I]
I
Hindeloopen en Stavoren.
11
I
39ste Jaargang;
ZAlEKDACi 10 MEI 1913.
No, 20.
Binnenlandsch Nieuws.
I
reclames voor Handel, Nü verheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Tot plaatsing van adv. en
-
een Boekhouder-
Vaststelling schoolgeldkohier, le
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
onlangs deswege
rechtbank tot 20
oordeeld. Zoowel
had geëischt, als
hooger beroep.
Thans is de
Hof behandeld.
VERSLAG van de Vergadering van
der Gemeente
Hemelumer Oldephaert en Noordwolde,
op Zaterdag 3 Mei 1913, ’s voorm. 10 uur.
11
I
van f 22000, zou hét Comité gaarne f15.000 in
handen hebben voor schadeloosstelling. Spr.
meent de te houden collecten in de medewerking
der leden te moeten aanbevelen.
De vergadering wordt daarna gesloten.
zaak voor het Haagsche
Bekl bleef ontkennen doch
moest nogmaals levenslang tegen zich hooren
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
voor de boeren, en dan zou een
sintelweg, als de heer Schut bedoelt, feitelijk
Spr. wil echter ook wel een weg, maar een
andere, die mooier is dan de thans geprojecteerde
die een omweg heeft van 70 a 75 M. De ont
brekende f 500 acht hij nog noodig en dan kan
een betere richting worden verkregen, indien
hij loopt langs het voetpad, wat mooier en kor
ter zal zijn.
De heer O. H. Bajema wil nog opmerken, dat
in de vorige vergadering is beweerd, dat de
familie de Vries te weinig gaf, het tegendeel
heeft hij alleen willen verdedigen, niet de weg
alszoodanig.
De Voorzitter meent, dat het niet wenschelijk
is in te gaan op het idee van den heer Schut,
want hij vreest daarvan later veel last. De be
wering, dat de weg te veel zal begroeien, acht
hij zeer overdreven, want die weg zal toch voor
19 gezinnen de eenige verbinding vormen. In
zake de opmerking van den heer A. A. Bajema
omtrent de gegeven cijfers van den Wethouder
Bajema, wil de Voorzitter ook eenige cijfers geven.
De weg naar het Sou, in 1899 aangelegd, ter
lengte van 1550 M. heeft gekost f 3895, waar
voor door belanghebbenden eene bijdrage is ge
geven van f 1350.
De weg langs Bovenburen te Koudum, ter
lengte van 593 M. heeft gekost f 1000, die door
belanghebbenden is bijgedragen, echter beide,
wegen, die niet zijn te vergelijken met den weg
vooi de 19 gezinnen te Laaxum. Die weg is
beter te vergelijken met den weg langs Ooste,
lang 690 M., die f 1190 heeft gekost, maar
waarvoor geen bijdrage is gegeven, dan alleen
den grond.
Verder komt het Spr. voor, dat die 70 M.
niet best zijn uit te sparen, wijl de geprojec
teerde richting is gebaseerd op het vroeger ge
dane aanbod.
De heer Krul heeft met den heer Schrale een
onderzoek ter plaatse ingesteld en het komt hem
voor, dat die 70 M. niet kan worden bekort.
Wat de opslagplaatsen betreft, de menschen
kunnen nu eenmaal niet anders, maar als deze
weg er is, zal hij ook worden gebruikt. Het is
alleen maar jammer, dat hij vroeger niet reeds
is doorgetrokken. Na nogmaals inzage te heb
ben genomen van de ter tafel aanwezige teeke-
ning, worden door den Voorzitter en de heeren
A. A. Bajema, L. Dokkum, IJntema en Boersma
nog opmerkingen gedaan en beschouwingen ge
houden, die niet alle publiek kunnen worden
gemaakt, waarom wij alleen volstaan met op te
merken, dat het amendement A. A. Bajema, om
den weg aan te leggen, mits de grond geheel
vrij wordt afgestaan en dus ook de ontbrekende
f 500 door belanghebbenden wordt bijgedragen,
in stemming gebracht, wordt verworpen met 6
tegen 4 stemmen, die der heeren A. A. Bajema
J. K. Bajema, M. Brandsma en IJ. IJntema.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna aan
genomen met 6 tegen 4 stemmen, die der heeren
J. K. Bajema, P. Schut, M. Brandsma en IJ.
IJntema.
