r
WOUTER.
ZATERDAG 27 APRIL 1912.
38ste Jaargang.
No. 18.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
I
g
n
h
n
I
van
ie
in
1.
3.
e
d
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
e
a
v
i.
e
a
a
n
e
n
n
n
st
*n
te
:e
n
i van den pro*
cureur-gcneraal bij het gerechtshof te Leeu
warden, welke college heeft bevolen dat ds.
Ewoldt, beschuldigd van
De Emmabloem.
Het blijkt, dat het Emmabloempje in vele
plaatsen van ons land goed gekocht is, zoodat
de tuberculose-bestrijding daar wel bij zal
varen. Te Leeuwarden wordt de opbrengst
geraamd op f 1357, te Harlingen op f 200,
te Sneek op f 210, in Smallingerland op
Bezoek aan het paleis
Revue der troepen in het kamp
Déjeuner in het paleis te Ver-
De zaak-Ewoldt.
Omtrent de gevangenneming van da. Ewoldt
wordt uit Heerenveen gemeld, dat de arrestatie
geschiedde op telegrafischen last
genomen
Men acht het noodig, dat de arbeidsvoor
waarden in de sigarenfabrikatie worden ver
beterd, doch is van oordeel, dat een dergelijke
verbetering alleen mogelijk is bij verhooging
van de verkoopprjjzen van de s garen. Men
heeft daarom besloten, tegen Dinsdag a.s de
besturen van den R. K. Patroonsbond van
Tabaks- en Sigarenfabrikanten te’s Hertogen
bosch en de Vereeniging van Sigarenfabrikan
ten te Eindhoven uit te noodigen tot een
conferentie om te trachtten te dien opzichte
een gemeenschappelijke regeling te treffen.
Op die conferentie zal worden voorgesteld,
De BURGEMEESTER der Gemeente Heme-
lumer Oldephaert en Noordwolde brengt ter
openbare kennis dat door hem eene vergadering
van den Raad dier gemeente is belegd op Zater
dag 27 April as„ 's voormiddags 91/2 uur ten
gemeentehuize te Koudum.
Koudum, den 23 April 1912.
De Burgemeester voornoemd,
P. ERINGA.
Punten van behandeling'.
Notulen.
Mededeelingen.
Benoeming leden en boekhouder Burger
lijk Armbestuur Hemelum.
Voorstel inzake den aanleg van wegen
WarnsStavoren.
uur.
Duurdere sigaren!
In een Dinsdag te Utrecht gehouden ver
gadering van het dagelyksch bes uur van het
Verbond van Vereenigingen van Sigarenfabri
kanten in Nederland is, nadat vooraf een
langdurige bespreking was gehouden met de
afgevaardigden van de vier arbeidersorganisaties
Driftig.
Maandagnamiddag bevond zich een jongen
op een stuk bouwland aan de Nieuwe Koe-
koekstraat te Utrecht. De eigenaar, die 'm
daar snapte en meermalen last heeft van
jongens uit die buurt pakte den knaap
beet en gelastte dezen, dat hij het land sou
verlaten, door over een sloot te springen.
Die sloot nu was tamelijk breed en het jonge-
mensch had er heel weinig zin in, om den
sprong te wagen. De landeigenaat greep den
knaap daarop beet en wilde hem over de
sloot gooien. Maar zóóver bleken *s mans
krachten niet te reiken.... de jongen kwam
niet aan den overkant terecht, doch wel mid
den in de sloot. De jongen kon zich zelf
niet redden en moest de hulp van den man
inroepen, die hem te water had geworpen.
Het publiek dat een en ander had gezien
was zóó woedend op den landbouwer, dat
men hem te lijf wilde gaan. Politie moest
er aan te pas komen om den man in be
scherming te nemen. Deze zal nu wel ge
leerd hebben dat men z’n eigen rechter niet
mag wezen.
Maandagavond viel een 14-jarige jongen
bij het spelen op een schuit aan de Maurita-
en is ver-
fierder ten ’noar oustiene, koe de sinne syn
striellen op ’e groun krije, der waerd it paed
ek fryhwet better. W’outer roan as in hazze
en ear ’t er der om tocht wied er op it <»in ten
’t bosk en stie er toar in Md ridderkastiel.
