Ilindeloopen en Stavoren.
Op yens stik stean.
Binnenlandsch Nieuws.
ZATERDAG-ll JANUARI 1913.
Na 3.
’t Vee
i
in enkele
I
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
Bij den tegen woordigen toestand is het ón
mogelijk eenige verbeteringen aan de landerijen
aan te brengen. Het landwerk ligt dan ook
locaal stil, hoewel bij eene behoorlijke regeling
van het boezemwater handen te kort zouden
komen.
men de melk kan centrifugeeren.
Geneeskundige hulp kan men
Tweede-Kamerverkiezingen.
Naar de Nederl. verneemt, wenscht de heer
H. Pollema, lid der Tweede Kamer voor het
district Gorinchem, bij de aanstaande verkie
zingen, geen zetel meer in onze volksver
tegenwoordiging.
Naar de Tel. meldt heeft de Provin
ciale Bond van Vrijzinnigen in Friesland be
sloten, de kiesvereenigingen te adviseeren in
Harlingen, een Vrij Liberaal candidaat te stel-
door het gezamenlijk personeel wordt gevoerd. jj00i. den rijken hooioogst van het afgeloopen
Het grootste schip van een Nederlandsche werf jaar hebben verscheiden veehouders hooimijten
de Ned. Scheepsbouw- bij huis staan, natuurlijk in het water, waar-
n schip op stapel, dat door het begint te rotten.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De tastannen yn in minskelibben forlizze hjar
noch wol gau ris. Tsjin yens sin rnoat men
soms forhüzje of fen wenplak foroarje; der hat
in omkear yn yens libben pleats; in gewoan
daegliks forrin rint for üs ou, en in oar, in ny
scil dan fen miet ou bigjinne, misskien in mear
yn ’e hichte gean fen rang en wirk mei swierder
plichten, heger easken of greater forantwirding
kloeker en deuner wêze moutte en derby faeks
in swierder sile hawwe to lóken, hwet men
earder sa net hoechde; in iensum libben slite
moatte, nei ’t men lang en gelokkich togjerre
of mei elkoar libbe hat; in libben fol soargen
en tsjinspoeden nei in nofteren, fry en onbisoarge
jeugdskoft, of wol it omgean mei minsken dy
't ’t yen ealgje en tsjinsteane, of licht ek, in
fal üt ’e romte wei yn ’e binypte krapte, en sa
kin men hündert gefallen tor ien opneame hwer
’t de minsken faeks ek mar hookstrooks, yn
hele oare omstónnichheden forlein wirden.
En omdat in minske him der yn skikke
rnoat.skikt hy him der ek yn. Mar ho faken?
Sommigen dogge dat op in ienfaldige menear,
em ’t it moat, bygelyks, lyk as de houn went
ta ’t kjetting, it fügeltsje ta de kouwe. De tiid
docht er mear ta as de persoan seis. En howol
men dat net baes-eftich neame kin, it kin er
dochs noch lóns. Mar hwet minder is, man-
nichien foroaret faek ta syn eigen skea en
skande. Hy foeget him wol nei de easken fen
syn omstannicheden doch sakket.
Bygelyks, der is in man, dy moat him skikke
yn in bird lot, hy moast him forminderje, in
stap tobek gean.
Hwet docht er nou? Ho leit er dat oan?
Set er him to skoar om mei fordübele kreften,
mei flyt en iver syn bést to dwaen om er wer
boppe op to kommen?
Och né, syn fearkreft is forlamme, syn achting
for him seis is foart, hy is in drinker wirden
en lit de hannen liddich by 't liif delhingje.
Der is in fromminsk dat in keken jongfaem
wier yn hjar fleur, ja seis in pronkepop hjitte
koe, dy ’t graech boppe hjar kameraetskes üt-
blinke woe. Nou is hja troudwiif en slof,
slof oan hjar seis en yn hjar hüshólding. Hja
wier, do ’t de omstannicheden foroaren, do ’t
hja in swiere sile efter hjar krige, net krigel
genóch om de holle er foar to hólden en lit de
moedfearren hingje om ’t it dochs net to hólden
wie lyk as earder.
