Wij gaan weer werhuken.
Hindeloopen en Stavoren.
Fryske sprekwirden
en sizwizen.
vorderingen
ZATERDAG 16 JANUARI 1915.
41ste Jaargang.
No. 3.
Officieel Gedeelte.
Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-73, Amsterdam.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
BURGEMEESTER en WETHOU
DERS van WORKUM, brengen
ter
dat
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0 65. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De prys der Advertentiën is van 1—5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bjj
abonnement belangrijk lager.
V.
j^s dat klear komt dogge üs de tosken net
mear sear. Wy scille dat net bilibje.
j^Jarum, alarumde brotnme komt fen Sta-
rutn. Starum leit sa fier yn ’t viêst; Me-
kurren ys in stunknêst; Kooldum yn is einepuel
Waerkum hat in stumpe tuer. De Wiskeleiter
twisken. Hynlepen spant de kroan fan alle siêd-
den en dorpen skoan. Aid folksrymke.
Ketter iQ weazige skoech as in yeskige tean.
Better mei smoarge foetten to rinnen
yn ’t spier to wêzen dan mei de teanen yn
‘e jiske liddich to sitten.
Klauwe Fedde stiet om ’e doars-herne. De
dea stiet om it hoekje fen ’e doar.
I~>ou meist de müle wol ris ütspiele. Tsjin
immen dy ’t smoarg praet hat.
I)er is bjar gjin spinreach foar de müle
woechsen. Doelende op in mülryp from-
minske.
Jg]lke minske het in sin de iene het sin oan
’e moer, de oare oan ’e dochtersa komme
se beide oan ’e man.
Knarst is meast en lést is bént. Dy ’t earst
komt kriget it measte, (bygelyks op in bril-
loft of gearset), dy 't it lést komt it béste.
I-Toarby mei neat er ta. dat is twa gerjuchten
en gjin omslach. Foarby fen iten mei neat
as neigesetsje, dat is twa gerjuchten sonder drokte.
ITorhAnnelje gjin fearren, der stout tofolle wei.
UJjin “Alder güd as frouljue, men kin der net
mei oerwei en men kin der net büten.
better leach as hüsfrou’s each. It each
fen de hüsfrou moat oer alles gean scil de
hüshAlding eptich bliuwe.
Hj kin linieh oer ’e wjuk draeye, seit men
fen immen dy ’t him mei alleman forienigje
kin, ien dy ’t it boerdtsje nei de wyn hingje lit.
Hy grynt foar de folie tróch. Is ontofreden
by oeifloed.
Ik héld my oan ’t Aide, sei ’t wyfke en liet
de divel wer opskilderje.
It stiet faei as de dokters sizze: Gods macht is
great. (Faei mei in siikke fenseis).
Jonge fügels habbe weake nêbben. Inbytsje
foarsichtich wêze mei de jonkheit.
Jong flêsk is edel. Dit wirdt wol ris gek-
jeiend sein as in man al op jierren in jonge
faem troud.
Komt in nye broek oan *t Aid wammes, dan
skoerre de fitergatten lit. Dit wirdt ek
wol sein as in Aid man in jong fromminsk troud.
K~loek wêzen en ry wêzen, dat skeelt mar try-
botsens yn ’t jier. Dat seit degene dy ’t
er hwet licht oer giet, it scil lykwol mear skele.
I^yk jild, lyk jeld en like stAn is yn in boask
de béste bAn. Soarte by soarte, mei it
trouwensahwet like folie jild of gjin jild, sa
hwet lyk ien jierren, de selde stAn toneisten by,
dat is meast it béste yn ’t houlik.
I jPajje merk, loaye keepers. Lege merk-
prizen, loome keapers.
JVIeagere miggen bite it fülst. Ljue mei in
skriel traktemint moat men yn ’e gaten hAlde,
se wolle yen graech hwet fen ’e hud helje.
Men kin wol ienris tsjin in hear tarre, sei
Jelle, en kocht in pikelhearring.
Pfet om my, sei de houn, mar’t keal is nedich
dea. Tael fen ’e falske.
^fet de hAn twisken bast en beam stekke.
Net mingeyn ’e twariedigens fen man en wiif.
<Z>an ’e greatens leit it net, oars koe in kou
wol in hazze fange.
<Z>m mar foart to farren, sei de jonge, scil ik
de brij mar opite, wylst mem bidt.
