TROlWRRIEVEJi.
TBOUWKAARTEN
ZATERDAG 6JMAART 1915.
No, 8.
41ste Jaargang.
■I
Binnenlandsch^ Nieuws.
De skoech dy ’t yen past.
steeds zullen
ook zonder
En
dienste,
Nieuwste Modellen.
Uitgebreide sorteering.
Vlugge en nette uitvoering.
Billijke prijzen.
- BELEEFD AANBEVELEND, -
T. GAASTRA Bzn.
Uitgave van T. QAASTRAFBz.
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
>1
EN
y my,
êze».
Dit blad verschynt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post f 0.65. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
Salang dy klachte reden fen bistean bat,
kin men ek net forwachtsje, dat de skoech dy
A --J I- --1A1_JL
wirdt. Men is sa foarsichtich mei yen seis.
FRISO.
De prjjs der Advertentiën is van 15 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bjj
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam,
doen heeft.
Het groote voorrecht van een goed humeur
is we wezen er boven al terloops op dat
duizenden kleinigheden en verdrietelijkheden,
die anders zoo gemakkeljjk »je humeur be
dorvens, totaal geen vat hebben op ons. Al
die kleine kleinighedenze bestaan niet voor
den man of vrouw, die zich meester weet
van een goed humeur. Zware arbeid zelfs,
al wordt die ook niet altijd con amore verricht,
er zijn nog zooveel ronde jongens in vierkant
gaten geperst 1 valt licht, als men zijn goed
humeur maar bewaart. Onze omgeving geetf
ons daarvan voorbeelden genoeg. Ook de
historie heeft ze aan te wijzen. Wist de groote
Abraham Lincoln by de felle tegenslagen in
den Noord-Amerikaanschen slavenoorlog zyn
goed humeur niet te bewaren en overwin
ningen te putten uit nederlagen, zoodat bij ’t
eind aan hem nog de zege was
Daar zijn ook lieden, wie het moeite kost
een goed humeur te bewaren en te toonen.
Nauwlettend moeten zij er voor zorgen niet
norsoh te wezen en af te stooten of een on-
prettigen indruk te maken. Dezulken hebben
het aangeleerd een goed humeur te toonen.
Anderen echter, die met een goed humeur
door de wereld gaan, hebben zich die moeite
niet te getroosten, Zij maken vanzelf den in
druk van levenslust en veerkracht en deelen
onwillekeurig van die gezegende eigenschap
pen mee aan anderen. En
die eigenschappen zich uiten,
opzettelijke voorbereiding. En daarom
staan ze hun steeds ten dienste, in
tjjden van voorspoed en van tegenspoed.
Men zegt, en zeer terecht, dat het gemakke
lijk is in tijden van voorspoed zijn goed humeur
te bewaren. Minder gemakkelijk is het mees
ter te blijven over zyn goed humeur als ’t ge
tij is gekeerd. Maar de goed gehumeurde zal
ook dan niet moedeloos bij de pakken gaan
neerzitten.
Vanzelf dringt zich de vraag naar voren
hoe men aan een goed humeur komt. We
zeiden reeds dat men leeren kan zyn goed hu
meur te bewaren. Leeren in dien zin dat het
een kracht of macht der gewoonte is geworden.
En zoo beschouwd is zij, evenals eïke goede
gewoonte, voor oefening vatbaar.
Daar zyn er, die beweren dat een goed hu
meur een gevolg is van een goede gezondheid
Ongetwijfeld zal een goede gezondheid van
gunstigen invloed zyn op ons humeur. Immers,
vele lichamelijke verdrietelijkheden, die zoo
vele factoren zyn om ons humeur te bederven
blijven den goed gezonde gespaard. Maar
toch er zijn sterke gestellen, die een las
tig humeur bezitten. En omgekeerd hebben
vele zwakke, lijdende menschen een groote
kracht getoond in een opgewekt humeur. Bjj
zulke krachtige naturen zegepraalt ongetwijfeld
de geest over stoffelijke bezwaren.
