Bwa men foar bat.
Ilindeloopen en Stavoren.
Stremming van de
Scheepvaart.
1
ZATERDAG 3 AUGUSTUS 1912.
38ste Jaargang.
No. 32.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS der Gemeente W ORKUM,
brengen tér kennis van belangheb
benden, dat het scheepvaartverkeer
langs het provinciaal vaarwater >de
diepe Dolte< alhier, op 5, 6, 7 en 8
Augustus 1912, wegens het verrich
ten van herstellingen aan de Bagij-
nebrug,
gestremd zal zijn.
Workum, den 27 Juli 1912.
Burgemeester en W'ethouders
voomoemd,
T. M. ten BERGE.
De Secretaris,
A. de VRIES.
m
FRISO
im
Tot plaatsing van adv. en
r
)te
Enkele
iur
mr
ree
en
ds
en
en
im
Jf-
rekke of as alheel sonken
en
eer
im
md
1
te
de
7
de
ver
>ok
•ug
ite
te
ele
^je
an
ke
u-
ro-
aar
Ze
de-
ke;
te
G
irt.
s J
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURG!! Zoon
te WÖRKUM.
I
ie-
te
te
en
zv
it-
tje
tra
ms
te
be-
sn-
en.
sel
ich
bet
er
en
ijk
iet
Üf;
eel
tje
ste
lar
ag
ar.
eer
er.
en
-je
n-
•ta
ais
ke
ier
te
!th
•us
zv
?a.
)p-
'jr
rd-
;en
de
iet
vat
Ier
Dan is er noch in soarte omgang dy ’t min-
sken treffe kin, en dat is noch wol de ineriikste,
de heechste forkearing dy ’t er bistean kin. It
is dy, hwer *t de sielen elkoar moete.
Gevoeld te hebben hoe een ziel, uit de oogen sprekend,
Uw ziel ontmoet, die zij haar tweeling zuster heet
Gemaakt te hebben wat de zaligheid beteekent,
Die trouwe vriendschap liefde heet
Dat maakt het leven schoon
En is ’t ek net suver wier Der ’t de sielen,
dat is, it djipste, it ynerlikste, ta elkoar komme,
skip en Ijeafde, der ontstiet ien idejael, ien
hwent der komt men ta de doar fen ’t hert
yn, om it sielelibben der fen binnen goed to
trochgrounjen, om it gemoet, de gedachten, de
stimming fen elkoar kennen to learen. En
nammensto moaijer, riker, forhevener en djipper
scil it libben der troch fen wearskanten wirde.
Sa spitich, dat minsken dy ’t jieren lang mei
elkoar omgyngen, dy ’t daegliks elkoar sprekke
koene, op ’e lette of misskien noait elkoar’s
sielen foun hawwe.
FRISO.
Programma Rykslandbouw winterschool te
Leeuwarden.
Het programma van bovengenoemde school
is verschenen en wordt aan belanghebbenden
op aanvraag gratis toegezonden door den
directeur dezer school de heer O. R. Brinkman.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
Mar sjuch der ris ien hinne stoartskaven, dy I
rint dan yn ’e bermen, dan sloffelt er yn ’t hyn-
stepaed lans en by gelok ek ris op it goede
spoar, allegjer sonder der seis om to tinken,
sonder dat er seis wit hwer ’t er rint. Hwet
forman is dat?
O, dat is in man der ’t gjin styl yn sit. Hy
is for goede en forkeade dingen fetber, al nei ’t
it treft. Hy is onselstannich. swak en sonder
fêste wille. Sa binne er safolle ek biwegingen
nei willekeur en der onder nimt it skrift in
fornaem plak yn, omdat der it tinken en fiellen
tige yn ütkomt, dy ’t gearhingje mei de waerde
fen de minske. Foarbylden for ’t gripen, dy
’t dizze wierheid gidurigen bifêstigje.
We komme yn in frjemd plak, hawwe onbi-
kende ljue om us hinne ho is ’t nou sa nuver,
dat we ynienen mei ditze hwet op hawwe, en
dat we dy al daedlik net rjucht lije meije
Sjuch, dat komt suver fensels.
