V0BD1BIRIN
Ilindeloopen en Stavoren.
-1
1
ZATERDAG 4 JANUARI 1913.
No. 2.
39ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Y
ten
1
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
'W
Januari e.k. ter Secretarie der
Gemeente zullen worden ingewacht.
Workum, den 5 Jan. 1913.
T. M. ten BERGE,
Burgemeester.
A. de VRIES,
Secretaris.
van WORKUM, brengen
kennis van belanghebbenden,
de
laste der Gemeente, over het
dienstjaar 1912, vóór den 18
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS
ter
dat
VERSLAG van de Vergadering van den Raad
der Gemeente
Hemelumer Oldephaert en Noordwolde.
op Zaterdag 21 Dec. 1912, ’s voorm. 10 uur.
Voorzitter de heer P Eringa, Burgemeester.
Tegenwoordig alle leden.
Na opening der Vergadering door den Voor
zitter met het uitspreken van het formulier
gebed, stelt deze als punt 1 der agenda aan de
orde: Notulen, welke na lezing door den Secre
taris onveranderd worden goedgekeurd en vast
gesteld.
Punt 2 Mededeelingen.
a Een resolutie van Ged. Staten, houdende
vaststelling der Gemeenterekening, dienst 1911.
b. Een missive, geleidende het Koninklijk
Besluit tot goedkeuring der wijziging inzake de
verordening op de hondenbelasting.
c. Een resolutie van Ged. Staten, houdende
goedkeuring van het Raadsbesluit tot verkoop
van grond aan de Maatschappij »Gaasterland«
met verzoek de opbrengst daarvan te plaatsen
op het Grootboek N. S.
d Een adres van W Struikmans en 18 an
deren om de wegen in het vervolg op doel
matiger wijze te verharden, door eerst op de
eene en dan op de andere zijde de basalt of
grint aan te brengen en gebruik te maken van
een zware rol.
B en W stellen voor de stukken sub a, b, en c
voor kennisgeving aan te nemen, de opmerking
inzake belegging gelden op het Grootboek te
behandelen bij punt 9 en sub d ter afdoening
te renvoyeeren aan B en W, als behoorende
tot hunne competentie.
De heer Schrale merkt naar aanleiding van
het adres Struikmans op, dat in de vorige ver
gadering aan B en W dien wenk is gegeven op
dusdanige wijze te werk te gaan, waarop de
Voorzitter te kennen geeft, dat, voor zoover hij
kan nagaan, door B en W in overleg met den
Gemeente-Opzichter, daaraan gevolg is gegeven.
De heer Schrale vindt echter den weg van
Warns naar Hemelum uitermate slecht, een
voudig niet te berijden, zoodat hij aan den
wegwerker R Postma heeft geadviseerd, hulp
te vragen bij B en W.
De Voorzitter geeft te kennen, dat in dezen
nooit hulp is gevraagd, en bij aanvrage nooit is
geweigerd, maar van de gemaakte opmerking
zal door B en W nota worden genomen.
Punt 3. Benoeming armvoogden bij de Bur
gerlijke armbesturen.
De voordracht voor Koudum, aangevuld door
B en W, bestaat uit: P Schut J Vlieg, S H
de Jong en H Kok. Benoemd de heer P Schut
met 9 stemmen.
De voordracht voor Molkwerum uit: R Huitema,
P Nauta, Y Sikkes en W Luinenburg. Benoemd
de heer R Huitema met 11 stemmen.
De voordracht voor Hemelum uit: K Bouma,
C W de Vries, B Yntema én B de Boer. Be
noemd de heer K. Bouma met 10 stemmen.
De voordracht veor Oudega uit: K Bosma,
K Conradi, T Stoffelsma en F Hofman. Benoemd
de heer K Bosma met 10 stemmen.
De voordracht voor Warns, vacature R van
Rjjs, uitA O Bajema, D J de Vries, G Bruin-
sma en W Luinenburg. Benoemd de heer A
O Bajema met 7 stemmen. De heer Bruinsma
verkrijgt 3 stemmen.
De voordracht voor Warns, vacature A A
Bajema, uitB J Schilstra, I H Bruinsma, K
Bajema en J Schrale. Benoemd de heer B J
Schilstra met 6 stemmen. K Bajema verkrijgt
3 stemmen en J Schrale 1 stem.
