PAARDENMARKT
WORKUM.
Hindeloopen en Stavoren.
Fryske sprekwirden
en sizwizen.
41ste Jaargang
ZATERDAG 28 AUGUSTUS^1915<
No. 33.
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieuws.
or
Maandag 6 September 1915.
I
FRISO.
•i
te bewegen met haar vader mede te gaan,
VIII.
nieuwsgierigen,
1 van
Bergum, waar vader
Uitgave van T. GAASTRA Bz.
firma H. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
TE
schaakt. De politie heeft de blondine, op
zoek van den vader, naar haar heimath,
dorpje achter Dokkum, teruggebracht.
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën is van 15 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam.
OP
der moai.
Oanbeane tsjinsten binne selden goed. Oan-
beane tsjinsten wirde selden yn tank oan-
nommen.
p>raten is neat, mar dwaen is in ding. Mar
fen Waling Dijkstra ha ’k lézenSei men
wol alear, dat praten wie mar neat, wy Ijeauwe
hjoeddeis dat net mear wij habbe ’t better leard
Dat sechje moat nou üt ’n wei, hwent siker
praten giet er meidat helpt foarut men wit
net ho. It wirk is for domme ljue.
Kyk wirden is altyd in minske sin, mar ’t
lok giet faek for rykdom op ’e rin.
Djuchtut as de bargesnat. Sunder kompli-
minten.
ji^joerd woe by Kike wêze, mar Kike net by him
Do boaske hy mei Baeie. Hwet is de Ijeafde
slim
JeiJwiet ite, süpe en kaertspylje 1Scoe’nbeam
sunder woartels net gau forwylje.
QProch Ijeafde en deugd
Wirdt de griisheid seis in jeugd.
rJ',ink, faem, is nou dyn feint fol fjur,
In skaefspoenfjur is koart fen dur.
Ut. in heach gat bliese. In hege toan oan-
slaen.
Wachtsje net op erven of’t wispelturich lot
It seis forgarre sturke is folie dreger skat.
V^ês Ijeaver in wike oanien sunder brea,
As dy to forrykjen ta ’n oarmans skea.
'Y'n alles slachje ik mis: ’k forlear myn slot
oerdeiYep foun ’t en joch ’t my wer. Sint
is myn hertsje wei.
de man eruit gehaald
onder hevige protesten
opgesloten soldaten.
De dames, die ’t geval bij woonden, waren
in hooge mate ontdaan door het schandelijk
optreden der militairen.
Hoog water in Groningen.
Te Finsterwoude (Gr.) is de waterstand
op enkele plaatsen zoo hoog dat onderschei
dene gewassen zijn ondergeloopen.
Te Gieterveen is de toestand nog slechter.
Een treurigen aanblik leveren de landerijen
om het Drentsche diep op. In de groenlan
den loopt het vee om of door de groote plas
sen. Vele landbouwers hebben dijkjes moeten
maken om bij hun vee in de wei te kunnen
komen, teneinde dit te kunnen melken. En
dan op plaatsen, waar in de buurt van het
Landstormplichtigen 1913—1914.
Blijkens mededeeling van den Minister van
Oorlog zullen de landstormplichtigen van de
jaarklassen 1914 hoogstwaarschijnlijk op of
omstreeks 1 October e.k. en die van de jaar-
klasse 1913 hoogstwaarschijnlijk op of om
streeks 10 November e.k. in werkelijken dienst
moeten komen.
1915 geen goed honingjaar.
Uit Westerwolde schrijft men zijn tal van
korven bijen, omdat de honing opgeteerd was
en het weer niet toeliet nieuwe te zoeken,
gestorven of weggevlogen. De bijker moet
nu vele van zijn diertjes zelf gaan voeden.
Ook als het nu beter weder begint te wor
den, zal 1915 geen goed honingjaar meer
kunnen worden, want met een maand is het
honinggewin afgeloopen.
Lastige Krijgslieden.