We krije foart in gefoel, ut immens gesicht, v. t e
syn eagen, ut syn stimme en hele holding, mei d,er ontstl,et ‘n fen fortrouwen, fen frjeon-
hwa we t to dwaen hawwe. Komt men better
op ’e gleed, of Ijeaver leart men him neijer hbbensdoel. Der wirdt m eachslach forstien,
kennen, dan scil ’t blike dat us earst yndruk
wis wier, of dat we fier mistakseard hawwe.
Dit warskowt yen dat men net al to gau mei
in oardiel klear wêzze moatte, hwet noch mar
al to faek dien wirdt.
Mar dat de earste opfetting fen immen letter
faken bifêstige wirdt, leit heel wol yn ’e reden.
De kinst om üt in hênskrift immens aerd, syn
kerakter en eigenskippen te bipólen, en dat bi-
oefene troch de ljue dy ’t fen dy kinst stüdsje
meitsje, is griif net sonder wearde. Hwent twis-
ken üs tinken, fielen, üs ynerlik gemoets-libben
en us üterlike holding leit net in breed paed,
duedliker sein: üs ynerlik libben komt wol ris
troch us üterlik hinne skinen.
»’t Is him wol oan to sjen,« »men kin ’t
fen fierren wol oan him sjen,« sizze we faek
en ek mei rjucht.
Sjen dy man de dyk ris lans rinnen, hy stapt
'e, gaelwei mei gehke lange trêdden en wisse
stappen foart. It is in man üt ien stik, der sit
haldfêst oan him, hy is selstannich en wis.
We geane in poas om mei minsken, en dan
rekket men elkoar wer bjuster, ek al mirken
we, dat er genegenheit twisken hjar en us wier.
En howol de omstannichheden it sa biwirkje,
it is wol ris spitich dat elk fen us wer syn
eigen wei giet. Der hawwe onder dy koart
kennen learden faeks güds sitten dy ’t wol
weardich wierne om fierder dwaen mei hjarren
to balden. Mei oaren sette we de kinde en
frjeonskip foart, sadat men tiidlings omgang mei
’n oar haldt. En dat is aerdich. Moat wol in
minske by tiden mei him seis allinne wêze,
allinne wêze doare en wolle, it bliuwt dochsek
wier, minsken moatte forkeare onder minsken.
Oars lydt it gefaer dat men in ienling, dat men
ienselvich wirdt.
Yn ’t libben mei in oar en twisken in oar
yn leit in berch fen opfieding en ontwikkeling
dy ’t yen foarmet, en tellens in berch fen sels-
kennes en minskekennis.
Fensels, men moat tasjen, mei hwa ’t men j
omgong het. De iene kin de oare better mar
ek helte minder meitsje. Troch de omgang is
de iene frijhwet edeler wirden en heecher komt
to stean, mar der tsjinoer is ek mannichien der-
troch yn ’e bidelte rekke of as alheel sonken
misskien.
vrij bevoegde zijde, dat de inkomsten
Zondagavond reeds de uitgaven dekten,
bewaarheidt.
Branden.
Te Wormerveer heeft Maandag een zware
brand gewoed, waarbij vier groote graanpak-
huizen van de firma Wessanen en Laan een
prooi der vlammen zijn geworden. Hoewel
met een dertigtal spuiten gewerkt werd,
waaronder drie stoomspuiten, kon men slechts
met groote moeite ’t vuur meester worden.
Zelfs is een gedeelte van de houten kade
langs den Zaanoever verbrand. De schade
beloopt honderdduizendenenkelen schatten
haar op 500 000 a. 1 millioen.
Te Oosterzee brak Dinsdagavond ten-
de gevolge van hooibroei brand uit in de boe
renhofstede, eigen aan en bewoond door den
I heer C. Kooij onder Kooisloot. De schuur
met hooi, waarin diverse boerengereedschappen
waren geborgen, werd een prooi der vlammen.
Door het krachtig optreden der spuit van
Echten bleef het woonhuis gedeeltelijk gespaard.