Vóór deze stemming plaats vindt vestigt de
heer Schrale de aandacht op
in het Armbestuur voor Wa
open te laten voor een lid der Geref. Gemeente.
bestaat uit: JN vdl
Gaast en Jeep de Vries,
v d Zijpp met 7 stemmen.
Vries verkrygt 4 stemmen.
waar dat terrein vroeger door de Gemeente
is gekocht met de bedoeling, dat het voor haar
van waarde was, is hij thans tegen verkoop.
Inzake de laatste opmerking van den heer
Dokkum geeft de heer 0 H Bajema als ophel
dering, dat het gekocht is door de Gemeente,
om te voorkomen dat daar niet alle gebouwen
zouden werden geplaatst.
Op een vraag van den heer Schrale, hoe ver
de in koop gevraagde grond zich uitstrekt, ant
woordt de Voorzitter, dat die het geheele ter
rein omvat. Wel is daarop erfdienstbaarheid
gelegen ten opzichte Koornstra en het Schoolbe
stuur, maar dat is een kwestie die de heer Krol zelve
zal moeten trachten af te wentelen.
De heer Schrale vraagt of de heer Krol, met
het oog op het bestaan dier erfdienstbaarheid,
misschien ook genegen is het achterste deel niet
te nemen, om eventueele uitbreiding der school
niet onmogelijk te maken.
De Voorzitter wil daartegen opmerken, dat
bij eventueele uitbreiding, het Schoolbestuur
dan ook moet koopen van particulieren, waar
voor echter de Gemeente niet behoefte te zorgen
en iets is, dat de heer Krol met het School
bestuur heeft te regelen.
De heer Schrale heeft met B en W ook
geen bezwaar tegen inwilliging, omdat er
iets voor pleit, dat de Secretaris direct
bij het Gemeentehuis woont, maar hij zou toch
gaarne willen dat de Gemeente later het eerste
recht van koop had. Verder zou hij gaarne den
muur aan de zijde van het Gemeentehuis zien
opgetrokken van lichte, geglazuurde steen, met
het oog op het licht ter Secretarie. De ver
koopsprijs zou dan iets lager kunnen worden
gesteld, als betreffende hier ook een belang der
Gemeente. u
De heer acht net argument van den
heer Dokkum niet z»o zwaar wegende, omdat
het schoolbestuur reeds vroeger dit terrein in
koop heeft gevraagd voor een te stichten onder-
wijzerswoning, dus bestendiging als speelplaats
is door het Bestuur niet noodig geacht. Wel
zou hij met den heer Schrale er voor zijn, dat
het laatste deel open bleef.
De Voorzitter zou tegenover den heer Dokkum
hetzelfde opgemerkt hebben. Als speelplaats
wordt het terrein weinig gebruikt en het school
bestuur acht bestendiging alszoodanig niet van
zoo groot belang. Dat terrein heeft nu reeds
al zoo lang gelegen, dat men het niet langer
behoeft te bewaren. Wat de lichtbelemmering
aangaat, dat geschiedt in den zomer ookjal door
de boomen, maar men zou kunnen ingaan op
het idee, om die muur te bouwen van witte,
geglazuurde steen. Omtrent het tweede bezwaar
van den heer Schrale, zou hij echter wel eenige
opheldering wenschen.
De heer Schrale stelt zich voor, dat de Ge
meente prijs stelt op het behoud van een goede
woning aldaar, en wenscht aan den verkoop de
voor waarde te verbinden, dat de kooper verplicht
is de woning in goeden staat en stand te onder
houden, en dat de Gemeente het huis moet
overnemen en de Secretaris het moet afstaan,
tegen de stichtingskosten, verminderd metl/2°/o
per jaar voor de eerste 10 jaren en met 1 °/o
per jaar na dien termijn.
De heer Dokkum herhaalt zjjne reeds straks
genoemde bezwaren, verklaart zich tegen over
neming der Gemeente, omdat andere eigendom
men al genoeg kosten meebrengen, en acht het
gewenscht, dat met het oog op wijziging van
bestaande toestanden en omstandigheden, Bur
gemeester en Secretaris vrij blijven in de keuze
eener woning.
De Voorzitter ontvangt op zijn vraag dat het
zeker de bedoeling is dat het niet eene ver
plichting wordt, maar alleen een recht, een toe
stemmend antwoord. Waar in Koudum niet
veel plaats is om te bouwen (zeer veel, inter-
ruppeert de heer Dokkum) en het niet gewenscht
is, dat de Secretaris, uit den aard zijner be
trekking, aan den rand van het dorp woont,
stelt hij voor het voorstel van B. en W. in dien
zin te wijzigen, dat de bedoelde muur van wit1
geglazuurde steen worde opgetrokken en de Ge
meente aan zich houdt het eerste recht van koop.