Der is in jongfeint, hy giet op it libben yn,
mei in hege opfetting, bergen sjucht er yn ’e
loft, alles scil er fange. Hy is greathertich en
wol mar tige heech oan; mar och, de swalker
yn ’e mist 1 hy onderfynt al gau, ho min it giet
om it seil sa heech to bólden en dan lyk wol
noch foarüt to kommen. Hy siket om listen,
wirdt onearlik, set in oar, dy ’t er in rêd foar
’e eagen draeije kin, jild ou en giet op ’t lést
seis om ’e hals en rekket eare en goenamme
kwyt.
Sokke foarbielden hat men for it gripen,
taest mar yn ’t daegliks libben roun. Hofolle
f
keard rekke yn in oare rjuchting 1 Jonge mannen
dy *t goed wieme en op hjar plak, salang hja
thus wierne, mar dy ’t yn ’e wróld, dy ’t hja
ynstieken om hjar fortün to siikjen, efterüt en
to niete gien binne hwet hjar eare en namme
oangiet. Dy ’t hjar heit en mem alheel forjitte,
hjar ólden dy 't hjar altyd it goede yn wird en
died foarhólden. Hwent dit is siker, dat in bern
syn ólden en ólderhüs forjit as er him mei- en
weislepe lit troch forkearde omgong yn ’e wróld.
Immen mei oan in boel forsikingen bleatstean
yn ’e frjemdte, mar it tobinnen-bringen oan
ólden en ólderhüs scil him grif ta in segen
wêze, him licht fen folie forkeards tobek hólde.
*t Kin barre, dat immen ynsjucht dat hy op
wei is efterüt to gean yn kerakter; as hy dan
ris by him seis tinkt, hwa wie ’k earder, hwet
woe ’k earder, hwer hólde ik earder fen, scil
him dat grif net tige stipelearje? Scoene dan
him yn skamje scóe oer dat jinge hwer ’t hy
;e hüshólding,
loudingen, dy
kin op in djür onmogelik yn de poel fen skande
en ünear lizzen bliuwe. It tobinnen-bringen oan
Steenwijkerwold in het Hdbl. klaagt
Het is »>«i bijna 3 jaren geleden, dat het
Noordwestelijk gedeelte van Overijsel door
den hoogen waterstand werd geteisterd. Wel-
nu de toestand is thans niet minder ernstig,
volgens sommigen staat het water zelfs nog
hooger dan toen. Het gebied, dat voorname
lijk door het water te lijden heeft, is gelegen
wolle for my seis. Hwent salang immen achting 'n de gemeenten Steenwijkerwold, Oldemarkt,
Geelhoorn, Wanneperveen en Ambt-Vollenhove.
’t Is weer een zee en de lage landen, wegen
en voetpaden staan onder water, het eenige
communicatie middel is weer de punter. In
onderscheidene woningen staat het water op
den vloer, in meerdere zoo hoog, dat men deze
moest verlaten. Verschillende bewoners trach
ten het water te keeren door dijkje om hunne
woning te maken. Als het door blijft regenen,
zullen deze aarden dammen niet tegen den
aandrang van het water bestand blijken te
zijn. lederen morgen moet
toch water scheppen, omdat zooveel water
doorgesijpeld is. Ónmogelijke en onhoudbare
toestanden ontstaan door het hooge water. We
kennen eene woning uit de vele, waar het
water zoo hoog op den vloer staat, dat man
en vrouw in klomplaarzen moeten loopen om
droge voeten te houden. De kinderen, die nu
vacantie hebben, houdt men te bed, daar liggen
ze „hoog en droog”. Dat het schoolverzuim
groot is, is te begrijpenmeer dan de helft
der kinderen krijgt nu geen onderwijs.
In de zuivelfabriek te Wetering moet men
Op de werf van
maatschappij staat een
men trouwens Na dien tijd sloot M. zorgvuldig, zoodra
het donker werd, alle deuren.
Opmerkelijk is, dat de brand in het ach
terhuis begonnen is, juist nabij een plaats,
waar men, toen het perceel brandde, een paar
gebroken ruiten zag.
Het geheele perceel was met pannen ge
dekt, zoodat aan de buitenzijde van het gebouw
geen onheil was te stichten.