Lezer, laten ook wij dat trachten te doen,
vooral nu, in deze tijden van verdriet en el
lende. Sursum corda De harten omhoog
Over het ongeluk bij Zierikzee verneemt het
H. bl. het volgende
Aan den kant van den zeedijk bij de Nol
twintig minuten gaans van Zierikzee was Dins
dagmorgen vroeg een mijn aangespoeld. Deze
was door de drie zoons van den in de nabij
heid wenenden landbouwer Cashoek bespeurd.
Een hunner trachtte met van Burg, den knecht
van zyn vader en met den 12 jarigen knaap
de Haan door te trekken aan den staaldraad
waaraan de mjjn bevestigd was, deze op den
berm te werken, terwijl de twee anderen, de
zonen van Cashoek de mijn naar boven ‘trach
ten te duwen. Plotseling sprong de mijn met
een geweldigen knal, die de huizen in Zierik
zee deed trillen en veroorzaakte een ontzet
tend onheil, waarbij alle vyf op verschrikkelijke
wijze het leven verloren. Van hen die aan
den staaldraad hebben getrokken werden de
lyken gevonden. Van den gehuwden 66 jari
gen arbeider werden beide boenen afgeslagen.
De lyken van hen, die getracht hebben de
mijn naar boven te duwen zyn tot nu toe nog
niet gevonden. Vermoedelijk zijn ze in de
Oosterschelde geslingerd. Het terrein is thans
door landweermannen afgezet. In Zierikzee
Onbekende eigenaar.
Te Horst werd door de maréchaussee oene
party leder, bestaande uit 63 pakken, in be
slag genomen. De zending was geladen op
twee karren en kwam per as uit den Bosch.
De eigenaar was den vervoerders niet bekend,
doch deze zou hun aan een magazjjntjo bjj
het station het loon geven. Toen de zending
kwam, was er geen eigenaar en hy kwam
tot heden nog niet opdagen.
Het leder vertegenwoordigt eene waarde
van circa 7000 gulden.
Paniek.
Zondagmorgen halftwaalf had er in de 8t.
Vituskerk te Hilversum onder de hoogmis
een paniek plaats. Een geweldige slag,
waarbij sommigen meenden een blauw licht
te hebben gezien, bracht de opschudding te
weeg. Ongeveer 20 personen werden be
wusteloos door den schrik. Vooral onder do
Belgische vluchtelingen, zittende in den lin-
kerzijbank, was de schrik greot, wjjl sommi
gen meenden dat er een bom op de kerk
was gevallen. De aanleiding hiertoe schjjnt
geweest te zyn, dat de bliksem bjj zjjno ont
lading langs den bliksemafleider contact hoeft
gekregen met den haan van den toren. Door
den storm van Dec. j.l, was het kruis stork
verbogen, waardoor de haan in nauwe aan
raking kwam met de punt van den bliksem
afleider.
Humeur.
(Nadruk verboden.)
Een lastig ding, dat humeur 1 zoo hoort men
vaak rodeneeren, en, naar we gelooven zon
der nadenken. De een zegt het den ander
vaak na. Zeker, *t is een heele toer, in de
vele omstandigheden en verdrieteljjkheden des
mensohelyken levens zyn humeur zyn goed
humeur te bewaren. Daar zijn ongetwij
feld lieden, die het niet kunnen en het, naar
’t zich laat aanzien, ook nooit zullen leeren.
Leeren Kan dan het bewaren van zyn goed
humeur geleerd worden, evenals het oefenen
van geduld by voorbeeld zal men vragen.
Zeer stellig, waarde lezer! Maar is het be
waren van zyn humeur dan niet van vele
omstandighedenafhankeljjk, bijv, van stoffelijke?
vraagt ge nu weder. Zeker, maar dat be-
teekent nog volstrekt niet dat iemand, die
steeds in de meest gunstige stoffelijke om
standigheden verkeert, zich ook op een goed
humeur mag beroemen. Wij allen, die ons
de moeite getroosten om ons heen te zien,
hebben de voorbeelden van het tegendeel
voor het grjjpen.
