Hindeloopen en Stavoren.
HertaÜogs-Oademjs.
Geïllusteerd. Zondagsblad.
HJERST.
ZATERDAG 25 OCTOBER 1913.
No. 44.
39ste Jaargang.
Binnenlandseh Nieuws.
Aan onze Lezers!
De Geheimzinnige Villa
r
simmerdracht moat üs net tinke litte fen for-
Door ervaring
1'
geluk. Integendeel
Uitgave van T. GAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
Er is in 't laatst van
de vorige week onder de Engelsche kust zeer
wezen om
biwennen.
ynpleats fen teleurstelling as hope ripens in
rispinge fen libbenswille jowch. Tankbere groe
ten fen bifredige langst me mei ek fen üs barre,
de frjeonlike hjerstsinne dy ’t troch ’t keamers-
finster glydt.
FRISO.
van
Dus de foart- en weifage oerbliuwsels fen de J gevoelen.
lerne hope, der is ek altyd grif wol by dat üs I en vlindermaand Mei,
Zij, die wenschen te worden toe-
gèlaten tot de te geven HERHA-
LINGSLESSEN aan de Vereenigde
Burgerschool in deze gemeente, aan
vangende den Isten November e.k.
kunnen zich daarvoor aangeven bij
het betrokken Hoofd der School,
vóór den 30 October 1913.
Burgemeester en Wethouders
van Workum,
T. M. ten BERGE.
De Secretaris,
A. de VRIES.
Wederom zijn de lange winteravonden in
aantocht en daarmede de gezellige uren aan den
huiselijken haard. Een goede en trouwe vriend,
gedurende die uren, van welke een groot aan
tal aan lectuur wordt gewijd, is zonder twijfel het
In tal van huisgezinnen is dit blad de wel
kome bezoeker die telken week opnieuw in
woord zoowel als in beeld, een overzicht geeft
van de meest belangrijke actueelegebeurtenissen,
over de geheele wereld.
Maar bovendien bevat het blad geregeld meer
dere verhalen, boeiend en aantrekkelijk, en welke
dan ook algemeen in den smaak vallen. Met
zorg wordt ervoor gewaakt dat slechts zulke
lectuur wordt gegeven welke niemand aanstoot
geeft, zoodat men het tijdschrift zonder vrees
een plaats op de huistafel geven kan.
Een nieuwe uiterst boeiende roman:
door de bekende schrijfster ANNA YOUNG,
is thans aangevangen in het nummer van 5 Oct
j.l. Aan nieuwe abonne’s wordt zoolang de
voorraad reikt, een exemplaar van de verschenen
nummers, waarin het nieuwe feuilleton voorkomt
verstrekt.
Wij wekken alle onze lezers die nog niet op
dit uiterst fraaie, en niettemin spotgoedkoope
geïllusteerde tijdschrift mochten zijn geabonneerd
op, om zich alsnog bij ons als abonné op te
geven. De abonnementsprijs is zoo gering dat
hij voor niemand een beletsel behoeft te zijn,
zich den geregelden ontvangst van deze fraaie
Illustratie te verzekeren.
Men abonneert zich bij den uitgever van dit
blad, tegen den billijken prijs van 45 ct. per
drie maanden, 521/2 ct. franco per post.
geluk. Integendeel er kwamen zeer weinig
vaartuigen binnen, die niet te veel aanvoer
den. Totdat plotseling deze toestand een wen
ding nam, met het bovengenoemde gevolg.
De 27 binnengekomen schepen voerden 640
last haring aan, terwijl de geheele vorige week
maar 28 vaartuigen met 570 last binnenvielen.
Natuurlijk ondervonden de prijzen al dadelijk
een daling. Liepen de prijzen de vorige week
al terug, als een gevolg van de groote aan
voeren der Engelschen, begrijpelijkerwijze
daalden de prijzen nu nog meer.
