Xoordwolde.
I
Hindeloopen en Stavoren.
Hsrhediags-Oadttwijs.
’t Koe sa wêze.
ZATERDAG 11 OCTOBER 1913.
No. 42.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
39stu Jaargang.
1
i
paar
maar
in hun woonplaats
wilden terugkeeren
Door
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
1
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
«To nou Piter wistou dat net?*
Frege Mde master Brom
Okker Tiisdei foar ’e klasse,
Lytse Piter wier hwet dom.
Piter stoarre nei de sifers,
Waerde hwet fol fen holle en read,
Mar ho lang hy stie to driigjen,
’t Lokte net, der kaem mar neat.
Master woe him al hwet helpe,
Mar it siet sa mürrefêst
Dat it wier net los to krijen
Master waerd hast boas op ’t lést.
>Fydo ’t ik noch gyng to learen
En de jierren hie fen dy
Koe ik helte mear as dou nou,
’k Wist do wol fen Md en ny.<
Piter bleau de selde er onder,
En stie wakker op syn stik,
»’t Scil wolmaster krigen jy ek
Better onderwiis as ik
FRISO.
Zij, die wenschen te worden toe
gelaten tot de te geven HERHA-
LINGSLESSEN aan de Vereenigde
Burgerschool in deze gemeente, aan
vangende den Isten November e.k.
kunnen zich daarvoor aangeven bij
het betrokken Hoofd der School,
vóór den 30 October 1913.
Burgemeester en IVethouders
-van IVorkum
T. M. ten BERGE.
De Secretaris,
A. de VRIES.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nes. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
40 kisten met 2400 liter benzine, overboord
is geslagen.
In verband hiermede merkt men ons op,
ter waarschuwing aan de kustbewoners, dat
men bij het vinden en vervoeren van deze
gevaarlijke vloeistof, zeer voorzichtig moet
zijn, daar ongetwijfeld de kisten zullen naa-
spoelen.
Drooglegging der Zuiderzee.
Men schrijft aan de Nieuwe Crt
In het Noordhollandsche visschersdorp Hui
zen wordt een actie op touw gezet tegen de
regeeringsplannen inzake de drooglegging
der Zuiderzee.
Of deze actie veel zal baten, valt te be
twijfelen. Wat Huizen zelf betreft, is de
visschersvloot in nog geen 10 jaar met de
helft verminderd, de visscherij is niet bloeiend,
doch kwijnend. Een visscher, die elders f 10
kan verdienen in fabriek of werkplaats, geeft
gaarne zijn armoedig bestaan prijs en zegt de
zee vaarwel.
De feitelijke armoede in Huizen heerscht
in hoofdzaak onder de visschersbevolking.
Daarbij levert de Zuiderzee niet het leeuwen
aandeel in de vangst.
Veel meer wordt gevangen in de buiten
vaart, op de Noordzee, terwijl de rookerijen
het goeddeels moeten hebben van de buiten-
landsche haring.
Waar verder de visschersman van de 50
weken er 20 zonder loon zit, waar zijn
maximumverdienste f 9 per week beloopt,
daar mag do actie tegen drooglegging, zonder
overdrijviiig wel een weinig ondoordacht
worden genoemd.
De Sneeker avonturiers
Men meldt aan de L. Ct.:
De twee Sneeker jongens, die verleden
Donderdag de ouderlijke woning verlieten, do
eene met medeneming van f 40 en een paar
pakken electrisohe zaklantaarns en de andere
met f 5 spaarpenningen, en wier opsporing
werd verzocht, zijn gisteravond, naar men
ons uit Sneek meldt, daar te ruim 10 uur
met den laatsten sneltrein uit Holland via
Stavoren terugekeerd.
Van uit Leiden was
bericht ontvangen, dat ze
doch geen geld voor de reis hadden,
de zorg der familie konden ze weer naar
Sneek komen.
Ze hadden via Bolsward, Harlingen en
Groningen verschillende plaatsen van ons land
bezocht.
De taak der rentecommissie.
Geruimen tijd geleden hebben wij erop
gewezen, schrijft het Kath. Volk, hoe sommige
agenten der Rijksverzekeringsbank hunne taak
het best meenen op te vatten, indien zij alle
mogelijke middelen aanwenden, om de rente
van een ougelukkigen werkman zoo klein mo-
gelijk te doen zijn of die rente door spitsvon
dige redeneeringon geheel te doen ophouden.
