De nieuwe Auteurswet.
Ilindeloopen en Stavoren.
ZATERDAG 19 OCTOBER 1912.
38ste Jaargang.
No. 43.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
4.
7.
1
a
e
n
1
r
n
r
l
Inbraak.
De Dragster Courant vermeldt de volgende
5.
6.
in den boom klom, vond men in een kraaien
nest.
sche grenzen
hangt grootendeels af
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WÖRKUM.
1.
2.
3.
persoon was zij in de duinen gaan wandelen.
schied was, was voldoende om het misverstand
uit de wereld te helpen. Dat de ontmoeting
met zijn lastgever, die hem van zulk een
daad deed verdenken, niet in volkomen har
monie is geweest, zal wel niet gemeld be
hoeven te worden.
De heer De G. staat als een zeer net en
hoogst eerlijk collectant bekend.
De BURGEMEESTER der gemeente Heme-
lumer Oldephaert en Noordwolde, brengt bij
dezen ten openbare kennis dat door hem een
vergadering van den Raad dier gemeente is be
legd op Zaterdag den 19 October 1912, des voor-
dag te 91/2 uur in het gemeentehuis te Koudum.
Koudum, den 15 October 1912.
De Burgemeester voornoemd,
P. ERINGA.
Punten van Behandeling:
Notulen.
Mededeelingen.
Behandeling gemeente-begrooting, dienst
1913.
Behandeling armvoogdy-begrootingen, dienst
1913.
Wijziging gemeente-begrooting, dienst 1912.
Vaststelling schoolgeldkohier 3e kwartaal
1912.
Vaststelling suppletoirkohier Hoofd. Omslag.
8 versche kipeieren.
Vleeschnood in Nederland!
Dr. W. Luxwolda, veearts te Zwolle schrijft
in de Zw. Crt.
De gevolgen, die de openstelling der Duit-
voor ons land zullen hebben,
van
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
ziekte aangebonden, waartoe als eerste krachti
ge maatregel, met buitengewoon veel medewer
king van landbouwers en andere leden der V.
P. N., deze week niet minder dan 9863 kippen
met de voorbehoedende entstof werden behan
deld.
t Was inderdaad geen gemakkelijke taak,
welke dr. B. P. C. te Hennepe, bacterioloog
bij de Rijks-seruminrichting, bijgestaan door
den heer H. B. Beaufort, den pluimveeteelt-
consulent, en het bestuur van de V. P. N.
te Amersfoort, op zich had genomen. Waar
echter is gebleken, dat, met inbegrip van tijd-
roovende verplaatsing van de eene boerdorij
naar de andere, op één dag 2000 dieren
werden behandeld lijdt het geen twijfel of het
groote aantal hoenders, dat moet worden be
schermd, is geen bezwaar om de ziekte te
te bestrijden en zoo mogelijk geheel uit te
roeien.
Voor een waarde van vele tienduizenden
guldens gaan jaarlijks, vooral door de Klein’sche
ziekte, maar ook door andere hoenderziekten,
verloren en ongetwijfeld zou een statistiek van
aan ziekte gestorven hoenders gedurende den
loop van één jaar verbazingwekkende cijfers
doen zien.
Moge de aangebonden strijd krachtig wor
den voortgezet en niet worden voorbij gezien
welk een buitengewoon groote waarde het
pluimvee het kleinste, maar tevens het
talrijkste vee op de boerderij vertegenwoordigt.
Verscheidene buitenlandsche regeeringen heb
ben zeer groote sommen over tot bevordering
vsn deze schijnbaar kleine, maar inderdaad
groote belangen en ook van onze regeering
wordt voor dit doel reeds belangrijke steun
ondervonden. Tel.
Geen ontrouw collectant.
De vorige week werd door de politie te
Arnhem naar een collectant gezocht, die in
een halfjaar niet zou hebben afgerekend.
Thans verneemt de Tijd, dat deze geheele
zaak op een misverstand heeft berust.
De collectant, zekere de G. uit Opsterland,
was door een dominee uit Leeuwarden uitge
zonden om te collecteeren, Dit geschiedde in
het begin van dezen zomer. Hiervoor waren
hem genummerde boekjes afgegeven om de
ontvangen bedragen in op te teekenen. De
G. had niet naar die nummers gekeken en
een boekje medegenomen. De collecte ging
niet best voor het doel en op het eerste
boekje rekende hij het ontvangen geld, een
bedrag van ongeveer f 40 af met genoemden
dominee, die hem daar een kwitantie voor gaf.
Daar de man nu niets van zich hooren liet,
keek zijn lastgever het boekje na en zag dat
dit niet no. 1, maar een hooger nummer
droeg en dacht toen aan verduistering. Hij gaf
Het aantal miliciens voor 1913.