Een Zwolsch lid der Nederlandsche Reis-
vereeniging kwam aan de „Zw Crt.“ vertel
len van een ernstige relletje, dat hij Zondag
avond met een gezelschap leden der vereeni-
ging terugkeerend van een reisje naar Val
kenburg bijwoonde op het station Delftsche
Poort te Rotterdam. Daar waren eenige
dronken militairen, die zich onbehoorlijk ge
droegen. Een van hen muntte uit in lastig
heid. Marechausees, na vergeefsche pogingen
gedaan te hebben om hem in den trein te
doen gaan, wilden den man arresteeren. Dit
stond echter den soldaten niet aan, die van
uit den trein het geval gadesloegen, zij ver
lieten in grooten getale de coupé ’s vielen op
de marechausees aan en bevrijdden den ge
arresteerde, die den trein invluchte. De Ma
rechausees gaven ’t echter niet gewonnen,
zij lieten de coupé deuren sluiten en de coupé
waarin de dronken soldaat gevlucht was, door
de andere passagiers ontruimen. Daarop werd
de man eruit gehaald en geboeid weggevoerd
van de in den trein
Maar jawel, de jonge man had zulk een
aantrekkingskracht blijkbaar, dat de reis naar
Suameer opnieuw werd aanvaard en den va
der ten spijt, had ze nu reeds weer sedert
geruimen tijd haar intrek bij haren minnaar
of wel bij zijn ouders.
Zoo leefden ze dan tevreden. Na volbrachte
dagtaak ging men samen een wandeling of
wel een fietstocht maken. Wil de vader
geen toestemming geven tot een huwelijk [ze
staan reeds lang in ondertrouw] fiat, toch
zijn ze bij elkaar.
Maar dat wreede noodlot.
Daar ondernemen zoo waar de vader en
de voogd van het meisje de reis naar de
woonplaats van den niet begeerden a.s. schoon
zoon.
De politie wordt ter hulp gevraagd. De
Burgemeester, vergezeld van twee dienaren
van den Heiligen Hermandad, begeven zich
naar de woning van ons zoeteliefspaartje. De
woorden van den burgervader, om het meisje
A 1de Ijeafde rusket net al leit it saun jier
yn ’e goate.
_A_s immen in nij hbs bouwe wol moat er earst
de spikers telle. Moat er eart syn sinten
ris oersjen.
_A_lde ljue en bern moat men troch de fingers
sjen. Moat men hwet tajaen.
ftydwaen is earlik, ounimmen is skelmjen.
Koartswillich sein, hwennear immen oan it-
tinge hy fortelt, hwet taheaket, om it moaijer
jo meitsjen.
ftetter forsind as fortaest foaral yn in oar-
mans büsse.
1~>e broek sit him nou om ’t gat. Hij is
gjirrig.
Dy ’t huning hawwe wol moat it stekken
fen de bijen fele kinne.
Dat wirdt in baerch mei in gouden earizer
of ek wol, „in baerch mei in gouden ring yn
’e snut.” onfetsoenlike lomperts oppronke mei
goud.
Droechfoets oer ’e sleat. As de „ütgaven“
en „ontvangsten1* yn ’t lyk steane.
T^lke minske syn sin, sei beppe en hja iet
plattekoeken.
TUlk wol it lén regearje en dokterje.
JgTen dwaen wirdt men wiis, sei master, en hy
smiet jifirouw ta ’t opkeamersfinster ut om
hjar it fleanen to learen.
JE^en brilloftsjen komt brilloftsjen. Op in
brilloft slagje faeks güds bij elkoar der ’tit
letter trouwen mei wirdt.
CJreate earzen moatte wide broeken ha.
Oansjenliken binne in bulte noadich allinne
om hjar stand.
mannen, skik ut I sei ’t aid wiif, en hja
sette in fjür oan fen twa turven en in klin-
kerstien.
TTv sjongt as in baerch dy ’t oan ’e stirt by
de Ijedder ophyst wirdt.
Hwet is in angel 1 In ding mei oan ’t iene
ein in wjirm en oan ’t oare ein in luiwammes
Hy past der as in aep yn ’e posleinkast
(dus net to plak.)
Hy siiket om heite skoech. Hy wol syn
neite foetpaed ek lans.
I* is allegjerre mei de skjirre biknipt. De
konkerinsje is sa sterk, dat er hast gjin bistean
to finen is.
Jn bulte geraes en in bytsje wol, sei de divel
do skearde er de bargen.
In breidspakje is wol ris mei rouwgfid foerre.
In bést middel tsjin ‘e muzen, sei de boer, do
’t syn skurre ófbarnde.
