Hindeloopen en Stavoren.
Tier
M’t”
VERHURING.
de onderwijzerswoning met tuin
bij de school in bet Heidenschap,
L
Is ’t sa?
TE DÉUM LAUDAMUS!
ZATERDAG 5 APRIL 1913.
39ste Jaargang.
Na 15.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
ontheffing is verleend
van het verbod tot het
vangen of dooden van in
die gronden voorkomende
mollen,
r
num
r zijn grond alleen willen afstaan voor den
L. N.
goed-
Th. van der Put,
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
De beelden stelden „de Verleiding” voor,
waren ongeveer een meter hoog, zeer zwaar
1
Nu is er dezer dagen een jongen te Hoorn
onder den trein doodgereden, omdat hij door
een dier hekjes den spoorweg wilde oversteken.
En natuurlijk moet de toestand ter plaatse
vaker aanleiding tot ongelukken gegeven heb
ben, dat kan bijna niet anders. Zoodat nu
de politie, door iemand te verbaliseeren die
door de hekjes is gegaan terwijl de boomen
al dicht waren, zal trachten uitgemaakt te
krijgen, of deze wantoestand in Nederland
werkelijk geduld moet worden.
Ongeluk.
Dinsdag had in de Voorstraat te Dordrecht
een droevig ongeluk plaats. De 17-jarige W.,
die per rijwiel passeerde, kwam in botsing
met een wielrijdster, met het gevolg, dat hij
van zijn fiets viel. Omstanders ziende dat W.
onwel was, brachten hem binnen bij bewoners
van de Voorstraat. Medische hulp werd in
geroepen, doch mocht niet meer baten. Toef
de ouders per rijtuig ob de plaats des onheils
aankwamen, was hun zoon reeds overleden.
'Wt eens
en geheel massief. Ze bleken een groote
waarde te bezitten, want nadat de tuinder
van verschillende liefhebbers van antiquiteiten,
aanbiedingen had ontvangen, heeft bij ze de
zer dagen verkocht voor f 2400.
Ksrdoes, in earst great roppertsein,
Krig’ middeismiellen fen omraek,
Mar sparre noait in krommel oer,
Ai gie *t oer heuch en meuch al faek.
De müs, dy ’t op it oerskot long’re,
Wier dêrmei dan omtrint forhong’re.
En ’t müske weage it op in kear,
To freegjen om hwet krommels mar,
Mar Does dy snaude it ou en sei:
»’t Wier onfetseelik dwaen for hjar.c
Mar ’t müske sei dér wer oer hinne:
>Is alles dan for dy allinne?<
>Scilstou me oer de snüt slaen, pyst?
Dou earmelytse 1« rop Kerdoes,
>Ik hoech fen dy gjin smüsjes mear,
Skear dou dy wei, of ik rop poes!
’t Is ommers noch nin byt, as stjerre
Fen krapte jimme allegjerre.c
Us müske wier der simpel fen,
En sei thus>mem niis, sa en sa.«
Mar ’t Aide minske redte *m oan
>Rin net om help nei greaten ta;
Fen greaten kinstou mar bitrouwe,
Dat dy sa Ijeaf wol nimme as jowe.c
FRISO.
bij het rooien van
Bij het uitgraven bleek, dat „iets”,
aan
plat voorover in den grond.
dat op die plaats vroeger een vijver geweest
is en de beelden aan den kant gestaan heb
ben.
Bij het dempen van den vijver moeten zij
toen in geraakt zijn en later is er een
Wantoestand te Hoorn.
Men hoort soms van vreemde toestanden.
Te Hoorn zijn naast den overweg van de
I spoor twee hekjes, waardoor men nog de lijn
Tel.
Rjjkslandbouwwinterschool te Leeuwarden.
Het diploma der school is toegekend aan
de leerlingenW. Anema, TzummarumD.
Bierma, St. Jacobi Par.G. de Boer, Britsum
Jb. Haima, DongjumU. Hiddema, Holwerd
Jb. Jensma, St. Anna-Par.P. Jousma, Leeu
warden G. Miedema, StiensH. Neef, Mun-
nekeburenI. L. Sevenster, O. NijkerkG.
Tiedema, LeeuwardenK. de Vries, St. Ja-
cobi-Par.S. Wassenaar, OudebiltzijlG. Wind,
Tjalleberd; L. Dijkstra, Oppenhuizen; J. de
Groot, GrouwH. de Haan, Oudeschouw
H. N. H. K. de Jong, Workum; B. Kunder-
sma, Jorwerd; D. Meintema, Beers; A. Pal
ama, Wirdum; Sj. Pereboom, Oosterzee; J.