Een goed humeur ie een schoone eigenschap.
Sterker nog: een goed humeur is een groote
schat, voor de bezitters ervan minstens even
groot als voor hunne omgeving.
Als een mevrouw een dienstbode zoekt,
vergeet zij niet licht te informeeren naar het
humeur van de gedienstige, wat dus wel een
bewys ervoor is dat mevrouw een goed humeur
zeer op prijs stelt.
En zoo is een ieder gesteld op een goed
humeur van de personen, waarmede hjj te
Dy ’t de skoech past tsjucht ’m oan. Ja, dat
seit men en wilens bedoelt men, dat hy of sy,
der ’t men wol genoch op ou to wizen hat,
üt dat praet of dat skriuwen fiele kin, dat men
it op him of hjar munte hat, sonder dat syn
of hjar fout nou just sa duedlik by de namme
neamt wirdt, en dan scil hy of sy fensels de
skoech wol oantsjen, mei oare wirden, dy preek
of dat leksum wol op syn gedrach tapAsse.
Mar och, dan forsint men yen gewoanlyks
twakear. Fen dat skoen oandwaen komt meast
tiet folie, men wol der net fen wite, ’n oar net
en.... wy seis net.
Earst, rn oar net. Bygelyks: Jan Nyboers’
faem seit: >0, dat woene jy sizze, frou, dat ik
misskien neat to krekt en skjin bin. Hieltid
sitte jy my efter ’e hakken mei praetsjes fen
alles geed neisjèn hoeken en hernen net
forjitte net Al to fluch der oerhinne gean.
sjonge noch ta, hwet is ’t hwetl Freegje dan
Aukeboer’s Fetsje mar nei. Yn ’e trjje jier dy
’t ’k der wenne ha is mjj noait forwiten dat
ik net skjin en sindlik wier. Né, wy hiene ’t
yn *e hbs wol krap, mar kreas en skjin ha ’k
fen myn mem wol leare kinnen, sa goed as de
béste, mogelik wol better as jo seis ’t leard
hawwe,< De faem is rekke en puntich, de frou
stil.
En dochs stie de frou wol yn hjar rjucht,
dat kin men oan ’e faem wol sjen, mei hjar
tizebosk fen *n hierpólle om hjar kop, hjar
goare hAls en nekke en onhimmel foorkommen.
Mar och, hjar wol gjin sizzen hawwe en kin
net fordrage dot de boerinne r’s hwet seit dat
op hjar menier fen arbeidzjen doelt. Yn hjar
eigen eagen is se *n béste boerefaem der’t neat
op to forheljen fait. En omdat se gjin goede
rie oannimme wol, bliuwt se de selde grüzige
Gredske. By Aukeboer’s Fetsje wie hjar om
men goed, ho scoe se dan hjir net goed wêze,
tinkt se mei *n hege dunk fen hjar seis.
is forkaerd, h j a seis is goed.
Och Gredske, jo binne mis sloof, Aukeboer’s
Fetsje en jo frou binne beide goed, wis, mar
jo moatte net forjitte bern, dat elk nei syn
eigen ynsicht tsjinne en gehoarzame wirde wol.
Hwet yn jo foarige tsjinst goed hjitten wird,
datselde foldocht yn dizze hüshAlding net.
Wy wolle mar hoopje, dat er net folie Gred-
skes binne, dy to heech by hjar seis opsjugge,
mar dat ’r ’n bulte tsjinstbren binne, dy ’t yn
’n hopen dingen hjar eigen holle tofolle toane,
ynplaets fen to harkjen nei de goede rie fen
hjar patroan, dat is wier.
