Ilindeloopen en Stavoren.
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1912.
38ste Jaargang.
No. 37.
Binnenlandsch Nieuws.
i
Uitgave van T. GAASTRA Bz.t
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WÖRKUM.
Ook had ze een kost-
een gegsgeerd militair
Nu had de vrouw weer
een dame in de
Toen ze naar den
onvoorzichtig haar
1
1
VERSLAG van de Vergadering van den Raad
der Gemeente
WORKUM,
op Donderdag 5 September 1912, ’s namiddags
61/2 uur.
Voorzitter de heer T. M. ten Berge.
Aanwezig alle leden behalve de heer S. S.
Hobma, afwezig wegens ongesteldheid.
Na opening der Vergadering door den Voor
zitter, stelt deze als punt 1 der agenda aan de
orde: Notulen der vorige Vergadering, welkena
lezing door den Secretaris onveranderd worden
goedgekeurd en vastgesteld.
Punt 2. Mededeeling van ingekomen stukken.
a. Een apostille van Ged. Staten dezer pro
vincie, waarbij goedgekeurd wordt teruggezonden
het Raadsbesluit tot wijziging der begrooting
dienst 1912.
b. Een schrijven van den heer S. S. Hobma,
kennis gevende van zijne afwezigheid.
c. Een schrijven van de Nederlandsche Ver-
eeniging van Schoolartsen te den Haag, behel
zende het verzoek een verordening vast te stel
len inzake de uit de Wet gelichte besmettelijke
ziekten, bijname mazelen en kinkhoest enz. met
het oog op de lagere scholen.
De Voorzitter stelt namens B. en W. voor
voormelde stukken voor kennisgeving aan te
nemen.
De heer Jansen vraagt of het laatst vermelde
schrijven ook van belang is voor de jeugd te
dezer plaatse en of een advies van den Gemeente
arts ook gewenscht is.
De Voorzitter zegt dat B. en W. de noodza
kelijkheid er niet van inzien, nu de ziekten een
maal uit de Wet zijn gelicht, daarvoor eene ver
ordening te ontwerpen, maar hij wil den wenk
van den heer Jansen wel ter harte nemen en
te zijner tijd den arts om advies vragenwaarna
de stukken zonder hoofdelijke stemming voor ken
nisgeving worden aangenomen.
Verder deelt de Voorzitter nog mede dat van
het Departement Sneek van de Maatschappij van
Nijverheid een vragenlijst is ingekomen ter be
antwoording. Hij vraagt ’s Raads machtiging
daarop het antwoord van B. en W. in te zenden,
maar wenscht evenwel tot den Raad de vraag te
richten of deze genegen is bij te dragen in het bedrag
van ongeveer f 500 der te maken kosten. Een en
ander betreft vragen aangaande de aansluiting
bij eene Electrische Centrale.
De heer Kroese wenscht eenvoudig neen te
antwoorden, de heer Jansen is van hetzelfde ge
voelen, waardoor z. i. invulling der overige vra
gen overbodig is, en is er daarom voor het stuk
voor kennisgeving aan te nemen.
De Voorzitter geeft nog mededeeling van de
verschillende vragen, acht beantwoording geen
bezwaar en allicht noodig veor de volledigheid
van het rapport.
Het voorstel van den heer Jansen, ondersteund
door den IJntema, wordt aangenomen met 7
tegen 3 stemmen, die der heeren Gaastra, van
Dijk en Potma.
Punt 3. Schryven van de Voogden van het
Stads-W’eeshuis alhier, om wijziging van art.
17 der instructie voor de vader en de moeder
in het gesticht.
In de door den Secretaris voorgelezen mis
sive vragen Voogden schrapping van de clau
sule, de vorige vergadering aan dat art. toege
voegd.
De Voorzitter zegt, dat den Raad die toevoe
ging bekend is en die dus geen herinnering be
hoeft. B. en W. hebben dat punt besproken, en
ofschoon de houding van Weesvoogden kleinzielig
vindende, stellen zij voor aan den wenk gevolg
te geven en die clausule te schrappen.
De heer Jansen heeft met genoegen dit voorstel
gehoord en acht dit dan ook de beste regeling,
waarom hij er voor zal stemmen.
In stemming gebracht wordt het voorstel van
B. en W. aangenomen met 9 tegen 1 stem, die
van den heer Gaastra.
Punt 4. Adres van het Gemeentebestuur van
Bolsward om vergunning tot het leggen van een
gasbuis in den trekweg aldaar over eene lengte
van ongeveer 180 M.
Uit het door den Secretaris voorgelezen adres
bljjkt dat de aanvrage betreft de trekweg vanaf
het Oordje tot de fabriek van den heer Wesselink.
