I
te WORKÜM,
Maandag den 9 September 1912.
I
Hindeloopen en Stavoren.
Haestje dy - langsum.
I
I
r
ZATERDAG 17 AUGUSTUS 1912.
38ste Jaargang.
No. 34.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
4.
5.
deze giag
Voor
Hij wist hare portemonnaie met
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WÖRKUM.
OP
1.
2.
3.
gau to finen. Yn njar folie Hecht stauwe hja
us
as kristal, dan
kin. As hat men tiid safolle dat men der hast
mei forlegen is, dan mei ’t faek noch gjin kwea,
dat men tige koarte briefkes skriuwt dy ’t
kwal ik to lézen binne mei »yn haestc der
onder. Sjuch, dat jowt in oansjen dat men ’t
drok hat it koe ris wêze yn ’t bilang for de
namme fen yens saek of saken.
As men mar soarget dat men net fen yens
plak komt, dan kin ’t hwet lije, en dan mar
mei folie oanhef de pas oanjaen, dat is ’t wirk.
Dan scil op ’e wei fen foarutgong ek nimmen
my utmeisje for in wylde blast, noch for in
Wopke kom-efter-oan.
Wy moatte it sprekwird haestje dy
langsum folut léze, hwent as we ’t earste
diel lézen ha, en wy sette it op in rinnen, dan
reitsje wy it léste bjuster.
Elk wol foarut wy ek mar bilieven
net to hird fen ein.
FRISO.
van den optocht gemaakt.
buurten volstrekt nog niet zeldzaam zijn, heeft
een ernstiger afloop gehad dan deze in den
regel gelukkig hebben.
D J. v. IJzendoorn, beter bekend als de
Korporaal, was met zijn vriend J. Baggerman
uit geweest.
Beiden waren dronken en B. werd door de
politie ingerekend. Onderwijl dit geschiedde,
raakte v. IJ in twist met de 40-jarige vrouw
van B. Deze heeft daarop v. IJ. met een
bezemsteel zeer ernstig toegetakeld, zoodat
j bewusteloos op bed werd geholpen. De
die later nog eens kwam kijken,
tv. IJ. zijn roes uitsliep.
Maandag werd dr. Ter Braak bij den zieke
i en deze bevond diens toestand zoo
ernstig, dat hij politie en justitie er van op de
Men vreest zeer voor het leven
van den getroffene.
Vrouw B. werd voorloopig in het politie-
2__ Heden is zij na
lijke omslag. een langdurig verhoor voor den rechter-
De kiesrechtbetooging. commissaris in het huis van bewaring opge-
De betooging op den tweeden Rooden
Dinsdag belooft, naar Het Volk verzekert, niet
alleen de grootste maar ook de meest luister- 1
rijke te worden, die ooit in ons land voor
bet algemeen kiesrecht gehouden is.
91/1 uur, in het Gemeentehuis te Koudum.
Koudum, den 14 Augustus 1912.
De Burgemeester voornoemd,
O. H. BAJEMA, L.-Burgemeester.
Punten van Behandeling:
Notulen.
Mededeelingen.
Voorstel om voor 1913 voor de O. L.
School te Nijega wederom ontheffing te
vragen van de verplichting tot het geven
van onderwijs in vak j.
Vaststelling van de Armvoogdij-rekeningen
dienst 1911.
Voorloopige vaststelling van de gemeente-
rekening 1911.
Heumen, Rosendaal en Wijchen geen hoofde- bureau onderdak verschaft.
langdurig verhoor
Landbouwtentoonstelling.
Woensdag is te Zutphen de Landbouw
tentoonstelling geopend door minister Talma,
die in zijn openingsrede herinnerde aan Staring,
Sickesz en Lovink, mannen, die bewijzen, dat
het hier geenszins een achterhoek is op land
bouwgebied, Hij roemde den ernstigen opzet
dezer tentoonstelling. De landbouw maakt
een bloeiperiode door, die stof tot dankbaar
heid geeft, maar tevens aanspoort tot waak
zaamheid, opdat de goede jaren niet uitloopen
in afmaking en dat de landbouw haar plaats
mege handhaven, die zij inneemt en die haar
toekomt.