Punt 5. Adres van visschers om intrekking
van het besluit tot openbare verpachting van
gemeente-visch water.
In het door den Secretaris voorgelezen adres
wordt gevraagd het Raadsbesluit tot verpachting
aan den meestbiedende, in te trekken en de
In huiselükcn kring.
Het comité van ingezetenen op liet Loo
voor de feestviering van het 121/2-j!*rig huwe
lijksfeest van het Koninklijk Echtpaar ontving
mededeeling, dat H M. de Koningin en Z.
K. H. Prins Hendrik aan dat feest een hui
selijk karakter wenschen te geven.
Een Pachterseeuwfeest
De 12e Mei e.k, zal voor dén landman S
E. van den Woude en de zijnen to W mswer i
een dag van bijde en dankbar h iinne ing
zijn.
Op 12 Mei 1813 aanvaardde de grootvader
van van der Woude hier de p -.chtho ve op
sde Welsterterpc, welke, evenals nog andere
boerenhoeven in deze omgeving, toen reeds n
eigendom behoorde aan het adellijk geslacht
Du Tour van Bellinchave.
Op van der Woude I volgde zijn zoon van
der Woude II als pachter, en op dezen zijn
zoon van der Woude III, de tegenwoordige
pachtboer, die op 12 Mei e k. zich als ren
tenier te Birdaard gaat vestigen en bij ont
stentenis van mannelijk oir als pachter wordt
opgevolgd door zijn schoonzoon E. Meindertsma.
Hier zien we één der zeldzame voorbeelden
van goede verstandhouding tusschen landeige
naar en pachter, gedurende een tijdperk van
100 jaar, loopende over driegeslachten Van
deze gebeurtenis kan met recht een eeuwfeest
gevierd worden.
Een gefantaseerde berooving.
Hij wilde zoo gaarne aan zijn meisje be
hagen, de Rotterdamsche behangersknecht
F. F. P. Maar zonder kapitalist te zijn zou
dat niet gaan, vond hij, en daarom pochte
hij op het bezit van eenige honderden guldens.
Natuurlijk ging dat slechts goed tot het
tot trouwen zou komen. Toen....
Wel, hij deed bij de politie aangifte, dat
hij in die straat van een portefeuille met
f 385 was beroofd door twee hem onbekende
mannen. En de portefeuille werd werkelijk
ledig op straat teruggevonden. Bij onderzoek
bleek evenwel, dat de man onmogelijk zooveel
geld kon bezitten en na herhaaldelijk in ver
hoor te zijn genomen, Beeft hij eindelijk be
kend, de berooving gefantaseerd te hebben,
om tegenover zijn bruid te kunnen verbloe
men, dat hij geen middelen bezit.
Moordaanslag.
Eergisteravond halftien heeft te Amsterdam
een zekere Christiaan Dekker, een broer van
den zich in arrest bevindenden Dekker, een
moordaanslag gepleegd op zekeren Arie Visser.
Beiden hadden kort te voren in een café over
een oude veete twist gekregen, welke bij ver
laten van het café nog niet was bij gelegd.
Op de Nieuwmarkt gekomen haalde Dekker
plotseling een revolver te voorschijn en loste
op eenige meters afstand 4 schoten op Visser
die niet gewond werd. Door op het geluid
der schoten toegesnelde politie-agenten werd
Dekker gegrepen en zwaar geboeid onder
grooten toeloop van nieuwsgierigen naar het
bureau in de St. Pieterhal overgebracht.
Levenslang geëischt.
De landbouwer G. S. te Abbenbroek, die
een buurman met morfine vergifrigd heeft, is
door de Rotterdamsche
jiar gevangenisstraf ver
bet O M. dat levenslang
de beklaagde gingen in
en wil wel aannemen dat een weg daar noodig
Er is
rijtuig houdt en daarom
jrker meer gebruik zal
moeten maken van een zeis, <mn van een bezem.
Een sintelweg kan daarom even goed.
De heer A. A. Bajema geeft te kennen dat
hij aan sommige onderteekeningen van het be
wuste adres niet veel waarde hecht. Na het
gehoorde betoog van den Wethouder Bajema
kan hij niet begrypen, hoe die verschillende
wegen met elkaar vergeleken kunnen worden.