De Voorzitter zegt dat dit adres in handen is
gesteld van den Gemeente-architect om advies
en dat deze adviseert het verzoek toe te staan
op de in het adres vermelde voorwaarden.
B. en W. stellen voor overeenkomstig dat
advies te besluiten en hun college te machtigen
bij eventueele latere opgravingen naar omstan
digheden te handelen, waartoe met algemeene
stemmen wordt besloten.
Punt 5. Adres van H. Bleeker te Parrega
ter verkrijging van een stukje grond in erfpacht.
Blijkens het door den Secretaris voorgelezen
adres vraagt adressant in pacht een stuk berm
vanaf het laatst door hem in erfpacht ontvangen
gedeelte tot het brugje.
De Voorzitter heeft voormeld verzoek in han
den gesteld van den Gemeente-architect om
advies, die voorstelt het verzoek toe te staan,
O, die regen.
In onzen bouwhoek is het treurig gesteld
door het aanhoudende natte weer. De anders
zoo drukke oogstmaand, Augustus, is voorbij
gegaan, zonder dat er geoogst is kunnen
worden.
De natte vruchten liggen tegen den natten
grond te rotten. Sommige boeren verkochten
het stroo tegen een kleinigheid, anderen ga
ven het cadeau aan de zichters, om er maar
af te zijn. Bij publieke verkoopingen van
veldvruchten kon vaak de prijs niet bedongen
worden, groot genoeg om daarvan de pacht
som van den grond te betalen.
Alle werk dus tevergeefschbovendien de
kosten van zaaizaden er bij ingeschoten.
De peulvruchten worden al aan het vee ge
voederd, omdat men er toch niets anders meer
mee kan doen.
Een verbouwer, verkocht den oogst zijner
groene erwten, die eerst zooveel beloofde,
voor.... 20 gulden de pondemaat.
Het is slecht voor den bouwboer en ook de
greidboer begint nu den last en het nadeel
van den aanhoudenden regen te gevoelen.
1912 was een recordjaar, wat de grasop
brengst betreft; deze was minstens driemaal
zoo groot als in 1911. Nog is er volop gras
in de weidentoch gaan boeren hun melkvee
stallen. Het vee trapt door den steeds natten
I grasbodem, het land wordt zwart. Veel gras
wordt vertrapt; het land wordt er minder
door. Het gras wordt nu gemaaid en op stal
gevoederd. Dit geeft veel werk en onkosten,
doch deze wegen wel op tegen de nadeelen.
Eiken dag doornat, des nachts tegen den voch-
tigen bodem liggen is voor het vee niet gezond,
dat duidelijk blijkt uit de mindere melkop-
had te
den bouw der villa genaamdj brengst.
Troostcyfers in den regen.
In 1315 regende het van Mei tot Kerstmis,
zonder één dag over te slaan. In 1401 re
gende het van 16 Maart tot het einde van
September. In 1468 viel er zooveel regen,
dat men het graan moest laten rotten op de
akkers. In 1528 stortregende het van eind
Juli tot half November, met onderbreking van
vier droge dagen.
Dievegge.
Te Amsterdam ging
Dominicanerkerk biechten,
geestelijke ging, liet ze
taschje aan een knop in de bank hangen.
Een 21 -jarig meisje, dat eerst voorgaf ook te
willen biechten, wist handig uit de tasch de
portemonnaie der dame te halen, die f 13.50
bevatte. Daarop verdween ze uit de kerk.
Later werd ze gearresteerdze had toen nog
twee andere portemonnaies in haar bezit.
Thans is tien maanden gevangenisstraf tegen
haar geëischt.
Ook oen wensch.
In een van de grootste dorpen van de
Veluwe, waar tengevolge van de hevige regens
van den laatsten tijd, verzoeken van landbou
wers tot verharding van de zandwegen op het
oogenblik aan de orde van den dag zijn, slaakte
in de jongst gehouden raadsvergadering de
voorzitter, waarschijnlijk in een ondoordacht
oogenblik, de verzuchting: i>ach, als het toch
in plaats van water, maar keisteenen regende,
dan waren wij gered.
Geen van de raadsleden scheen met dezen
wensch in te stemmen.
Gemeente-werklieden.
Tijdens de zomervacantie hebben eenige
personen een bezoek gebracht aan verschil-
Zij hadden een
kar bij zich en deden zich tegenover de schoon-
maaksters, die in de scholen werkten, als ge
meentewerklieden voor. Ongestoord liet men
hen daarom hun werkzaamhedenverrichten,
die bestonden in het weghalen van lood en
zink, tot vrij aanzienlijke hoeveelheden.
Het aldus verkregene deden zij bij verschil
lende opkoopers van de hand. De recherche
heeft belangrijke hoeveelheden in beslag ge
nomen. Van de daders is nog geen spoor
gevonden-
Zeehonden en meeuwen.