Joukebier is swiet bier. Jown bier smakket
goed, (omdat it de drinker neat kostet.
Jild ütjaen en net ynbarre, dat bisnijt him seis
Krolle hjirren, krolle sinnen.
Tfom mei in sek om sop. Tsjin in onhan
dige koalle.
I Jue fen ienderlei effearen kinnen net by el
koar forkeare. Konkerinten kinne net mei
elkoar omgean.
I jïk siikketlyk, mar ongelikense fine elkoar.
]VLin kin alle dagen gjin kniezear wêze, sei de
man, en hy smiet in duit to grabbel.
IMannichien makket it béd ré for in oar en
komt seis op strie to lizzen.
TVTen moat noait safolle ite of min moat al
tyd noch boppe sêd foar allemans doar in
pankoek op ite kinne.
]>fou is ’t bryk üs hintsje brette op witte aei-
jen en üt elkmes komt in swarte pyk.
2X°U blinkt er as in turf by nacht.
Hardvochtige vader, hardvochtige voogd,
hardvochtige politie, zoo hebben ze zeker ge
dacht.
In ’t gemeentehuis te Bergum mocht het
meisje een wijle vertoeven, alwaar ze van
betere kleeding is voorzien. De jonge man
nam hier afscheid, hoewel hij zich nog eenigen
tijd in ’t dorp ging ophouden.
Met de tram van kwart voor drie zijn va
der, voogd, meisje en veldwachter vertrokken.
De jonge man had weer ’t nakijken.
Maar of de liefdesgeschiedenis hiermee ten
einde is We gelooven ’t niet.
Dwalend oudje.
Dinsdag werd door de politie te Utrecht
een oud vrouwtje op straat dwalende aange-
troffen.
Op het politie-bureau bemerkte men, dat
de stakkerd het geheugen kwijt was. Ze wist
niet hoe haar naam was, waar ze woonde, hoe
oud ze was, enz.
Aan de politie gelukte het ten slotte te
ontdekken waar ze woonde. Toen bleek, dat
ze ruim tachtig jaar oud was en bij haar fa
milie inwoonde.
Door de politie werd ze naar haar woning
gebracht.
Hoe men zich in slechte tg den kan behelpen.
De boter is tegenwoordig duur, ook in
België, verklaarbaar is het, dat de huismoeders
in dat land er op uit zijn, de boterhammen
met wat goedkooper product te besmeren.
Men neemt b.v een kilo boter, giet er een
liter kokende melk bij, voegt er wat zout toe,
klopt dit alles goed door elkaar, laat het koud
worden en men heeft 2 kilo boter, die naar
men zegt aangenaam smaakt. Anderen nemen
zout, boter, bloem, eieren en melk, laten dit
al roerend koken en daarna koud worden.
Op de boterham schijnt ook deze boter uit
stekend te smaken.
Een ongeluk by een spoorwegovergang.
Hoe gevaarlijk het ontijdig passeeren van
een spoorwegovergang kan zijn, is weer bij
Amersfoort gebleken. Het geval is nog wel
het gevolg van den wachter bij den overgang
die om het publiek ter wille te zijn, de hoornen
af en toe oplichtte, ten einde de wachtenden
door te laten, hoewel een losse locomotief uit
de richting-Nijmegen op komst was- Een
vrachtwagen van Van Gend en Loos passeerde
ook den overgang net kwam echter de loco
motief, die niet door den wachter gezien was,
om de bocht en reed op den wagen in.
De koetsier sprong er tijdig af, de besteller
werd uit den wagen geslingerd en bekwam
niet-ernstige verwondingen. Een 4-jarig kind
dat zich ook in den wagen bevond, werd
evenwel dadelijk gedood.
Een rendeerend zaakje.
Voor twee jaar nam de heer J. Wijnholds
te Vlachtwedde een boerderij met bijbehoo-
rende landerijen voor ruim f 5000 in ontgin
ning. Nu heeft hij onlangs alles verkocht
voor f 23000. Op deze wijze is er met ont
ginning nog al eens iets te verdienen.
De roekende Wiliervanksche jeugd.
Wildervank is een van die plaatsen, waar
de rookgewoonte al spoedig door de kinderen
wordt aangenomen. Dat is gebleken uit een
onderzoek van de plaatselijke commissie van
toezicht op het lager onderwijs, betreffende
het rooken door schoolkinderen.
