•ei
‘1
Oars sa wi Möoeld
I
Bindeloopen en Stavoren.
?sU
Nieuwsgierigheid.
i
V
nig*
;i 1915
ÏN D*
N Dk
ii..
K
Het BOUWEN van een
IJZEREN OPHAALBRUG
met onderhouw, ter vervan
ging van de bestaande brug
in de Bagijnestraat aldaar,
met bijbehoorende werken.
Bestek met 2 teekeningen zijn
vanaf Vrijdag den 21 Mei e.k. ver
krijgbaar ter Secretarie a f 2.50
per stel.
No. 20.
ZATERDAG 29 MEI 1915.
41ste Jaargang.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
FRISO.
3'
j.l.
of
Uitgave van T. GAASTRA Bz.
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
L
J
lag
r pen
kuir.
tolk
H’
ir
,2’
e
iev
i,
Tot plaatsing van adv. en reclames voor
Jan hie in winkel. Der op ta,
En ien fan it ploechje sei
»Nou Jan wy scoene sa en sa
En dou fensels, giest mei.<
Jan wynde sahwet hinne en wer
Seach skeanüt nei syn wiif,
En mirk al daedlik mis is ’t, hjer I
Hy krige al pine yn ’t liif.
De ploechbaes seach 't mei gauwens ek
Mar hy bitocht in smeet
En sei»Mar bring my earst in eek
Fól koarnmoal, en ien weet.
Hy krige raer wat op syn dak
Fen alles neat wier hy,
Jan sei plesierich„Firn, hjir ha ’k
Hwet yn de tromp for dij.
Haarlem 71,883; Helder 28,516; Hilversum
33,637Velsen 22,690Zaandam 26,576
inwoners.
misschien bepaald door vrouwelyke eigen
schappen. Maar, het zij hoe 't zij, nieuwsgie
righeid moge een vrouwelyke of een manne
lijke of een eigenschap van beide seksen zyn,
ons dunkt dat zy geen minderwaardige eigen
schap is zoolang zij niet op onhebbelijke wyze
voor den dag komt. En als ’t waar is dat de
mannen in doorsnee minder nieuwsgierig zyn
dan de vrouwen, dan zou men dat misschien
kunnen toeschryven hieraandat het leven van
de mannen zooveel meer eischt op geestelijk
gebied, waarvan ’t gevolg is dat sommige eigen
schappen gesterkt worden en meer aan den dag
treden en andere verkwijnen of verslappen.
Nieuwsgierigheid en belangstelling, ze zijn
niet altyd gemakkelyk uit elkaar te houden.
Tusschen het vragen der mannen en der vrou
wen is vaak een opmerkelijk verschil. De eer
sten richten zich meestal op het zakelyke, de
laatsten op het persoonlijkeby de eersten do
mineert meestal het verstand, by de laitsten
het gevoel. Zoo zegt men. Of ’t waar is De
waarheid zal ook hier wel weer in het midden
liggen. Maar als 't zoo is dat de vrouwenvra-
gen zieh meer op het persoonlijke richten,
dan zou dit wederom niet alleen nieuws
gierigheid mogen heeten. Want, niet
waar, de beste studie van de menschheid is de
mensch. Eu dus zal de nieuwsgierigheid de
drang kunnen doen geboren worden om ook in
de groote menschenwereld datgene te doen wat
strekken kan tot verzachting van veel, wat het
leven soms zoo buitengewoon moeilijk maakt.
Laat het waar zijn dat de nieuwsgierigheid
bij uitstek vrouwelijk is, een gelukkig verschijn
sel is het dat de mannen het ook zyn. En
haar trawantenmenschenliefde, vertroosting,
leniging, volgen haar op den voet. Zeker een
goed gezelschap.
Ris meidwaen hülde Jan wol fen,
Der mocht er heel wol oer.
Mar *t wiif, fensels, wier baes en Jan
Sa bang for hjar as fjür.
Hy woe wol, mar hy mocht net mei
As soms syn frjeonen wer
In lyts torsetsje nei elkoar
Ris hiene hjir of djer.
Nou hiene ’s op in goede kear
Dy frjeonen meielkoar,
In wünder aerdich plantsje klear
»As Jan nou ek mar doar
F
he*
j.l.
Mar goede frede en onfoech!