Eenige dagen geleden zag de heer E. Co-
mender te Oost-Kapelle, dicht langs de kust,
een menigte zeehonden zwemmen, meldt de
«Levende Natuur«. Telkens kwamen op ver
schillende plaatsen tegelijk hun koppen en een deel
van hun lichaam boven. Nu was het merk
waardige, dat zeker wel een honderd meeuwen
meevlogen en, zoodra een of meerdere dieren
boven kwamen, daar een aanval op deden.
Zoover hij zien kon, herhaalde zich dit steeds,
en dicht boven de zee vlogen die vogels mee
direct toeschietend, als een zeehond boven
kwam. Een enkele keer wilde zich de zee
hond wellicht verdedigen of ging uit vrees
achteruit, waarbij dan veel van zijn lijf te zien
kwam en de zee hoog opspatte.
Een steiger ingestort.
Maandagmiddag omstreeks 5 uur
Stratum aan
onder voorwaarde dat de grond voor de woning
worde verhard en geen stoeppalen mogen wor
den aangebracht.
De Voorzitter stelt namens B. en W. voor
overeenkomstig dat advies te besluiten onder de
gewone voorwaarden, n.l. tegen 6 cent per cA.
en tevens te besluiten het perceel aan den pu-
blieken dienst te onttrekken
De heer Potma vraagt of de weg daar ter
plaatse niet wat erg smal wordt, wat volgens
den Voorzitter niet het geval is, als de voorge
stelde verharding wordt aangebracht. Het ge
dane voorstel in stemming gebracht wordt met
algemeene stemmen aangenomen.
Punt 6. Adres om afschrijving van Hoofde-
lijken Omslag, dienst 1912.
Het voorgelezen adres blijkt ingezonden door
P. J. Görtz, vertrokken naar Rotterdam.
De Voorzitter stelt namens B. en W. voor
het verzoek toe te staan in evenredigheid van
4 maanden, waartoe zonder hoofdelijke stemming
wordt besloten.
Punt 7. Aanbieding der begrootingen van de
Gemeente-,. Arm- en Weesvoogdij en Gemeente
lijke gasfabriek over 1913.
De Voorzitter zegt dat het gewoonte is deze
in handen te stellen eener Commissie ter fine
van onderzoek en rapport, waartoe door hem
volgens rooster worden aangewezen de heeren
Bosma, Jansen en Ykema.
Punt 8. Behandeling van eene reclame in
beroep tegen een aanslag in den Hoofdelijken
Omslag, dienst 1912.
Op voorstel van den Voorzitter wordt besloten
dat punt in geheime zitting te behandelen en
daarom de openbare vergadering voor onbepaalden
tijd geschorst.
Na heropening der vergadering niets meer te
behandelen zijnde, wordt deze door den Voor
zitter gesloten.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
H. M. de Koningin naar Njjmegen.
Naar men meldt zal H. M. de Koningin
op Vrijdag 13 September a.s. de militaire
oefeningen, die nabij Nijmegen worden ge
houden, komen bij wonen.
Landbouwtentoonstelling Medemblik.
Te Medemblik is op Woensdag 4 Septem
ber de Landbouwtentoonstelling geopend.
’t Begon met regen, de dag liet zich droe
vig aanzien, de versieringen in de stad hadden
veel geleden en op het tentoonstellingsterrein
was het als het ware een modderpoelin het
hoofdgebouw was reeds een interessante in
zending naar omlaag gekomen en op het
terrein van de vermakelijkheden zag het er
ook droevig uit. Tegen 1 uur klaarde het
weer op, ’t werd goed weer en toen kwamen
velen ook van buiten af naar de tentoon
stelling, de openingsdag slaagde nog aardig
goed. Precies te 1 uur arriveerde Minister
Talma op het tentoonstellingsterrein, waar
Z.Excellentie een welsprekende rede hield.
Om halfvier vertrok de Minister.
Tentoonstelling te Borgen op Zoom.
Op Woensdag 4 Sept, heeft Z. K. H.
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiteu
Friesian-1, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA", Warmoesstr.76-78, Amsterdam
opleverendat de rijksveldwacht en de mare
chaussee in zulk geval de hulp van de krijgs
macht moeten inroepen, weke nu slechts te
verkrijgen is langs de lijn VenloMaastricht,
welke bij zulke conflicten misschien niet vrij is.
Jubileum Dr. Kuyper.
Het zal 20 Sept. a.s. 50 jaar geleden zijn,
dat Dr. Kuyper aan de Groningsche Hooge-
school promoveerde tot docter in de theologie
Hij was toen 25 jaar.
Op 29 Oct. as. wordt Dr. Kuyper 75 jaar.