I>akt in Aid wiif fen tAzend wiken yen yn ’t
hier, dat docht net sear.
van f 6500 is opgenomen voor het maken van Dat
een nieuwe ijzeren ophaalbrug over de Diepe
Dolte in de Bagijnestraat, doch dat in 1914 aan
dit werk geen uitvoering is gegeven en daarvoor
dan ook geen leening is aangegaan
dat thans onder volgnummer 95 is begrepen
een som van f7000 voor het maken van deze
brug
dat alzoo het voor de uitvoering van dit werk
geraamde bedrag en de opbrengst der leening,
welke tot dekking der kosten zou worden aan
gegaan, van de begrooting voor 1914 behooren
te worden afgevoerd, daar zy anders in twee
begrootingen zouden voorkomen
overwegende, dat deze vergadering er prijs op
stelt een volledig overzicht van de bezittingen
van het opgeheven gemeentelijke pensioenfonds
te ontvangen, is besloten
het Gemeentebestuur te verzoeken aan deze
vergadering in te zenden
a een wjjziging der begrooting voor 1914,
als hiervoren is bedoeld
b een volledig overzicht van de bezittingen
van het opgeheven pensioenfonds.
Na voorlezing van deze resolutie stelt de Voor
zitter namens B. en W. voor aan het onder a
vermelde verzoek te voldoen en inzake b aan B.
en W. op te dragen, een afschrift der rekening
van het vorige j.tar in te zenden, hetgeen zon
der hoofdelijke stemming wordt goedgekeurd.
Vervolgens wordt door den Voorzitter voor
gesteld de post onvoorziene uitgaven, waarop
nog f20,73 beschikbaar is, te verhoogen met
f150 en uit te trekken op f 170,73, daarvan af
te schrjjven f 131,341/2 op de post onderw(jzers-
jaarwedden en f 10,601/2 op de post bijdragen
voor het Rijkspensioenfonds voor Gemeente
ambtenaren, zoodat op de post onvoorziene uit
gaven nog f28,88 overblyft, hetgeen zonder
hoofdelijke stemming wordt goedgekeurd.
By de gewone rondvraag, wijl de punten van
de agenda zyn afgehandeld, heeft geen der leden
iets op te merken of voor te stellen.
De Voorzitter deelt nog mede dat het Kohier
van den Hoofdelyken Omslag, dienst 1915, ge
durende de volgende week voor de leden ter
Secretarie ter inzage ligt, waarna de vergadering
door hena wordt gesloten.
ten
dienstjaar 1914, vóór den Isten
Februari e. k. ter Secretarie
der gemeente zullen worden inge
wacht.
Workum, 7 Jan. 1915.
T. M. ten BERGE
Burgemeester,
A. de VRIES
Secretaris.
Dat bericht vernamen we
blydschap. De zes weken in Moergestel waren
ons lang gevallen. De kwartieren slecht, de
dienst zwaar, de ontspanning gering, ziedaar
de drie voornaamste redenen, die ons naar ver
andering deden haken. Ik merkte reeds op, dat
de ontspanning na den dienst in M. onvoldoende
was. De soldaten uit ’t kaatserscentrum, gingen
meestal ’s avonds aan ’t spelen, de overigen
slenterden doelloos ’t dorp in ’t rond. Maar één
dag hebben we toch pleizier gehad. Niet op 3t
Augustus, zooals ge wellicht zult meenen, neen
die dag is geheel ongemerkt voor ons voorbij
gegaan. We hoopten, dat we vrjjaf zouden krijgen,
we twijfelden d’r zelfs niet aan. Een leelijke
misrekening intusschen, de dienst duurde door
omstandigheden dien dag een uur langer. Maar
ik ga u nu nog even vertellen van dien vrijen
dag en dan gaan we onze nieuwe kwartieren
opzoeken. Die dag viel in ’t laatst van ons ver
blijf te M. ’t Was zoo iets als een schoolfeest,
behalve dan, dat we geen chocola of andere
versnaperingen kregen. Er zouden dien dag ver
schillende wedstrijden worden gehouden,zooals:
hardloopen, vaatje-kruien, hoog- en verspringen,
Duitsche driesprong, zakloopen en natuurlijk
kaatsen. Ieder kon zich opgeven voor een onder
deel van de wedstrijden. Voor elk onderdeel
werden drie pryzen, niet groot natuurlyk, uit
geloofd. Ik geloof dat die dag ons wel voldaan
heeft, ’s Morgens om negen uur begon de pret
en ze eindigde ongeveer vier uur, toen het
laatste partuur gekaatst had. ’t Prijs-uitdeelen
volgde de nietwinners kregen elk een vyftal
sigaren de winners respectievelijk een gulden,
tachtig cent en vyftig cent. Dat was dus een
welkome afwisseling, jammer dat zoo’n afwisse
ling zoo heel zelden voorvalt.