Do ’t Firn de oare moarn
It lid gau fen de tromp opsloech
Sprong ’t kikkertsfolk hjar oan.
Sa gau as Firn fen de earste skrik
Bikomd wier waerd it slim,
It hert sloech Jan fen rikketik,
Sa skelde it wiif op him.
Do wier it mei de grappery
Sa gléd forkikk’re en dien
Jan swijde en wilens fandie hy
De bistkes ien for ien.
Sont dy kear wier it üt mei Jan
Noait mocht er wer ris mei,
Noch warmet Firn him op faek fen
Dy dronkenlappe-dei.
En hwet wy mei’noar brüke hjoed...
Da’s drankspul. swietekou
En ytbre waren... kort en goed,
Al sok spil leverst dou.
Der fleure Firn in ein fen op,
Dat Janman krige fry.
Hy naem al skielik hakken op.
De man wier stiver bly.
Do wie *t dan klear, los wie de pret.
De flskjes dy it men fong.
Die waerden nirder haest noch bret,
Wyls ’t glês yn ’t roun om gong.
Der kaem noch bij, Jan foun in nést
Fol tjillings-aeyen, Moai 1
Dy, kamen yn in tromp slotfêst,
Goed for syn wiif on boai.
Ris tit to fiskjen wier in pré
Mei in boatsje nei de mar
It hierde boatsje laei al ré
En it waer wier moai for hjar.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post f 0.65. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
BURGEMEESTER en
WETHOUDERS van
WORKUM, zullen op Zaterdag
den 5 Juni 1915, des mid
dags 13 uur,
aanbesteden
Aanwijzing zal plaats hebben op
Zaterdag, 29 Mei e k. des voorm.
te IOYj uur bij bovengenoemde brug.
De gezegelde inschrijvingsbiljetten
worden ingewacht ter Secretarie,
vóór 12 uur ’s middags van den
dag der besteding.
Inlichtingen zijn te verkrijgen bij
den heer J. BOGTSTRA, gemeente-
architect.
Workdm, den 19 Mei 1915.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD,
Burgemeester.
A. DE VRIES, Secretaris.
Vakonderwijs.
Het aangekondigde wetsontwerp tot rege
ling van het vakonderwijs is bij de Tweede
Kamer ingekomen.
Grondslag van het wetsontwerp is het rap
port der Staatscommissie voor de reorganisatie
van het onderwijs.
Doch in sommige opzichten is van het door
de Staatscommissie geformuleerde wetsont
werp afgeweken.
In de eerste plaats bestond bedenking te
gen het trekken van een scheidingslijn in do
wet tusschen lager- en middelbaar vakonder
wijs. De minister van Binnenlandsche Zaken
achtte het geraden niet in de wet een on-
noodige belemmering voor vrije ontwikkeling
te leggen, weshalve hij gemeend heeft de
kunstmatige onderscheiding in twee soorten
van vakonderwijs, door de Ineensohakelings-
commissie aangebraoht, te moeten schrappen.
Het thans ingediend ontwerp streeft in het
algemeen er naar zooveel mogelijk de genoem
de bezwaren te voorkomen door zich tot het
aangeven van de groote lijnen, langs welke
die verdere ontwikkeling zich zal kunnen be
wegen, te bepalen.
Mond* en klauwzeer.
Onder het vee van den landbouwer J.
Zwetsloot te Leiden, wiens geheelen veestapel
wegens voorkomen van mond- en klauwzeer,
reeds tweemaal is afgemaakt, is, naar do
>N. Rt. Ct.< meldt, andermaal mond- en
klauwzeer uitgebroken. Nu zyn acht runderen
onder Warmend in den Broekpolder, gedeel
telijk in de weide, gedeeltelijk naar Leiden
vervoerd en afgemaakt.
Bijna drie honderd stuks vee zyn nu bij
hem afgemaakt.
Doodgeschoten.
Boven op den St. Pietersberg in de nabij
heid der grenzen, geheel verscholen tusschen
hoogopgaand houtgewas en varens, in een
diepe kuil in den berg, die met andere gan
gen in verbinding staat.
Zaterdagavond hoorden manschappen van
de Ned. grenswacht eenige schoten vallen en
een verwijderd ritselen van het houtgewas.
Weer vielen eenige schoten en toen was alles
stil.