Zij liepen ongeveer f 1.50 per kantje ach
teruit. Vergelijken we de vangsten van 1913
met die van vorige jaren, dan zijn we nog
maar ruim 40.000 ton achter bij het schitte
rende jaar 1910 en zijn al bijna 175000 ton
i voor bij 1912. Tenslotte deelen wij nog ter
vergelijking mede de vangsten over de jaren
1910, 1911, 1912 en ’13 tot aan half Oc
tober. In 1910 was toen aangevoerd 538034
ton, in 1911 460524 ton, in 1912 330533
ton en in 1913 487684 ton.
en kennis is de
weet nog het juiste ©ogenblik te
toe te slaan.
Uitvoer naar België.
Men schrijft hierover aan de N. Rt. Ct
Onze handel in rundvee met België neemt in
de laatste maanden meer en meer in be
langrijkheid toe. In de eerste maanden van
dit jaar werden uit Noord-Amerika doch
vooral uit Frankrijk een groot aantal runderen
naar België gezonden en enkele Belgen
naijverig op onzen veehandel riepen reeds:
Weldra zal België het Nederlandsche vee
Kamerverkiezing in Amsterdam III.
In het kiesdistrict Amsterdam III is door
di S. D. A. P. candidaat gesteld voor het
lidmaatschap van de Tweede Kamer (vac II.
Polak) de heer J. Oudegeest, voorzitter van
het Nederl. Verbond van Vakvereenigingen.
V. P. N.
De algemeene vergadering van de V. P. N.
(Vereeniging Pluimveehouderij Nederland) zal
op Dinsdag 14 October a s. te Utrecht worden
gehouden.
Het hoofdbestuur heeft de begrooting voor
1914 ingediend en het aantal leden voor
1914 geschat op 23000; op 15 Augustusj 1.
bedroeg het ledenaantal 19586, voor de pio-
vincie Friesland 4473
De inkomsten worden uitgetrokken op f 23500,
de uitgaven op f 23863, n 1. voor organisatie
f 1600, voor het secretariaat f 3200, voor
het fokkerij wezen f 3200, voor de propaganda
f 1050, voor de lidmaatschappen f 274.20,
voor rente en aflossing f 1035, voor het or
gaan f 5904 en voor het consulentschap
pluimveeteelt f 7600.
Een 100-jarige.
De heer G. de Jager te Groningen, oud-
commies ter provinciale griffie aldaar, is gis
teren 100 jaar geworden.
Nog een oudje.
Een der oudste en getrouwste bezoekers
van de Zuidlaardermarkt is zeker de 99-jarige
Sjoerd de Boer, die Dinsdagmorgen voor de
83ste maal daar ter markt kwam. Als jon
gen van 16 jaar is hij in 1830 met zijn
vader vanuit Friesland daarmee begonnen en
sedert dien tijd heeft bij geen enkele maal
er gemist.
oude heer tegen den besten koopman opge
wassen en
kiezen om
fokvee is even
slachtvee even gezocht!*
bewezen, dat èn het Fransche fokvee èn het
Amerikaansche slachtvee het moeten ver
liezen bij de Nederlandsche runderen. In de
heerlijke wedergeboorte, van een ontwa
kende natuur, de volgende maanden brengen
weelderige zomertijd, en bladert men verder
dan komt daar de herfst net zooals die kan
zijnnu eens lieflijk en vol kleurengloed, dan
weer somber met storm en regen waarin het
gevogelte droevig wegschuilt.
Distelgroen en sneeuwlandschap voert
en
weer voor
hare begunstigers, onder bepaalde voorwaarden
beschikbaar zal stellen.
Men is reeds gewoon in die twaalf bladen
een artistiek werk te ontvangen. Het komt
ons voor dat Je kalender voor 1914 zeer
zeker op kunstwaarde aanspraak maakt.
De auteur heeft het mooie natuurleven
opgevangen en weergegeven zcoals het zich
aan zijn zoekend oog vertoond.
»Stimmungsvoll« zouden de Duitschers zeggen,
en waarlijk, er straalt iets uit de platen dat
ons in stemming brengt en ons de eigenaar
digheid van elk jaargetijde als ’t ware dat
I PAvnpkn,
April met haar feeder groen, de bloesem
ze preken van eene
Oanrin hielden fen 'e hjerst yn lan en stêd
hope op better.