Alles was verzekerd bij >Neerlandia< te
Scheveningen.
Geen muziek in café’s.
Volgens de nieuwe Harlinger politieverorde
ning mogen in vergunning- en verlof-localitei-
ten geene muziekinstrumenten gebruikt wor
den, zonder schriftelijke toestemming van den
burgemeester. Verschillende caféhouders, die
een dergelijke permissie aanvroegen, bekwa
men een afwijzend antwoord. Voor enkelen,
die in het bezit waren van vrij kostbare mu
ziekinstrumenten, beteekende dit een groote
schadepost, zegt de Hart, Ct.
In verband hiermede hebben 13 caféhouders
zich tot den raad gewend, met verzoek het
desbetreffende artikel zoodanig te wijzigen,
dat het laten spelen van een muziekinstrument
weer worde toegelaten.
Ongeluk.
Dinsdagmorgen had ten huize van dr. C. V.
Nïeuwenhuijzen, aan de Oude Gracht te Ut
recht, een droevig ongeluk plaats. Het 10-
jarig zoontje was n.l. bezig een vlieger op te
laten op een plat aan de achterzijde van het
huis. De jongen liep daarbij achteruit en,
niet uitkijkend hoever hij aldus gaan kon,
Hwa ’t roust en groust is merkt men gau,
Hwa ’t seaft en goed is desgeliken,
En hwa ’t forstênnichst is, ei nou,
Dat docht ek by de tiid lans bliken
Hwa ’t earlikst is, dat scil men hjoed
Of moarn of oermoarn onderfine.
Mar hwa ’t de fromste is fen gemoet.
Lit dat faek libbenslang net skine.
Dizze wirden fen in wiis man en tige yn ’t
salt bibiten, kamen my okkerdeis yn ’t sin en
brochten my er ta om hjoed ris in praetsje to
halden oer minskekennis. Om der oer mei ’t
begjin to bigjinnen scille we ’t earst efkes ha
moatte oer üs seis; nammentlik: selskennis.
Fen de iere moarn ont de lette joun, dei yn
dei üt, jier yn jier üt, geane we mei üs seis om.
En derop to seil to gean scoe men for fêst oan-
nimme kinne, dat wy njunkelytsen üs seis bi-
sonder goed kenne. Mar dochs scil it faken
bliken dwaen dat wy üs seis noch lang net
goed, né, net heal kenne.
De omstannichheden meitsje de minske, seit
men, mar like wier as dit is ek, dat de om
stannichheden üs for it earst merke litte, hwa ’t
we binne fen aerd en ynnerlik.
De omstannichheden bringe faek talinten,
kreften en oanliz, mar soms ek mispassen, on
deugden en swakkens oan ’t Ijocht, dy ’t we
net by üs seis forsküle wisten.
We falie üs seis hjoed ris mei, moarn wer
tige ou. We sjenne of to beech of to leech by
üs seis op, al mei fen dy beiden it earste faker
foarfalle, it léste kin ek wol ris barre.
»Ken dy selss, of to minsten, slear dy seis
kennene is üs net forgees foarhMden, mar dat
jildt wol for elkenien.
Wy moatte us yn us seis ontdekke. Mar it
bart al to faek ta us skea en skande, en ek wol ta
us nut en nocht, dat in oar us yn us seis fynt.
Ho better wy us seis kennen leare, ho mear
selskennes as we opheine, safolle to mear ek
ikkerje wij gedachten, gaven en gemoetsgesteld
heden op by us seis.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. tlemelumer Oldepbaert en Noordwolde.
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Het bevat een uittreksel uit het reglement
voor de Land- en Tuinbouwwinterscholen,
Ministeriëele beschikking betreffende het
schoolgeld, eischen van toelating, plan van
lesuren, Leerplan, Boekenlijst en Huishoudelijk
reglement.
Concours van gemengde koren te Sneek.
Woensdagmiddag werd te Sneek in de
Buiten-Sociëteit een nationaal Concours ge
houden van Gemengde Koren, uitgeschreven
door de afd. Vreemdelingenverkeer.
De uitslag was als volgt:
Afdeeling A. Koren, die nog geen prijs
hadden gewonnen.