Thans is ons gebleken, dat sommige secre
tarissen van Rentecommissies eveneens zóó
hun taak opvatten.
Gevallen zijn ons medegedeeld, waarin zulk
een secretaris een rente-aanvrager zooveel
strikvragen stelde en hem zelfs zoodanig met
bedreigingen beangstigde, dat hij wegliep en
van de aanvrage afzag.
En de tusschenpersonen, onder zulk een
secretaris werkzaam, worden eveneens zoo
>nauwgezet<, dat zij in twijfelachtige gevallen
weigeren een aanvraagformulier in te vullen,
ofschoon zij hier eenvoudig niets te weigeren
hebben, maar de hulp moeten verleenen,
waartoe zij verplicht zijn.
s Laten wij voorkomen, dat op deze wijze
groot onrecht gepleegd wordt.
Er moet acht geslagen worden op de
letter, maar ook op den geest der wet,
anders komt de rechtvaardigheid in het ge
drang.
Ouden van dagen, die in aanmerking komen
voor het pensioen ingevolge art. 369 der In
validiteitswet m o e t e n dit pensioen aanvragen,
ook al zou niet nauwkeurig hun recht
daarop te bewijzen zijn.
Anders verliezen zij ook het recht op hooger
beroep en het is te veronderstellen, dat de
rechters, die in hoogere instantie te beslissen
hebben, de wet even royaal zullenuitleggen
als haar ontwerper, minister Talma.
Tusschenpersonen en rente-commissies heb
ben niets te beslissenzij geven slechts adviezen.
Onze Werkliedenvereenigingen moeten dit
in ’t oog houden en ervoor waken, dat alle
70-jarige personen uit den arbeidersstand hunne
renteaanvragen inzenden, allen zonder onder
scheid. Niet allen zullen de rente krijgen,
provinciën een zoodanige wijziging had onder
gaan, dat men tegen een al te sterk verzet
bij do Eerste Kamer, tegen de voornaamste
voorstellen van het Kabinet vooral na
aanneming door de Tweede Kamer vol
doende gewaarborgd, minstens gewapend zou
zijn.
Over boord geraakt.
Het visschersvaartuig U. K. 4, van schip»
per Rickelt de Vries, dat van de Noordsee-
visschery te Urk is teruggekeerd, was in een
der donkere nachten van de vorige week na
bij Soheveningen aan het korren geweest,
toen de knecht 1de de Vries, na het inhalen
van ’t net, uitgloed en over boerd viel, zon
der dat het door den wat hardhoorigen vader
of den jongen, die voor op de plecht bezig
was, bemerkt werd. Terwijl de schuit bij
stevige bries voortdreef en de vader zich naar
het achterschip begaf om by het roer te
kijken, schreeuwde van uit de verte de dren
keling om hem te hulp te komen. Toen de
oude Rickelt niemand bij ’t roer of in ’t
vooronder aantrof, begreep hij wat er gebeurd
was. Met de eene hand het roer wendend,
en in de andere een lantaarn om over de
donkere golven te turen, schreeuwend naar
zijn zoon, bespeurde hij hem op niet verren
afstand, met moeite zich boven water houdende.
Reeds begon Ide te zinken toen men een
op, verleden week 108 konijnen en een ree
bemachtigd te hebben. Zij gaan jagen in de
nabijheid van heeren jagers, opdat hun schieten
geen aandacht zal trekken. Zij schoten met
19 patronen 19 hazen, met behulp van den
lichtbak.
De troep wordt aangevoerd door een
beruchte lieden uit Gorsel, bij de politie
al te goed bekend.
Stormweer.
Aan de L. Ct. wordt gemeld
Uit heden door ons ontvangen berichten
blijkt, dat een van de z.g.n. Martin booten,
de Leeuwarder V. die te Stavoren heden
morgen binnengelospen, in den afgeloopen
nacht op Zuiderzee met stormweer te kampen
heeft gehad, tengevolge waarvan de deklast,
maar allen moeten ze aanvragen, en in
hoogste instantie eene beslissing uitlokken.
Dit lijkt ons het verstandigste, nu allerlei
wetsuitleggingen met elkander in lijnrechte
tegenspraak zijn.