De twa greate, healjierlikse forskynsels dy ’t
dwers tsjinelkoar oer steane, nammentlik fen it
kommen en gean, fen ’t oplibjen en weistjêrren,
lüke wol tige üs ta neitinken en mimer. Jowt
de earste froalike gedachten fen in laitsjende
takomst, fen opbloeijen en libbenstier, it
tobinnenbringen oan in net to ontkommen
skieden is oan it each dat de blêdden fallen
sjucht forboun.
Nou ’t de tiid fen oplibjen ta folie waeksdom
etter ’e rêch is, skynt dy üs sa koart, sa tige
koart yn eagen. Amper wier de hichte er, of
al daedlik bigie it to sakjen, en gjin wearstand
en tsjinforset hoecht men to bieden om it de
ondergang to biletten.
De wyn bliest oer it fjild, kalde hege wyn,
foarbeaken misskien fen felle winterstoarmen.
De inkele blomkes stean to triljen yn hjar
simmerjurkjes as earme lijers dy ’t fielle dat se
it deafonnes net ontgean scille. De beammen
steane to treurjen en as woene se yn djippe
rouwe wêze oer de forstoarne simmer; sesmite
hjar blêddensiersel onforskillich wei. De sinne
sjucht feal en bleek lyk as immen dy’t skriemd
hat, elk blinkje fen hjar is in goedlik glimke
oan mem natür as treast by ’t forstjêrren fen
hjar teare berntsjes, krüd en blom, der ’t hja
wémoedich ouskie fen nimme moat nou ’t dy
de wei fen forgonglikheid op moatte.
Kijkes yn ’t wilige feale lan ropje de gêrs-
woartel üt ’e groun, pruelje de aide bosken keal
wer üt, steane rüchkalt to hingjen yn ’e tsjokke
mist, elk mei ’n dekje op ’e rêch, blij dat se
noch sahwet droege foetten halde kinne, for-
hirdsjen to learen, ta heukerjen to
Heablokken en kuilbulten steane om hüs en
hear as reuze-strouwen for ’t fé, der ’t inkele
fen de bésten for de boer al oer to wirk binne.
.Kleften keallen, smoarch, rüch en bislikke,
wirde de dyk lans dreaun, elk in nij, mar
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens voor 11 uur.
De prijs der Advertentiën is van 1 —5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. V. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
goedkeap tou om ’e hals. Boerelytsfeintsjes,
for ’t earst nei stêd, rinne der efter, de piip en
de sljuchte kleane oan, elk in grou kneppel yn
’e knust, slaene helte faker as ’t nedich is fen
boppen del op ’e keallen, dy ’t mei de rêggen
omheech en kromjende eftersten, skeanou elkoar
foarby kringe wolle üt frees for de lytsfeinten
dy ’t hjoed tsjin de echte driuwers op flokke
doaredy ’t plannen yn ’e holle ha, as earst
de keallen mar to plak binne, dan in sigaer
in borreljenever as brandewyn sa ’t de
greaten it mar drinke.
Aenstouns komt de boer, hjoed net op
’e fyts mar mei de kapwein mei wiif en
hern, en dat wit de man seit hwet. Mem en
dochters moat nei stêd om saken. In hele luk
for ’t hynsder der ’t de pit üt is mei desloppe
hjerstkost, it swit en skommet; de modder sit
yn ’e fiterlokken, oan de moannen seis. De boer
makket syn rekken op. De keallen binne djür
’t is gau Allerheljen. Optelle outrekke.
Boerinne mient ek to witen dat de keallen
djür binne sa deales kriget derom bi-
hoeften en hat derom boadskippen to dwaen.
Seit dat se nédich in nije wintermantel ha moat,
dat hjar Jantsjes minder wirdt, dat hjar Pytsjes
efter ’e mode rekket, datde boer oan ’e for-
holle lukt en oars net seit as«hm, su.« Lês
nou asjobljeaft üt dat »su« gjin stl Dit léste
scoe him dochs neat jaen.