De flapbrêgge wier ophelle en in wide grêft
laei om it kastiel.
Wouter sette syn petsje hwet efteroer, gyng
tsjin in beam oan stean en stimde de fyoele.
Do bigyng hy to spyljen en song in lietsje der
by. It wier in ferske, dat syn mem him leard
hie, do ’t er noch as lyts bern op hjar skette
siet. Kleijend sloerken de toanen troch de loft.
Ynienen rammelen de groue kjettingen, de
brêgge waerd del litten en in moai oppronke
edelknaep wonk mei in wite büsdoek, dat de
lytse spylman by him kom me moast.
Wol op 't skik roan Wouter oer de brêgge
en knem op it plein. De edelknaep tierde him
by in brede stiennen trep op nei in keamer ta,
dy ’t mei kostlike tapiten bihongen wier. Yn
in greate briedstoel siet in élde hear mei griis
bird, in gouden kjetting om ’e hals en in plom-
hoed sonder rénne, mei greate pauwefearren
forsierd, op ’e holle. In greate wynhoun lei de
man for ’e foetten, in sierlik dier, datfreegjend
syn baes oanseach, do ’t de lytse spiler en sjon-
ger ynkaem.
Nést de ridder, hwent dat wier de élde hear,
lei yn in sikestoel in bleek jong famke mei
pikswart hier en greate goedlike eagen. Hja
wier yn ’t blau flewiel klaeid, dat wyt bi-
stikke wier.
Foar hjar op ’e tafel stie in koerke mei
v.- jn panne mej ütsocht moaye
teffens in glês fol swiete wyn.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post f 0 65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
twee te Surhuizum, de derde te Surhuisterveeu
wegens het onder Surhuisterveeu openlijk met
vereenigde krachten geweld plegen tegen per
sonen, tengevolge waarvan RapkeWijma is dood
gestoken, den postbode Tjeerd Kamstra een
wonde is toegebracht en de fietscape van
Gerrit de Vries is beschadigd. Geëiecht
Rinze 10 jaar, Sjoerd (recidivist) 8 jaar en
Frelerik (recidivist) 6 jaar gevangenisstraf.
De rechtbank heeft Woensdag het in de
eerste plaats ten laste gelegde (openlijke ge
weldpleging met vereenigde krachten) niet be
wezen verklaard, maar beklaagden veroordeeld
Rinze, wegens mishandeling, den dood tenge
volge hebbende, tot 6 jaar gevangenisstraf,
Sjoerd, wegens mishandeling, bij herhaling
van misdrijf gepleegd, tot 2 jaar en 8 maan
den gevangenisstraf, en Frederik wegens op
zettelijke en wederrechtelijke beschadiging tot
2 jaar gevangenisstraf, met last tot invrijheid
stelling van Sjoerd en Frederik.
Elfstedentocht per flets.
Thans is de route voor den op Tweeden
Pinksterdag te houden elfstedentocht per rij
wiel als volgt vastgesteld
Bolsward, Harlingen Franeker, Dokkum,
Leeuwarden, Sneek, IJlst (Sneek), Sloten.
Stavoren, Ilindeloopen, Workum, Bolsward.
De A. N. W. B heeft steun toegezegd eu
looft voor zijn leden, die den tocht volbren
gen, een zilveren herinneringspenning uit.
Alle deelnemers, die hem volbrengen, krijgen
een herinneringsmedaille
Vele rjjwielfabrikanton sympathiseeren met
dezen tocht on hebben financieelen steun toe-
gezegd.
De duur van den tocht wordt berekend op
12 uur.
een commissie te benoemen en ook overleg te
plegen met de Vereeniging van Sigarenwinke
liers. Daarna zullen gemotiveerde voorstellen
worden gedaan aan de aangesloten vereeni
gingen, vervolgens zal, zoo spoedig mogelijk,
een nieuwe vergadering van het verbondsbe-
stuur worden gehouden.