’t Bericht, dat we uit M. gingen vertrekken
bezorgde ons intusschen meer pleizier dan de
«feestdag*. We hoorden ’t aan met gejuich.
Dat zal den inwoners van M. wel vreemd in
de ooren hebben geklonken, zij waren wel
«content* met de Friezen, zooals ze herhaalde-
lyk verzekerden.
Zoo stonden we dan de morgen van vertrek
al weer heel vroeg gepakt en gezakt klaar om
naar Tilburg te gaan. Jongens dat was nog r’s
een buitenkansje naar zoo’n groote stad. We
waren d’r wel eens doorgetrokken en dan be
nijdden we de wapenbroeders, die in T. inge-
kwartierd waren. Nu, maar die waren toch
heusch beter af, dan wy. En nu gingen we d’r
zelf heen. Hoera, dat was een verrassing. Van
M. tot Tilburg was ongeveer een uur loopen
we waren d’r dus al heel vroeg. Hoe zouden
we gehuisvest worden Daarover liepen de
meeningen nogal uiteen. De een verzekerde,
dat hem uit goede bron was verteld dat we in
een groot klooster kwamen in de buurt van T.
I»ompe of forsüpe. Alles er earst fen yens
eigen kant ta dien for it ferlern giet.
K.é jild en neaken fel, dat tingetsmel.Mei
pasmunt en neakene hüd hipt it nau.
Kekkenje dy net ryk, licht koest’ dy earm
telle. Men moat yn yens forbielding gjin
greate winsten meitsje, mei tellen letter scil ’t
ütkomme.
.•Set n kikkert op ’e stoel en hy Ijeapt wer
yn ’e poel. In onderierdske is net thus op
in heech plak.
S» wolkom as de earste Snein yn ’e fêsrte.
rI'wa eagen sjogge mear as ien. Der ’ttwa
hjar oardiel en taforsicht oer gean litte, dat
scil better wêze of as ien allinne it docht.
rI’rije is skippers rjucht en ien for de feint.
By Aids Waerd, onder mear ek fen tabak
dy’t üt HollAn yn Fryslan kaem, bilêsting frege
mar elke skipper mocht trye folie pounen for
eigen gebrük oan board habbe en ien for de
feint der noch op ta, sadwaende wier fjouwer
poun fry.
faem is sa bang fen in feint as in bidler
fen in dübelstür.
Us dominy keart jiers ienkear de pankoek om.
Us dominy keart syn steapel Aide preeken
ienkear yn ’t jier ondersteboppest, om dan wer
mei no. 1 to begjinnen.
Wieren der gjin sonden, der wieren gjin
pleagen. Eigen kwea pleaget yen it measte.
Wachtsje dy for in kou fen foarren, for in
bynsder fen efteren en for de fine ljue oan
alle kanten.
'yen formynje is sleau, mar in kat yn ’e sek
keapje dat is dom. Yen to forsinnen by
jildbieden, bygelyks yn in boelgud, is onbitocht-
sumheid, mar om hwet to keapjen sonder it
earst sjoen to hawwen, dat is dom.
Yt gjin herteflesk. Dat wol safolle sizze:
Bifoardeelje dy net mei it lean fen dyn wirk-
folk to ontbAlden of dat to bignibbeljengjin
earmen ütsüge om yen der seis mei to mesten.
VERSLAG van de Vergadering van den Raad
der Gemeente
WORKUM,
op Zaterdag 9 Januari 1915, ’s voorm. 91/2 uur.
Voorzitter de heer T. M. ten Berge, Burge
meester.
Tegenwoordig alle leden.