’t Is hjerst yn ’t boerelén en ek yn ’e stêd,
ek derre wachtet men de winter ou. De earme-
lytse dangeit de strjitten lans, rybosket yn syn
kealglêd jaske, flantrich om ’e lea hingjende,
it leechsakke tin drillen broekje, forwosken, for-
blikt, is net bistand tsjin ’t kalde onlijich waer.
Huvrich en mei tearen yn ’e foarholle loerd de
swalker yn ’e mist op as merkt er de fijannen
kommen mei snieflokken en hagelstiennen.
De «bisittei*, lykwol hat de gek mei de kalde
dagen en laket der hwet om. Syn jas is tsjok
en keart de kjeld wol ou. Syn hüs siicht net,
syn bêd is waerm. Syn kelder is fol, syn souder
biset, syn spyskeamer is goed forsjoen en de
kleankast kin ’t hast net bergje. Hy kin him
sa wol lije litte, mei moarns in stikje witebólle
en ’n pike-aeike derby. Wol bigryplik dat er
him net bigripe kin hwerom dy earme klasse
sa. min tofreden is en kleije kin dat de winter
hjar it brea soms sa tin makket. Hy tinkt yn
syn wysheidnim dan in stikje mear, dan is dy
kwesje ek wer oplost.* Ja, men moat mar
gochem wêze dün rédt men it sachs. Dus hy
kin ’t noch sawol ou en mei de lange jounen
heel wol lije. Hwerom ek net? Der is ommers
tiidkoarting, wille en nocht om him hinne en
oan alle kanten.
De bioskoop en skouboarch wirde iepene, de
komedianten steane klear, de rollen ha se yn
’e holle, se longer je der nei om hjar geleardens
üt to pakken, om de dübeltsjes fen de taskouers
der for yn to pakken.
Dounsmasters stean klear yn ’e swarte jas
en wyt festsje. Onthjitte de nijste dounsen
leare to scillen. Daedlik bigjinne de lessen.
«To mar heit, lit my it dounsjen leare« flaeit
dy lytse Yfke eftentred. «Nou heit, ik wird
hast santsjin jier« wer in oare sister «elk
leart it langer, ik wol ’t ek leare.® «Ik scoe
ek graech meidwaen kinne,seit in tredde.
«Stek jimme hannen mar üt!* ropt mem mei
in skel lüd, hat de mouwen heech opstrüpt by
’t koal ynlizzen en forfettet noch efkes heftiger
«Sk mirakels allegjer, dat hele dounsjen
ik ha ’t ek noait leard bin er ek al komt
Peasgje dy sküteldoek ris goed üt skrabje
dat fetsje ris goed om bjin dy pot ris
goed om 1 Bring 111
De greate famkes rinne as hazzen, wirde stil,
lipkes sakje. Efkes letter, elkoar üt ’e rin wei
geheimsinnich yn ’e eagen loerende:
«Wy leare ’t derom dochs wol?!«
Dus hja tinke der is noch hoop.
Der is noch hoop. Dat tinke wy ek as we
de oanwizigen fen de natür yn hjar skyndea
üs oanbean, noch sjen wolle en acht slaen.
De forwylke blom, dy ’t tsjelk en bledtsjes
falie lit, lit in oerfloed fen libbenskreftich sied
efter, dat mar allinne yn ’e groun hoechd lein
to wirden om ta nije planten to ontkimen,
tüzendfadich yn groeikreft, en gjin fortoarre
bledtsje saeid fen de beam, of it is üt syn sté
skout troch it nou al foarütwollende njje libben,
dat noch efter wynsels bisküle en biskerme
bliuwe scil de k&lde moannen lans, mar dan ek
sadra as de maitiidssinne wer skine scil, him
ontjowt ta nije eachgeniet.
Der neffens kinne wy üs ek gerêst del lizze
by it net neikommen fen misskien sa mennich
droom en winsk, dy ’t we as in wirlje warljend
hjerstblêd forsteuwen seagen. Net neikommen
forwachtingen jaene wer oaren frij paed. En
dan moat men sizze, der is noch hoop. Alles
is forganklik, alles giet wei, ek de smert fen
bidragene selswinsken en de misleare qnder-
nimmingen, mar ont it ein fen üs dagen wolle
wy it béste foetsje foar halde, oertüge, dat yn
alle gefal sonder dat gjin oerwinning üt it striid-
perk is to biheljen.
or ons
den winter binnen, met al de variëteiten op
I zijn gebied.