Geen verordening, maar brandnetels!
In de jongste zitting van den gemeenteraad
van Watergraafsmeer heeft, naar het N v.d D.
meldt, de burgemeester, de heer De Wit, een
klacht van een der leden over de vele hooge
brandnetels op den berm van den weg beant
woord met de opmerking dat de brandnetels
goede diensten kunnen bewijzen ter voorko
ming van ongepaste handelingen door jonge
lieden.
Huize De Burgt® voor den heer mr. N.
Smits van Oijen, een ernstig ongeluk plaats.
Door het breken van een steiger op een
hoogte van circa 7 meter viel een 5-tal per
sonen naar beneden, alsmede een hoop steenen,
kuipen met kalk, ijzeren balken, welke ge
deeltelijk op de personen terecht kwamen.
Een zekere G. Cornuijt uit Nuenen bekwam
slechts een letsel aan het hoofd en aan de
rechterhand, doordat hij in der haast weg
wist te kruipen. Een zekere O. v. Liemfde
uit Schijndel werd geblesseerd aan schouder
en hoofd. J. Kruijzen uit Stratum werd ern
stig geblesseerd aan beide voeten. W. Spa-
tings uit Tilburg brak zijn rechterbeen, ter
wijl hij verschillende kwetsuren bekwam o.a.
aan het hoofd. Het ernstigst is er aan toe
de opperman C. Sooren. Behalve blessuren
aan het hoofd en aan beide beenen heeft hij
inwendige kneuzingen bekomen, zoodat voor
hem het ergste wordt gevreesd.
Oorzaak van het ongeval is het breken van
een touw, waarmede een korteling aan den
steiger was vastgemaakt.
Poging tot moord.
Maandagmiddag had te Putten een poging
tot moord plaats. De weduwe B., wier man
dit voorjaar overleed, bleef met vele kleine
kinderen achter en ging, om den kost te ver
dienen, uit werken,
ganger, zekeren W.,
van het O -I. leger-
verkeering en zou over eenigen tijd gaan trou
wen. Dit scheen W. niet te bevallen en als
hij dan drank op had, dreigde hij zijn kost-
vrouw. Zoo ook Maandagmorgen, toen hij
met een mes dreigde en haar toevoegdeje
bent je leven niet meer zeker«. De vrouw
had waschdag bij de familie B. Daar schelde
W. in den middag aan en vroeg of zijnkost-
vrouw ook te spreken was. Niets kwaads
vermoedende werd hij in den tuin gelaten,
waar ze in de schuur aan ’t wasschen was.
Hier loste hij a bout portant twee revolver
schoten op haar, waarvan een haar in de
borst en een in de buik trof. Andere huis-
genooten, alle dames, werden, toen ze tusschen-
beide wilden komen, ook bedreigd.
Na zijn wandaad volvoerd te hebben ging
W, het Putterbosch in, waar hij spoedig door
de politie werd gearresteerd. De revolver was
nog in zijn bezit.
Zijn slachtoffer is ’s avonds nog naar Utrecht
vervoerd, daar de geneesheer de kogels niet
kon verwijderen. Haar toestand moet vrij
ernstig zijn.
lende scholen te Amsterdam.
Prins Hendrik een bezoek gebracht aan de
tentoonstelling te Bergen op Zoom Ofschoon
het tegen 11 uur stortregende, stond het voor
het station en in de geheele Stationsstraat
zwart van de menschen om de aankomst van
den Prins met den gewonen trein van 10.55
bij te wonen.
Om 1 uur kwam de Prins op het tentoon
stellingsterrein, waar hij ruim een uur ver
toefde. Juist even voor zijn komst begon het
weer op te knappen en tegen 2 uur begon
de zon helder te schijnen. Met den trein
von 2,35 keerde de Prins naar het Loo terug.
Het garnizoen te Maastricht.
In de gemeenteraadszitting van Maastricht
is besloten een adres te zenden aan den mi
nister van Oorlog, om te willen bevorderen,
dat het garnizoen, dat daar slechts uit een
bataljon infanterie bestaat, thans aangevuld
door de mitrailleurs, uitgebreid worde tot drie
bataljons. Als redenen hiervoor worden op-
I gegeven, dat bescherming van de belangen
van den Staat ook een der plichten van het
leger isdat de mijnindustrie in Zuid-Limburg
in de laatste jaren een hooge vlucht neemt,
dat hier een groote arbeidersbevolking is, d^t
het mogelijk is, dat Zuid Limburg niet gespaard
blijft voor conflicten door den invloed van de
propaganda der revolutionnaire partij en
vreemde mijnwerkersorganisaties, die een blij
vend gevaar voor de rust in Zuid-Limburg
FRI
I
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Bemelumer Oldephaerl en Noordwolde.