Mar nou de skoech dy ’t for yen seis klear
stiet. De leksums en formoanings, dy ’t oer
forskate boegen ta en by us komme, wize we
sa stilwei fen ’e hén, mei te tinken>N e t
by my, hjir nést moatte jimme stellieh
wêzet. Ja, wy witte ornaris it sekure adres
wol op to jaen en sizze *i krekt op *e man ou,
by d y-e n-d y. Pastoar of dominy preket dat
it dawert, hellet it dwaze en forkearde it brek-
like en onpriislike yn in minske, duedlik op ’e
lappen en docht dat de tahaerders klear for de
gaest spiegeljen, elk kin syn part der üt nimme,
omdat yn elke minske hwet hüzet fen alle
minsken, trochgeaas. Hwet bard er nou De
tsjerkegongers tinke neitied: »moai sein, prach
tige preek.c En fierder tinkt men, bürman
hat aerdich op syn baeitsje krige en al fierder
tinkende komme der *n hele rigle bürljue bij,
dy *t allepjerre de preek wondermoai to pas
komme. Hwent, o men is sa skerptinkent for
’n oar, men wit it sa krekt hwet er op in oar
forfait. Mar der is ’n sprekwird dat seit: »De
eagen sitte de minsken sa yn ’e holle, dat se
fen him ou sjuggec. Ek nei de preek sjucht
it each wer fen him, hwent men tinkt er net
iens oan, dat it ek ris hwet for yen seis west
hat. Yn dit opsicht is men sa forjitlik dat
men yen seis forjit. Spitigernóch, seit men,
dat er sa preke wirde moat en men scoe net
graech wolle, dat sok in leksum ek for yen seis
noadich wie. Men draecht, as in wiksel, de
goeie rie of it formoanjendo wird, oer oan in
veroorzaakte het ongeluk groote ontsteltenis.
Toen 28 Febr. de verpleegden der Rijks-
werkinrichting te Veenhuizen na afloop van
den kerkdienst in de Ned. Herv. Kerk zich
op terugweg bevonden naar het tweede gesticht
weigerden sommigen te marcheeren in de be
paalde orde n.l. op rijen van vier.
Een woordenwisseling tusschen eon der be
geleidende ambtenaren en een der verpleed.
den ontstond en zette al dadelijk kwaad bloeg-
Op het appèl den volgenden dag viel er al eenige
gisting waar te nemen, die zich uitte in ver
zet tegen den rijks veld wachter, die den door
den betreffenden ambtenaar aangewezen ver
pleegde wilde arresteeren. Door hulp van
anderen mislukte dit toen. Op het middag
appèl kwam het tot daden. Weer zou de
schuldige worden aangewezen om te worden
afgezonderd. Nu had hij zich op alle gebeur
lijkheden gewapend, want hjj droeg verbor
gen tusschen zijn kleuren een ongeveer 40
oM. lang stuk ijzer van 2 cM. vierkant.
Hiermee ging hij den veldwachter te lijf
en bracht hem een tamelijke ernstige wonde
bij het oog toe. Toen hij voor de tweede
maal zou slaan kwam de Directeur van hot
tweede gesticht te hulp.
Voor de slag aankwam viel er een schot
uit de revolver van den Directeur en de aan
rander stortte neer.
De overige verpleegden vluchten uiteen.
Degetroffene werd per brancard naar
het centraal hospitaal gebracht. De wonde
bleek niet doodelijk te zijn de kogel was ach
ter het oor ingedrongen en had boven den
halswervel een uitweg gevonden.
Moord.
Maandagavond omstreeks negen uur is oen
moord gepleegd op de Prinsengracht bij do
Elandstraat te Amsterdam. Op dien hoek is
een oud logement »de Goede Verwachting.
Reeds sedert wellicht 25 jaar woonde daar
als commensaal zekere Van ’t Woud, een
zandschipper; Hjj lag er thuis, zooals het
heet, als een huisgenoot.
Toen de man Maandagavond in zyn kwar
tier kwam, kreeg hjj ruzio met zgn kostbaas,
Hegeman met name, die in hooge mate onder
den invloed van sterken drank verkeerde.
