Ilindehiopen en Stavoren.
r
In hounsk-praetsje.
38ste Jaargang.
ZATERDAG 6 JULI 1912.
No. 28.
Binnenlandsch Nieuws.
Y
b
Tot plaatsing van adv. en
valsche njks-
V
FRISO7
tot 5
I
hare spraak
niet buiten gevaar.
kort bij bakker P.
De dader, Willem de Groot, uit Sneek, is
ter beschikking van de justitie te Leeuwarden
gesteld.
in beschonken toestand op straat om eveneens
nomen, 1
gebracht,
kear to nimmen, en der seit er fen. dat sokke
Sokke ljue, sei er, binne yn ’e regel sa, seis
bier, om efter ’e sinten to kommen, sprekke en
jy nou mei sok in mispunt bigjinne? Scoe men
gjin brette hounefotsjes fen him meitsje? En
hwet foarbyld jowt er oan syn jonges, as men
leauwe moat dat de iene houn de oare ful
makket. It kwea wol üt him seis al graech
oan leare, en men kin in sliepende houn to wek
ker meitsje, dat mocht Doede ek wol betinke
mei it each op syn healwoechsene soannen.
Ik scil net sizze dat dy bern uteraerd sa for-
keard just binne, mar och, men wit wol ho ’t
it yn sokke hüshéldingen der sahwet om ta
giet, it wol graech ris hounje. Forearst is der
gjin rjucht bistjür, it tsierd der meielkoar yn ’n
oar om as hounen en katten en nimmen isoaes.
Ontsach for hjar heit ha de bern neat, hwet
gjin wonder is, en noch doar Doede fen syn
brutale jonges kleije; »men wirdt faek fen yens
eigen hounen biten.Hwa scoe der de measte
skild oan ha, tinke jimme? Né, se scoene him
oars net léstich wêze as ’t hjar sa faek net
hoechde to bigrutsjen om hjar eigen mem, mar
ho giet it nou in houn fjuchtet it fülst op syn
eigen hiem. It is om mar rjuchtüt to sizzen in
hüshMding sa ongelokkich as ’t kin.
Fammen mei it jimme ta in warskóging wêze.
Nim noait de feint dy ’t graech in slokje mei
ta man, hwent o wé, dy 't ienris oer 'e houn
is komt ek grif oer ’e stirt, en dan scoe sa’n
houlik jimme komme op to brekken as de houn
is op Pinkster-Maandag 1913 bepaald. Maat
regelen zullen worden getroffen, waardoor het
gedeeltelijk ontaarden van den tocht in een
wedstrijd wordt voorkomen. De prijs (het
foarsichtige ljue in dea houn de bek tabine.
Sokke ljue, sei er, binne yn ’e regel sa, seis
süpe se tomük as muzen en dan mar yn ’t iepen
bier, om efter ’e sinten to kommen, sprekke en
preek je en mei boekjes sütelje oer en tsjin de drank.
s Siuunc na. to ..o. vu* oa. wl
in hountsje. De boaze tonge seit wol it keal moat nedich slachte wirde.
vier kieken, door deelnemers aan den Elfste
den rijwieltocht op j.l. Pinkster-Maandag, is ge
wonnen door den heer A. T. Visser te Leeu
warden.
Er waren vier inzendingen. De jury hier
voor bestond uit de heeren H. Eisma en van
Hoogen Stoevenbelt te Bolsward en den heer
A. L. Lorié te Sneek.
Hoe de verdachte tot zijn daad is gekomen,
- Wellicht
het hardvochtig op
treden van den vader tegenover vrouw en
kinderende verslagene was bij geen van syn
kinderen geliefd.
In hoever er van eigen belang van den
zoon, die zijn vader in de koperslagerij zou
opvolgen, sprake kan zijn, is niet te zeggen.
Het onderzoek der justitie is nog niet ge*
eindigd, ook is het onderzoek van den maag
inhoud van den verslagene nog niet afge-
loopen.
Doodslag.
Eergisteravond 9 uur is de omstreeks 30-
jarige stoker van den misthoorn van Asperen
te Hoek van Holland door zekeren S. aldaar
met een mes in den buik gestoken. De sto
ker was bijna onmiddelhjk dood. De dader
is geboeid naar ’s Gravenzande gebracht.