Het aandeel, dat elke gemeente van Fries
land voor de nationale militie in 1913 moet
bijdragen is door Gedep. Staten vastgesteld
als volgt
Achtkarspelen 34, vEngwirden 14, Ameland
8, Baarderadeel 22, Barradeel 23, 't Bildt 32,
Bolsward 20, Dantumadeel 46, Dokkum 12,
Doniawerstal 19. Ferwerderadeel 27, Franeker
38, Franekeradeel 26, Gaasterland 16, Har
lingen 51. Haskerland 20, Hem. Oldeph. en
Noordw. 20, Hennaarderadeel 20, Idaardeia
deel 20, Koll. en Nieuwkruisl. 21, Leeuwarden
122, Leeuwarderadeel 33, Lemsterland 23,
Menaldumadeel 35, Oostdongeradeel 33, Oost-
stellingwerf 46, Opsterland 62, Rauwerderhem
6, Schiermonnikoog 3, Schoterland 74, Sloten
1, Smallingerland 50, Sneek 33, Stavoren 1,
Tietjerksteradeel 41, Utingeradeel 22, West-
dongeradeel 30, Weststellingwerf 64, Wonse-
radeel 44, Workum 17, Wijmbritseradeel 49,
IJlst 2.
Ingevolge de bepalingen van de nieuwe
Militiewet, zijn de houders van lotingsnummers,
welke boven de genoemde cijfers liggen van
militiedienst vrij en kunnen ook niet meer
dienstplichtig worden.
Aardappelopbrengst in Groningen.
Het rooien der aardappelen is thans in vol
len gang; de opbrengst is overal van dien
aard, dat gerust kan worden vastgesteld, dat
ze per deimt (V2 H A.) 300350 H.L. be
draagt, soms meer.
De prijs der aardappels is echter overal
dalendevraag naar aardappelen is er slechts
weinig, zoodat de prijzen daardoor zeer naar
beneden worden gedrukt.
Een enkele fabriek trok reeds orders voor
een vroeger vastgestelden prijs in.
Rjjke gemeente
De gemeente Deurne (N.Bris een van
de weinige gemeenten in ons land, wier bezit
tingen zooveel opbrengen dat belasting heffen
er onnoodig is. De weinige armen der ge
meente genieten onbekrompen onderstand. De
gemeente wilde den pastoor op diens zilveren
ambtsfeest een orgel van f 1500 geven, doch
Ged. St. hebben dit besluit niet goedgekeurd.
Voor een R. K. kerk wil men nu een sub
sidie geven van f 50,000. Uit de verpach
ting harer gronden in de Peel trekt de ge
meente rijke inkomsten en eens moet ze zelfs
een bod van een millioen gulden hebben
afgeslagen, omdat ze niet wist wat ze met
het geld aanvangen zou.
Een kip in een kraaiennest.
Dezer dagen zagen eenige landbouwers te
kip uit den top eener boom
uit nieuwsgierigheid
De nieuwe wet, regelende het Auteursrecht
waarbij besloten is dat ons land zal worden aan
gesloten bij de Berner Conventie is aange
nomen en zal 1 November a.s. in werking
treden.
Waar de nieuwe wet belangrijke verande
ringen brengt, waarmee velen onder ’t publiek
in aanraking zullen komen is het misschien
niet ongewenscht een en ander omtrent de
nieuwe bepalingen te vermelden.
De nieuwe wet dan, beschermt alle werken
van kunst, letterkunde of wetenschap, n.l.
a. boeken, brochures, nieuwsbladen, tijd
schriften
b. tooneelwerken en dramatisch muzikale
werken
c. mondelinge voordrachten
d. charegralische werken;
e. muziekwerken met en zonder woorden;
f. teeken-, schilder-, bouw en beeldhouw
werken
g. fotografische en kinematografische werken.
Niet alleen geldt dit voor de werken van
Nederlandsche schrijvers enz. Ook buiten
landsche als >muziek-, tooneel-, opera-, operetten-
en letterkundige schrij verse worden thans be
schermd, en omgekeerd die van Nederlandsche
in het buitenland.
Deze bescherming strekt zich over 50 jaar
uit na het overlijden van den schrijver, com
ponist enz.; hieruit volgt, dat auteursrecht kan
worden geërfd. Het wordt dan ook geheel als
roerend goed beschouwd.
Wie er inbreuk op maakt, pleegt diefstal en
wordt als zoodanig gestraft, volgens art. 31, met
een zware geldboete.
In het vervolg mag dus niemand meer
zonder toestemming van den componist, eene
muziekuitvoering geven in ’t openbaar, ’t zij er
entree geheven wordt of niet; geen tooneelstuk
mag meer zonder toestemming van den schrijver
worden opgevoerd. Het recht toch op de uit-
of opvoering blijft na de uitgave van net werk
het privaat-bezit van den auteur, dat men even
als zijn geld, niet mag vervreemden.