Onnoodig er verder over uit te wijden, de
kalender spreekt voor zich zelf.
De firma Tresling en Co. heeft het werk
van den heer Hoijtema keurig afgedrukt.
Faillissementen in Nederland.
Volgens mededeeling van van der Graaf
Co.’s Bureaux voor den Handel zijn over de
afgeloopen week in Nederland uitgesproken
40 faillissementen tegen 28 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
De keerzijde der medaille.
Neen, heusch, Burgemeester te zijn, Wet
houder of in ander opzicht publiek persoon
lang niet alles, hoor! Daar heb je bv.
Amsterdam, onze hoofdstad. Het verkeer
neemt toe, wordt drukker, verbazend veel
drukker, de straten zijn nauw en dusB.
en W. zijn van plan, een nieuwen verkeers
weg aan te leggen. Daartoe zal de Leidsche
straat verbreed móeten worden. Maar ja,
daar heb je de poppen aan het dansen, neen,
aan het springen, aan het zich wringen in
allerlei bochten. A. zegt: «Leidsche straat
verbreeden Foei, hoe valt het iemand in
De grond wordt aan een breede straat minder
waard.Dan volgt B. met: «Niet verbreeden?
Eilieve, en waarom niet? Richt uw blik op
andere straten, die een zelfde proces hebben
doorgemaakt. Zijn die dan niet ook veol meer
florissant?*
Stil, geduldige lezers We zijn pas aan het
begin. C. verheft zijn stem. «Leidschestraat
verbreeden Bepaald onzin. Leid er ’t tram
verkeer uit en ga de Leidschegracht dempen,
dat is de zaak*. Dit kan echter geen gunst
vinden in ’s heeren D’soogen. «Watblieft*,
stuift hij op, «Leidschegracht dempen? Iets
van het weinige moois, waarop onze stad kan
bogen Hoe komt ’t in «rechtgeaarde Am-
sterdamsche hersens* op? Het tramverkeer
uit Leidschestraat, a la bonne heure. In
plaats daarvan een autobus door die straat
enje bent er. En kom eens aan mijn
pardon, aan onze Leidschegracht.
Ja, welwillende lezeres en lezer, we zijn
er nog lang niet. Het geheele alphabet kon
den we u op die manier uw geestesoog doen
voorbijtrekken. De vrees echter, dat het
«welwillende* dan zou veranderen in «onwel-
grootendeels kunnen missen, het Fransche willende* is de oorzaak, dat wij eindigen,
goed, het Amerikaansche Ieder zal het echter beamenautoriteit te
Thans is echter zijn is lang niet alles. L. N.
Haringvangst.
Men schrijft aan het N. v. h. N. uit Kat-
- wijkDinsdag zijn te IJmuiden niet minder
vorige maand zond Frankrijk geen enkel stuk dan vaartuigen van de Katwgksche haring
vee naar Belgie terwijl de invoer van vjoot binnengekoinen. Ze brachten alle prach-
Amenkaansch slachtvee sinds eemge maanden ti ladi mede. Er ia in -t laatst van
gestaakt is. Van de 4855 runderen, die de vöri e week onder de Engelsche kust zeer
vorige maand m België gezonden werden, yeel hafi gevangen. Waren de Engelschen
kwamen er 4812 of ruim 99 percent uit ons de vorj week lukkjg met de visecherij,
land. Hieruit blijkt, dat noch het openstellen de Hollanders deeiden nog geenszins in dat
der Fransche grenzen voor den invoer van
melk- en kalfkoeien, noch de vrije invoer van
Amerikaansch slachtvee aan onzen veehandel
met België groote schade berokkent.
Hoütema-Kalender voor 1914
Wij vernemen dat de Firma Ferwerda
Tieman bovengenoemde kalender
FBI
- -- w
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Ilemeiumer Oldephaert en Noordwolde.