Wij verwijzen onze lezers in Workum nog
maals naar het ingezonden stuk van de vorige
week, waarin wordt medegedeeld dat alle
ouden van dagen gaarne met inlichtingen
aangaande het pensioen en hulp bij aanvragen
door den ijverigen correspondent voor onze
gemeente de heer J. Boonstra zullen worden
terzijde gestaan.
De E.N.T.O.S.
De E.N.T.O.S. te Amsterdam is in totaal
door 950.000 betalende bezoekers bezocht,
en door 150 000 invite’s, zooals schoolkinderen,
weezen, verpleegden uit gestichten, gemeente-
beambten, enz.
Er bestaat, meldt de Tel., groote kans, dat
vele inzendingen van de E.N.T.O.S. naar
Genua verhuizen, om daar te prijken, op de
«Esposizione Internazionale di Marinas, die in
MaartNovember 1914 aldaar plaats vindt.
Met een auto aan den haal.
Een leerling-chauffeur, in dienst van de
wed. Steenhauer, houdster van een garage
aan de Reguliersdwarsstraat te Amsterdam,
waar auto’s van verschillende eigenaren zijn
gestald, kwam in den laten avond van 26
Juli j.l. op het idee uit toeren te gaan met
eenige vrienden. Hij haalde een auto den
stal uit, vulde het benzine-reservoir met den
in de garage aanwezigen voorraad aan en
ging nu met zijn vrienden men was met
zijn achten er op uit Hier en daar werd
aangelegd, ook de bioscoop werd niet ver
geten, maar men had ook wederwaardigheden.
Aan den Achterburgwal een aanrijding tegen
een rijtuig, en te Santpoort want men
was ook uit de stad gegaan tegen een
paal. Het gezelschap kwam wel heelhuids
weer te Amsterdam aan, maar van de auto
waren de banden, de spatborden en de rechter-
voorlantaarn geducht beschadigd. In dien
gehavenden toestand werd ’s morgens vroeg
de auto in de garage teruggebracht en oen
paar uur later aldus door het personeel ge
vonden, dat den vorigen avond de auto had
schoongemaakt en zonder eenige defect had
gedekt. Het bleek dat de eigenaar er
’s nachts geen gebruik van had gemaakt.
Toen de leerling-chauffeur op het appèl
ontbrak, ging de recherche naar zijn woning
en vond hem te bed. Terstond bekende hij
Voor de Amsterdamsche rechtbank werd
dezer dagen tegen hem 3 maanden gevange
nisstraf geëischt.
Amsterdamsche dieven gesnapt.
Of de politie te Amsterdam actiever wordt,
of dat de dieven achteloozer worden *t is
moeilijk te zeggen. Zeker is *t, dat een
aantal mannen zijn gearresteerd. Een viertal
wegens inbraken en verder een lid van de
oude bende van Lammetje Zondag, wegens
diefstal van een fiets en eenig geld.
Een man, die eerst een week geleden uit
de gevangenis ontslagen was, deed Zondagnacht
een poging, om een deur van een huis in de
le Oosterparkstraat open te maken. Door
een agent werd hy op heeterdaad betrapt en
naar het bureau overgebracht. Bij fouilleering
zijn een paar valsche sleutels op hem be
vonden.
Het program van het Ministerie.
De Haagsche kouter van de Prov. Gron.
Crt. weet een en ander mede te deelen over
de plannen van het nieuwe Kabinet.
Eerst na de begrootingsdebatten, beweert
hij, in de voorjaarsvergadering van 1914, zal
het ministerie beginnen met de stelselmatige
afwerking van zijn program. Nog in 't eerste
jaar zoo is hem uit de beste bron ver
zekerd zullen de heeren Bertling en Treub
met hun financieele en sociale voorstellen uit den
hoek komen, terwijl ook minister Lely ’t voor
nemen heeft niet te talmen met de aanbieding
van zijn plan voor de afsluiting en drooglegging
der Zuiderzee. Vervolgens komen de grond
wetsvoorstellen en die betreffende het onder
wijs aan de beurt. Met een en ander zullen
de eerste paar jaren als vanzelf zijn gemoeid
en ’t zou niet zoo ónmogelijk zijn, dat in
middels de samenstelling der Staten van enkele
Actie tegen de Mjj. «Zeeland*.