Na eenigen tijd het kreupelhout te hebben
onderzocht, vonden de soldaten in de bosoh-
jes, achter het café de la Frontière, op eenige
meters over de grenslijn, op Hollandsch grond
gebied, het lijk van een nog jongen man
naar schatting 16 jaren oud.
Op last der justitie werd het gevonden
lichaam later naar Maastricht overgebracht
om in Calvariënberg gerechtelijk te worden
geschouwd. Bij deze schouwing bleek, dat de
dood welke vrijwel enmiddellijk moet zyn in
getreden, veroorzaakt werd door ’n geweer
schot, dat het achterhoofd, hetwelk geheel
verbrijzeld is, heeft getroffen.
Maandagmiddag heeft het gerecht uit Maas
tricht een onderzoek in loco ingesteld. Daar-
bjj werd geconstateerd, dat de gedoode is
neergesohoten door een Duitschen grenspost,
op het oogenblik, dat hij in gezelschap Tan
een tweeden persoon en 'n 13-jarigen jongen
brieven en couranten over de grens wilde
brengen op Belgisch gebied.
Het onderzoek door de justitie had op
eigenaardige wyze plaats, daar de Nederland-
sche autoriteiten zich met de plaatselijke Duit-
sche militaire overheden onderhielden, Tan
elkander gescheiden door de prikkeldraadver
sperring welke langs de grens is aangebracht.
Een wapen- en ammunitiefabriek te Amsterdam
In den prospectus Tan een nieuw uit te
geven leening voor de Ned. Fabriek Tan
Werktuigen en Spoorwegmaterieel wordt mede
gedeeld, dat dit geld o. a. noodig is ivoor
enkele nieuwe takken der metaalindustrie c,
waarvoor zij, liggende binnen de stelling Am
sterdam, aangewezen is<.
Zyn wij wel ingelicht schrijft het >H.bld<
dan is het de bedoeling binnenkort aan de
fabriek te Amsterdam een wapen- en ammu
nitiefabriek te verbinden. De ter zake met
de rejecting gevoerde onderhandelingen hebben
(Nadruk verboden.)
Vry algemeen zegt men dat nieuwsgierigheid
een by uitstek vrouwelyke eigenschap is. Ook
onze voorvaderen reeds waren die meaning toe
gedaan want oud is al de uitdrukkingnieuws
gierig Aagje.
Als iemand deze uitdrukking bezigt, dan wil
hij gewoonlyk aan de nieuwsgierigheid een min
edele bateekenis toegekend zien. En toch zou
men kunnen beweren dat deze by uitstek zoo
genaamde vrouwelyke eigenschap pleit voor zich
zelve. Aangenomen altyd dat alles, wat het
menschdom aan goedheid en andere loffelijke
hoedanigheden bezit, wel hoofdzakelijk aan de
vrouw te danken is.
Maar een vrouwelijke eigenschap of niet, een
by uitstek menschelijke is zij zeer zeker, waaruit
volgt dat ook de mannen aan deze „kwaal”
Ijjden.
Van nieuwsgierigheid over leergierigheid naar
weetgierigheid is de weg niet lang. Daarom is
nieuwsgierigheid, maar nu in den goeden zin,
in veel opzichten sympathiek. Want zy staat
ook zeer dicht by belangstelling. En zonder
belangstelling geen leven, geen drang, uit ons
overgebraeht op onze omgeving. Nog een stapje
verder, en we komen by algemeene belangstel
ling, een bij uitstek goede eigenschap. Zelfs
strekt het iemand tot roem als hij met deze
eigenschap bedeeld is. ..De Overledene was een
braaf mensch, hij toonde een algemeene belang
stelling in Maatschappelijke zaken”, is wel een
gemeenplaats geworden in veel opzichten, maar
is toch ook wel degelyk bedoeld als pryzens-
waardig. En, in dit verband beschouwd, zal men
nooit spreken van algemeene nieuwsgierigheid
Missehien ook wel niet omdat zy zoo algemeen
is. ’t Geen nog volstrekt niet beteekent dat de
nieuwsgierigheid daardoor een blaam treft. Want
zooals we reeds zeiden, de weg over nieuws
gierigheid naar weetgierigheid is zoo kort.