G. Semler, ZwartenwegsendJb. v. d. Sluis,
Langweer; F. Sijbesma, TeroelejJb Tjebbes,
Mantgum Th. H. Tijsma, LeeuwardenN.
v. d. Werf, Leeuwarden.
Van de eerste tot de tweede klasse zijn
onvoorwaardelijk bevorderd: T. Anema, Kims-
werdP. Th. Hamers, Ter letzardtG Hoog
land, Lieve Vr. ParochieJb. Jansma,
HaskerdijkenA. Krol, LuinjeberdM. Let-
tinga, PeinsM. v. d. Meer, Oudebiltzijl
Sj. Sipma, Engwierum; P. Stienstra, Jelsutn
Sj. Bearda, Teems; B. Boersma, Akkrum;
IJ. Bosma, Schenkenschans; E. Jaarsma,
Wartena; U. de Jong, Miedum G. Kleiterp,
LeeuwardenA. v. d. Leg, TerkapleH.
Pijlman, Luinjeberd; A. Schuurmans, Span-
I. L. Sevenster, LeeuwardenH. Sta-
tema, Wijtgaard; H. Voetberg, Sorremorra;
J. L. Wiersma, AchlumM. Wiersma Wieu-
De helden van IJmuiden.
Bij kon Besl. zijn als blijk van
keuring en tevredenheid toegekend
de gouden eerepening en een loffelijk ge
tuigschrift aan J. van der Wielen, kapitein;
de zilveren eerepenning voor menschlievend
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd hot Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
de dor hen met levensgevaar verrichte red
ding van schipbreukelingen van de vrachtboot
„Eastwell"
Nederland alleen nog voor een paar honderd
millioen gulden waarde aan turfvelden aan
wezig is en dat door het afgraven van deze
velden dalgrond vrijkomt, die voor landbouw
doeleinden uitstekend geschikt is.
De Friesche Courant bevat het volgend artikel
Na een heldhaftige verdediging is de vesting
Adrianopel gevallen. Er is razend gestreden.
Nog geven de berichten geen bijzonderheden,
maar veilig mag worden aangenomen, dat we
derom duizenden aan beide zijden zijn gevallen.
Koevele families zullen opnieuw in rouw zijn 1
gedompeld! De stad zelve op verschillende pun-
J brand door d. .ntpMing.n der kruit-
magazijnen. De bevolking radeloos, in doodsangst j
de straat opgevlucht, waar ze de granaten door
de lucht hooren fluiten. En als aan dien hel
een einde is gemaakt door de overgave, dan
richten de priesters tusschen de puinhoopen
der brandende gebouwen hunne altaren op en
het „Te Déum laudamus” (U, o God loven wij) I
stijgt ten hemel. In Sofia trekken menschen-
drommen en kinderen, veel kinderen zelfs door
de straten, zingend en juichend en zwaaiend de
vlaggen, terwijl ook daar in de kerken weer
klinkt „Te Déum laudamus!”
Er is een man geweest, die zeide: „Gij zijt
allen broeders I Gij zijt kinderen van éénen vader
Millioenen hebben zich zijne volgelingen ge
noemd, ook in Bulgarije, ook in Servië, ook in
Griekenland. Negentien eeuwen zijn heengegaan
en zoozeer is bij velen dat grootsche denkbeeld
tot werkelijk geworden, dat zij de massamoord
van duizenden, niet beter weten te kenschetsen,
dan door een danklied te richten tot God 1 Neen,
het is een beleediging de Godheid aangedaan,
te durven veronderstellen, dat die nieuwe mis
daad zou zijn geschied in naam en ter meerdere
verheerlijking van die macht, die in de liefde,
de toewijding en de zelfopoffering haar hoogste
volkomenheid vindt.
„Te Déum laudamus” mag alleen daar wor
den gezongen, waar de ploeg in vrede de vore
snijdt, waar ’t golvend graan zich buigt onder
den druk van den wind, waar de sterke den
zwakke steunt, waar de deugd zegeviert over
de ondeugd en waar de wetenschap ons telkens
meer doordringt van de grootschheid der macht,
die alles in ’t aanzijn riep.
We zouden wanhopen aan de toekomst der
menschheid, aan de reden van ons bestaan, we
zouden wanhopen aan de wereldorde der on
eindigheid, ja aan ons eigen hart, indien we
moesten aannemen, dat al die dooden, die rouw
die ellende, die verwoeste steden en dorpen
slechts dienden tot Zijne verheerlijking.