De minister was vergezeld van den directeur-
generaal van landbouw, den heer van Hoek,
en van den inspecteur van den landbouw,
den heer Löhnis.
De Koningin bezocht gisterochtend 10
de Landbouwtentoonstelling. De trein stopte
aan de halte Nieuwstad, vanwaar H. M.,
begeleid door burgemeester Zimmerman, wan
delde naar het tentoonstellingsterrein. Een
overtalrijk publiek juichte de Koningin toe.
Op het tentoonstellingsterrein werd de vor
stelijke bezoekster ontvangen door den voor
zitter van de Geldersch Overijsselsche Maat
schappij van Landbouw, mr. A GA. Ridder
van Rappard, en den voorzitter der regelings-
commissie, den heer van Nagell. Tusschen
dichte rijen juichende bezoekers wandelde de
Koningin over het terrein. Belangstellend
bezichtigde zij alle inzendingen, vooral de
zuivelafdeeling. Daarna woonde H. M. het
concours-hippique bij in de Koninklijke loge
en nam plaats op den stoel, die in 1754
gebruikt werd door stadhou Ier Willem IV en
bij latere bezoeken door Willem V en de
Koningen Willem I, II en III.
Voorts werden de stieren, koeien, merriën
en hengsten in den ring langs de Koningin
geleid. Zij bleef een kwartier langer dan
bepaald was.
H. M. zag er zeei goed en opgewekt uit.
Jan Olieslagers van Enkhuizen naar
Stavoren v.v.
Jan Olieslagers is voornemens einde Au
gustus den eenen dag met zijn watereendekker
1 met passagiers te vliegen van Enkhuizen naar
Stavoren, den anderen dag van Stavoren naar
Enkhuizen.
Dit zal dan de eerste overzeevlucht in
Nederland zijn.
Ideaal-woonplaatsen.
hen, die 1
- en van een -D. --
houden, zijn de volgende Geldersche gemeen- meen)iei dat
ten misschien wel ideaal woonplaatsenj f3
In de Geldersche gemeenten Beusichem, geroepen
Brummen, Buurmalsen, Dreumel, IJzendoorn, L
Kerkwijk, Lienden, Lochem, Oldebroek en hoogte stelde.
Boppesteande aid sprekwird is yet in oerbliuw-
sel ut de oerélde tiid, lykwol net foralderde of
forsliten, mar noch sa goed yn wearde as wier
it juster troch de wiiste fen üs lan forkindige.
Lyk as er in boel libbenswiisheid yn sa folie fen
dy aide spreuken biwarre leit, ho ienfaldich as
se dan ek klinke meye, skület er ek yn dit wird
Haestje dy - langsum, in tie, dy ’t net yn ’e
wyn is to slaen. De aide ljue destiids skynden de
gave to hawwen om mei in bytsje wirden folie
to sizzen, om de dingen duedlik oan ’t Ijochtto
bringen en foar to stellen. Wy hoege net sa
djip to gean om de skat fen wiisheid to finen
dy *t hja üs neilieten. En sa merkt men ek de
wierheid ya it wird dat we hjoed oanhellen, dat
yn alle lénnen, fortaeld yn elke folkssprake, ont
hjoed de dei op post stiet.
De fabeldichter hat trachte om er us fen to
oertsjügen dat oerhaest yen efterüt bringt, do’t
er üs yn ’e skoalleboeken forhelle fen de hazze
dy ’t sjin de slak hirdrinne scoe en it skand-
likernoch forlear, omdat er syn krêften oerskatte,
to let fen honk gyng do ’t de oare al in aerdich
ein op wei wie, en nou sa hird moest dat er
him seis oer ’e kop fleach en in skonk briek,
wier ’t sa om en de by net?
