S. 8. GAASTBA.
Donderdagavond
zal verschijnen
Ilindeloopen en Stavoren.
ZATERDAG 29 NOVEMBER 1913.
39ste Jaargang.
No. 49.
Binnenlandsch Nieuws.
Aan onze Lezers
en H.H. Adverteerders
wordt bericht, dat het eerstvolgend
no. van „FRISO” wegens het Sint-
Nicolaasfeest niet Vrijdagavond,
doch
in de plaats
I
werd ter hoogte van den
van
Als bestuursleden werden achtereenvolgens
nie-
de
ma-
’t Beste adres voor
prima SIGAREN,
in alle prijzen.
-
en dit no. in WORKUM huis aan
huis zal worden verspreid.
Vroegtijdige inzending van adver-
tentiën wordt beleefd verzocht.
DE UITGEVER.
Deskundige critiek.
Louis Chrispgn Jr., die avond aan avond
bij Heijermans in de Amstelstraat te Amster
dam Timm Boots, den gentleman-dief speelt,
heeft, naar Het Volk meldt, het volgende
briefje ontvangen:
»Ik hep je yt gevlote sondag. Omrede as
Daat jij regt op over de Venster Bak Kliemt.
Daat mot leggent. Ze Ziene je anders. As
de Raam open wag je ’n mie-nuutte. Dan
leche en jumpe. Je vlik tem aners Kedin
Maar toen ben ik uwytgevlote. Waar woon je.
Staatspensioen en armbesturen.
Het bestuur van den Bond voor Staatspen-
sionneering heeft aan de leden van armbesturen
en diaconieën de volgende circulaire verzonden.
»Over eenige weken op 9 December
zal voor vele ouden van dagen het
oogenblik gekomen zgn, dat zij ten postkan
toor voor de eerste maal hun f 2 pensioen
zullen kunnen afhalen of doen afhalen. Dat
het voor die oudjes een big, een heeriyk
oogenblik zal zgn, Gg, hoeren arm verzorgers,
weet dat misschien beter nog dan wg.
>Maar toch, ook wg voelen ’t en als strg-
ders, reeds zoovele jaren, voor een premie-
vrg staatspensioen, zgn wij dankbaar, dat
alvast zoovelen voor een klein deel uit hun
benarden toestand zullen zgn verlost, zg 't
dan ook dat onze Bond met alle kracht den
strijd zal voortzetten, om de onrechtvaardig
verstootenen eveneens geholpen te zien.
Zooals wg dan zeiden, Gg weet het en Gij
■uit u met ons verheugen in het gelnk van
zoovelen dat met 9 December zal aanvangen
maar Mgne heeren, er dreigt gevaar 1
Gevaar dat niet alle ouden van dagen, indien
maar eenigszins mogelgk, het volle genot van
hun pensioen zullen genieten. Van meer dan
eene zgde toch werd onze Bond er op gewe
zen, dat er armbesturen en diaconieën zgn,
die van deze gelegenheid gebruik zullen ma
ken, om van de bedeelde ouden van dagen,
die f 2 pensioen zullen krggen, die bedoeling
geheel of gedeeltelijk terug te nemen.
>Ziet M. H., dat zou ons al bijzonder tegen
vallen en een geheele misrekening voor ons
zijn, althans in die gevallen, waarin de be
deelden, trots de bedoeling, een armoedig be
staan hadden, al erkennen wij gaarne dat in
andere gevallen billgkheidshalve met de uit-
keering volgens Art. 369 door u moet wor
den gerekend. Laat dit dan uw streven zgn
geen ontlasting van armenkas of diaconiekas,
geen strakker toehalen van de beurs, maar
ruimer dan tevoren den arme geholpen.
Komende crisis in Twenthe.
Men sohrgft uit Enschedé aan het Volk:
In Twenthe is het in ’t machinebedrijf on
gekend slap geworden. Op de Enschedeesche
Machinefabriek is reeds de arbeidsdag van
10 uur tot 8 uur teruggebracht, wat vanzelf
oen evenredige loondaling tengevolge heeft.
Ook de andere bedrgven in dezen tak van
industrie deelen in dezelfde malaise. Zoo
deelde men ons o.a. mede dat ook bij de
firma Stork te Hengelo en bg de firma
Tattersail en Hoidsworth te Enschedé de
vooruitzichten donker zijn.
Friesche Mjj. van Landbouw.
