pt
Koartswyl.
Dit nommer bestaat uit twee bladen.
r No. 46.
ZATERDAG 9 NOVEMBER 1912.
38ste Jaargang.
Binnenlandsch Nieuws.
1
Met 1
hij niet gehoord kon worden,
FRISO.
'i
z
door ingezetenen volteekend; de raad besloot
daarin voor f 1000 deel te nemen.
Reeds zijn toezeggingen van inzendingen
voor deze veel belovende tentoonstelling ont
vangen.
De heer A. Dekker is secretaris van ge
noemd comité.
een woordenwisseling
uit zijn gegaan,
doch in den werkenden stand zijn
verhouding veel meer
anderen.
voor ons,
zeggen, dat ze
door de familie onderhouden worden.
«En rekenen we nu eens, dat de wet-Talma
in werking trad op het tijdstip van ons on
derzoek, dan zouden 24 personen geholpen
worden. Dit zijn allen menschen, die ge-
om zijne lezing
Mackay noodig is geworden, hebben de Chr.
Historischen in dat district reeds weer een
candidaat. *t Is dr. W. J. M. Engelberts,
Ned. Herv. pred. te Amsterdam, vroeger te
Den Ham (Ov.), die ook in 1905 de candi
daat van Chr.-Historischen en liberalen was
in Ommen. De heer Engelberts heeft aan
’t Ilbl. meegedeeld, dat hem van de candi-
datuur nog niets bekend was en wenschte zich
ook omtrent het eventueel aannemen niet uit
te laten.
Voor de nieuwe verkiezing in Ommen is
en Middenstand, tot het houden eener ten
toonstelling van Nijverheid en Watertourisme
ter gelegenheid van het eeuwfeest van Neer-
lands onafhankelijkheid in 1913. Zij zou in
het laatst van Juli en in het begin van Au
gustus worden gehouden.
Als terrein is gekozen de Nieuwe Veemarkt
met hare gebouwen en verder de daaraan
grenzende Waterpoortsgracht en het Oud-
Kerkhof, samen ter grootte van 14 000 M2.
waarvan 4000 M2 met gebouwen, 2000 M2 wa
ter en 8000 M2 open terrein.
geheele oppervlakte te omheinen met
schutting.
Het reservefonds, groot f 12.000, is reeds
Kar üt.
Mem: Ho is dat gien, Jap, ik sjuch wol dat
Pyt it lytste stik koeke kat, hatst’ him wol
ütsiikje litten lyk as ik dy sein ha?«
JapJawisse mem, ik sei tsjin ’m, hy mocht
kiezze, it lytste stik of neat, en do hat er earlik
it lytste nommen.
De nieuwe Chr. Hist, candidaat voor Ommen.
Voor de nieuwe Kamerverkiezing in Om
men, die nu door het bedanken van baron
As er de sliep üt hiel
len fen Keimpe koarterboer’s jonges scoe ’t
winkeljen mar leare, en kaem sadwaende yn ’n
great doarp as lytste bitjinner fen in greate
saek to stean.
Heit hie him al ynprinte, dat er op syn
iepenst wêze moast, sokke boerejonges woe men
der altyd wol graech ris ynrinne litte mei ’t
iene of oare loopke. Nou kaem okkerdeis mas-
tersjiffer foar ’e toanbank en frege de nije
winkelfeint hjar for in kwartsje kanarjesie to jaen.
«Kanarjesie., tocht de winkelfeint yn ’e dop,
«kanarjesiené mar nou kamen him heite
wirden yn ’t sin en snedich antwirde hy jiffer
»Dat kin ’k jou net jaen, by üs yn ’e wélden
wirde gjin kanarjes sjidde en hjir scil se ek wol
ütbret wirde.
As ’t yen net slagje wol.!
Doede Detsje (tsjin hjar élde priuwer, do ’t
er mei in grou stik lead op ’e holle thüs kaem)
Fij, fij, hwet stiet it er dan dochs wer mél by
mei dy. Fen skaemste mochtst’ wol in jelne
yn ’e groun wei krüpe.t
Doede (alheel onder ’e modder en smoargens
bigriemdJa Detju dat ha ’k ek al pre-
bearre.c
Tentoonstelling van Nijverheid te Sneek.
Er heeft zich te Sneek, ender voorzitter-
van den heer P. J. de Hoop, burge-
een comité gevormd, bestaande uit
de hoeren P. Reinouts van Haga, M. Hou-
mr. P. C. Andreae en P. Abbinga,
Hoe het zij, dit onderzoek heeft respectievelijk voorzitters van de Kamer van
haar toen een klap op het oog gegeven
de vrouw was opgestaan.