Door rijks- en gemeentepolitie wordt een
streng onderzoek ingesteld.
De typografen>staking.
Op verschillende drukkerijen te Amsterdam
is een staking uitgebroken. Woensdag was
bet aantal stakers tot 698 gestegen. De
plaatsen des nachts 'niet krijgen. Alles is Amsterdamsche Drukkerspatroonsvereeniging
thans water en men zou den we? naar Blokzijl
het grootste is, dat ooit op eenige werf in Neder
land op stapel gezet werd.
Dit schip, bestemd voor de vaart tusschen
Nederland en Ned. Indie, zal een lengte heb
ben van 158.90 M., een breedte van 18.51
M., en een diepte, tot aan het kuildek, van
9 45 M. De diepgang zal ruim 7.50 M.
bedragen.
De machines zullen een vermogen van
7000 paardekrachten bezitten.
Een dankbare vader.
De vorige week geraakte het 10 jarige
zoontje van den heer J- U. Smit te Alblas-
serdam al spelende in de rivier de Noord.
Met levensgevaar werd het knaapje door
Bastiaan Riktcers aldaar gered.
De heer Smit heeft thans den moedigen
redder beloond met een spaarbankboekje van
f 3000, waarvan de rente levenslang door
Rikkers of zijn vrouw gebruikt zal mogen
worden, terwijl het kapitaal zelf na hun dood
aan de kinderen zal komen. Bovendien heeft
Rikkers f 50 aan contanten ontvangen, een
horloge en een volledig stel nieuwe onder en
bovenkleederen.
Hoog water in Overjjsel.
Uit Overijsel wordt aan het L.N. gemeld
Niet alleen Friesland lust van den ongewoon
hoogen waterstand. De Noordwesthoek van
Overijsel, die aan onze provincie grenst, is er
weinig beter aan toe. Hoort hoe een inzender uit
fen üs om yen hinne binne net ta weismiten j in Sneek een Unie. Liberaal, in Dokkum
banr/l roblro xrr» in Aura riHAhfinn,l Inncrn mannan l e
een Unie-Liberaal en in Tietjerksteradeel een
Vrijzinnig-Democraat, terwijl in Schoterland
en Leeuwarden de zittende leden natuurlijk
;ien binne hwet hjar eare en namme blijven gehandhaafd. Het centraal comité der
vrijzinnige partijen heeft zich met dit advies
vereenigd.
Altyd op propaganda bedacht.
De afdeeling van de S. D. A. P. te
Maastricht besloot de kiezers vrij te laten bij
de a.s. herstemming tusschen twee katholieken
en, bij tegenzin om op een der beide kandi
daten hun stem uit te brengen, toch ter stem
bus te gaan en op het stembiljet te schrijven
»Wij eischen het Algemeen Kiesrecht.* Al
dus meldt Het Volk.
Een slecht beheer.
Uit Alkmaar meldt men aan de Nieuwe Ct.
Het dagblad Het Nieuws, orgaan tot ver
breiding der vrijz.-dem, beginselen, is Maan
dagavond niet verschenen, vermoedelijk als
slachtoffer van den ongunstigen toestand,
waarin de Coöp Volksbank door het slechte
beheer van wijlen haar directeur is gebracht.
Naar wij vernemen putten deze de kosten
voor het dagblad, dat geen finantieel succes
was, i
er tekort in eigen kas was. Zulks is thans
spaak geloopen, en Zaterdagavond j.l. werd
het
verband waarmede dat
Maandagmorgen niet heeft hervat
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
sa mei ien en oar komt it der hwet fleuriger
üt to sjen. Mei in bytsje kosten en moeiten
kin de earmste wente ta in oangenaem hüs
skikt wirde. In wenplak dat yn ’t earstoan
yen net sa bést talike en hwer ’t men yen net
rjucht op ’t gemak fielde, kin stadichwei wol
wearde krije as men it hiem hwet optsjeppet,
de lodde yn 'e groun set, of men hat de lust
yen yn to litten mei persoenen en saken der
men swietwei hwet for bigjint to fielen, en men
fynt bilangstelling fen weerskanten.