Ken jeugdige uitbreker. die njet ver
Een ongeveer 12-jarig boefje, dat door de
politie te Breda Maandagavond tijdelijk in een i
cel was opgesloten, wist zich door een lucht
koker daaruit te werken en is toen over 2
daken geklommen. Daarna liet hij zich op
een open plaats langs de afvoerbuizen van de
dakgoten naar beneden glijden. Zijn vrijheid
was echter van korten duur, want de bewo
ners waarschuwden de politie, die den jeugdi
gen uitbreker weer mee nam naar het bureau.
Een overrompeling.
Maandagavond hebben ongeveer 20 mannen
getracht het magazijn van een rijwielhandelaar
op de Stadhouderkade te Amsterdam te over
rompelen.
Twee bedienden van bedoeld magazijn, waar
onder de boekhouder, beweerden, dat zij reeds
sedert October 4910 eigenaar van de zaak
zijn. De eigenaar ontkent dit, en om zijn
recht te bewijzen, heeft hij de twee bedienden
uit zijn dienst ontslagen. Daarover verstoord,
Doede plicht folie to sizzen: »ik bin gjin
houn oer in slok.t Der wol hy dan net mei
sizze dat er ’n super is, flj né, dat lang net,
allinne mar hy is fen dat tinne spul sa bang s
(net) as
dat er net in dei foarby giet as Doede is wer
fen 't hountsje biten, mar och ho giet dat, as
men in houn slaen wol. is er altyd in stok to
finen, mar Doede kin him fiks seis frijpleitsje
mei to sizzen dat er in bytsje selskipswiet is.
Dus dat scil dan ek wol wier wêze, hwent
Doede kin him seis dochs it bést. Mar wit jy
ho ’t it giet, der 't ien houn tsjin oanpisset der
dogge se it allegjerre en de iene seit de oare
nei dat Doede in süper is. Op in hountsje
droef fljucht sok in lasterwird it gea troch en
derom is Doede yn koarten bikind as in bonte
houn wirden, en syn eare en goênamme is de
bocht omgien fensels, hwent dat giet sa, folie
hounen is des hazzes dead. Lykwol Doede
steurt him net folie oan dy praetsjes, hwent
hy tinkt sa, lit se mar oer my roppe en geile,
it rekket my de kalde klean net en ’t moaiste
is wolblaffende hounen bite net. Sadwaende
is Doede noch alle jounen stèfêst yn ’e uTrije
Romers® to finen. En treft er der bygefal ris
in aerdich ploegje nei syn sin, dan kin er it
net oer syn hert bringe om der twisken üt to
brekken. Men moat bylje mei de hounen hwêr
't men mei yn 't bosk is, seit er dan by him
seis, alwer om him seis skjin to praten. En
krekt salang er in dübbeltsje yn ’e büze hat
ommers, men fynt gjin spek yn in hounenêst
bittert Doede troch. Rom yn ’e dübbeltsjes
sit er meast ek net, hwent sjm Jortsjinjen itjpek.
komt trochstrings ek nat folie, hy hat in mier
oan arbeidsjen as de houn oan in pak bruijen.
Men seit wol, wer pimpelt dy fint dochs altyd
fen wei, mar dat skynt hwet ta to fallen. Hy
libbet sahwet op sjouwtsjes en sneupt troch in
dei alles ou en och, in rinnende houn fangt
sachs hwet. Mar derom net, Sjut syn wiif
klaget wol ris dat se in hounelibben by him
hat. Ja, it snijt by Doede en Sjut mar al to
faek hounehier, It moat yen ek wol om Sjutsje
bigrutsje. Hwet hat se oan sa’n kearel? Altyd
is er op ’e flitter, oerdei forearst al en jouns,
sa ’t we sein ha, is er ek noait thus to finen.
Hy kin ’t net by hjar üthalde, ’t is krekt oft
er thus in houn gizeljen sjoen hat. En as er
al ris for in kear yn hüs omhinget dan is er
tsjin hjar ek noch mar frijhwet hounsk en
noartich. As Sjutsje him om in hantaest wirk
for hjar freget dan is ’t »ik bin dyn houn nett,
of: vkommandearje dou de houn en blaf seis.t
En dan kin dy smoarge kearel ek noch mar in
lieten dezen nu beslag leggen op een deel
van den inventaris. Over de rechtmatigheid
van dit beslag zal in rechten beslist worden.