Een hevige twist volgde, waarbij de man met dedi
een mes zou hebben gedreigd. De vrouw
i een mes van de tafel genomen,
herinnerde zich later niet, dat zij er
mede had gestoken.
Beleediging door een advocaat.
Een der meestgeziene advocaten te Zutphen
mr. B. d. J., heeft Woensdag voor de'
Moordaanslag.
Dinsdag heeft een 50-jarige smid een 16-
jarige fabrieksarbeidster te Wijk bij Maastricht
door twee revolverschoten ernstig gewond en
daarna zichzelf een kogel door het hoofd gejaagd.
De dader moet het jonge meisje reeds lang
met zijn minder eerbare voorstellen hebben
vervolgd
Nader meldt de N. R. Ct. dat de dader is
het Cantaloupenburg aldaar overleden en dat het meisje in levensgevaar
verkeert.
met een mes verwondingen te hebben toegebracht I
deze Op 4 Oct. was ’s
zaak voor het Kantongerecht
mr. d. J. was daarin opgetre-
nu ’s middags het gemeente-
Doel is, deze
een
wiens spoor men geheel bijster is, de vlucht
genomen.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WÖRKUM.
Mem tsjin hjar tsienjier aide jonge: Né, dou
meist net roke, dat wo’k üt nog yn net lije.
Roken it skealik for ’e sounens en forkoart it
libben.
Soantsje: Nou, en pake dan, dy hat noait de
piip kêld en wirdt yn ’e nije wike al tachtig jier.
Mem: Ja, dat is wol sa, mar as jimm’ pake
noait rookt hie, dan scoed er nou mooglik wol
njuggentich jier wêze.
Dy dofhüdige jonges!
Jelleboer (op it efterhiem tsjin ’e hikke oan-
hingjend en nei ’t bürwiif kypjende dat hjar
grou-jonge in lawibes om ’e earen jowt omdat
er syn Sneinsbroek skoerd hat.)
«Ik scil ’t jou wol sizze ho ’t er dat skieppe
hat; hy is oer üs hiemstek klaud om yn 't hóf
to kommen.
Bürwiif: Sa’n farken, en ik ha ’m noch sa
ynprinte dat er syn deiske broek oan tsjen moast
as er hófsjonge woe.«
Men moat rekken hMde.
Pake: Ei, ei, dat is er is tige fiks fen him,
myn jonge, né, hy forgeat pake jierdei net hen
Dy wealich hwet hat er in moai presintsje for
pake meinommen!Tige bitanke, hjer, en
hjir is in goune for him
Mar dou sjuchst neat net fleurich, tinkt myje.«
Pakesizzer’t Presintsje hat my fiifentweintich
stüren kostte pake.
De jongen moatte de alden ek to boppe.
Master (tsjin in lytse skoal-jonge op ’e bürren
Soa, soa, feintsje rookstou al sa dapper dyn
sigaertsje
JonkjeJa master, heit hat ’m niis weismiten
om ’t er him to swier wier, nou moast ik ’m
mar oproke tocht my.
’t Freegjen is frij.
Teade Tünker: En dat is nou in tabaksplant
yn ’e folie bloei.
Jiffer Fimeltsje: Nou dat is dan ek nüvere
nijsgjirrichho lang durret it nou noch ear 't
de sigaren der ryp oanhingje?
Wraek is swiet.
Rintenier tsjin oargelmanHwerom stietste
hjir sa lang to draeijen? Dou krigest dochs
fen my gjin sint.
Oargelman: Just, dérom.
Alles op syn tiid.
Master: En hwet is de geskikste tiid, Frans,
om de apels oh to nimmen?
Frans: Hwennear de boer en boerinne in dei
üt ’e iten binne en de houn oan 't kjetting sit.
Hou ris hwet!
JorkeIk hear dy der «ezel. sizzen wier
dat faeks op my munte?
Jouke: Bistou dan de ienichste ezel, tochtste
Nou, dou haldst’ er noch al hwet forbielding
op nei 1
Van een overgeschrevon gedicht.
Een inwoner van Deventer pleegde plagiaat
om de overwinning te behalen in den dicht
wedstrijd door de firma Kreymborg en Co.
te Amsterdam, uitgeschreven. Het door hem
ingezonden en het best gekeurde dichtwerk
bleek overgeschreven te zijn uit een dicht
bundel van Ten Kate.
De firma Kreymborg deelt thans mede dat
de beoordeelaar ruiterlijk erkent er in geloo-
pen te zijn, doch als «modern letterkundige,
was hij van de poëzie van ds. Ten Kate niet
op de hoogte
De inzender schijnt echter te goeder
trouw geweest te zijn. Hij is een eenvoudig
fabrieksarbeider en niet eens de schrijver!