De iensume scil him net mear forlitten Hele,
as hy de eagen iepen docht en dan sjen wol
dat er noch folie goeds mids syn leed to finen
is. Dat komt troch de waermte fen syn gemoed.
Hwa ’t hertlik en dielnimmend is, wit him in
ring to foarmjen der ’t er him oan wije kin,
hy onderfynt dat Ijeafde en tagenegenheid fen
syn kant, achting en bilangstelling fen in oar
mei werom nimt.
Ho komt it dat de foroaring, bygelyks in for-
mindering ten rang en stón, hwet yn ’t earst
sa swier foei, nou langer for in hüshólding al
folie minder fen in rampslach het? Omdat se
der troch forstompe binne? Né, mar hja, dy’t
dit droegen, biwarren de achting for hjar seis
en for ’t libben. Hjar geestkreft kaem wer
boppe, hja pakten wer oan mei nije moed, se
wisten dat dit allinne de wei is, om de foetten
wer onder ’t liif to kryen. Hja setten hjar seis
boppe it lot.
It sprekwird«Meitsje fen de need in deugd,
wol net sizze: »it stekt sa nau net,« mar it wol
sizze, soargje er for dat de need yen leart winst to
nimrnen üt de forkeard ütpakte omstannichheden.
Dat men yen foegje kin nei de libbens-
omstannichheden sonder dertroch to ontaerdzjen,
mar onder elke lotswiksel yen seis to wêzenen
to hliuwen. Ho hoger w;
wy hawwe scille om mei walging somstiids de
dingen om yen hinne acht to slaen. Dageliks
is er wol hwet om yen hinne to sjen en to
hearen, dat yen ealget en gefaerlik wirdt it as
wy net mear ófkarre hwet wy ienkear skerp
ófkarden. Twisken net mear ófkarren en mei-
dwaen leit mar in smel paedtsje. Siz ik achtsje
my to heech, dan dat ik oait my skamje scoe
"'ll e 1 TTx1-1
for him seis hat scil hy foart net ontaerdsje,
foart net in min kerakter skypje troch de for
oaring fen syn omstannichheden.
FRISO.
thans water en men zou den weg naar Blokzijl
niet kunnen vinden.
Ook het vee ondervindt de gevolgen van
den waterstandin sommige stallen staat het
blank.
De voetpaden te Geelhoorn, Kalenberg,
Ossenzijl, Wetering en Nederland staan op
verschillende plaatsen 50 a 75 cM. onder
water, het water is zelfs zoo hoog, dat het
een enkele maal over den Diepdijk loopt, wat
in het voorjaar van 1910 niet gebeurde. Te
Wetering constateerde men dan ook, dat de
waterstand 5 cM. hooger is dan toen.
Enorme schade wordt ook thans weer toe
gebracht aan de eigendommen van vele inge
landen, terwijl de welvaart in deze streek
uit de kas van de Volksbank, voorzoover wordt tegengehouden. Om dit aan te toonen,
1__ I—Till 1 1 T 1
behoeven we slechts te wijzen op het nadeel,
dat thans weer wordt toegebracht aan de
personeel geen weekloon uitgekeerd, in veenderij. Veel turf, die het vorige jaar niet
_2t personeel den arbeid dr00g werd, heeft men toen in den bult ge-
1 en een zet. Deze staan nu in het water, met het
procedure op grond van het arbeidscontract gev0Ig, dat de onderste turf geheel verbrokkelt.
Brandstichting
Maandagavond ontstond er, zonder bekende
oorzaak, in de flinke boerenbehuizing van P.
Molenkamp te Havelterberg brand.
Het huis brandde tot den grond af.
en een gedeelte van den inboedel bleef be
houden, ’t hooi en ’t koren ging geheel ver
loren. Huis en inboedel waren laag verzekerd,
resp. te Utrecht en te Oudkarspel.
Voor vijf jaar trof M. eenzelfde ramp,
meldt het N. v. h N.
Algemeen wordt er aan kwaadwilligheid
gedacht. Reeds sedert geruimen tijd wordt
het gezin van Molenkamp, nette mensohen,
waarop niets valt aan te merken, op allerlei
wijze geplaagd en benadeeld.