De door hem gene- Ie zijn alle verbindings- i
wegen en de thans besprokene is een doode I
weg, zoodat ter ver vergelijking dan andere
wegen moeten worden genoemd. Deze weg is
Een klasse voor schipperskinderen.
Te Emmer-Erfscheiderveen is 1 dezer een
I speciale schippersklasse aan de openbare lagere
i school geopend met 52 leerlingen.
Zoo’n klas vol schipperskinderen mag wel
aten op bet ijs, uitgeschakeld. in Jeze 8treek waar zooveel schippers, om
len slotte deelt de Voorzitter nog mede dat „r
dezen morgen een circulaire is ontvangen van !urf te^den een tydehjke verblijfplaats neb
het Comité in Friesland inzake te verleenen ban-, Klke daS onderwijs is er eentje voor
zoek te beschikken, wijl volgens artikel 39 der schadevergoeding aan visschers langs de West- j die in dit opzicht meestal veel te kort komen*
Telegraatwet, door den Inspecteur der Tele- I kust van Friesland. Inzake de totale schade i de kleinen.
dit steeds eigenaardige bezwaren geeft met het
oog op de goedkeuring van Ged. Staten.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna
zonder hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Punt 6. Adres tot wijziging van den koste-
loozen bestelkring van het kantoor Oudega-Nijega.
Na voorlezing van het daartoe strekkend
adres van de Vereeniging voor Dorpsbelangen,
de 4 Wouddorpen, deelt de Voorzitter mede,
dat B. en W. voorstellen afwijzend op het ver-
De Voorzitter geeft te kennen, dat dit adres
reeds eerder ter tafel is geweest, maar de be
handeling er van is uitgesteld tot den tijd van
de verpachting.
B. en W. stellen voor voorloopig het besluit
van den Raad te handhaven, zij het dan ook
voor 1 of 2 of 3 jaar.
De heer Krul meent, dat met het oog op de
dichtvisscherijen wel eenige moderatie moet
worden betracht of die het recht van inhuur
moet worden gegeven.
De Voorzitter wil nog opmerken, dat het I
hoofdbezwaar tegen .verpachting is, dat buiten- I
wonenden aan de eigen visschers de waters
zullen betwisten. Maar B. en W. willen juist
een proef nemen met verpachting bij kleine
perceelen, opdat deze eene vingerwijzing kan
zijn voor onderhandsche verpachting.
Op een vraag van den heer Boersma, of het
niet alleen onder ingezetenen kan geschieden,
antwoordt de Voorzitter, dat dit dan toch
feitelijk onderhandsche verpachting blijft, en
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
grafie de kring voor kostelooze bestelling wordt
vastgesteld. Die kring wordt officieus reeds
wijd genomen, verdere uitbreiding zou slechts
gelden voor enkele boeren, waarom hij het,
met het oog op andere kringen in de Gemeente,
niet wenschelijk acht daarin wijziging te brengen.
Zonder hoofdelijke stemming wordt tot af
wijzende beschikking besloten.
Punt 7. Oatslag-aanvrage van A. Bijlsmaals
hoofd der O. L. School te Molkw’erum.
Op het gevraagde verzoek, om eervol ontslag,
met ingang van 1 Juni a.s., wordt zonder hoof
delijke stemming gunstig beschikt.
Punt 8. Voorstel tot wijziging der regeling
van de onderwijzers-jaarwedden.
Uit het door den Secretaris voorgelezen voor
stel geven B. en W. te kennen, dat een jaar
geleden een door de Onderwijzers-vereeniging
Z.W.hoek gedaan verzoek om verhooging der
aanvangssalarissen, door den Raad van de hand
is gewezen. Wijl zich thans voor de vacature
van hoofd der school te Molkwerum, zelfs bij
herhaalde oproeping slechts eén sollicitant heeft
aangemeld en met het oog op het feit, dat de
hoofden van bijzondere scholen in deze Gemeente,
hooger dan het minimum worden gesalarieerd,
stellen B. en W. voor met ingang van 1 Juni
het wettelijk minimum van hoofden van O. L.
Scholen in deze Gemeente met f 50 te verhoo-
gen, hetgeen zonder hoofdelijke stemming wordt
goedgekeurd.