Deze eerste vergadering in het nieuwe jaar
wordt door den Voorzitter, ingevolge artikel 8
van het reglement van orde met het volgende
gebed geopend
O, Almachtige God wij naderen tot U, om by
den aanvang onzer werkzaamheden in het nieuwe I
jaar, U te smeeken, dat Gy ons zult willen ze
genen bij hetgeen alhier door ons zal worden
verricht, opdat wy by alle onze handelingen U
voor oogen hebbende, waarlijk tot heil onzer
Gemeente, wier welzijn wij U ootmoedig aan
bevelen, zullen werkzaam zijn.
Wilt Gij, Grootmachtige God en Vader in
Jezus Christus Uwen lieven Zoon onzen Heer!
ons naby zijn met Uwen geest, dan zullen, ook
by verschil van gevoelen, de vruchten onzer
overwegingen deze Gemeente ten goede komen
en de goede harmonie in onze vergaderingen
niet worden gestoord. Amen 1
Punt 1. Mededeelingen en ingekomen stukken.
a een schrijven van den heer J. Zwanen
burg, daarby berichtende, dat hij de benoeming
als lid van de Commissie tot Wering van School
verzuim in deze Gemeente aanneemt;
b een schrijven van den heer U. Zwolsman
Wz., houdende mededeeling, dat hij het hem
in erfpacht afgestane gedeelte van de zooge
naamde Heerenkunst onder de daaraan verbonden
voorwaarden aanneemt;
c een resolutie van Ged. Staten dezer Pro
vincie, houdende besluit tot vaststelling van de
rekening van ontvangsten en uitgaven van den
Ontvanger dezer Gemeente over den dienst van
1913, de ontvangsten tot een bedrag van
f78982,74 en de uitgaven tot een bedrag van
f 77369,321/,;
d een apostille van hetzelfde College, gelei
dende het goedgekeurd 2de suppletoir kohier van
den Hoofdelijken Omslag dezer Gemeente, dienst
1914;
e een apostille van hetzelfde College, waarbij
wordt goedgekeurd teruggezonden het raadsbe
sluit van 22 December 1914, tot het doen eener
rechtstreeksche betaling uit den post onvoorziene
uitgaven, der begrooting dienst 1914.
Na het verstrekken van eene inlichting aan
den heer Hobma, op diens vraag omtrent den
grond die aan Zwolsman is afgestaan, worden
gemelde stukken op voorstel van den Voorzitter
zonder hoofdelyke stemming aangenomen.
Punt 2. Resolutie van Ged. Staten, betreffende
wyzigingen der Gemeente-begrooting dienst 1914
en voorstellen inzake comptabiliteit.
In de door den Secretaris voorgelezen resolutie
zeggen Ged. Staten
overwegende, dat bij volgnummer 95 in de
memorie van toelichting nader is medegedeeld,
dat wel in de begrooting voor 1914 een som
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Njjverheid en
was zoo onwaarschjjnlyk niet, voor om
lagen d’r een twaalfhonderd man van ’t vyfde
regiment. (Ge kunt u dus meteen een voorstel
ling maken van de grootte van zoo’n klooster.)
Maar veel trek hadden we d’r niet in we
begrepen maar al te goed, dat dan ’t kazerne
leven dan weer een aan vang zou nemen.
Aan de veronderstellingen van een ander, die
gehoord had dat we by burgers ingekwartiord
zouden worden, werd meer geloof gehecht. Wie
zou dat ook niet willen. Maar ’t rechte wisten
we niet en we kwamen ’t ook niet te weten
voor we goed en wel in Tilburg waren aange
komen. By de Heuvelstraat de voornaamste
straat van Tilburg, ging ’t regiment uiteen, onze
compagnie sloeg de Bredasche weg in. By een
i zijstraatje werd halt gehouden. Zou hier om
kwartier zyn? Dat kon toch niet. Waar moes-
1 die 250 man dan liggen, ’t Raadsel werd spoedig
epgelost. Een deurtje werd opengedaan on we
stonden aan den ingang van een groote concert
zaal. Aha, nu veranderde de zaak. Dat leek zoo
op ’t eerste gezicht lang niet kwaad. Hier
blijven negentig man, commandeerde de kapitein.
Ik behoorde tot de negentig gelukkigen zooals
we ons al by voorbaat noemden. Want om
«hotel* was met zooveel comfort ingericht
we konden *t heusch niet beter wenschen. Stol
u voor, we zouden op stroozakken slapen on
we konden onze oogen niet gelooven, daar lag
een spiksplinternieuwe deken op. We waren
wat in onze nopjes met zoo’n kwartier. De
stroozakken lagen langs den wand, naastelkaar.