Ten einde zich nu in het bezit van de zaak
te stellen, trachtte de boekhouder Maandag
avond zich met geweld in het huis te neste
len. Tegen halfzeven kwam hij met 20 man
plotseling het magazijn binnen. Doch de
eigenaar vroeg en verkreeg politiehulp, en na
een kloppartij werden de overrompelaars uit
het huis verwijderd. Eenigen werden gearre
steerd.
Diefstal op een postkantoor.
In het postkantoor te Rotterdam beeft een
diefstal van een belangrijk bedrag plaats ge
had. Door het openstaan van een loketraampje
van het bureel postwissels heeft de dader ver
moedelijk gelegenheid gehad een greep te
doen in het papieren geld, op het oogenblik
dat de chef van die afdeeling van zijn werk
geroepen werd door een telefoonoproeping.
Nader meldt men dat het bedrag van het
gestolene f 7000 bedraagt.
Kwartjesvinders.
Twee beruchte zoogenaamde kwartjesvin
ders, één uit Amsterdam en één uit Rotter
dam, zijn te ’s Gravenhage door de politie
gearresteerd, onder verdenking een Duitscher
een bedrag van 100 mark te hebben afhan
dig gemaakt.
Verschrikkelijk
In de Oost-Peterstraat te Arnhem woont
een vrouw ’wïer'man \Affr verlaten heeft en
sedert eenigen tijd in Duitschland verblijf
houdt. De vrouw houdt kostgangers om in
haar onderhoud te voorzien. Een paar dagen
geleden weid deze vrouw een kind geboren
en nu zou een buurvrouw Zondagavond de
kleine ten doop houden. Op den Hommel-
ingeworpen. Een matrijs
L. Ct.
Een jeugdige uitbreker.
Wagenaarstr. 105.
De vervaardiger, iemand van onutreeka
gevangenisstraf ondergaan wegena het misdrijf
van valsche munt. Hij werd eergiatermiddag
in de woning in de Wagenaaratraat gearrea-
teerd. In het privaat werden bij een huis
zoeking een achttal valsche rijksdaalders ge
vonden en in beslag genomen. Vermoedelijk
had de man ze er even voor zijn arrestatie
en eenig gereedschap
werden eveneens door de recherche meege-
nomen.
Mede stelde de politie een onderzoek in
een meubelmakerswerkplaata in de Geelvinck-
steeg, waar de «fabriek® van de valsche rjjka-
daalders moet gevestigd zijn geweest. Ook
hier werd eenig materiaal in beslag genomen.
De vergiftiging te Renkum.
Men meldt ons uit Arnhem
Inzake de vergiftigingszaak te Renkum kan
het volgende worden medegedeeld
De tegen den verdachte Jan Teunisaen, den
19-jarigen zoon van den ten gevolge van ar
senicum vergiftiging overleden koperslager,
aangevoerde bewijzen waren van dien aard,
dat hij zijn ontkenning niet kon volhouden en
ten slotte toegaf arsenicum te hebben gedaan
in de koffie, welke zijn vader zou gebruiken.
Hij had een week te voren rottenkruid ge
kocht dit in water geweekt en een deel van
het aftreksel gegoten in de koffie, welke voor
zijn vader was gereed gezet. Het overblij
vende rattekruid begroef hij in den tuin, waar
verschillende personen hem bezig zagen en
waar de politie het later opgroef.
Toen de koperslager van de koffie dronk,
maakte hij tegen zijn vrouw de opmerking
wat smaakt de koffie vreemd. De vrouw heeft
toen van de koffie geproefd, is onpasselijk ge
worden, doch ondervond geen nadeelige ge
volgen.
De toestand van Teunissen werd ernstiger
en een geneesheer werd geroepen, maar deze
constateerde geen vergiftigingsverschijnselen,
hoewel de patient zeide: ik geloof dat se
mij vergeven hebben®. Eerst des avonds na
het overlijden werd vergiftiging geconstateerd.