De heer Krul wenscht den Secretaris vrjj te
laten inzake den muur, de heer Schut wil de
voorwaarde van overname er ook buiten houden.
De vraag van den Voorzitter om den grond
al of niet te verkoopen, wordt met 10 tegen 1
stem, die van den heer Dokkum, toestemmend
beantwoord.
Het voorstel van den heer Schrale om voor
waarden te verbinden aan het nieuw te bouwen
huis wordt aangenomen met 7 tegen 4 stemmen.
Tegen verklaren zich de heeren Krul, Schut,
Dokkum en O H Bajema.
Thans komt in bespreking de voorwaarde in
zake den bouw van den muur, die na onderlinge
discussie komt te vervallen.
Omtrent de voorwaarde van eerste recht van
koop, wenscht de heer A A Bajema bij dusdanig
geval 3 taxateurs, één benoemd door den Secre
taris, één door de Gemeente en één door beiden
of door den kantonrechter. Een overname bij
taxatie acht de heer Schrale bij achteruitgang
gevaarlijk, de heer A A Bajema zegt dat het
reeds over heeft gedacht, een vroedvrouw aan
te stellen, zoodat dus van hem geen tegenwerking
kan worden verwacht, hetgeen den Voorzitter
Voor boekhouders bestaat de aanbeveling voor
Koudum uitR K Bajema en P Schut. Benoemd
de heer R K Bajema met 11 stemmen.
Voor Molkwerum uitA Bijlsma en R Huitema.
Benoemd heer A Bijlsma met 11 stemmen.
Voor Hemelum uitK Bouma en W Draaier.
Benoemd de heer K Bouma met 9 stemmen.
De heer W Draaier verkrijgt 2 stemmen.
Voor Oudega uitK Bosma en Y Boersma.
Benoemd de heer K Bosma met 11 stemmen.
Voor Warns uit B Schilstra en J N v d Zijpp.
Benoemd de heer B Schilstra met 8 stemmen.
De heer J N v d Zijpp verkrijgt 3 stemmen.
Punt 4. Benoeming leden stembureaux voor
1913.
Deze worden alsvolgt samengesteld:
Stembureau Koudum. De Burgemeester ambts
halve, Voorzitter. Leden J K Bajema en P
Schut. 4e lid: O H Bijema, plaatsvervangende
leden M Brandsma, H Koornstra en O H Bajema.
Stembureau Warns: A A Bajema, Voorzitter,
Leden: O Krul en A. Schrale, 4e lid: L de
Jong, plaatsvervangende leden J Krol, P N v d
Zijpp en A R Bajema.
Stembureau Oudega: L Dokkum, Voorzitter.
Leden IJ Boersma en R Dijkstra, 4e lidB IJntema,
plaatsvervangende leden D D v d Wal, J van
Tuil en F Hofman.
Punt 5. Benoeming leden commissie tot we
ring van schoolverzuim.
Behalve de heer A Schrale, die tusschentijds
is benoemd, moeten aftreden de heerenH Kok,
T M Laurman, A II van Dijk en G de Walle.
Voordracht vacature Kok H Kok en J Roorda.
Benoemd de heer H Kok.
Voordracht vacature Laurman T M Laurman
en J Nieuwenhuis. Benoemd de heer T M
Laurman.
Voordracht vacature van Dijk: A H van Dijk
en L de Jong. Benoemd de heer A H van Dijk.
Voordracht vacature de WalleG de Walle
en H Bakker. Benoemd de heer G de Walle.
Punt 6. Verzoek van mej. R Westra te
Koudum om eervol ontslag als Gemeentevroed-
vrouw.
Na voorlezing door den Secretaris van het
ingekomen adres, waarin wordt verzocht ontslag
met ingang van 1 Januari 1913, wegens benoe
ming als vroedvrouw te Mijdrecht, wordt op
voorstel van B en W zonder hoofdelijke stem
ming eervol ontslag verleend met ingang van
genoemden datum.
De Voorzitter vraagt naar aanleiding van dit
besluit machtiging eene oproeping van sollici
tanten te plaatsen in het orgaan voor vroed
vrouwen.