De twist liep zoo hoog dat de logementhou
der den man de deur uitzette. Van ’t Woud
of Jaapt zooals hjj in de wandeling heette,
bleef op straat staan en klaagde zjjn nood
aan de buren.
Hegeman kwam naar buiten en bracht hom
een messteek toe. De getroffene zakte ineen
en bleef dood liggen. De moordenaar werd
naar het politiebureau op de Lauriergracht
gebracht. Hjj was echter zoo dronken, dat
hjj vooreerst niet in verhoor kon worden ge
nomen.
oar, en tinkt er net om as it ek oan yens
eigen adres oustjürd is misskien. En hwerom
tinkt men der net oan Och, men is to greatsk,
to ünfordraechsum, to earm oan neistenljeafde.
to ryk oan eigenljeafde. De heechmoed yn *e
geast docht it, dat wy de skoech dy ’t üs sa
tige past, net oantsjugge.
Sa ’t we seine, we hearre de preek en mei
alle nócht gean wy binne om ’m op dy-en-dy
ta to passen, krekt as dat yens wirk is, to
meitsjen dat dit stik fen ’e preek talAnne komme
scil oan dit adres, en dat stik toplak brocht
wirde moat oan dat adres, en tinkt derbjj
»Moai, dy ’t nou gjin houtne noas hat scil wol
hwet rükt hawwe.»
Mar stel nou ris, as Lou Liger biweare wol
dat syn bürman wol ris wat mear wierheid
sprekke mocht, as Bauk Babbelsküte seit, dat
hjar bürwiif altyd de müle yn beide hannen
hat, as Laes Lang-fen-fingers warskout Tjeard
Winkler op ’e fingers to sjen, dan scoe men
der om laeitsje, n’t wier En dochs dogge we
seis faken hast ek as hja. In Aid frysk sprek-
wird seit: »Elk het syn lekken en brekken,
hwet de iene ean ’e greate tean hat, dat het de
oare oan ’e lytse linger.» Der mocht men wol
ris hwet mear om tinke.
As de post mei ’n brief komt, wirdt dy oan-
nomd, men sjucht oan it adres op it slèfke for
hwa *t it brief ornearre is. Is ’t ien oan ’e
feint dan kriget dy it, is ’t ien oan yen seis
dan stekt men it seis yn *e büze. Sa moast
men ek dwaen as *r goeie rie, as er in skoech
to grabbel smiten wirdt. Him heine en dan
fensels ek oanlhke.
As elk syn gedachten hwet mear oer him
seis gean liet, syn eigen hannelwize en alles
hwet der oan to forosrjen en to forbetterjen
foei, dan scoe der licht net safolle tiid oersjitte
om op ’n oar to passen en men scoe der faek
minder bilang ynstelle, hwet yens bürman docht
en lit
Ik ha ris in rymke hawn, dat wie sa
O, ’t is yn ’e wrAld sa nüver,
’t Is it Aide selde altyd.
Barre er soms forkearde dingen
Nimmen dy ’t er hwet fen wyt.
Nimrnen het it potsje britsen,
Nimmen het it rut ynslein,
Nimmen het sigaren gnobbe,
Nimmen yn ’t kAld fleis omsnien.
Nimmen siet yn ’e appelbeammcn,
Nimmen smiet de kAnne omfier,
Nimmen hat de blomfaes knofle,
Nimmen kaepte fleskes bier.
Nimmen smiet in sul’vren leppel,
Op ’e dongbult by forsin,
Nimmen wit my ek to sizzen,
Hwer ’k dy Nimmen fine ken.
Salang dy klachte reden fen bistean
Né, it leit allinne oan de Njjboers boerinne, dy ’t past sünder om-hinne-winen samar oanlükt
1
RISO.
NIEUWS- EN-ADVERTENTIEBLAI)
voor de Gemeenten Workum, Demelumer Oldephaert en Noordwolde.
Hindeloopen en Stavoren.
“7 1