Punt 9. Ontslag-aanvrage van A. Bijlsma
voornoemd, te Molkwerum, als Boekhouder-Arm-
voogd aldaar.
Zonder hoofdelijke stemming wordt eervol
ontslag alszoodanig verleend.
Punt 10. Benoeming van
Armvoogd te Molkwerum.
De door de Armvoogden ingediende voordracht
bestaat uit de heeren W. Luinenburg en A. van
der Meer, welke door B. en W. wordt aangevuld
met de heeren IJ. Sikkes en R. de Vries.
Tot stemming overgaande verkrijgt W. Lui
nenburg 6 stemmen R. de Vries 3 stemmen en
A. van der Meer 1 stem, zoodat eerstgenoemde
is gekozen.
Als boekhouder worden daarna door B. en W.
aanbevolen de heeren Kramer en Luinenburg.
Met 6 stemmen wordt benoemd de heer
Luinenburg. De heer Kramer verkrijgt 4 stemmen.
Punt 11. Aanvaarding van schenkingen aan
de Gemeente.
Volgens den Voorzitter een onderwerp met
een zeer weidschen titel, maar overigens een
heel eenvoudige zaak betreffende. De officiëele
weg moet worden bewandeld inzake de aan
vaarding van het land, afgestaan door de Pastorie
te Langezwaag en den Noordermeerpolder, voor
den aanleg van den weg WarnsStavoren.
Na voorlezing door den Secretaris van een
concept-besluit, wordt dit zonder hoofdelijke
stemming goedgekeurd.
Punt. 12. Aanbieding reglement Burgerlijke
Armbesturen.
Onder aanbieding van een door B. en W.
ontworpen reglement voor de Burgerlijke Arm
besturen, stelt de Voorzitter voor dit in handen
te stellen eener commissie, ter fine van onder
zoek en rapport, waartoe door hem worden
aangewezen de heeren Boersma, IJntema en
Schut.
Punt 13. 1
kwartaal 1913.
gewoonte van jaren te volgen, vergunningen Secretaris doet mededeeling van het door
voor vischrecht uit te reiken. B- en W- opgemaakte kohier tot de volgende
cijfers: Koudum f 59.26, Molkwerum f 35 31,
Warns f 57 38, Hemelum f 40.92, Oudega
f 55.40 en Nijega f 45.99, totaal f 294.26.
Dat voor het herhalingsonderwijs bedraagt
f 24.15.
Zonder hoofdelijke stemming aldus vastgesteld.
Punt 14. Af- en overschrijving, begroeting 1912.
i Na voorlezing der door B. en W. voorgestelde
af- en overschrijvingen, worden deze zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
Punt 15. Wijziging begrooting, dienst 1913.
De Voorzitter deelt mede, dat ingevolge de
1 geldleening, groot f 5400, voor de wegen, de
begrooting in ontvang en uitgaaf met dat be
drag moet worden verhoogd en alzoo gebracht
in eindcijfer op f 65232.81, tot welk bedrag zij
alsnog wordt vastgesteld.
De punten der agenda zijn hiermede afge-
handeld en bij de daarop volgende rondvraag
informeert de heer Krul of ook een onderzoek
is ingesteld naar de verbetering van het vaar- J
water door Molkwerum. De Voorzitter zegt, dat 1 eischen.
in dezen een opdracht is gegeven, maar nog geen
rapport is ontvangen.
Op verzoek van den Voorzitter worden de
leges voor enkele politie-vergunningen, n.l. die I
voor het houden van collecten door bewoners I
van woonwagens en die van het plaatsen van
tenten op het ijs, uitgeschakeld.
dezen morgen een circulaire is ontvangen
den Raad hoofdzakelijk
voldoende zijn. De thans gebruikt wordende
opslagplaatsen aan het Roode Klif en de Roode
Schuur zullen ook na aanleg van den weg wel
Voorzitter de heer P. Eringa, Burgemeester, alszoodanig worden gebruikt.
Afwezig met kennisgeving wegens ziekte, de
heer R. Dijkstra.
Na opening der Vergadering door den Voor
zitter met de voorlezing van het formuliergebed,
stelt deze als punt 1 der agenda aan de orde:
Notulen, welke na lezing door den Secretaris,
onveranderd worden goedgekeurd en vastgesteld.