Te Leeuwarden is Woensdag de algemeene
vergadering gehouden van de Friesche Maat
schappij van Landbouw.
Als bestuursleden werden gekozen, in de
plaats van den heer D. Schaafsma, die had
bedankt, do heer R. Troost te Cubaard, en
een mes aanviel, en zoo zwaar in de buik
verwondde, dat men voor het leven van den
getroffene vreest.
De glazenwasacher is gearresteerd.
Niet dood.
Maandag vervoegde zich de 35-jarige va
rensgezel J. A. P* zonder vaste woonplaats,
aan het bureau van den Burgelgken Stand te
Rotterdam om een bewgs van overschrgving.
Tot zgn groote verwondering vernam de man
daar, dat hg zulk een bewgs niet kon krggen
en wel daarom tot zgn nog grootere ver
bazing omdat hij dood was.
Hoe hij ook verklaarde, dat hg niet ge
storven was, hg kreeg het bewgs niet.
De >doode« verliet teleurgesteld het ge
bouw, om eenig licht in deze duistere zaak
te bekomen. En wat bleek nu?
Donderdag der vorige week was in de Ko
ningshaven een lijk in verren staat van ont
binding opgevischt. Dit was door de echt-
genoote en door twee zusters van den overledene
herkend als dat van den 35-jarigen varensgezel
J. A. P., zonder vaste woonplaats.
De vergissing was ontstaan, doordat hei
opgehaalde lijk hetzelfde litteeken vertoonde
als J. A P.
Door de echtgenoote van P., die by dit
vreugdevolle bericht begrgpelgkerwgs ver
heugd is, zegt de Maasbode, zullen bg de
rechtbank stappen worden gedaan, om dit
misverstand uit den weg te ruimen.
Onvoorzichtig.
Toen de laatste trein uit Amsterdam naar
Uitgeest te 12.06 uur vertrekkende, Dinsdag
nacht het station Zaandam naderde, stond het
sein onveilig en
IJdijk gestopt.
Eén der reizigers, de 37-jarige Joh. van
der Horst, wonende polder VI, zei toen tegen
zgn medereiziger: Dat ’s een bof; ik woon
Nu stap ik hier uit en ik
hier in de buurt,
ben gauw thuis.
Het portier werd geopend en v. d. Horst
voerde zgn plan uit. Zgn waggoa stond
echter juist op een bruggetje. Toen de rei
ziger nu uit den trein sprong, kwam hij tot
zgn grooten schrik in het water terecht. De
spoordyk is daar ter plaatse erg hoog en het
was stikdonker en mistig, zoodat het hulpge
roep wel gehoord werd, maar niemand hulp
kon bieden.
De ongelukkige verdronk en zgn lijk word
eenigen tgd later opgehaaldhij laat een we
duwe en 4 kinderen na.
De trein ondervond nog eenige vertraging,
doordat de noodrem werd afgetrokken toen
de trein zich in beweging zette.
WORKUM. De vorige week is door de vrouw
van den landbouwer Kleiterp, in de Workumer-
meerpolder, nabij hare huizinge, een nest met
8 eendeneieren gevonden.
WORKUM. Vrydag had in de Sociëteit »Har-
monie» alhier, ten overstaan van Notaris 0. Tjebbes,
de finale verkoop plaats van:
1. Eene Sate en Landen in de bebouwde kom
van deze gemeente, in huur bg Haije A. Elgersma.
Kooper is geworden de heer Siebe D. Bokma,
veehouder, wonende onder Ferwoude, voor de
som van f 58,065 90.
2. Een plekje Grond met Bergplaats naby
de Sate.
Kooper is geworden de heer H. Flapper, vee
houder onder Workum, voor f 258.
3 Een nieuwe Burgerhuizinge met Erf, naast
het vorige perceel, in huur by den heer J. Stout.
Kooper is geworden Mejuffrouw de Wed. J. Th.
Schuurmans te Workum voor f 2441.
WORKUM. Tot tijdelijk kantoorbediende bh
het Post, en Telegraafkantoor alhier is benoemd
de heer A. Zwaan van Stavoren.
HINDELOOPEN. 27 Nov. In de hedenavond
gehouden spoedeischende Raadsvergadering is
tot onderwijzer aan de O. L. school benoemd
de heer H. de Vries alhier. Met de benoemde
stonden op de voordracht de heeren Tj. vd Beek
en J. C. H. Fischer te Leeuwarden en S. Terpstra
te Goënga.