Een courant mag geen feuilleton, oorspronke
lijke of vertaalde meer plaatsen zonder toe
stemming van den schrijver. Geen artikels
mogen uit andere nieuwsbladen of tijdschriften
worden overgenomen zonder vermelding van
bion. De redactie van nieuwsblad pf tijdschrift
kan een uitdrukkelijk verbod van overname
opnemen.
Een uitzondering wordt gemaakt voor arti
kelen, politieke geschilpunten betreffende, nieuws
tijdingen en gemengde berichten.
Ook is geoorloofd het overnemen van enkele
gedeelten uit werken van letterkunde, weten
schap of kunst; boekbeoordeelingen of bloem
lezingen b.v., mits bron en maker worden ge
noemd.
Vervorming van composities of tooneelwerk
is volstrekt verboden. Art. 34 bedreigt hem,
»die opzettelijk in eenig werk, waarop auteurs
recht bestaat, in de benaming daarvan of in de
aanduiding van den maker wederrechtelijk
eenige wijzigingen aanbrengta met een geldboete
van ten hoogste vijf duizend gulden. De wet
is dus wel streng.
Zy heeft voorts terugwerkende kracht, zoodat i
ook het thans levend geslacht van kunstenaars
er van kan profiteerenechter zyn in art. 15
overgangsbepalingen vastgesteld.
Toestemming tot opvoeren of overnemen wordt
gegeven door de correspondenten van een groot
Internationaal Vakverbond, waaraan 16000
letterkundigen, componisten enz. uit alle deelen
van de wereld de behartiging hunner belangen
hebben opgedragen. Groot is de macht, die van
deze organisatie uitgaat, daar zij steunt op de
wet.
Haar doel is de bescherming van de belangen
van componisten, tooneelschrijverss, letterkun
digen, opera- en operetteschryvers.
met de antwoorden, die het meisje gaf op
haar gestelde vragen, aan de waarheid van kennis aan de politie en was daarmee de oor-
Z11T* TTAMnnnl zxv» TTT/Xrtrt Vb a a m L. l. a I/I I,-, Iw zx*. /J a V 1 V 1 1 B
zaak, dat de politie hem zooht. Op een
schrijven van zijn familie, die ook bezoek van
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing vaa adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Bij H. D., aldaar, drong in den vroegen
morgen een manspersoon de woning binnen,
die de nog te bed liggende echtgenoote poogde
te worgen. Op haar geschreeuw en dat van
de meid, die bemerkte wat er gaande was,
vluchtte de indringer.
Den volgenden dag, weer in den vroegen
morgen, zag D. bij zijne woning weer een
onbekend manspersoon, die bij D’s nadering
vluchtte. Het gezin van D. is zoo beangst
geworden, dat het de woning heeft verlaten
en thans bij familie vertoeft. De politie heeft
den onbekenden man nog niet kunnen opsporen.
10.000 kippen ingeënt.
Een flink gedeelte van den in het algemeen
gezond zijnden hoenderetapel in de omgeving
van Amersfoort is thans, zoo goed als zeker,
behoed voor de terecht zoo geweerde Klein’sche
kippenziekte.
De Rijks-seruminrichting en de V. P. N.
hebben den strijd tegen deze zeer besmettelijke
dit verhaal en wees haar herhaaldelijk op de
ongeloofwaardigheid er van.
Zij bleef evenwel de juistheid van haar
mededeelingen volhouden.
Dinsdagnamiddag is zij naar Rotterdam ge
bracht om aan haar ouders te worden over
gegeven.
Later heeft zij bekend dat het geheele ver-
de quaestie, of het haai verzonnen was. Met een haar onbekend
vleesch in Duitschland belangrijk in prijs ver
schilt met hier. Voor zoover mij bekend, is
de vleescbprijs in Noord-Duitschland niet erg
hoog. Volgens de Slagerscourant van 3 Oc- historie
Deze organisatie is in het buitenland reeds tober, kosten daar de beste koeien en ossen
ook, dat niemand, wie ook, zonder toestemming
van componisten in het openbaar muziekuit-
voeringen geeft, een tooneelstuk opvoert of iets
anders
kunstenaars.
sedert tientallen van jaren werkzaam; zij zorgt j ppm. 85 mark (ia pl m. 50 gulden) de 100
componisten m het openbaar muziekuit-
i
doet, strijdig met de belangen der
kunstenaars.
Met het in werking treden der nieuwe wet
heeft ze ook ons land tot operatie-basis ge
kozen, en heeft in Amsterdam, Den Haag,
Rotterdam, Arnhem, Leeuwarden, Groningen en
Zwolle bureaux voor muziek-, tooneel- en ver
taalrechten opgericht met 800 correspondenten
in de verschillende provincies.