Ansjovis.
Men meldt uit Lemmer d d. 24 April
Het staat er met de ansjovisvisscherij gun
stig voor. De berichten luiden over ’t geheel
goed. Telegrafische berichten hier heden ont
vangen, luiden als volgtMedemblik gemid
delde vangst 1200; Stavoren gem. 2500;
Laaxum gem 3000 Hindeloopen gem 2000
Nieuwediep geheele vangst afgeloopen nacht
40.000 stuks
Engelsche Zaterdag.
Te beginnen met 1 Mei zal ten stadhuize
te Amsterdam voor de ambtenaren ter secre
tarie de Engelsche Zaterdag» worden inge
voerd. De bureaux worden dan te één uur
gesloten. De ambtenaren zullen daarentegen
op de gewone dagen een half uur langer blij
ven, en dus in plaats van te vier uur, om
halfvijf eindigen.
De maatregel geldt voor de maanden Mei
tot en met October en wordt bij wijze
proef genomen.
Moord Surhuisterveen.
In de zitting der rechtbank te Leeuwarden
van 10 April hebben terecht gestaan: Rinze _w rr
K., 20 jaar. Sjoerd K., 27 jaar en Frederik kade te Amsterdam te water
v. d. V., 25 jaar, allen arbeider, de eerste dronken.
blommen en in panne mei ütsocht moaye
fruchten en teffens in glês fol swiete wyn.
It fammensbern skynde net sa wakker by hjar
süpenboltsje to wêzen. Hjar hénnen leinesleau
yn ’e skette en hja seach sa mankelyk, dat
Wouter meiljjen mei hjar krige.
»Myn ienichst bern dat ik ha” sei de élde
ridder, nei ’t er Wouter dach sein hie, myn
Idske is siik. 1T“‘ ’’j - -y-
minske is yn steat om hjar ris oan ’t laeitsjen
fn Irrnan IV ha rlp halfp fpn mvn iilrl wnl nan
’e dokters tasein as se myn famke fen hjar
kwael geneze koene. Mar omdoch. Wostou.
myn jonge, ris effen for hjar ophelje? Dou
sjongst’ en spileste der niis sa moai. Sjong
hjar ek ris in liet foar.
Wouter stnek een pear kear oer de fyoele.
En der gyng it hi one. Hy song fen de dagen
üt syn bernejierren, fen de klinte, der ’t heit
en mem libben en fen de Ijeafde der ’t syn
élden him mei minden. De hearlikste toanen
waerden der by üt ’e fyoele helle.
O syn liet klonk sa moai en ear ’t hy *t üt
hie siet Idske al mei beide hénnen for de eagen
en bigyng tige to skriemen. Forheftich sprong
de ridder üt ’e stoel, Wouter mirk it en waerd
tige kjel.
«Ongelok! Hwet hast’ nou dien?< róp de
ridder. »Idske skriemt en dou seoest’ hjar hwet
opfleurje.
Mar it famke seiLit him stil gewirde heit I
Syn sjongen is my sa oangenaem. It jowt my
triennen en ’t nimt my in pak fen it hert.
Tagelyk seach se Wouter oan, glimke min of
mear en frege him of er noch net in stikje
sjonge woe.
»Jawol,« sei Wouter. En dalik sette er wer
yn mei spyljen en sjongen. Nou prize er de
natür yn ’t moaije maitiidskleed, de sinneskyn,
it blauwe himeldak, de swietrook fen de blom
men en it sjongen fen de fügels.
En ek yn it hert fen de jongfaem waerd it
klear en helder. It swiersettige swichte, hja
krige in sêftrea yn ’e wangen en bigyng hjar
noflik to flellen.
En elkenien prize de lytse sjonger en wier
bliid mei *t frelle Idske sa moai wer opknapte.
Wouter moast der op it kastiel bliuwe. Men
makke yn ’e toor in keamerke for him ré, de
élde hear klaeide ’m yn in kostlik habyt en learde
’m hynsteriden en mei léns en spear, mei pyl
en bóge omgaen. Faek ried hy troch it bosk
en song dan it heechste liet. Ek barde it faek
dat hy mei Idske nést him op ’e falkejacht
gyng.