KOUDUM. Hedenmiddag vergaderden de per
sonen, die zich als aandeelhouders hadden op
gegeven voor een op te richten Spaar-en Voor
schotbank voor den Zuidwesthoek van Friesland.
Staande de vergadering werden de statuten va st-
gesteld van de N. V. »de Friesche Onderlinge
dam, kregen in een café twist, waarbij de Spaar- en Voorschotbank» gevestigd te Koudum
werkman den glazenwasscher met een keu met een. aandee en- apitaa van
op het hoofd sloeg. benoemd de heeren P. Erings, J. Krol, RÏ K.
Later werd de twist op straat voortgezet, Bajema te Koudum, P. D. de Vries te Warns
waarbij v. d. V. den ander onverhoeds met1 en F. Hofman te Oudega.
Uitgave van T. QAASTRA Bz.,
firma H. BRANDENBURGH ZOON
te WORKUM.
Dit blad verschynt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrydagmorgens vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën is van 1 5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bg
abonnement belangrgk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Slimme strooper
In de bosschen bij Olterterp had ’n stroo-
per strikken gezet. In een er van zat een
haas. Daarbg had een opziener zich verdekt
opgesteld om den strooper te betrappen.
Deze kwam, bemerkte den opziener en ging
heen. Hij wendde zich tot een anderen
strooper in de buurt en verzocht hem een
schot te lossen. De opziener, het schot
hoorende, ging er op af om dezen jachtover-
treder te snappen. Echter zonder succes.
In dien tgd nam de eerste strooper het haas
je weg.
Retterdamsehe eieren-veiling.
Op de Dinsdag gehouden veiling werden
de volgende prgzen besteed
Kippeneieren f 6 50f 10.35.
Doorsneeprgs f 8.91.
Eendeneieren f 5.00—f 6.65.
Kalkoeneieren f 10.00.
Aanvoer 6600 stuks.
De moord op het Amst. knaapje.
Dgkman, de man, die indertgd zichzelf be
schuldigd heeft de dader te zgn van den
moord op het jongetje De Klerk, heeft al zgn
daaromtrent afgelegde bekentenissen terug
genomen. Hij zegt alles maar te hebben
verteld om in de gevangenis te komen.
Eerstdaags zal waarschgnlgk eene beschik
king van de Rechtbank worden uitgelokt om
een onderzoek naar zgne geestvermogens te
doen instellen on hem daarvoor in een obser-
vatie-inrichting te plaatsen.
D. was sedert 15 Oct. opgesloten in het
Huis van Bewaring.
Het Hbld. heeft zich naar aanleiding van
dit bericht gewend tot den rechter-commissaris,
belast met de instructie in deze zaak, mr. J.
van Binsbergen. Omtrent de juistheid van
het bericht voor zoover het betrof de her
roeping der bekentenis van Dgkman, wenschte
de rechter commissaris zich niet uit te laten.
Hg vestigde er evenwel de aandacht op, dat
een beschikking der rechtbank noodig is, om
een verdachte in observatie te doen houden;
de rechter-commissaris kan dit geheel zelf
standig gelasten.
Dit is dan ook reeds geschied. Sedert
eenigen tgd wordt Dgkman in het Huis van
Bewaring in observatie gehouden door psychi
aters. Hij maakt op hen zoo oppervlakkig
een normalen indrukhij is beschaatd en op
geruimd in zgn wgze van doen. Wellicht is
dit hieraan toe te schrgven, dat bij sedert
zgn aanhouding op 15 October geen sterken
drank heeft kunnen gebruiken. Men schgnt
zich de zaak zoo te moeten voorstellen, dat
Dgkman, onder den invloed van sterken drank
verkeerend, den lust om te dooden bg zich
voelt opkomen. Hg is den dag van den
moord, 29 September, in de buurt van het IJ
geweest (altijd volgens zgn eigen verklaring)
en hoorende van den moord, moet hij zich
toen hebben ingebeeld, dat hij de moordenaar
wel kon zgn Hier kwam bg, dat Dgkman
genoeg had van het leven, dat hg in de ouder-
Igke woning leidde.
Nu hg in het Huis van Bewaring ontnuch
tert, is het niet onaannemelgk, dat hg op zgn
bekentenis zou teruggekomen zgn.