Op een vraag van den heer Schrale of in die
oproeping een bepaalde standplaats zal worden
aangewezen, stelt de Voorzitter voor in verband
hiermede tevens punt 7 te behandelen: Vast
stelling nieuwe instructie voor de Gemeente-
vroedvrouw. Hij zegt verder, dat na plaatsing
van dit punt op de agenda, B en W is gebleken
dat in dezen eerst het advies van de Gezond-
heids-Commissie moet worden gevraagd. De
Raad houdt aan zich de standplaats te bepalen,
waarom hij den Secretaris voorlezing verzoekt
van de concept-instructie. Nadat dat is geschied
stelt de Voorzitter voor, daarover niet in het
algemeen het woord te voeren, maar zich te
bepalen tot de vraag, hoeveel zullen worden
benoemd en welke standplaats(en) zal worden
aangewezen.
De heer Schrale komt het wenschelijk voor
eerst te besluiten of er een dan wel 2 zullen wor
den benoemd. Komt er 1, dan acht hij Hemelum
als standplaats gewenscht, want waar geen ge
neesheer is, is een vroedvrouw noodig.
De Voorzitter meent, dat bij dusdanig voorstel
ook de financieele zijde moet worden overwogen
en een voorstel daaromtrent mede zeer gewenscht
is. Overweging verdient vooral, dat er menschen
zijn, die wel een vroedvrouw halen en niet een
dokter, met het oog op de betalen kosten. Hij
meent dat een vroedvrouw moet gevestigd zijn
in dorpen met de grootste bevolking.
In Oudega en Nijega zijn in 1911 in het ge
heel 22 kinderen geboren. Stel dat de helft
dier geboorten in niet welgestelde gezinnen
plaats vindt (dr. Meinesz berekent daar f10.
dan behandelt de vroedvrouw slechts 10 gevallen.
Ontbloot men Koudum dan zal de toestand hier
veel minder worden, Warns zal niet naar He
melum gaan en eerder den geneesheer ter plaatse
halen. Spr. gevoelt veel voor 2 vroedvrouwen,
maar de tijd ontbrak, om deze zaak nader met
de geneeskundigen te overwegen.
De heer Schrale zegt dat dr. Hiemstra een
vroedvrouw te Hemelum wel noodig acht en
wijst op het tegenstrijdige in des Voorzitters
betoog, die zegt dat dr. Meinesz te Oudega f 10
ontvangt, waarom hij vraagt: is de dokter te
Koudum dan zoo duur?
De Voorzitter is van oordeel dat de genees-
heer de vroedvrouw moet steunen en met haar I
samenwerken, door zelf een hooger bedrag van
kosten te eischen.
De heer Krul merkt op dat dr. Hiemstra er
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 7G-78, Amsterdam
echter onbekend was, maar wat Koudum aan
gaat, weet hij wel, dat de dokter alhier gezegd
heeft, wel mede te willen werken.
De heer Dokkum stelt zich op het standpunt,
dat er veel menschen zijn, die, ofschoon het
kunnende betalen, toch nog eerder een vroed
vrouw halen. Hij zou er echter voor zijn één
voor Koudum en één voor Hemelum te benoemen.
De Voorzitter zegt, waar nu te Koudum deze
vacature bestaat, B en W van oordeel waren
die zoo spoedig mogelijk te vervullen, ofschoon
zij volstrekt niet tegen een tweede vroedvrouw
zijn.
De heer A A Bajema herinnert er aan, dat
hier dikwijls is gezegd, dat in Koudum geen
vroedvrouw kan bestaan, maar hoe komt het
dan, als er een tweede bijkomt? Hem komt
het de beste oplossing voor, Hemelum als stand
plaats aan te wijzen, omdat Warns en Koudum
een dokter hebben. Van uit Hemelum alle
deelen van de Gemeente kunnende bezoeken,
geeft dat voor een vroedvrouw aldaar meer be
staanszekerheid. In verband met het nog al
hooge bedrag dat voor Gemeente-geneesheeren
en vroedvrouw op het Gemeente-budget voor
komt, acht hij dat de beste oplossing.
De Voorzitter, de ligging der Gemeente na
gaande. wijst er op dat in 1911 in Koudum 51,
in Warns en Hemelum 55 en in Oudega 23
geboorten plaats hadden. Z. i. zal uit Koudum
niemand naar Hemelum gaan en uit de omge
ving van Warns ook niet, met welke redeneering,
volgens den heer A A Bajema, de Voorzitter
zich geheel vast praat, want juist een stand
plaats midden in de Gemeente, als Hemelum,
heeft alle betetkenis.
