te WORKUM,
op Maandag 8 September 1913.
Keninginne-jierdei.
Hindeloopen en Stavoren.
ZATERDAG 30 AUGUSTUS 1913.
39ste Jaargang.
No» 36.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
- -
rekening, die zij nog van hem te vorderen had.
Doch de Duitscher ia de Duitsche politie,
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
De dei fen moarn is for üs heele folk ingreatedei.
It wirdt in dei dy ’t yen bringt ta blide tank-
berens. In dei fen bliidskip, omdat us Keninginne
dy ’t wy sa heech hawwe, dy ’t we oanhingje
en der *t we sa fen hélde, yn de béste sounens
Hjar trye-en-tritiehste jierdei fiere scil.
In dei fen tankberens, omdat just dizze dei
yn ’t bisouder for üs allegjerre de gelegenheid
jowt om foar de troan fen Hjar Majesteit us fiel
fen trou en oanhang oan to bieden. Hjar tank
to bringen fer alles hwet se yn de tiid fen Hjar
Regearing yn *t bilang fen Hjar folk dien hat.
De Regearing fen ós Keninginne is in lokkich
regear. Dat kin men for wier en gerêst sizze.
Gjin foarst yn Jerope, dy ’t sa troch it folk op
*e hannen droegen wirdt as Keninginne Wille
ns ine troch Hjar trouwe Nederl&nners.
Ja, forsiker in lokkich regear, al is de tsjin-
spoed ek Hjar hüs net foarby gien. Ek Hja
hat wol foargoed de wierheid onderfoun fen it
sprekwird dat seit: it hüs fen de foarst hat
like goed syn krüs as it hutsje fen de neatigste
onderdaen.
Mar krekt yn dy donkere dagen fen swierich-
heden en leed moat it for de Keninginne mar
heale smert west ha, as hja der tsjinoer seach
de Ijeafde fen Hjar folk.
Hwent der is Keningin Willemine fen oer-
tüge. Hja fielt boppe alles is Hja in Foarstin,
dy bimint wirdt omdat Hja hjar altyd biminnelik
to meitsjen wist.
It Nederlanske folk is great en hat reden
great to wêzen op de edele Frouwe, Dy ’t mei
fêste hén it roer wit to stjüren. Dy 't buten
hjar wearde fen Keninginne om ek intoanbield
is fen frouljues deugd. Dy ’t as mem, oan alle
memmen ta in foarbield steld wirde mei, om
dat Hja hjar gelok siiket yn Hjar hüs en by
Hjar bern, der ’t safolle fen de moderne frouljue
yn üs dagen hjar gelok net mear fine kinne of
wolle.
Lang libje Keninginne Willemine!
FRISO.
gangspensioen voor oude loonarbeiders tot alle
behoeftige en fatsoenlijke 70 jarigen uit te
breiden.
Zijn wij wel ingelicht, dan kan van het
nieuwe kabinet verwacht wordeneen uit
breiding van den kring der pensioentrekkers
eenerzijds, een wijziging en vereenvoudiging
van de reeds in het Staatsblad geplaatste wet-
Talma anderzijds.
Ten overvloede voegen wij er nog aan toe,
dat algemeen kiesrecht niet op het program
van het kabinet-Cort van der Linden zal ont
breken.
H. M. de Koningin heeft heden Vrijdag
ochtend de nieuwe ministers beëedigd.
Dezen hebben hedenmiddag tusschen 12
en 1 uur de portefeuilles uit handen van hun
ambtsvoorgangers overgenomen, de heert Gort
van der Linden zal bovendien tijdelijk de
portefeuille van Buitenlandsche Zaken over
nemen.
De heer Loudon wordt eerst in het laatst
van September uit Amerika in Den Haag
verwacht ter aanvaarding van de leiding van
het departement.
Voorzitter Tweede Kamer.
Ofschoen daaromtrent nog geen definitieve
beslissing genomen is, moet het voornemen
bestaan op de nominatie voor het voorzitter
schap der Tweede Kamer te plaatsenals
eerste candidaat een uni-liberaal, als tweede
candidaat een sociaal-democraat en als derde
candidaat een lid der rechterzijde.
Een nieuwe manier om talen te loeren.