Zijn vrouw heeft plagiaat gepleegdzij had
de prijsvraag gelezen en absoluut niet be
grepen, dat zij niet mocht overschrijven. Zij
dacht, dat, als ze maar wat inzond, dit vol
doende zou wezen en was toen aan het
kopiëeren gegaan van een gedicht, dat ze erg
mooi vond, en vervolgens onder den naam
van haar man had ingezonden Maar ’t ge
wonnen rijwiel was intusschen verkocht, het
daarvoor gebeurde geld reeds besteed, de firma
Kreymborg berust daarin natuurlijk, doch
heeft zij de zaak aan belangstellenden bekend
gemaakt.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
beleediging.
De zaak was
ochtends een
behandeld en
Toen hij
i huis verliet kwam daar de tegenpartij aan,
d. w. z. de man, die in de zaak betrokken
was geweest. Zoodra die den advocaat zag
begon hij met zijn zwager zeer luid en her
haaldelijk te spreken over de-«vuile zaak«,
«de vuilste zaak, die hij ooit had meegemaakt
enz Mr. d. J. wachtte tot de luidjes bij hem
waren, sprak een hartig woordje en voegde
den eenen het woord «ploerttoe.
De man beweerde voor de rechtbank, dat
bij met die «vuile zaak» volstrekt niet ge
doeld had op de rechtzaak, maar op. een
partij natte turf, die hij juist uit zijn pakhuis
had geladen
Tegen mr. de J. werd f 10 boete geëischt.
Een ontvluchting.
Eergisternacht is uit de artilleriekazeme te
Naarden een arrestant ontvlucht.
Door eene opening groot 20 bij 24 cM.,
in de deur, kwam hij in een gang van het
arrestantengebouw en van daar door een on
geveer 2 meter hoog tuimelraam op het
terrein vóór de kazerne. Door een der ramen
wist hij de kamer zijner compagnie te bereiken
en zich een tamelijk goed passende uniform
toe te eigenen.
Daarna maakte hij een rijwiel los, dat nog
geheel nieuw was, en vastgebonden was aan
de krib van den slapenden eigenaar, en bracht
dit door een raam naar buiten, zonder dat
iemand van de ruim 20 bewoners der kamer
er iets van bemerkte, merkt het H.bld. op.
Op dit rijwiel heeft de slimme uitbreker,
Een melkoorlog.
November j.l. werd de prijs der
melk door de melkhandelaars te Gouda ver
hoogd van 9 op 10 ct. per liter. De be
woners van de Snoystraat, een goed bevolkte
workmans wijk, besloten Maandag geen melk
te betrekken, zoolang de prijs 10 cent per
liter was en de vrouwen hebben het dan ook
een dag zonder melk klaar gespeeld. Toen
de melkhandelaars inzagen, dat het den
vrouwtjes ernst was, leverden ze den melk
weder voor den ouden prijs.
Een pleidooi voor Staatspensionneering.
De Bond voor Staatspensionneering verzocht
den heer D. A. van Krevelen te Deinum een
brochure samen te stellen, waarin de gegevens
waren verzameld, die de enquête naar de
beteekenis en de gevolgen van artikel 357
van het Wetsontwerp-Talma had opgeleverd,
Bedoeld artikel luidt
Degene, die bij het in werking treden
van art. 1 der wet den leeftijd van 70
jaren heeft bereikt, indien hij aantoont,
dat hij in de 10 jaren onmiddellijk vooraf
gaand, hetzij aan het in werking treden
van art. 1, hetzij aan de vervulling van J
het 70ste jaar, te zamen gedurende ten
minste 260 weken verzekeringsplichtig i
zoude zijn geweest indien de verplichte
verzekering bij den aan vang dier 10 jaren
reeds ingevoerd ware, krijgt f 2 rente per
week.
De schrijver bemerkte na onderzoek, dat j
van de jaren 1841, ’40, ’39, ’38, ’37, ’36
en ’35, dus, dat is van 70 tot 75 jaar oud, j
van
werkt hebben, bijna geen meer in leven is.
In Lemsterland leven nog mannen en vrou
wen, die in 1841 geboren zijn 25, in 1840
geboren 38, in 1839 geboren 33, in 1838
geboren 23, in 1837 geboren 19, in 1836
geboren 21, in 1835 geboren 14. Van de
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesian-1, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing vaa adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
De toekomst-menseh.