Neen, ’t is een aanklacht tegen ons allen
tegens ons, die onze oogen hebben gekregen om
te zien, niet om ze te bedekken; die onze her
senen hebben gekregen om te denken en niet
om onze denkkracht gevangen te geven; die
een mond hebben ontvangen om te protesteeren
en ’t luid uit te schreeuwen, dat de oorlog de
grootste misdaad is, die bestaat, maar niet om
bloed te krijschen, ’t bloed van onzen mede-
mensch, van onzen broeder, van ’t medekind,
van éénen Vader!
Nog kan ’t gebeuren, dat volkeren door dom
heidsmacht beheerscht elkaar als wilde dieren
te lijf gaan, maar steeds grooter wordt de
menigte, die beseft dat zulk een misdaad on
mogelijk kan worden goedgezongen met een
„Te Déum laudamus”.
’t Zal moeten eindigen met een volkomen
zegepraal van ’t beginsel „Gy zijt allen broe
ders” omdat ’t goede altijd de meerdere is van
’t slechte.
Wij kunnen allen daaraan meewerken, god
dank onverschillig of wij tot de machtigen der
aarde worden gerekend, dan wel voor de we
reld onopgemerkt onzen dagelykschen plicht
doen. Indien in ons slechts woont de drang:
de hoogheid onzer menschelijke beginselen de
wereld in te dragen, indien slechts in ons woont
de moed en de wil om voor de waarheid en
de gerechtigheid op te komen. Dat is dezelfde
kracht, die werelden schiep, die al wat is tot
aanzijn riep, die altijd is en zal zijn tot in
eeuwigheid omdat ’t de eeuwige zelve is.
Daarom komt op, komt allen op, strijdt in
vrede voor den vrede, strijdt voor de broeder
schap der volkeren, geen „Te Déums” bij de
lyken van de medeschepselen Gods, maar 't
hart vol van liefde en in ons de onwrikbare
zekerheid dat de vrede der volkeren komen zal
en komen móet door de menschen zelve, in wie
zich de volmaaktheid van hunnen Schepper af
spiegelt.
werd.
Voorwaardelijk bevorderd; G. Nammensma,
SexbierumJ. Terpstra, BeetgumJ. Pasma,
Haskerdijken.
Niet bevorderd7 leerlingen. Eén der
leerlingen kon wegens ongesteldheid niet aan
’t examen deelnemen.
De veetentoonstelling te Sneek.
Te Sneek wordt dit jaar een veetentoon
stelling gehouden. De afd. Sneek van de
Fr. Mij. van Landbouw vroeg nu van de ge
meente Wijmbritseradeel deelname in het
garantiefonds, en Burg, en Weth. stelden
voor voor f 200 aandeel te nemen, doch dit
voorstel werd met 11 tegen 4 stemmen ver
worpen.
Tot dit resultaat werkte vooral ook mee
dr. E. van Welderen Rengers, de voorzitter
van de Friesche Mij. van Landbouw, die
zich tegen het voorstel verklaarde, omdat z.i.
de belanghebbenden de nadeelen moeten dra
gen, zoo die er eventueel zijn. Die menschen
zijn nog volstrekt niet op weg naar de armen
kamer.
BURGEMEESTER en WETHOUDERS van
WORKUM brengen ter kennis van belang
hebbenden, dat op Zaterdag den 12 April 1913
bij gesloten briefjes zal worden verhuurd
in twee perceelen:
vanaf 12 Mei 191312 Mei 1914:
en vanaf 12 April 1913—1 December 1913:
de achter genoemde School gelegen
tuingrond.
Van de voorwaarden kan kennis worden ge
nomen ter Secretarie in de gewone kantooruren.
Briefjes met opgaaf van borgen, in te leveren
aan het adres van den Burgemeester, vóór of
op den dag der verhuring, vóór ’s middags
12 uur.
Workum, den 29 Maart 1913.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
T. M. ten BERGE.
De Secretaris,
A. de VRIES.
De Coalitie.
De „Standaard" deelt officieel mede, dat
een conceptovereenkomst voor de hernieuwing
der coalitie is tot stand gekomen. De par
tyen komen overeen, de voorstellen der regee-
Grondwetsherziening te steunen
192, zoodat eenerzijds het
beginsel wordt vastgesteld, dat door de open
bare kassen in de kosten van het algemeen
lager onderwijs op scholen, door ingezetenen
opgericht, op gelijken voet wordt voorzien als
zulks geschiedt ten aanzien van dit onderwijs
op scholen van de overheid uitgaande en ander
zijds wordt uitgesproken, dat bij de inrichting
van het van overheidwege te geven lager on
derwijs de godsdienstige gevoelens van de ouders
der schoolgaande kinderen zullen worden ge
ëerbiedigd, terwijl zij tevens achten, dat bij de
behandeling van deze voorstellen tot Grond
wetsherziening het le lid van art 171 niet
aan de orde is te stellen.