Wier Wouter by hjar, dan wier Idske altyd
tige op ’e trie. Foaral jouns, as heit en dochter
yn ’e hirdshoeke sieten en Wouter de lieten üt
syn bernejierren song, bounse hjar hert fen
libbensnoft.
Do ’t de ridder forstoar erfde Wouter it
kastiel eu trouwde mei de frjeonlike, sêftaerdige
frelle Idske.
Ut vNeue Marchen von der Tante Emmy.f
FRISO.
For de bern.
Der wier ris in jonge, dy ’t nimmen mear
op ’e wréld hie dy ’t fen him hélde. Heit en
mem wieme forstoarn en broerren en sisters
hied er net.
Hy hie in moaije stimme en song sa prach-
tich, dat de minsken him alles wol jaen woene
hwet er nedich wier. Hy hie dus gjin gebrek.
Op in kear, dat de jonge gjin acht sloech op
it paed dat er roan, wier hy njunkelytsen fier
yn *t bosk op tolénne komd. En it waerd
donkerder oan. De beammen stiene sa ticht
nést elkoar, dat se haest yn elkoar bitiisd rek
ken en men koe mar amper troch de tikken
en blêdden in heel, heel lyts stikje fen de
blauwe loft sjen.
De jonge seach in hele boel blauwe lögjes
om him hinne hoepeljen en lyste, gledde slan
gen krüpten oer syn foetten. Soks bied er
Doch noait sjoenmar dochs waerd er net bang
en stapte woltomoed fierder.
Hookstrooks foei ien fen de lytse Ijochtsjes
del op ’e groun; do sloech in donkerreade loge
yn ’e hichte en der spatten fonken yn ’t roun,
haest lyk as er by in fjürwirk wol fen dy
potten oustitsen wirde.
Wouter stie der by to laeitsjen. It wier sa
moai dat fjurke, sa kemyk, dat hy er syn
eagen net fen oudraeye koe, En wylst hij der
sa stiif yn seach mirk hy yn dat fjür in man
op, dy ’t barnde sonder to forbarnen.
In lange, fjürreade bird hinge him oan ’e mil
ta en gleon hier hied er op ’e holle. Boppe
syn bosk bier strielle in skitterjende kroane
mei edelstientsjes bisetten.
Der bigyng de gleone fjürman to praten.
>Ho komst’ hjir yn myn bitsjoende krite,
drysten divel? Hwa hat dy myn wenplak
forredt
Wouter glimke en sei»Ik song en fluitte,
roan fierder en fierder en kaem op ’t lést, sonder
it to wollen, op dit plak.«
>Dou likest in fleurige kwast to wêzen. Nou,
ik scil dy neat oufélïe myn jonge, .la* my
mar in hén. Hatst’ fen dyn libben gjin kwea
bidreaun, dan is dyn üre fen ütkomste net fier
mear ou.<
Sonder de minste bangens joech Wouter de
man syn rjuchterbén en do lukte dy him nei
him ta. Mar it fjür lette de hén en fingers
süver neat. Ja, it durre net lang, do wiei( er
gjin fjür noch fonke mear to sjen. Nou stie de
gleane man as kening, mei in greate mantel
om, foar de forbouwerearre jonge. Wouter
mirk, dat it hier en bird, dat niis as fjür like
nou sa wyt as snie wier.
>Dou bist in baes jonge en net for in dearót
bange sei de kening wol op ’e trie. »Dou hatst’
in hele set dien; in oansjênlik man rédden. Ik
wier ienris in machtige foarst. Mar ik makke
misbrük fen dy macht. Yn ’e oarloch naem ik
fiifbondert man kriichsgefangen.