In ’t midden van de zaal stond een groote
lange tafel, samengesteld uit tuintafeltjes en
planken. En stoelen in overvloed. Nu dat kon
een recht gezellig tehuis worden. In de eene
hoek had de eigenaar een waschtafel laten
maken met een tiental waschblikken en even
veel kranen van de waterleiding. Bovendien
was ons kwartier ’s avonds electrisch verlicht.
Dat kon niet tegenvallen en laat ik ’t terstond
maar zeggen ’t is ook nooit tegengevallen.
Ons verblyf van v*er weken in Tilburg is
zeker vry wat genoeglyker geweest, dan ’t dito
van zes weken in Moergestel.
Ga zult waarschynlyk ook benieuwd zijn,
waar de rest der compagie bleef. Die werd in
de cavalerie-kazerne, ook aan de Bredasche
weg gelegen, op tien minuten afstand van ons
kwartier, gehuisvest. En niet in kribben, zooals
ge misschien veronderstelt? Weer in 't stroo.
allen met groote hadden wy ’t toch heel wat beter getroffen.
De eerste nacht in ’t kwartier sliepen we
uitstekend. Halftien was ’t voortaan avond
appèl en tien uur werden de lichten uitgedraaid.
De snorkers, die er natuurlijk altjjd zyn, on
ook altijd lastig zyn in zoo’n groote zaal, waar
alles zoo helder en ver klinkt, werden door hun
buurlui tot kalmte gebracht en weldra sliepen
we allen in. De reveille was nu voortaan half
zes. Dan werden we gewekt door een onder
officier, die met ons 't kwartier deelde. Toch ie
*t niet eenmaal, maar herhaalde koeren voor
gekomen dat we ons versliepen. Hetgeen niet
zooveel hinderde, want we hadden twee uur den
tyd om ons voor den dienst klaar te maken.
Maar één omstandigheid deed ’t toch wel lastig
zijn. We moesten nl. ons morgeneten en koffie
of thee by den keukenwagen halen en die stond
natuurlyk op de binnenplaats der kazerne. We
moesten daarom eiken morgen heen en terug
naar de kazerne om een «kuchje* en een plsk
boter. En een noodwendig gevolg van 't lang
slapsn was een te laat komen by de brooduit-
deeling. Daar moest iets anders op uitgevonden
worden. Dat was al gauw in orde. Eiken mor
gen zouden negen man met een korporaal 't
brood, boter en de koffie of thee halen. Ieder
kreeg een beurt en ieder kreeg eyn portie. In
tusschen was ’t bezwaar van verslapen er niet
mee uit den weg geruimd, ’t Kwam dan ook
voor, dat de «etenhalers* te laat kwamen. En
toen we op een morgen, ook als gevolg van 't
langslopen, een kwartier te laat by den dienst
kwamen was ’t uit.
De kapitein erg boos. Vroeg de reden. Toen
kwam ’t uit. Gr volg? Ieder zou in do nacht
twee uren moeten waken. Dus A moest twee
uren waken en dan B wekken. Die meest dan
opnieuw twee uren waken en C wekken. Zoo
kreeg ieder een beurt. Ieder zou ongeveer in de
drie weken twee uren moeten waken. Maar daar
hadden we geen eoren naar. Tot de sergeant-
majoor voorstelde een wekker te koopen. Dan
moest elk daartoe drie centen bydragen. Opnieuw
tegenstribbelen van enkelen. De sergeant-majoor
kwaad. Dan maar waken jullie moet 't zelf
weten. Weer een ander voorstel. Een boeren
arbeider stelde den majoor voor om ’t kwartier
*s morgens te wekken. Hij was steeds om vyf
uur ’s morgens wakker, vertelde hy. De sergeant-
majoor vertrouwde *t niet recht, maar gaf ein
delijk op ons aandringen toe. Sedert heb ik nooit
meer van verslapen gehoord wel van lang
slapers, maar die kregen daarvoor, wat je In
soldatentaal noemt «een douw*. Zoo liep die
historie af. We kregen nu zeker op tyd ons
morgenontbijt en kwamen nooit meer te laat
voor den dienst. Als belooning kreeg de kwar-
tier-porder vry van wacht, wat we hem ook van
harte gunden.
kennis van belanghebbenden
de
laste der Gemeente over het
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Bemelumer Oldephaerl en Noordwolde.