Te Rotterdam is naar de Maasbode meldt
in het Pathé-depót aan den Boerensteiger,
een inrichting in werking gesteld, de Pathé-
graphe genaamd, waardoor het mogelijk zal
zijn, op de meest moderne manier talen te
leeren. Het wordt genoemdeen automatisch
leermiddel voor vreemde talen, een grammo-
phoon, welke de leeraar van de Berlitzschool
gaat vervangen en waarschijnlijk met succes
zal vervangen.
Het toestel is een keurig afgewerkte spreek
machine, welke voorzien is van de laatste
verbeteringen, welke de firma Pathé op dit
gebied heeft aangebracht.
Als leermiddel wordt de Pathégraphe aldus
gebruikt.
Iedere plaat bevat een les in de vreemde
taal, welke men wenscht aan te leeren. De
leeraar heeft met de zuiverste uitspraak de
verbuigingen, korte zinnen, verhalen, enz. in
het toestel gesproken, welke nu door de
Pathégraphe voor den leerling worden weer
gegeven, met een verrassende duidelijkheid en
accentuatie.
Tegelijkertijd glijdt vóór langs de machine
een papierstrook, waarop de gesproken woor
den, met de vertaling er boven, staan afge
drukt. -Op hetzelfde oogenblik, dat het woord
wordt uitgeproken, wordt het op deze »film<
automatisch aangewezen.
Een gelukkige eigenschap van deze leer
methode is, dat men terwijl men bij de
Berlitz-methode slechts enkele malen in de
week de vreemde taal door den onderwijzer
hoort uitspreken hier zoo vaak men wil
een woord kan laten vertalen, desgewenscht
ieder oogenblik van den dag.
Deze leermethode is nog slechts voor
Frankrijk bewerkt met leerboeken, door pro
fessoren en bekwame taalleeraren samenge
steld. Voor Holland hoopt men ook spoedig
een speciale bewerking ervan het licht te
doen zien.
een hond, een boxer, onverhoeds aangevallen.
Op het luide geschreeuw der kinderen,
snelde de 17-jarige P. ijlings toe en trachtte
den hond te verwijderen, wat hem niet mocht
gelukken. Het dier vloog nu eens het eene
en dan weer het andere kind aan en ver
wondde beiden op verschrikkelijke manier.
Gelukkig kwam er spoedig nog iemand
die, nadat de hond reeds bewusteloos was ge
slagen, het beest doodschoot.
Voor de kinderen, die in deerniswaardigen
toestand verkeerden en vooral aan het onder
lijf waren gewond, moest direct geneeskundige
hulp worden ingeroepen.
Het cadaver van den hond is, na eerst
door een veearts onderzocht te zijn, naar het
laboratorium te Utrecht gezonden ter onder
zoek, daar vermoeden bestaat, dat het dier
lijdende was aan hondsdolheid.
Diefstal.
Te Zuidbroek (Gr.) stond de behuizing van
wijlen den heer G. B. aldaar, sedert diens
dood zonder bewaking, ofschoon er een zegel-
bewaarster was aangesteld.
Zaterdagavond hebben de gebroeders H.
en B. R-, een paar zeelieden, aldaar, zich
toegang tot de woning verschaft en daaruit
ongeveer f 140 aan papier- en zilvergeld
ontvreemd.
Beiden zijn nu aangehouden en hebben een
volledige bekentenis afgelegd.
Een muntgasmeterdief.
Of eigenlijk is ’t woord nog niet lang
genoeg, want muntgasmeters steelt de man niet.
Muntgasmetertwee- en- een-halve-cent-stukdief
zoo zou 't moeten luiden.
Deze lange dief is een doodeenvoudig
manneke te Rotterdam, met een pet op als
een gasfitter, waarop alleen het woord »gas<
ontbreekt. Hij komt in de huizen met de
muntgasmeters, meldt zich aan als employée
van de fabriek, ledigt de meter en verdwijnt.
Eenigen tijd later, als de werkelijke muntgas-
meter-twee-en-een-halve-centstukophaler komt,
weet men dat men bestolen is.
In een benzinevat gestikt.
Op het terrein van de American-Petroleum
Company te Arnhem staat een huisje, waarin
benzinehoudende verf bewaard wordt en tevens
staat daar een open vat met benzine, door de
werklieden tot verschillende doeleinden gebruikt
en waarin zij ook hun handen wasschen, schrijft
de Arnh. Ct. Dat wilde Dinsdagavond ook de
14-jarige jongen J. Verhey doen. Er was op
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur
dat oogenblik slechts 15 liter benzine in het
vat, zoodat de inhoud zeer laag stond. De
knaap bukto zich diep over hei vat en schijnt
daarbij door de dampen, die in de ton hingen,
bevangen te zijn. Hij bleef bewusteloos over
den rand hangen, met zijn hoofd er in. ter
wijl zijn handen de benzine nog niet bereikten.