Hjar kening stjürde my in knoarre jild en
bidde en smeke my om ’e ginst hjar los to
litten. Mar ik liet hjar yn in büs opskoattelje
en forbarne. Malle gau folge de straffe op dy
eveldied. Ik waerd hommels hjir yn ’t bosk
fierd en om my hinne wier alles fjür. It barnde,
mar ik forbarnde lykwol net. Op it stuit, dat
in onskildich bern it paed nei dit plak ta foun
en sonder frees nei myn troane gyng om my
de hén to jaen, scoe ik ontsjoend wêze. Nim
as lean dizze fyoele hy joech Wouter it
ynstrimint oer »dy scil dy gelokkich meitsje.”
Gean der de wréld mar fleurich mei troch en
tink foaral ris oan him derst’ im fen krige hatste.
Do ’t er dat sein hie sakke de éld kening
yn inoar en die de eagen ticht. De straffe wier
forroan; hy koe rêste for iwich.
Wouter foei op ’e knibbels del en bidde in
poaske for de forstoarne. Do sleepte er him
nei in laeye, naem de kroane fen de holle, bi-
dobbe it lyk onder takken en blêdden en lei de
mantel en kroane der wer op.
Nou stapte er fierder. In hele boel logjes
dounsen om him hinne en wiisden him de üt-
wei fen it bosk. En der *t de beam men hwet
in de sigarennijverheid, het volgende besluit
moord op zijn vrouw,
zal terechtstaan voor de rechtbank te Heeren
veen, met last tot zijn onmiddellijke gevangen
neming
De rijks veld wachter Veldhuis vond ds. E.
I niet in de pastorie te Oosterzee, maar arres
teerde hem te Echten. Hij was naar Lemmer
geweest om bij den rijksontvanger het hem
nog toekomende traktement te halen. Per
rijwiel reden de veldwachter en ds. E., die
geboeid was, naar Heerenveen, gevolgd door
den majoor der rijksveldwacht Bijkerk van
Lemmer. Toen de politie ds. E de boeien
aanlegde, zeide deze: «Moet dat zoo?«
Het plan van ds. E moet zijn geweest met
zijn zuster weder de pastorie te gaan be
wonen.
Ds. E heeft 8 dagen tyd om tegen de be
schikking van het hof in booger beroep te
komen.
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr.76-78, Amsterdam
f 270.341/2, te Amsterdam op ruim f 4800,
te Rotterdam op f 3700, te Utrecht op on
geveer f 1600, te Leiden op f 960, te Delft
op f 1200, te Haarlem op f 3729, te Gro
ningen op f 1752, te Gouda op f 422 55, te
Zwolle op f 425 69, te Schiedam op £608.16,
te Ede op f 82, te ’s-IIage op ruim f 6000,
te Middelburg op f 260, te Kampen op f 350,
te Deventer op f 710, enz.
Koninklijk bezoek aan Parijs
Volgens de Gazette de Hollande is het pro
gramma van het bezoek van H. M de Ko
ningin en Z. K. H. den Prins der Nederlan
den aan Parijs in hoofdzaak als volgt samen
gesteld
Zaterdag 1 Juni: Vertrek van Het L>o
omstreeks 8 uur. Aankomst te Parijs, via
Luik, omstreeks 5 uur.
Bezoek aan president Faillières op het
Elysée. Ontvangst van het corps diplomatique.
Galadiner op het Elysée. Galavoorstelling in
de Opera.
Zondag 2 Juni: In den voormiddag gods
dienstoefening in de Oratoire-kerk. Receptie
op het stadhuis Déjeuner in de Nederlandsche
Legatie. Rijtoer in het Bois de Boulogne
Galadiner in het ministerie van Buitenlandsche
Zaken.
Maandag 3 Juni:
te Versailles,
bg Satory,
Bailies.
Terug naar Parijs.
Vertrek van Parijs te 4 uur. Aankomst
te Brussel te 8 uur, waar Z. M. de Koning
x x r. der Belgen H. M. zal komen begroeten.
N?.aLdn>LblP_m,??1fet’:.gAin Aankomst op het Loo te 11
to krijen. Ik ha de helte fen myn jild wol oan
Snlrfarfi tacain ac ca mvn tamlra fan hinr
'r
L
I
I
I
2.
n
i
r
je
je
sn
is
sn
d.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemelumer Oldepbaerl en Noordwolde.
Ilindeloopen en Stavoren.