We weten allen dat de vrouw in onze dagen
haar maatschappelijke rechten opeischt. En dan
beroept zy zich daarbij erop dat de vrouw,
over ’t geheel genomen, evengoed in staat is
>mannenwerk< te verrichten als de sterkere
helft van ’t menschdom. En waar is het dat
zielkundigen van naam al sinds jaren by herha
ling hebben uitgesproken dat er tusschen de
moreele eigenschappen wel tusschen de
physieke of lichamelyke dus geen werkelyk
verschil bestaat bij mannen en vrouwen. Daar
de ziel der menschen geen geslacht heeft, zyn
zoogenaamde vrouwelyke en mannelyke eigen
schappen in den regel in beide seksen verte
genwoordigd. Zeker, de man ontleent in ’t al
gemeen zijn beteekenis aan mannelyke eigen
schappen van karakter. Zyn waarde als mensch
echter wordt voor een deel een groot deel
De prijs der Advertentiën is van 15 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Handel, Nyverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam.
En of ’t it fen de drokte kaem
Of fen de waertne dei,
Of dat hij wat tofolle naem
Mar Janman krige it wei.
Hy sliepte dat gjin homp en stomp
Noch lüd gepraet him let,
Do naem ien de aijen üt ’e tromp
Hwet al in snaek, oars net?
Mar mien jimm’ dér wie dat mei dien
Der waerden kikkerts pakt
En yn dy tromp fen Janman dien,
Sa’n potske waerd him bakt.
Do ’t Jan wer thüs kaem al moai let,
Wiern wer de rapen gear,
Hy hie syn foet net binnen set
Of 'tkettremint wie klaer.
Piaksterdrukte.
Dat de Pinksterdrukte elders ook groot
geweest is, blijkt wel hieruit dat de Electri-
sche Spoorwegmy. den laten Pinksterdag
44000 en den tweeden dag 60000 personen
van Amsterdam naar Zandvoort en omgekeerd
vervoerde.
De Haagsche Tramweg-My. vervoerde ge
durende de beide Pinksterdagen ongeveer
380.000 personen.
Van het station D. P. te Rotterdam reden
Zaterdag 35, Zondag 11, Maandag 55 en
Dinsdag 13 extra-treinen in de richtingen den
Haag en Dordrecht. Vooral Maandag was het
op het station een overstelpende drukte van
duizenden reizigers.
De Zuid-Hollandsche Electrische spoorweg
maatschappij liet op den Tweeden Pinkster
dag van het station aan het Hofplein honderd
extra-treinen rijden en Zondag tien. Het aan
tal reizigers werd den Tweeden Pinksterdag
aan het station op 45.000 geschat.
Met de veerbooten van de gemeentelijke
veren werden vervoerd op den laten Pink
sterdag 28.782 personen en op den 2en Pink
sterdag 41.788 personen, tegen 55.972 ge
durende beide dagen verleden jaar.
De reederij Fop Smit Co. vervoerde ge
durende de beide Pinksterdagen met haar
passagiersbooten 28 486 personen.
De Rotterdamsche Electrische Tramweg
Maatschappij vervoerde op den laten Pink
sterdag 145 410 en op den 2den Pinksterdag
209.104 personen, te zamen 351.514 personen.
Het vorige jaar werden op deze dagen
vervoerd 147.679 en 186.203 personen, te
zamen 333.822 personen.
De Rotterdamsche Tramweg Maatschappij
vervoerde gedurende de beide Pinksterdagen,
het vervoer de veren inbegrepen in ronde of
fers 35.000 personen.
Prijsvraag.
Ged. Staten hebben opnieuw een prijs van
f 500 uitgeloofd voor de beste, mits goed
gekeurde beantwoording van de prijsvraag
Is het uit landbouwtechnisch en sociaal econo
misch oogpunt al of niet wenschelijk dat in
verschillende doelen van Friesland het een
zijdige greidebedryf wordt vervangen door ge
mengd bedrijf?
Antwoorden voor 1 Juli 1916 aan het col
lege van Ged. Staten.
De bevolking van Noord-Holland.
Noord-Holland telde op 1 Januari
586,084 mannen, 616,547 vrouwen,
1,202,631 zielen.
Alkmaar 22,121; Amsterdam 609,084;
1
I
3“
1
T
'EF
I t
;tr*
RISO.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum, Hemelumer Oldephaert en Noordwolde.