Ie prijs xLooft den Heere» te Heeg met
98 punten, 2e prijs ^Zanglust® te Tijnje met
89 punten, 3e prijs »Euterpe« te Akkrum
met 80 punten.
Afdeeling B. Koren, die reeds een prijs
hadden gewonnen.
Ie prijs »Harmonie« te Noordwolde met
119 punten, 2e prijs »Brocópe« te Oldeberkoop
met 113 punten, 3e prijs »Gemengd Koor<
te Knijpe met 107 punten, 4e prijs »Osanna
in Excelsist te Leeuwarden met 106 punten.
Van allo oorden uit Friesland was men aan
gekomen om dezen wedstrijd bij te wonen,
Een moedig meisje.
Dinsdagavond riepen eenige kinderen, die
aan den hoek der Wolwevershaven te Dord-
recht aan het spelen waren, dat er een te
water was gevallen. Gelukkig kwam juist
de dertien jarige Jansje Bouman aanfietsen
Zij zette haar rijwiel tegen een bank, trok
haar mantel uit en zag dat het ongeveer
zes jarige zoontje van D. in de haven lag.
Het was hoog water en dus zeer diep. Het
knaapje spartelde nog, doch draaide zich al
spoedig op zijn rug en zonk weg. Jansje
Bouman was direct te water gesprongen en
slaagde er in het kind te grijpen. Zij bracht
het al zwemmende tegen den kant aan; er
waren menschen te hulp geschoten en de
drenkeling werd voorzichtig met een haak
opgehaald en naar huis gedragen. Ook de
flinke zwemster werd op den kant geholpen
en ging naar huis. Het eigenaardige is, dat
het moedige kind de dochter is van iemand,
die zich ook reeds vele malen verdienstelijk
heeft gemaakt met het redden van drenke
lingen, den heer G. Bouman.
Bewaking der buitenwegen.
Naar de N. Crt. verneemt, ligt het in de be
doeling binnenkort de steden Amsterdam, Rot
terdam en Den Haag te beleggen met afdee-
lingen marechaussees. Deze afdeelingen zullen
voornamelijk bestemd zijn tot het verrichten
van politiedienst langs de grenzen en buiten
wegen der gemeenten.
Het behoeft wel geen vermelding, dat deze
maatregel ten goede zal komen aan
veiligheid, die, blijkens de herhaalde klachten
over kwartjesvinders, bevolking van woonwa
gens en wat dies meer zij, in de omstreken
dier steden veel te wenschen liet.
De nalatenschap van Alma Tadema.
Sir Laurence Alma Tadema heeft, naar
aan het Hbld. geseind wordt, een vermogen
van 58.834 pond sterling nagelaten. Zijn
beide dochters erven dit geheele vermogen.
Mochten zij echter overlijden, zonder kinderen
na te laten, dan vervalt het aan de Royal
Academy tot stichting van een Alma Tadema-
studiebeurs.
Tadema heeft aan het Rijksmuseum te
Amsterdam zijn schilderij »De dood der eerst
geborenenvermaakt en aan het museum te 1
Leeuwarden, behalve ander oud zilver, een
groot aantal antieke Friesche lepels, zooals
ze aan kinderen bij hun geboorte werden ge
schonken, toebehoord hebbende aan verschil
lende leden van zijn familie en verder aan het
Musée du Luxembourg te Parijs zijn schilderij
3 De slaaf
Een kwajongenstreek.
Een trein, bestaande uit ongeveer 30 goe-
derenwaggons en petroleumtankwagens, reed
Dinsdagmorgen van het goederenstation Feijen-
oord naar Charlois.
De locomotief stond achter den trein.
Gekomen in de Putschelaan ter hoogte van
de Goede Hoopstraat, alwaar zich een wissel
bevindt, trok eon 8-jarige jongen eensklaps
den wissel over, toen vijf wagens gepasseerd
waren. Een geweldig gekraak en gesplinter
volgde en een enkele seconde later was de
trein afgebroken. Een der wagens stond
over den weg, terwijl een andere wagen uit
de rails geworpen werd.