Professor Fischer van de Yale Universiteit
voorspelt, dat de toekomstige mensch den leef
tijd van 250 jaar zal bereiken. De Ameri-
kaansche geleerde, die dus nog verder gaat
dan Edison, meent, dat de levensduur der
menschheid na 7 of 8 eeuwen gemiddeld 100
jaar zal bedragen In het jaar 4000 zal de
mensch 250 jaar oud worden. Ook dan zal
het schoone geslacht ouder worden dan het
sterke. Fischer wijst er op, dat, naar de
wetenschap geconstateerd heeft, de levens
duur der vrouwen steeds grooter wordt. Tus-
schen 1881 en 1900 nam de gemiddelde
levensduur der Engelsche met 16 jaar. die
der Framjaise met 11 jaar en die der Duit-
sche met 20 jaar toe. In dezelfde periode
nam de levensduur der mannen in geringere
mate toe: de Engelschman leeft 14 jaar lan
ger dan zijn voorvader, de Franschman 20
jaar en de Duitsche 25 jaar.
Globe trotters.
Drie jongens te Sneek, met aanleg voor
avonturen, zetten Maandag stap om de we
reld te doorkruisen. Het hoofd vol groote
plannen, en met minachting voor gure herfst-
vlagen, zoo liepen ze den Leeuwarder straat
weg op, de jonge globe trotters, tot ze kwamen
bij den tweesprong te Roordahuizum. Daar
ging een weg links en een weg rechts, en de
mannekes bleven staan overleggen welken weg
ze zouden inslaan, ’t Dacht hun goed een
Voorbijganger te vragende man informeerde
belangstellend naar ’t doel van hun tocht, en
toen hij ingelicht was, noodigde hij de jon
gens uit, maar met hem mee te gaan. Hij
geleidde hen in de richting Leeuwarden, en...
bracht hen op het gemeentehuis van Leeu-
warderadeel. ’t Was n.l. een veldwachter
dier gemeente, die op deze wijze aan den
voorgenomen wereldtocht een vroegtijdig einde
bezorgde.
De jongens zijn nog denzelfden dag naar
hun ouders teruggezonden.
Echtelijke twist.
De politie te ’s Gravenhage heeft een be
woonster van
aangehouden, die wordt verdacht haar man
in de borst.
5. - De man zou Maandagavond dronken thuis r
de mannen die steeds m loondienst ge- zjjn komen en na een woordenwi88eling
F. nAhhon htino o-oon moor in louon ia J
met zyn vrouw, weer uit zyn gegaan, om Rechtbank te Zutphen terecht gestaan wegens
bier te halen Hij was eerst laat weer thuis
gekomen, toen zijn vrouw al te bed lag Hij
hebben, waarop
297 menschen, waarover het onderzoek liep, I
worden ongeveer 70 bedeeld en zijn 90, die jjeeft toen
noodig het pensioen van f 3 of f 4 per week maar j
moesten bijontvangen. Van die 90 kan men
geregeld armoede lijden of Toen zij haar man op den grond zag vallen,
begreep zij wat zij gedaan had en liep de
straat op, om een dokter te halen. Inmiddels
was de gemeentelijke eerste hulpdienst ge
waarschuwd, die den man verbond en naar
- 3,-1 het gemeenteziekenhuis overbracht. Daar
woonweg in beter doen waren, dan de rest. bleek zijn toestand levensgevaarlijk, zoodat
«Bij ons onderzoek is gebleken, dat van de -
vlijtige, steeds «bij de hand, zijnde werkers, ^D“be“t &ge“b7u7de“”të ge"ven.‘
om in het onderhoud van zich zelf en hun
gezin te voorzien, bijna niemand meer leeft,
die 70 jaar of ouder is. Want wie vinden
wij nog in leven op 70-jarigen leeftijd? Boe- schap
ren, renteniers en weduwen van allerlei soort1 meester,
__,j er naar r
weduwen dan bij de wink,
en naar wij hopen voor velen iets Koophandel, Vreemdelingenverkeer, Nijverheid
treurigs aan het licht gebracht, want men
mag meenen, dat men weet, dat er oude
menschen zijn, die arm zijnmen mag mee
nen, dat men weet, dat er behoefte aan ver
betering is in het levensonderhoud van onze
ouden van dagen, maar wij willen wel er
kennen, niet te hebben kunnen denken, dat
er zooveel armoede geleden werd..
Zang-Concours.
In Juli 1913 zal te Wolvega worden ge
houden op een fraai boschrijk terrein, ter hei-
denking van het 10-jarig bestaan van Wolvega’s
Gemengd Koor, een Nationaal Concours van
Gemengde Zangvereenigingen.
FBIS
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Hemelumer Oldephaerl en Noordwolde.
Ilindeloopen en Stavoren.
- v uui uv ujcuno icimonmg iu viuluüu
de candidaatstelling bepaald op 16 November
de stemming op 26 November, de herstem
ming op 3 December.