Toen, zooals gezegd, voor vijf jaar zijn ge
heele have en goed ook in vlammen opging,
meende men ook al, dat er kwaadwilligheid
in ’t spel was. Terwijl de familie toen in
het woonhuis rustig met een paar bezoekers
een kaartje legde, werden allen opeens opge
schrikt door ongewoon geknetter. Het bleek,
dat het achterhuis in lichtelaaie stond. Het
toen met riet gedekte perceel lag spoedig te
gen den gr nd Ook tnmv .•’o
voor M. groot.
Voor een paar maanden werden al het
waschgoed en verschillende kleedingstukken,
’t gezin bestaat uit 8 personen aan
stukken gesneden, zoodat alles voor verder
gebruik ongeschikt was.
Voor ongeveer een week werden de bij het
huis staande jonge boompjes en siergewassen
bij den grond afgesneden, terwijl Zaterdag het
toen nog overgeblevene hetzelfde lot onderging.
Door het vinden van een njksdaalder onder
een der afgesneden siergewassen kwam men
tot de conclusie hier met geen jongenswerk te
doen te hebben. Op een avond van de vorige
week zag men, toen een middendeur geopend
werd en de in de keuken brandende lamp
hare lichtstralen in het achterhuis wierp, een
onbekend persoon ijlings de vlucht uit bedoeld
achterhuis nemen.
Na dien tijd sloot M. zorgvuldig, zoodra
wei is efterüt to gean yn kerakter; as hy dan
’k earder, hwer hólde ik earder fen, scil
de tiden net for syn geest oprize, hwer ’t hy
i j 1 j vv-
him nou oan skildich makket?
Hwa ’t opgroeid is yn in eptige
op *e heechste trep fen edele forhi
ünear lizzen bliuwe. It tobinnen-bringen oan
de froalike, onskildige en lokkige dagen fen syn
jeugd yn 't ólderhüs trochbrocht, skoert him
mei in net tsjin to hólden twang los fen dy
needlottige bónnen, dy ’t him driigden fêst to
binen.
As men earst yn in hüs komt to wenjen,
dan kin men yen der earst wol ris net to thüs
fiele, it komt yen frjemd oan en üngesellich
misskien.
Ho komt it nou, dat yen soks mei gauwens
net mear hindert? Wel, dat kemt troch it
tadwaen fen de biwenners seis. Hja seagen
roun en founen dat er noch hwet libben yn
makke en oan jown wirde koe. Hjir in kwast-
fol ferwe, der in nij plankje, yn dit hoekje in
meubelstikje set, yn dat hoekje in finsterke
makke, tor hwet blommespil wirdt soarge, en
iederen morgen eerst water scheppen, voordat
het aantal stakers tot 698 gestegen. De
heeft uitdrukkelijk verklaard, dat verhooging
van het minimumloon verder dan door de
patroons is voorgesteld in den tegenwoordigen
toestand onmogelijk is, waar toch tevens ver-
verhooging van het minimum-loon vanzelf zal
medebrengen verbetering van de overige
loonen De patroons, voor wie heden de sta
king werd geproclameerd, moeten dan ook
niet geneigd zijn aan de eischen toe te geven.
De drukkerijen, waar de Tel., het Hbl. en
het N. v d. D. worden gedrukt, hebben de
gestelde eischen ingewilligd.
Eenige bladen, o a. De Standaard en het
Nieuwsbl. v. d. Boekh. kunnen niet verschijnen.
Aanvaring.
Aan de L. Ct. wordt gemeld;
De veerboot Friesland, die 2.57 van Enk-
buizen naar Stavoren vertrekt, kwam Dins
dagmiddag tengevolge van den mist in het
>Krabbersgat< in botsing met de klipperaak
Noordster, schipper Vlieger, van Workum,
welke daar voor anker lag. De Noordster
verloor een zwaard en bekwam nog eenige
averij, van de Friesland werd een patrijspoort
ingedrukt, tot welke materieele schade zich
de aanvaring bepaalde.
1
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Demelumer Oldephaerl en Noordwolde.
'y etoano, ho moar
A A M WAM A la. A «v AMA Av* V