De Voorzitter vestigt er de aandacht op, dat,
ais Hemelum als standplaats wordt aangewezen,
Koudum geheéi "verstoken zal zijn, gelijk ook de
heer Dokkum, die zegt dat een bevalling steeds
een ernstige zaak is en men bij die gelegen
heden niet wacht, maar direct adsistentie vraagt.
Hij stelt daarom voor één voor Koudum en één
voor Hemelum te benoemen, elk op een salaris
van f 150.
De heer Y. Boersma gelooft ook dat 2 vroed
vrouwen het beste is, maar waar, volgens zeggen,
in Koudum f 150 onvoldoende is, zal dit in He
melum nog eerder het geval zijn, waarom hij
daar f 100 meer wenscht te geven, ook al,
omdat het arbeidsveld daar kleiner is.
De heer IJntema maakt de opmerking, dat
iemand met Hemelum als standplaats, ook in
Gaasterland zou kunnen werken, hetgeen de
heer Boersma beaamt, waarom hij het wensche
lijk zou achten, de zaak aan te houden en eerst
de medewerking van Gaasterland te vragen.
De Voorzitter herinnert, dat de kwestie thans
deze is: zal voor Koudum een oproeping worden
geplaatst, ja of neen, waaraan bij inwilliging,
de heer IJntema dan de voor waarde zou willen
verbinden, dat de sollicitanten zouden worden
verwittigd van de besprekingen inzake Hemelum.
De heer A A Bajema wil het voorkomen, dat
men kan besluiten óf te wachten op het ant
woord van Gaasterland of een vroedvrouw voor
Hemelum te benoemen, om dan in afwachting
der dingen, later nog een voor Koudum aan te
wijzen. Overziende het Gemeentebelang, komt
hem Hemelum als standplaats gewenscht voor.
De heer Dokkum herinnert, dat hij reeds het
voorstel heeft gedaan, een vroedvrouw voor He
melum en een voor Koudum te benoemen, elk
op f 150, waartegenover de heer A A Bajema
voorstelt: voorloopig één voor Hemelum te be
noemen, en komt later eene regeling met
Gaasterland tot stand, dan voor een tweede
Koudum als standplaats aan te wyzen. Na nog
verdere onderlinge discussie wordt op voorstel
van den heer Dijkstra met 9 tegen 2 stemmen,
die der heeren P Schut en M Brandsma, besloten
de zaak aan te houden, in afwachting op mede
werking van Gaasterland.
Punt 8. Adres van J Krol te Koudum om
verkoop van grond.
Uit het voorgelezen adres blijkt dat adressant
in koop vraagt het terrein naast het Gemeente
huis, gebruikt wordende als speelplaats ter
grootte van 3 A. 96 cA. tegen een koopprijs van
f 500 of f 1.25 per M2 voor een daarop te
stichten woonhuis.
De Voorzitter deelt namens B en W mede,
dat de meerderheid is voor inwilliging van het
verzoek, terwijl de minderheid er tegen is.
De heer Dokkum, als minderheid, verklaart,
dat reeds eerder in deze vergadering gelijk ver
zoek is behandeld, maar het motief van weige
ring is geweest het terrein voor speelplaats te
behouden. Dat motief bestaat nog, waar anders
200 kinders in een beperkte ruimte op de straat
hun speelplaats moeten zoeken, niet gewenscht
ook tegenwoordig, met het oog op de auto’s*
Bij alle scholen vraagt het Rijk die ook alszoo-
I danig, zoodat het zeer gewenscht is dit terrein
als speelplaats te bestendigen. Naast dit hoofd
bezwaar is vroeger ook gewezen op het feit,
dat stichting van een huis aldaar belemmerend
zou werken op het licht in de Secretarie. Boven
dien is ook geen overleg gepleegd met het
Schoolbestuur, misschien dat die menschen
I wel meer huur zouden willen betalen. En
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
o de wenschelijkheid
arns ook een plaats
De voordracht Warns, vacature P N vd Zijpp,
i, H Roskam, E v d
lenoemd de heer J N
De heer Jeep de
FRI
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Hemelumer Oldephaert en Noordwolde.
F - -