Letter ha we lykwol noch klearder en better
ynsjoen, op groun fen eigen onderfining, of troch
de lotgefallen fen in oar, dat it net allinne in
fabeltsje of optinksel is mar dat ek yn wierheid
de tapassing fen ’t forteltsje neikomd wirde moat,
en dat men it fierst komd mei stadich oanhülden.
Men moat yen wol spoede, mar in al to
haestige spoed is >allinne mar by flieëfangen
goed,< sei men gekjeyendwei by aids.
Men moat yen seis yn ’e macht hélde, master
bliuwe fen yen eigen biwegingen, ophélde en
ynhélde kinne sa faek as it nedich is, wol goed
yens doel yn ’t each hawwe, mar it net foarby
sjitte, hwent dan is men it fensels bjuster.
Sa ’n moai rymke fen Harmen Sytstra, dat
op üs onderwerp tige slacht is dit:
Net to derten, net to rimpen,
Net to gysten op ’e wei;
As de wyn bigjint to krimpen
Set dan seil en fok der nei.
Spant it om in rek to silen;
Heger wél! dan is der kans;
Komme er buije» noch bewilen;
Kloetsje ticht by ’t waltsje léns.
Fljuchtsje wyld en büten sinnen,
As in bolle yn ’e reak,
Gau scil dan dyn spul forrinne,
En dyn boel giet oan ’e heak.
Mar de foet moat by de küle;
Hwet oerdedich is bidjért;
Dit onthalden! en de müle
Héldst dan iepen, lyk as ’t hjert.
Mennichien woe fierder springe
As syn pols birikke koe,
Weage in jent foarüt to bringen
Dy syn krêft net lije woe.
Mar ho is ’t him ek forgongen?
’t Wier al ringen glêd forkeard;
Al syn macht wier gau forsprongen
En hy dükele yn ’e sleat.
Er ingeloopen.
Een Amsterdamsch dienstmeisje, dat graag
een heer tot galant had, is er onlangs leelijk
het algemeen kiesrecht gehouden is. Voor ingeloopen. Iemand met gekleede jas, een
het eerst wordt er nu werk van de versiering echte heer dus meende zij, maakte kennis
o Om een behoorlijke met haar.
aankleeding te "krijgen, die ook aan zekere f 10 in handen te krijgen, zei schertsend:
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Derom ’t seil op ’t weagjend wetter
Net to heech yn ’t topke set,
Stadich oan is folie better,
Hwent dan brekt de line net.
Hwer leit it him oan, dat in hopen ljue wol
Twa saken, dy ’t nedich it hele minske nedich
binne, moatte elk op him seis besljuchte en for-
hannele wirde, earst de iene en dan de oare,
alles moat syn tiid hawwe. Dy ’t him net oan-
stelt mar kalm en bidaerd héldt, is dreechdy ’t
ieren en spieren op ien punt alline wit to
fêstigjen, is sterk.
Hwa ’t dat net docht, bringt him seis en syn
wirk yn ’e war, rint hinne wer en eint neat.
Nimmen hoecht langtriedich, kliemerich en
langsum to wêzen, dat is lang de bidoeling net.
De tiid hat wjukken en lit him net bine. Derom
haestsje we üs! Mei moed oanpakke en alles
yn ’e koartste tiid sjen dien to meitsjen. Mar
tagelyk warskout it sprekwird üs, nim foarou de
tiid, der oer nei to tinken, of it gene hwet we
fen sins binne to dwaen redelik en goed is.
Wirdt earst in ding mei in hjitte holle dien en
wirdt er dan oer neitocht dan komt er fêst bi-
rou op ’e lappen. As üs spoed net de bidaerde
bisinning ta liedsman hat dan rint it gefaer dat
it ontaerdet yn oerdriuwen, en dat docht de béste
plannen en ondernimmingen mislearjen. In goede
saek easket syn tiid. Derom forhaestje we üs
net, fleane we er net blyneachs op yn as it hyns-
der dat op ’e rin is, mar balde we ’t forstén er
by, it each iepen, geane we üs paed mei wisse
stappen dat we net oer üs eigen foetten strot-
felje scille.