De verdachte heeft getracht de schuld van
de afschuwelijke daad op zijn zuster te schui
ven, maar aangetoond is, dat deze absoluut
speeld had. Een kostganger sloot de deur
en wilde niemand inlatenhet kind werd nu
bij een medelijdende buurvrouw ondergebracht,
om wanneer de gemoederen wat waren gekal
meerd aan de moeder te worden teruggegeven.
Ongeluk.
Aangaande het ongeluk, waarbij de dienst
bode van den bakker P. te Hommerts door
na
der bekend geworden, dat knecht en meid
beiden 17 jaar oud zijn en wel vaker gekheid
met elkaar hadden. Toen de knecht op zijn
vraag: »zeg eens, dat ik niet durf® tot ant
woord kreeg: «je durft niet®, schoot hij, niet
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post f 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elks
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Van Asperen en vrouw zaten rustig voor
huis; van Asperen speelde op de harmonica.
Een der buren, zekere 8., verveelde dit en
vroeg met het muziekmaken op te houden.
A. ging echter met het spelen door, zoodat
8. ten slotte zoo woedend werd, dat hij A.
met een mes doodstak.
De verslagene is een zeer oppassend man, de
dader een zenuwlijder.
Valsche munters gearresteerd.
De Amsterdamsche politie is er eergister-
middag in geslaagd de hand te leggen op
drie personen, die verdacht worden van het
vervaardigen en uitgeven van
daalders
In den laatsten tijd werden zoowel te Am
sterdam als elders met name te Haarlem
mermeer en Zaandam valsche ryksdaalders
uitgegeven Het spreekt van zelf dat de
recherche op haar qui-vive was, en eergisteren
zag zij haar moeite beloond. Zij arresteerde
op straat twee personen, een uitdrager en een
meubelmaker, die verdacht worden de valsche
rijksdaalders te hebben uitgegeven. Boven
dien mocht het haar gelukken den vervaardi
ger van de valsche rijksdaalders in hechtenis
te nemen. Dit bleek eveneens een meubel
maker te zijn, die bij zijn zwager, den gear
resteerden uitdrager, inwoonde in perceel
wetende, dat de buks geladen was.
Dr. Donker te Heeg, die den kogel niet
gewaar kon worden, was van meening, dat
was doorgedrongen.
De getroffene, die niet aan hare spraak
heeft geleden, bevindt zich thans in het St.
Anthony-Ziekenhuis te Sneek onder behande
ling van den heer dr. Bouma.
Rijksveldwachter Postma aldaar heeft de
buks, die door den knecht weggestopt was,
in beslag genomen.
De toestand van de verwonde, genaamd - a
Trijntje Zijlstra, afkomstig uit Tirns is nog aandeel heeft m de vergiftiging.
Ze woonde nog maar -
is met geheel duidelijk geworden.
is zij toe te schrjjven aan het hard
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WÖRKUM.
schen weg trok de buurvrouw de aandacht
van een surveilleerend politieagent; de man,
die zelf huisvader was, zag spoedig dat de
vrouw het kind ondersteboven droeg, en ver
der ziende, bemerkte hij, dat de vrouw stom
dronken was en het kindje reeds een blauw
gezichtje vertoonde. De agent en de zich om
het geval verzamelende burgers spraken hun
afkeuring uit; het kind werd de vrouw ont-
waarna zij naar een politiepost werd
om haar roes uit te slapen. Met
de kleine toog men naar de Oost-Peperstraat
en hier bleek, dat Bachus een groote rol ge-
neat to goed sinneget dan is’t mar by heech en by
leech, »sok fretten is goed om der hounen en
katten mei to forjaen, dat wol ik net ha.®
wol, in goed miel mei er as de houn de woarst.