Een kwartier later werd hij zoo door werk
lieden gevonden. Men droeg hem naar buiten
en riep onmiddelljjk geneeskundige hulp in.
Twee geneesheeren deden alle moeite om de
levensgeesten weer op te wekken, maar vruch
teloos, zoodat hun niets overbleef, dan den
dood te constateeren
De moordaanslag te *sHage
Omtrent bovengenoemden moordaanslag, ge
pleegd door den 21 jarigen kuipersgezel W.
te Scheveningen, op zijn 26-jarige verloofde,
die bij een zuster te ’s Hage inwoont, lezen
wij nog, dat V. uit een café in de onmiddel
lijke nabijheid eenige revolverschoten heeft
gelost op het meisje, terwijl zij uit het raam
keek. Zij werd in de linkerkaak getroffen,
en terwijl zij vluchtte, zond hij haar nog een
drietal schoten achternaeen trof er haar in
den linkerbovenarm, een in de linkerhand, en
een in de linkerzijde. Het laatste was een
schampschot.
Men snelde op het hulpgeroep toe, en
vond het meisje op de trap liggen.
De dader werd later op een plat achter
het huis gevonden, aan een hevigen zenuw
toeval ten prooi. Hij werd gearresteerd, en
bekende later, uit Scheveningen gekomen te
zijn met het doel, het meisje te doodon, om
dat zij hem ontrouw geworden was.
Het meisje is niet levensgevaarlijk gewond,
en kon 's middags zelfs te voet naar het
politiebureau gaan om gehoord te worden.
Misdaad
Twee jongelui, die onder Buikslooterham,
bij Amsterdam, in een bootje voeron, vonden
daar drijven het lijk van een ongeveer 30
jarig man, in wiens zakken niets anders ge
vonden werd dan een toegangskaartje tot do
Entos.
Daar het lijk overal blauwe plekken ver
toont, vreest men dat misdaad in het spel is.
Opening van het Vredespaleis.
Gistermiddag heeft de plechtige inwijding
van het Vredespaleis plaats gehad in tegen
woordigheid van een uitgelezen internationaal
gezelschap.
Men zag er leden van den ministerraad,
die gister voor het laatst in het openbaar
als minister verschenen, den hoer en Me
vrouw Carnegie, die eergisteren in Den Haag
waren aangekomen. Baronnesse Bertha von
Suttner en andere bekende personen uit do
Internationale Vredesbeweging, de ledon van
het Corps diplomatique, wier landen tot het
Int. Scheidsgerecht zijn toegetreden, tevens
leden van den Raad van Beheer van het Hof
van Arbitrage met de eerste secretarissen
hunner Legaties, een groot aantal leden van
het Hof van Arbitrage; eenige leden van de
Staten-Generaal, de burgemeester en wethou
ders van Den Haag en een aantal raadsle
den der Residentie en voorts de vertegen
woordigers der hoogste Nederlandsehe staats-
en rechtcolleges als Raad van State, Hoogo
Raad der Nederlanden enz., on bovendien
eenige hoogleeraren op het gebied van hot
volkenrecht en hooge burgerlijke autoriteiten
uit ons land.
Degenen onder de aanwezigen die uit
hoofde van hun ambt uniform of ambtsgewaad
dragen, waren aldus verschenen.
Tegen ongeveer halfdrie kwamon H. M.
de Koningin, H. M. de Koningin-Moeder en
Z. K. H. de Prins met gevolg aan het
i Vredespaleis aan. Zij werdon op hun tocht
naar het grootsche gebouw door de Haagsche
bevolking levendig begroet.
De Koninklijke Familie werd aan het ge
bouw ontvangen en verwelkomd door den
voorzitter en secretaris van het bestuur der
Carnegie-stichting, de heeren Jhr. Mr. A. P.
C. van Karnebeek en Mr. Patijn en onder
den zang van het A Capella koor onder
leiding van Ant. Averkamp uit Amsterdam
naar de voor Haar bestemde zetels geleid.
Alle aanwezigen rezen eerbiedig van hun
zetels op.