Hwa it ienkear in heldere foarstelling makke
hat fen de wei, dy ’t er foar him ieit en dy
’t er rinne kin of Ijeaver moat, dy scil ek, as
hy fen folhélden wit, stap for stap syn wegen
gean, mar forfêst goed en wol op ’e ein komme.
Yn üs tsjinwirdige tiid liket it wol dat men
allinne it wird haestje dy ynoanmerking
nimt en langsum oer ’e holle sjucht. It
greatste part fen de minsken wol foarüt mei
fjouwerjen, mei drift sonder birie.
Men hellet alles oeral, omdat op elk gebiet
forbettering, herfoarming nedich achte wirdt.
’t Is moai dat men de dingen forbetterje en
foredelje wol en der is ek noch by de bult for
forbettering fetber mei de tiid misskien, mar
it wol üs wol ris foar komme, dat menynienen
tofolle hea op ’e foarke nimt. Men kin dochs
net fen ’e flier op ’e souder stappe; gjin izer
mei de bannen brekke. Ek hjirrejildt: oerhaest
is de greatste fijand fen haest, sa *t wy dat yn
’e wiere sin fen ’t wird opfetsje.
We moatte omhegen en foarüt, da’s fensels,
en oan ’t ein fen üs libben, dat dochs sa koart
al is, moat we in baen oulein hawwe, mei ’t
gesicht, it each op üs doel; ynpleats dat de
réch ta to kearen, hwet we for wier en goed
miene halde to kinnen, rjucht der op oan.
Stilstean mei’ we net; dat scoe yn striid wèze
mei de wetten fen ’e natür, hwer ’t we dochs
oan hawwe te foldwaen.
Derom yet ris, *t is goed dat men forbetterje
wol. Mar nou binne er ljue dy ’t in stelsel
oannomd skine to hawwen, dy ’t hjar seis wys
meitsje, dat se hjar in krekt oumetten bigryp
eigen makke hawwe fen tastannen op maet-
skiplik, op steatkindich, op sedelik gebiet; hja
hawwe ienkear hjar fêste grounstelling en wike
der gjin striebreed ou, hwet er ek om hjar
hinne bard.
Mar och heden, ek sokken binne forsind. Sa
tomük wirket it ynsjuch fen oaren ynfloed üt
op hjarres, en hja wirde der tsjin wille en
tank misskien troch oanlitsen, of as se hjar
der al tsjin to skoar sette, dochs scil dy tsjinwar
hjar tobek driuwe nei de skealike gefolgen, dy
’t hjar letter fiele litte scille.
De oanhingers fen dizze en gene partij, dy ’t
hjarres for echt, for onfeilber hélde, meitsje
meast in greate misrekken omdat se miene foun 1
to hawwen hwet elkenien syn libben lang, en i ^et;aien
hwet alle slachten nei us siikje scille moatte.
It giet sokken as immen dy ’t mient dat er in
edelstien biwarret, en yn wierheid is syn skat
oars neat as in stik bislipe glês. Né, al us
opfettingen fen wierheid, us oardeel oer rjucht
is faken for forbettering fetber.
As wy sljuchtwei ljue in glês wetter foar
stean hawwe dat sa klear is l~ ïr’rti’,
1 miene wy dat we suver wetter foar us hawwe,
mar lit nou de skiekindige dat glês wetter ris
ondersiikje, en it scoe tüzend om trettsjen wêze
as hy us gelyk jowt. Sa kin ’t ek wêze mei
us stelsel dat we foar hawwe. As we miene
dat wy it bisliste wiere allinne foun hawwe,
dan komme we grif bikaeid wei.
Yet ris: us net del jaen, altyd fierder, mear
en better, dat moat us doel wêze. En mei dat
doel for de eagen, ha we net loai en liddich to
wêzen, mar tellens to tinken dat men stadichoan
I moat scil de line net brekke.