Sa’n earste rakkert, sa’n tsjonkert net. Ha ’k
tofolle sein as ik siz dat it yen om ’t wyfke
bigreatsje moat. Hja sjucht er dan ek üt as j
mei koarten, de hounen om hjar bylje scille,
nou dan is se mar üt it lijen wei, scoe men
sizze. Altyd mei sa’n dronkelap om to topjen
en der earmoede by boppedien, dat is hjar net
to forgunnen. Hwent fen earmoede praet, ik
siz it jimme dat der faken by hjarren de houn
yn 'e pöt is. Sjutsje is in kras minske, nou
bliuwt sadwaende it spil noch in bytsje yn ’e
ioegen, al wirdt er wol fen dy hüshalding lekke
dat it er der bwet rüch ütsjucht, ik siz mar
it is mei balstjürrige hounen kwea hazzen to
fangen en ik kin ’t my net bigripe ho 't dat
minske mei sok in kearel, dy ’t wol liket dat
er foar de hounen faun is, hjar der noch sa
goed troch slacht. Mar fensels it ein scil syn
lést drage as hy sa fol héld, dat is wol oan to
sjen. Domenij woe, al tiiden lyn, Doede ta better
ynsjen biwege en redte him dochs sa perfoarst
oan om de drank alheel stean to litten, mar is
’t in aid houn kwea blaffen to learen, noch
minder is *t fêst om 't dy ou tolearen. By
Doede skynt it tominsten glêd onmooglik to
wêzen. Mar lit him sé noch ris hwet oanhMde,
tink er ris om dat it him bikomt as de houn
de woarst. Hy scil yn ’e kolonjes of yn ’t
tichthüs tolanne komme. En dan moat er net
tinke dat de houn dy 't him biten hat him ek
wer geneze scil. Né, dan is ’t to let en dan
scil er him seis forwite, en neibirou krije net
min. Lykwol nimmen hoecht to mienen dat hy
dat seis ek ne* oankommen sjucht. Ja hy
sjucht it heelwol yn, mar sa lang as er noch
sahwet syn gelikens fen soarte om him hinne
hat, mient er steune to meijen op it sprekwird
pder binne mear hounen dy 't Blom hjitte.z
Hy is 't net allinne dy ’t tofolle priuwt en as
er al ris in fodskoering fen de iene of oare
kriget dan spytgnysket hysoch it is de iene
houn leed, dat de oare yn 'e koken sjuchtt en
dan makket hy him seis wys dat men him syn
fleurich eintsje libbet binidet. Dy stumper net
Ouskafïers laket er üt as dy biweare dat elk
nedich sa foarsichtich wêze moast it noait ien-
Koninkl\jk bezoek.
Heden Vrijdag brengt H. M. de Koningin
een bezoek aan de Veenkoloniën in Groningen.
Met een eigen trein arriveert H. M. te Stads
kanaal. Achtereenvolgens wordt Onstwedde,
Musselkanaal, Valthermond, Mussel, Wester-
wolde, Vledderveen, Tange, Nieuwe Pekela,
Oude Pekela, Veendam, Muntendam, Zuid-
broek, Sappomeer, Hoogezand bezocht, dan
terug naar Veendam, door Wildervank naar
station Stadskanaal.
Het bezoek duurt van 9 uur voormiddags
uur namiddags, dan vertrekt de trein
lyks Sjutsje ris hwet op ’e tafel bringt dat mynhear naar het Loo.
Een tweede rywiel-elfstedentocht.
- De commissie voor den elfstedentocht per
Hwent howol hy der net for yn e beage hingje rijwiel, zetelende te Bolsward, heeft besloten, I
zich permanent te verklaren. De tweede tocht,
waarvoor reeds vele aanvragen inkwamen, 1
Later in den avond verscheen de commensaal
in beschonken toestand op straat cm eyenc"”"
i door de politie te worden ingerekend.
boekwerk »Ons Land« uitgegeven door den A
N. W. Bvoor het inzenden van de mooiste
VIPr IfiplrAn dnnr rlfiAlnooiara aan ilnn
een schot aan den hals werd getroffen, is
1
i
Safolfe as: It is net om my, sei de houn, mar
7.7 _7„7-. .7 7. Hwetmoat
In faurhv rriat aa Dmiila ia war
FRISO
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Worknni. Ilemelumer Oldephaert en Xoordwokle.
1 L - ,i. lil -R-—
r.n aan Kin ay smoarge Kearel ek noch mar in u unmiuuago, uau «wurai, ue uew
hele boel noaten op ’e sang hawwe. As byge- j bet hooge gezelschap weer over Assen