Het onderzoek wees uit dat van de 689
jongens die resp. zes openbare en twee bij
zondere lagere scholen en twee M. U. L. O.
scholen bezoeken er niet minder dan 415
rooken. Dat is dus ongeveer 60% der jon
gens. In de laagste klassen van alle scholen
met totaal 118 leerlingen treft men reeds
19 rookers aan. In de zesde klassen met 69
leerlingen niet minder dan 64 rookers. Op
enkele uitzonderingen na zijn alle jongens
als ze de school verlaten dus al rookers.
De vier plaatselijke geneeskundigen waar
schuwen de ouders met kracht dit rooken
tegen te gaan, daar het erg nadeelig is voor
geest en lichaam van het kind.
Plotseling bewusteloos geworden.
Te Amsterdam deed zich het vreemde ge
val voor, dat een meisje, dat op de electrische
tram stapte, plotseling bewusteloos ward. De
oorzaak was een heel ongewone: de tramwa.
hebben geen resultaat.
»De sterke arm« doet z’n dienst, ’t Meisje
wordt naar buiten gebracht, los hangend haar,
in borstrok, ongeschoeid, weigerend zich be
ter te kleeden. De jonge man meent een
en ander niet ongemoeid te mogen toezien,
neemt een greep en wil daarmee den anderen
veldwachter te lijf. Hij, onze vriend, moet
echter ’t onderspit delven.
Onder grooten toeloop van i
gaat het paartje dan eindelijk, vergezeld
de twee dienaren, naar 7
en voogd zitten te wachten.
Men heeft veel bekijks. Hoe zal ’t ook an
ders. Half gekleed, een jongeman en een
meisje, vergezeld van twee veldwachters, ’t
is net of er een verschrikkelijk feit is ge
pleegd. En ze zijn toch zoo onschuldig. De
liefde heeft hen saamgebracht en ze wilden
bij elkaar blijvenEn daarin worden ze nu
belemmerd.
diep nog aardappelen en koren worden ver
bouwd daar golft het water tusschen de
stammen door.
Smakelijk eten
Een inzender van de Tel. wijst op een
beslist euvel in de buurt van het Heike
in Brabant, wordt, volgens hem, een uitge
breide handel gedreven in dierenlijken. Voor
een gestorven kalf beurde zekere pachter f 6,
een andere kreeg voor een vermoedelijk aan
de vlekziekte -gestorven varken f 10. Dit
goedje gaat als versch vleesch en ook in
den vorm van worst naar België. Smakelijk
eten
Een merkwaardige ontvluchting.
Gistermorgen omstreeks elf uur, werd de
Mauritskade te Amsterdam in opschudding ge
bracht. Een verpleegde uit het Militair Hos
pitaal had de kans schoon gezien te ontsnap
pen en rende de Mauritskade op tot de Amstel-
brouwerij. Als een kat klom hij tegen
het daar geplaatste gevaarte op, dat dient voor
de kolenlossing, en hoog over de straatnaar
de brouwerij loopt. Hij stond weldra boven
op het dak, de menigte toe te spreken, in
het Duitsch naar het leek. De sommatie van
twee agenten van politie, die zich met eenige
werklieden der brouwerij naar boven hadden
begeven, beantwoordde hij met de bedreiging
dat hij ieder, die hem op zijn hoogen post
trachtte te naderen, met een ijzeren bout, wel
ke hij daar gevonden had, zou te lijf gaan.
Een inspecteur van politie alarmeerde inmid
dels de brandweer en toen deze verscheen
met de Magirusladder, maakte de vluchteling
weldra aanstalten vrijwillig zijn gevaarlijk
spreekgestoelte te verlaten.
Beneden gekomen, wilde hij zich weder
aan een vervolging onttrekken, doch hij werd
door de agenten en het brouwerijpersoneel
overmeesterd en geboeid naar het hospitaal
gedragen.
Oude liefde roest niet.
Onder bovenstaand opschrift wordt uit Sua
meer aan het »L. N.« bericht:
Zooals we eenigen tijd geleden meldden,
had een jonge man van hier een meisje ge
schaakt. De politie heeft de blondine, op ver
een
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workuin. Hemelnmer Oldephaert en Noordwolde.