De bengel koos het hazenpad.
Het was een geweldige ruïne,
wagens waren in elkaar gedrukt en buffers
verbogen, terwijl de rails ontzet waren.
Door spoedig remmen werd erger voorko
men. De spoorwegautoriteiten en een ploeg
wegwerkers verschenen ter plaatse. Er kon
onmiddellijk met het ruimingswerk worden
aangevangen. De schade aan het spoorweg-
materiëel toegebracht is zeer aanzienlijk, ter
wijl bovendien het spoorwegverkeer ter plaatse
stagnatie ondervond.
Vliegen te Wolvega.
Op een zeer geschikt en gunstig terrein,
waar bijzondere maatregelen voor de veiligheid
van publiek en vlieger waren genomen hebben
Zondag voor het eerst de vliegdemonstraties
van Jan van Bussel plaats gehad. Des avonds
7 uur steeg de heer Van Bussel met zijn
eendekker op, en bleef ondanks den vrij ster
ken wind, die ook de schuld droeg, dat het
vliegen zoo lang was uitgesteld, ruim 8 mi
nuten in de lucht.
Voor de afwisseling werd gezorgd door de
muziek en zang van 3 muziekkorpsen en een
zanggezelschap, alsmede door het voetbalspel
van >V. A. C van Heerenveen tegen »U. D. I.<
van Leeuwarden.
’t Getal bezoekers wordt op 8 ïi 9000
geschat.
Maandagavond is er niet gevlogen, wegens
het slechte weer, doch Dinsdag, de laatste
dag, deed Van Bussel tegen halfacht een
mooie vlucht, die iets langer duurde dan die
van Zondagavond.
Er was vrij veel publiek, zoodat men mag
aannemen dat het vliegcomitè ruimschoots
kan rondkomen, als althans de mededeeling,
van
van
zich
men mei elkoar forkerre.
persoanlik onbikend en dy
1 k
lykwol gedungen mei elkoar forkeare. Dit is
dan for earst yn ’e letterwraldskriften en
wittenskiplike wirken bringe de minsken dy ’t
ienriedich arbeidsjen en striden
doelwyt foar twisken hjarren dy ’t dochs poer
frjemd fen elkoar binne.
Wy Friezen rinne bygelyks heech mei
toanielstikken hawwe graech opfierren sjoen,
faken songen, wy kinne syn wirk, al jowt
der bygefal in frjemde namme onder oan.
i geane mei him om. kinne him, al scil de
mei eigen eagen sjoen hawwe. Dit as in foarbield
ho ’t men ek geestlik mei elkoar forkeare kin.
Op byienkomsten fen forienigingen, genoat-
leare se elkoar kennen, en al mei it wêze dat
se, om sa mar
skieden binne, dagen fier fen elkoar ouwenje
se hawwe mear oan elkoar omdat se meinoar
oerien komme, elkoar fielle en forstean, dan in
hopen neiste bürljue oait oan elkoar krije scille.
Ek geestelik kin
Minsken elkoar
’t elkoar ek noait komme scille to sjen kinne
lykwol gedurigen mei elkoar forkeare.
for earst yn
elkoar der yn foasteane ta elkoar. Op dat ge-
biet fait er ienriedich arbeidsjen en striden
mei elkoar, in mienskippelike tawijing for heger
doelwyt foar twisken hjarren dy ’t dochs poer
frjemd fen elkoar binne.
Wy Friezen rinne bygelyks heech mei us
aide skriuwer en dichter Walingomme. Syn
toanielstikken hawwe graech opfierren sjoen,
syn boeken mei aerdichheit lézen, syn sangkjes
sa faken songen, wy kinne syn wirk, al jowt
hy der bygefal in frjemde namme onder oan.
We geane mei him om. kinne him, al scil de
measten fen de jongerein him licht noch noait
1- r\ x 1
ho ’t men ek geestlik mei elkoar forkeare kin.
Op byienkomsten fen forienigingen, genoat-
skippen en bounen treffe de leden elkoar oan,
t
to sizzen, wralddielen fen elkoar