O, men kin wol ris de biweging meitje en
’t sabeare »drok« ha, dat it gjin healüre lije
artistieke eischen voldoet, heeft het partij
bestuur zich de medewerking verzekerd van
een commissie, bestaande uit de partijgenooten
Marie de Roode, mevr. Albarda en Albert
Hahn. Wanneer de burgemeester van
’s Gravenhage toestemming verleent, rijden
in den optocht twee versierde wagens mee,
een kiesrechtwagen en een voorstellende het
socialisme. Verder zullen reusachtige doeken
met kiesrechtdeviezen worden meegedragen.
De banieren van partij en N. V. V., gedragen
door banierdragers te paard, zullen hoog boven
de betoogers uitwapperen. De vrouwenclubs
en jeugdorganisaties dragen deviezen mee op
het algemeen kiesrecht en hun strijd betrekking
hebbende. De vakvereenigingen zijn aange
zocht het vaandel door de emblemen van het
vak in den optocht te doen volgen.
Herdenkingsmeeting.
31 Augustus zal het 25 jaar geleden zijn,
dat de heer F. Domela Nieuwenhuis uit de
gevangenis ontslagen werd, waarin hij 7
maanden had doorgebracht wegens majesteits
schennis. Zondag 1 September zal er nu te
Amsterdam door verschillende anarchistische
groepen een herdenkingsmeeting worden ge
houden. Verschillende personen uit de ru
moerige dagen van een kwart eeuw geleden
zullen het woord voeren.
In een café.
Een man met twee kleine meisjes bij zich,
stapte een restaurant binnen, bestelde één
fleschje spuitwater en vroeg den kellner of hy
drie glazen en drie bordjes wilde brengen.
Toen de kellner dat gedaan had haalde de be
zoeker een pakje met boterhammen uit zijn
zak en begon de familie te eten.
uur De kellner riep den eigenaar en
naar den bezoeker
Mijnheer, mag ik u er op attent maken,
dat dit geen café is yraar men zijn eigen
boterhammen meebrengt
>Zoo!« hernam de ander »Enwieisu?<
»Ik ben de eigenaar van het café
»Is u dat?< zei de man. »Ik heb juist al
naar u gezocht, want ik wilde vragen waarom
de muziek niet speelt.
Mishandeling.
Een viertal jongens van 14 en 15 jaar te
Zalt Bommel kregen Dinsdagmiddag tusschen
het schaftuur twist, welke zoo hoog liep, dat
J. R een knipmes voor den dag haalde en
daarmede M. d. Z. een drietal steekwonden
in den rug toebracht.
De gewonde moest op last van dokter De
Wit terstond per brancard naar het gasthuis
worden vervoerd, daar de wonden van zeer
ernstigen aard bleken te zijn.
De dader bevindt zich in arrest.
Men meldt uit Tiel d.d. 13 Aug.:
Een der dronkemanstooneelen, die wel ver
minderen, maar op Zondagavond in onze achter-
De BURGEMEESTER der Gemeente Heme-
lumer Oldephaert en Noordwolde brengt ter
openbare kennis, dat door hem eene vergadering
van den Raad dier Gemeente is belegd op Zater
dag den 17 Augustus a.s., des voormiddags te
Brummen, Buurmalsen, Dreumel, IJzendoorn
Zoelen worden geen opcenten op de personeele
belasting geheven en in de gemeenten Hemmen,
niet graag hooge belasting
n rustig, landelijk leventje politie.
>nde Geldersche gemeen-j
ten misschien wel ideaal woonplaatsen
FRISO
i
1
P aar denmarkt •-*
J
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workuin. Hemelumer Oldephaert en Noordwolde.
1
bytsje foarderje? It antwird op dy fraech is
fen ’t iene punt nei ’t oarehjar gedachten rinne
oer allerhande dingen tagelyk.
