omzet nog al iets beteekent,
blijkt uit het feit dat in het zomerhalfjaar
is gedroogd ruim 401000 KG. of ruim 8000
pak van 50 K G., hetwelk alles door 43 leden
is bijeengebracht.
In den loop van 1911 zijn 336403 K G.
verkocht voor f 9311.12. Op 1 Januari j 1.
was nog aanwezig 150000 K.G. Het gedroogd
zeegras wordt in hoofdzaak uitgevoerd naar
Berlijn, verder o.a ook naar Hull, Lille
(Rijssel in Frankrijk.)
Mond- en Klauwzeer.
Te Wons is de besmettelijke veeziekte
mond en klauwzeer geconstateerd bij een hok-
keling, ’t vorig jaar nog kalf en toen wellicht
niet aangetast geweest. De hoeve van den
betrokken boer is opnieuw van 't gebruikelijk
kenteeken voorzien en zij wordt bewaakt.
Een schadepost voor velen in zooverre de
veehouders in de gemeente Wonseradeel hun
vee langs eerlyken weg niet meer naar België
kunnen uitvoeren, waarvoor een verklaring
van den betrokken burgemeester geëischt wordt
dat in de gemeente geen mond- en klauwzeer
meer voorkwam
Ook een middel!
In de Raadsvergadering van Barneveld werd
door de leden voorgesteld om een verordening
te maken, waarbij de maximum-snelheid voor
auto’s werd bepaald.
Toen de voorzitter vroeg of iemand wist
aan te geven, hoe de snelheid precies gecon
troleerd moest worden, zeide een der leden
dat hij het ’t beste vond, dat elke automobi
list uitstapte, en zoover de kom van het dorp
zich uitstrekt, vóór den wagen bleef loopen.
Dit voorstel werd echter niet aangenomen.
Brutaal woonwagenvolk.
Dinsdagavond kreeg het dorp Uffelte bezoek
van eenige personen in twee woonwagens, die
daar overnachtten. De beide paarden worden
gestald bij den caféhouder Schenkel, die uit
medelijden met de dieren het was slecht
weer dat toestond. Den volgenden mor
gen, bij het ophalen der viervoeters, hadden
- - de eigenaars niet veel trek, het stalgeld, zjjnde
door den veearts noodig 1 - r
Schenkel te bewegen, water te halen en na
men in dien tusschentijd de paarden van stal.
Op straat lachten zij den caféhouder uit, roe
pende «sjouw maar water!®
Schenkel antwoordde: «Welnu, hou je cen
ten, maar je krijgt hier nooit weer paarden
gestald. Hiermede zou het zaakje afgeloopen
zijn geweest, ware het niet, dat een der paar
den los kwam en weer op den stal van Schen
kel toeliep. Deze zei toenHaal je paard
FRIS
I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemelumer Oldephaert en Noordwide.
t