Als Workumer correspondent van het Leeu
warder bureau is opgetreden de heer G. G.
Groenendal, tot wien men zich te dezer stede
zich dus in ’t vervolg zal moeten wenden om
toestemming te bekomen voor het in het open
baar geven van muziekuitvoeringen of tooneel-
voorstellingen.
pond. De beste koeien hier te lande kosten
f 38 tot f 40. Het verschil is dus te gering
om als invoerrechten, vervoerkosten en risico
er afgerekend worden, nog een tamelijke winst
over te laten. Anders is het gesteld in Zuid-
Duitschland, waar de prijzen ongeveer 100
Mark bedragen. Er is dus te verwachten,
dat de uitvoer van Hollandsch vee voorna
melijk naar Zuid Duitschland plaats zal hebben.
Reeds schijnen Duitsche veehandelaars in ons
land de veemarkten te bezoeken, of schijnt
vee voor Duitschland door commissiekoopers
en speculanten gekocht te worden, althans de
groote markt in Rotterdam van j.l. Dinsdag
kon al prijsverhooging noteeren, hoewel de
vraag voor het binnenland maar matigjes was
Wij gaan dus weer denzelfden weg op als in
het voorjaar van 1911, toen de prijs 45 gul
den de 100 pond was. Want tot dien prijs
kan Duitschland denkelijk wel gaan om onder
de thans daar bestaande vleeschprijzen te
blijven. Het ligt natuurlijk niet in mijn be
doeling hier een kostenberekening aan toe te
voegen, maar zoo ten ruwste weg schat ik,
dat we dien prijs zullen bereiken. Hooger
zal, met het oog op de kosten en gelet op de om
standigheid, dat de gemeenten zelfden verkoop ter
hand nemen, het wel niet gaan, hoewel, dit zeg ik
nogmaals, met zekerheid natuurlijk geen grens
noemen is. Wie er zal lachen, dat is de
boer, wie er zullen huilen, dat zijn de slagers
en het vleeschconsumeerend publiek.
De schrijver meent, dat als gevolg van den
uitvoer naar Duitschland, bij eenige flinke af-
neming, in Nederland vleeschnood te verwach
ten is, en dat de import van Argentijnsch
vleesch, die nu al zeer belangrijk is, in sterke
mate zal toenemen.
Een gevaarlijke koe.
Dezer dagen had een landbouwer van Rijs-
bergen een koe gekocht bij een landbouwer
te Oudenbosch Dinsdagmorgen zou hij ze gaan
halen en naar Rucphen leiden. De koe toonde
zich heelemaal niet kwaad, maar buiten Ouden
bosch gekomen sloeg hij het dier, waardoor
het op hol ging. De geleider struikelde en
werd door het touw, dat hij om zijn hand
gewonden had door de koe meegesleurd. Nu
ging het in razende vaart door heggen en
bosschen, totdat de gesleepte man met zijn
borst voor een struik bleef haken, zoodat de
borstkas werd ingedrukt. De man overleed
na eenige oogenblikken.
Met hoeveel kracht de man tegen den struik
geslingerd werd kan men nagaan als men weet,
dat het touw dat pas nieuw was, als ’n draadje
afknapte.
Verzonnen ontvoering.
Achter het Savoy-Hotel te Scheveningen
werd gistermorgen een ongeveer 17-jarig meisje,
G. E. aangetroffen, die beweerde, uit Rotterdam
te zijn ontvoerd.
Omtrent deze ontvoering deed zij het vol
gende verhaalMaandagmiddag op de Bin
nenrotte te Rotterdam wandelende, werd zij
plotseling opgepakt en in een auto gestopt.
Een in die auto zittende heer wond haar een
doek om het hoofd, zoodat zij niet kon roepen
en niets kon zien. In Dordrecht gekomen,
dwong men haar bier en port te drinken,
waardoor zij bewusteloos werd.
Hoe zij in Scheveningen kwam, wist zij niet
te zeggen, evenmin kon zij een signalement
opgeven van den bestuurder der auto of van
den heer, die er in zat, noch bet nummer
van de auto.
De politie, zoowel te Scheveningen als van
het hoofd bureau, twijfelde, ook in verband
Zwaagdijk een 1
vliegen. Toen men uit nieuwsgierigheid om
te weten wat het beest daar had uitgevoerd,
ook het thans levend geslacht van kunstenaars
I
I
1
1
5
i
3
3
B
B
e
i
k
e
3
I
e
X
Q
S
Q
g
n
o
Q
1.
d
FRISO.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum, llemelumer Oldephaert en Noordwolde.