Het bestuur der Vereeniging van Nederl.
Gezagvoerders en stuurlieden ter koopvaardij
heeft een oproep gericht tot alle stuurlieden
en aanstaande stuurlieden, om geen dienst te
nemen bij de Stoomvaart Maatschappij «Zee
land.* In een rondzendbrief aan betrokkenen
wordt zulks op de volgende gronden gemoti
veerd
Reeds eenigen tijd wordt er door de stuur
lieden, varende bij de S. M. «Zeeland* ge
tracht naar positieverbetering: de door die
Maatschappij, aldus meldt men aan de
Maasbode, betaalde gages zijn voor deze pas-
sagierlijn met zulk een drukken dienst zéér
laag: de aanvangsgage van een eersten stuur
man bedraagt f 90, van een tweeden stuur
man f 60.
Nu wenscht het bestuur der Vereeniging
van Nederl. Gezagvoerders en Stuurlieden ter
Koopvaardij een poging te doen om aan
dezen onhoudbaren toestand een einde te
maken: een paar vacatures, die bij deze lijn
eerlang zullen ontstaan, zullen het gemakkelijk
maken deze actie kracht bij te zetten, tenzij
de Maatschappij steun van buitenstaanders
krijgt. Eene poging, om in der minne tot
betere toestanden te geraken, is op onwil
der directie van de S. M. «Zeeland* afgestuit.
Het bestuur der vereeniging roept de
stuurlieden en aanstaande stuurlieden op, deze
actie der collega’s niet te belemmeren, doch
die zoo krachtig mogelijk te steunen, door
on voor waardelijk te weigeren bij deze Maat
schappij dienst te nemen.
Zonderlinge godsdienstoefening.
In Witte Landen maandblad van de Wijk-
vereeniging «Füadelfia* der Ned. Herv. ge
meente te Groningen, komt een beschrijving
van een godsdienstoefening op de landkolonie
voor.
Onze godsdienstoefeningen, zoo staat er,
worden niet alleen door onze mannen bezocht,
maar ook door vele geburen en vrienden.
Kwamen wij aanvankelijk bijeen in de huis,
kamer, thans vergaderen wij Zondagsmorgens
in de schuur. Daar, wordt een stoel gezet
voor den spreker en vóór hem zitten de
hoorders op stoelen of geimproviseerde banken.
Hoe wij die banken maken? Wel, op een
paar kisten, of vaten worden planken gelegd
en de zitplaatsen zijn klaar- Achter den
spreker staat het orgel, hetwelk door onze
boer bespeeld wordt en aan zijn linkerhand
staan de wagens en karren en daarachter de
mestkalveren. Boven de mestkalveren is het
kippenhok. Zij, die geen plaats kunnen
vinden op de banken, klimmen boven op de
wagens en als allen gezeten zijn, begint de
dienst.
Het zingen werkt soms zoo aanstekelijk,
dat de kalveren meedoen Er is er één met
een tenorstem en een met een basstem. Zelfs
kunnen de kippen niet altijd verdragen, dat
de spreker alleen het woord voert en beginnen
zij geweldig te kakelen op het nest. Maar
dat alles hindert ons niet.
Door de geopende deuren vliegen de zwa
luwen in en uit en geven een levende illustratie
bij den bekenden psalm
„Zelfs vindt de musch een huis, o Heer,
De zwaluw legt haar jongskens neer
In 't kunstig nest bij Uw altaren".
Stroopersbende
Men schrijft aan de Dev. Ct.
De streek tusschen Eefde, Gorsel en Zutfen
wordt tegenwoordig onveilig gemarkt door een
bende van 6 a 7 stroopers, gekleed met jagers
hoed en veer, zeer «weidelijk*.
De beruchte bende slaapt onder den blooten
hemel en trekt stroobulten uit om zich 'n
leger te verschaffen. Tamme konijnen en
kippen verdwijnen bij gelegenheid van zulke
bezoeken uit de hokken en worden als wild
beschouwd. Zij zijn de schrik der boeren, die
hen zien trekken met het geweer op den
schouder, maar uit vrees niets durven zeggen.
In een afgeluisterd gesprek pochten zij er zijner vingers grijpen en hem daarna redden kon.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemelumer Oldephaerl en Noord wide.