Nadat allen gezeten waren nam do plech-
die wellicht reeds had gelachen met die dum-
me Hollander, ook te glad geweest. Hij is
ten minste thans gevlucht uit de gevangenis
te Gieszen, waarin hij, naar de meening der
Duitschers, blijkbaar veiliger was opgesloten.
Frans Rosier maakt school.
Een drama.
In de Lombardstraat te Arnhem is, zoo
meldt het fl.b.l. een vreeselijk drama af
gespeeld. Te vijf uur in den namiddag kreeg
de politie kennis, dat een vrouw in een
woning aan die straat met afgesneden hals
op bed lag. Een ingesteld onderzoek toonde
aan, dat dit gerucht maar al te waar was.
Men vond do vrouw badende in haar bloed.
Toen do politie de woning doorzocht, vond
men den man dood op den zolder. Hij had
zich door ophanging van het leven beroofd.
Aangenomen wordt, dat de man, zekere Croe-
sen, een gepensionneerd Oost-Indisch militair,
die dikwijls misbruik maakt van sterken drank,
eerst zijn vrouw en daarna zichzelf doodde.
Hij had dikwijls oneenigheid met zijn vrouw.
De lijken zijn door de justitie in beslag
genomen en naar het sectiehuis overgebracht.
Er waren drie kinderen van 4 tot 9 jaar
oud.
Diefstal van 4000 gulden.
Maandagavond werd met de Z.-H. Electr.
Spoorweg-Maatschappij, vertrekkende van Rot
terdam, een kistje, inhoudende f 4000, ver
zonden, n.l. f 1200 aan bankpapier en f 2800
aan specie, vormende de ontvangst van den
dag. Bij aankomst te ’s-Gravenhage was het
kistje met inhoud verdwenen.
Door een hond gebeten.
Maandagmorgen, toen 2 kinderen van den
heer v. O. te Hoek van Holland een bood
schap wilden doen, werden de kleinen door
Een uitbreker.
Onlangs ontvluchtte op klaarlichten dag uit
de gevangenis te Maastricht een Duitscher, 44
jaren oud, die door de rechtbank aldaar tot 3
jaren gevangenisstraf veroordeeld, wegens dief
stal met braak in de omgeving van Maas
tricht.
De Duitscher stal van den zoon van den
concierge van het gerechtsgebouw een rijwiel
en van parketklerken kleedingstukken. Op de
fiets rende de Duitscher door de stad en spoe
dig was hij in het groote vaderland.
Alle nasporingen bleven vruchteloos, tot op
zekeren dag de Duitscher in zijn Heimath
werd gearresteerd, terzake van diefstal. Meteen
De prijs der Advertentiën is van 1 —-5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager,
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Het nieuwe ministerie.
Het nieuwe kabinet is als volgt samenge
steld
Binnenlandsche Zaken mr. P. W. A. Gort
van der Linden, kabinetsformateur.
Buitenlandsche Zakenjhr. dr. J. Loudon,
buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister
bij de regeering der Vereenigde Staten.
Financiën: A. E. J. Bertling, directeur
der registratie en domeinen te Leeuwarden.
Justitie: mr. B. Ort, advocaat generaal bij
den Hoogen Raad.
Marine kapitein ter-zee J. J. Rambon-
net, commandant van de „Evertsen” te Nieu-
wediep.
OorlogN. Bosboom, gep. kolonel der
artillerie, lid van de „Legercommissie.”
Landbouw, Nijverheid en Handelprof. mr.
M. W. F. Treub.
Waterstaat dr. C. Lely, oud-minister van
Waterstaat.
Koloniënmr. Th. Pleyte, oud-advocaat
te Semarang, voorzitter van den Raad voor de
Scheepvaart.
Het nieuwe kabinet.
De N. Rt. Ct. schrijft
In een der bladen is verwondering uitge
sproken over het feit, dat de heeren Lely en
Treub, wier meeningen in zake staatspensioen
elkaar niet geheel zouden dekken, beiden zit
ting hebben in het kabinet-Cort van der Linden.
Wy meenen echter goeden grond te hebben
om aan te nemen, dat hij, die aldus schreef,
in niet voldoende mate rekening hield met de
stem, door den heer Treub uitgebracht voor
het amendement-Borgesius-Drucker-Tydeman kon hij met de Duitsche politie vereffenen de
op art. 357 (369) van de Invaliditeitswet, een
amendement, dat tot strekking had het over-
Paardenmarkt
i
a
mi in—rn ..i ii 1
FBI
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workuin. Ilemelumer Oldephaert en Noordwolde.