Punt 2. Mededeelingen.
Wordt medegedeeld:
g. dat door Ged. Staten is goedgekeurd de
supplétoire staat van Waterstaatswerken.
b. Idem van het Raadsbesluit tot aankoop
van grond voor den weg WarnsStavoren.
c. dat op 5 April j.l. kasverificatie is ge
houden bij den Gemeente-Ontvanger en dat de
boeken en kas in orde zijn bevonden.
d. Dat is ingekomen een adres van het
Bestuur der Visscherij-vereeniging «Warns en
Omstreken« houdende verzoek om verbetering
van de haven te Laaxum op de daarbij aange
geven wijze.
Wordt voorgesteld de stukken onder a, b en
c voor kennisgeving aan te nemen en het adres
onder d ter zijde te leggen, waar dit in strijd
met art. 8 der Grondwet uit naam van anderen
is onderteekend, terwijl geen volmacht daarbij
is overgelegd.
Voorts is nog ingekomen de rekening der
armengelden van den Grooten Noord wolder
Polder over 1912/13, vergezeld van de noodige
bescheiden in ontvang en uitgaaf ten bedrage
van f 1397.71, waaromtrent wordt voorgesteld,
haar vast te stellen, gelijk zij is ingezonden.
Eindelijk deelt de Voorzitter nog mede, dat
B. en W. er in zijn geslaagd een betere richting
voor de aan te leggen hulpbrug voor de
Warnservaart te krijgen. Het is hunne be
doeling, die ten Z.W. van de thans bestaande
brug aan te brengen, en hebben de beschikking
alsdan over een terrein van Sij persma voor f50
en van K. Vrolijk voor f 15.
De voorgestelde conclusies van B. en W.
worden zonder hoofdelijke stemming goedge
keurd, nadat tenslotte nog voorlezing is gedaan
van het ingekomen adres der Visscherij-Ver-
eeniging, opdat, volgens den Voorzitter, de leden
kennis kunnen nemen van het door de visschers
voorgestelde ideaal.
Punt 3. Behandeling van het adres tot aan
stelling van een vroedvrouw ter standplaats
Koudum.
De Voorzitter stelt voor dadelijk te stemmen
over het in de vorige vergadering ingediende
voorstel van B. en W., waarover toen de stem
men hebben gestaakt, wijl de zaak z. i. toen
van alle kanten is bezien. Tot stemming over
gaande verklaren de heeren O. H. Bajema, L.
Dokkum, J. K. Bajema, P. Schut en M. Brand
sma zich voor een aanstelling, de heeren O.
Krul, A. Schrale, A. A. Bajema, IJntema en
Boersma zich er tegen, zoodat op nieuw de
stemmen staken en het voorstel dus is verworpen.
Punt 4. Behandeling’ v^n het voorstel tot
aanleg van een weg Warm —Laaxum.
De heer O. H. Bajema komt terug op de be
wering, in de vorige vergadering gedaan, dat
door de familie de Vries te weinig wordt ge
geven inzake de totstandkoming van dien weg.
Hij geeft een historisch overzicht van de sedert
1857 aangelegde wegen, met den daarvoor af-
gestanen grond door particulieren of verleende
subsidie’s en wel vande weg van Koudum naar
Hemelumer Nieuwburen, de groote Woudweg,
de weg van Koudum naar Molkwerum, die van
Hemelum naar Warns die van Werns naar
Molkwerum en die door het Heidenschap. In
zake dezen weg geeft de far die de Vries 2 pon-
demaat land, naar evenredigheid z. i. voldoende.
Wil men meer subsidie, vraag het dan van de
onderteekenaars van het nog ingekomen adres.
De Voorzitter zegt, dat de heer Bajema ver
wijst naar de onderteekenaren van een nader
te dier zake ingekomen adres, maar dat adres
is niet voor behandeling vatbaar. Hij wil in-
tusschen wel mededeelen dat dit door 85 inge
zetenen uit Warns en 17 uit Laaxum is onder
teekend.
De heer Schut heeft het terrein opgenomen
is, maar acht een sintelweg voldoende,
slechts één gezin dat een
vreest hij dat een wegwerker meer gebruik zal
i
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workmn, Hemelumer Oldephaert en Noordwolde.
Snr wil echter ook wel f