Voor wat de verdeeling der districten aan
gaat, kwam men overeen, dat de partij, die
den zetel voor eenig district thans bezet houdt,
in dat district ook nu den coalitie-candidaat
zal stellen, met uitzondering van Leiden en Ede,
die aan de a.-r. partij worden toegewezen,
terwijl men in Ommen voor ditmaal gezamen
lijk een christelijkhistorischen candidaat zal
aanbevelen, die thans volgens de in 1909 ge
maakte alspraak elders uitvalt.
Ten einde in de nu volgende parlementaire
periode bij vacature of anderszins zich voor
doende moeilijkheden te voorkomen, zal een
commissie met recht van beslissing, door de
drie centrale colleges worden aangewezen.
Over deze concept-overeenkomst zal op 24
April a.s. door de drie partijvergaderingen
worden beslist.
Electrisch licht en turf tegen petroleum.
Naar aanleiding der bewering van een
Duitsch zaakkundige, dat electrisch licht
goedkeoper is dan petroleum en bovendien
nog andere voordeelen heeft, waarom hij zijn
steenkolenland meer onafhankelijk wil maken
van de Standard Oil Co., die thans ongeveer
in 75 pct. van de Duitsche behoefte voorziet,
wordt de aandacht der N. Ct. gevestigd op
de turf in het noorden van ons land, en kan
men lezen als volgt
Sinds ongeveer veertien dagen werkt in de
Rijkswerkinrichting te Veenhuizen een elec-
trische centrale, die als brandstof gebruikt de
turf, zooals ze te Veenhuizen normaal wordt
gebruikt. In deze electrische centrale wordt
de gewone turf omgezet in gas, waarmede
een gasmotor wordt gedreven. De aanleg
munt uit door eenvoud en gedurende de veer
tien dagen, dat de centrale werkt, heeft zich
geen enkele storing, hoe gering ook, voorge
daan.
Het betoog in de Kölnische, dat door het
petroleumlicht te vervangen door electrisch
licht, het nationale vermogen niet voor een
deel naar Amerika behoeft te worden gezon
den, geldt nu oek in verhoogde mate voor
Nederland, nu I
turf te gebruiken
electrische energie.
Onze berichtgever voegt er bij, dat er in
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post f 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
Merkwaardige vondst.
Eenigen tyd geleden stootte de tuinder de
R. op Noort-Heij, onder de gemeente Veur,
bij het rooien van een oude boom, op iets
hards. Bij het uitgraven bleek, dat „iets”,
een viertal beelden te zijn, die ruggelins twee
twee aan elkaar vastzaten. Ze lagen
Men vermoedt,
De BURGEMEESTER der Gemeente
WORKUM;
Gelet op de circulaire van den heer Com
missaris der Koningin in deze provincie van
den 27 Maart 1913, le Afdeeling A no. 286.
Brengt ter kennis van belanghebbenden,
dat aan de gebruikers van in deze provincie
gelegen gronden of hunne schriftelijke last
hebbers voor den tijd van één jaar, ingaande
met 1 April 1913,
onder voorwaarde, dat bedoelde lasthebbers
bij het vangen of dooden der mollen in het
bezit zijn van een schriftelijk bewijs der be
trokken gebruiken en dit bewijs op eerste
aanvrage van de marechaussee of de ambte
naren der rijks- en gemeentepolitie vertoonen.
Deze ontheffing geldt niet voor het
verbod om mollen te vervoeren, te
koop aan te bieden, te verkoopen, ai
te leveren of ten verkoop of ter afle
vering in voorraad te hebben.
De heer Commissaris der Koningin in deze
provincie is echter bereid aan te goeder naam
en faam bekend staande personen, die een
daartoe strekkend verzoek op zegel tot hem
richten; ook daarvan, zoo noodig voorwaarde
lijk, tijdelijk ontheffing te verleenen.
Workum, den 3 April 1913.
De Burgemeester voomoemd,
T. M. ten BERGE.
hulpbetoon en een loffelijk getuigschrift aan
M. Peters, machinist, en Th. van der Put, er toen in gera
dekknecht, boom op geplant.
allen behoorende tot de bemanning van de
sleepboot „IJmuiden", te IJmuiden, wegens
t
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Hemelumer Oldephaert en Noordwolde.
Ziiju giuuu aiiuuu whwu aimu.au vuui uüu
aanleg der lijn als die bij-overweg er kwam.