De politie schgnt aan de verklaringen van
de herbergierster te Nieuwendam om ver-
schillender redenen geen waarde te hebben
gehecht. Daar was bijvoorbeeld de omstan
digheid, dat volgens de herbergierster de man
en het jongetje te twee uur bg haar geweest
waren, terwgl de beide broertjes De Klerk
te drie uur bij hun grootmoeder in de Tuin
straat vertrokken. Het signalement door het
broertje gegeven kwam in het geheel niet
overeen met dat van den man, die te Nieu
wendam geweest was en die een strooien
hoed droeg en een zwart snorretje had. Vol
gens het broertje was de man als werkman
gekleed, had hg geen snor en droeg hg
een pet.
Moordaanslag te Rotterdam.
De losse werkman P. Willebrand en de
glazenwasscher L. J. M. v. d. V., te Rotter-
van den heer J. P. Wiersma, de
heer B. J. Sohurer te Sexbierum.
De heer E. v. d. Sluis Pzn. werd herbe
noemd.
Tot afgevaardigde van het Nederlandsch
Landbouwcomité is benoemd de heer J. J.
Wuite te Tjalleberd.
De begrooting werd goedgekeurd, sluitende
in ontvang en uitgaaf op f 18 207.
Besloten is, dat het reglement en de door
het Nederl. Landbouwcomité vastgestelde ar-
bitrage-voorschriften inzake den paarden- en
veehandel met 1 December a.s. in Friesland
in werking treedt. Aan het bestuur is op
gedragen te zorgen voor de benoeming van
een voldoend aantal arbitrage-commissies, ge
hoord de bestaande organisatie van Friesche
handelaren.
De derde vredesconferentie.
De derde vredesconferentie, tot welker
voorbereiding een Nederlandsche commissie
werkzaam is, zal op zgn vroegst eerst in het
jaar 1916 kunnen bgeenkomen.
Vogelwet.
De nieuwe Vogelwet, vastgesteld in 1912,
treedt, met uitzondering van het tweede lid
van artikel 2, op 1 Januari 1914 in werking.
De kazernebranden te Ede.
Tot dusver is, niettegenstaande het uitvoe
rige onderzoek, dat van verschillende zgden
werd ingesteld, nog niets nader bekend ge
worden van de geheimzinnige branden, die den
laatsten tgd in een van de kazernes te Ede
hebben gewoed. Geheimzinnig waren vooral
de laatste twee branden, omdat het vuur toen
telkens woedde in een goed afgesloten lokaal
eenige weken geleden n.l. Zondag in de
wapenkamer. Het is nog een raadsel hoe
de dader dat er opzet in het spel is wordt
niet meer betwgfeld is binnengekomen om
uitvoering te geven aan zgn misdadig voor
nemen. De sergeants die in deze gevallen
het toezicht hadden, kunnen geen enkele ver
klaring van het voorgevallene geven. De
eenige mogelgkheid is, dat de dader, voorzien
van een valschen sleutel of een looper, de
kamer is binnengedrongen. Deze veronder
stelling vindt nog grond in het feit, dat eenige
maanden geleden uit de wacht een soort van
passe-partout, waarmede de meeste] deuren
kunnen geopend worden, is verdwenen.
Een uur ongeveer voordat Zondagavond
het vnur in de wapenkamer werd ontdekt,
brandde op eenigen afstand aan het station
een lampenistenhuisje af. Ook dit voorval
wordt met de brandstichting in de kazerne
in verband gebracht.
Geheimzinniger haast nog dan de oorzaak
de branden is de beweegreden die de
brandstichter tot zgn daad kan gebracht heb
ben. We hebben, aldus wordt aan het Hbld.
gemeld, bg ons bezoek aan de kazerne ver
schillende manschappen gesproken, doch ner
gens iets bespeurd van een geest van onte
vredenheid. Naar men weet zgn de kazernes
nog geheel nieuw, de zalen tot verpoozing
uitstekend ingericht, terwgl we ook van
mand eenige aanmerking hoorden over
menage. Intusschen doen zoowel de
rechaussee te Wageningen als de politie te
Ede de meest mogelijke moeite om eenig
licht in deze duistere zaak te brengen.
Verschillende maatregelen zgn genomen
om, kan het, te komen tot de ontdekking
van den dader en in ieder geval een herhaling
van soortelgke voorvallen te voorkomen. Zoo-
dra de duisternis is ingevallen, worden op
verschillende plaatsen extra schildwachten uit
gezet. In het belang van het onderzoek
moeten we zwggen over de andere maatre
gelen en de richting, waarin thans gezocht
wordt.
FRIS<
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Hemelumer Oldephaert en Noordwolde.