I
i
I
f
No, 34.
41ste Jaargang
Wol men jong bliuwe.
Binnenlandsch Nieuws.
1
ZATERDAG 4 SEPTEMBER 1915.
7
I ren.
-
t
en
allen zeer voor dezen schoo-
F R I S O.
in oorlog, van mannen in
allee rondom het paleis
was
die aan een raam verscheen.
machine.
Het beest struikelde over een paal,
Aan de ccmpsgnieën wielrjjders worden toe-
Uitgave van T. GAASTRA Bz.
firma II. BRANDENBURGH Zoon
te WORKUM.
ft
-
De huïdebetooning werd geleid door den
De muziek was
de jagerkapel aangevoeld door haar di
rigent den heer W. Hendriks.
Het publiek, dat in een halven cirkel voor 1
het paleis stond, juichte Prinses Juliana toe, slagerij aan het Noordvliet, van de graanzuig- de indeeling voer de lichting 1916 o a. bepaald
die aan een raam verscheen. machine. Het beest struikelde over een paal, Aou óv wwpeKjuitcu wjAj^uvib wviuen ivr-
Weldra juichte het publiek weer: de Ko- waar de schepen aan worden vasfgelegd, stond' gewezen: in de eerste plaats zjj, die lid zijn
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 50 cents
Per post 0.65. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
l
In beromd man rekke ris yn petear mei in
masinist, dat him tige saklike opmerkings yn-
jowch. Dy masinist wie belêstige mei de lieding
fen in stoommasine dy ’t al njuggentig jier lang
bisünder sikuer en op ’e regel syn wirk die.
Acht masinisten wieme yn dit bidriuw elkoaren
opfolge en alle acht wieme al üt ’e tiid, wieme
biswykt Ander it wicht fen sykte of forswalkjen
wylst de masine hwaens gong en arbeidsjen hja
regelen, nosh like flink wie as op ’e earste dei.
Fjouwer fen ’e acht wieme fortutearze omdat
se hjar seis net wisten to heinen en gjin miette
koene fen iten, mar binammen net fen drinken.
Twa oaren hiena de losbandigens fen hjar jeugd
bisürje moatten op riper libbenstiid. Wer in
oaren hie him seis sloopt mei him seis oermansk
wirk op te lizzen, troch tofolle wirk dat hoppe
syn kreften gyng ou dwaen to wollen, en de
léste wier omkomd troch in üngelok, dat hy
troch syn eigen onforsichtigens, dus troch syn
eigen skild ’m op ’e hals helle hie.
Underwilen gyng 'de masine syn gong, mei
onbispritsen oarde en regel syn wirk to dwaen
en oerlibbty de mannen, dy ’t for syn ünderhald
soargje mdasten. Dat hy it sadwaende hast in
ieuw üthalden hie, hied er hjir oan to tankjen
dat hy him del jaen koe bij krekt sa ’n lang
akoft arbeidzjen op in dei sünder greate ouwik-
sel fenbutenspoarige ynspanning en folsleine rêst.
Syn tsjettels wieme altyd skjin as de brén
hélden, en inkle drippen oalje op syn tiid hiene
it foarkomd dat de fearen troch to greate wriuw-
ing forsliten wieme. Foegje wy der oan ta, dat
er yn ’e foarm fen koalen, goede speesje, syn
fiedsel krigen hie, ienfaldige kost dy ’t syn ge
stel it béste paste, en dat er noait oars as wet
ter krige to drinken.
As de acht masinisten yn ’t brüken fen hjar
tiid, de kar fen hjar fiedsel en de noed en soarch
for hjar seis, like folie forstan en bileid toand
hiene as om it onderhald fen de masine oan
hjarren tabitrouwd yn ’t each to halden, dan
seoene hja it misskien like lang üthalden hawwe
as dit wirktüch, ynpleats fen yn de bloei fen
hjar jierren of tominsten foar hjar tiid de skoen
op boerd te setten.
Dy it aid wirde wol tsjinnet him der al fen
jongs eu op ta to lizzen. In lang libben is gjin
kans yn de lotterij, der ’t men de heechste priis
utloeke kin al hat men op it léste eagenblik in
lot nomd. Men moat net ouwachtsje ont de
earste forskynsels fen forfal hjar sjen litte om
yens deistich libben neffens in bipaelde regel en
miette yn to rjuchtsjen. In Ingelsman plachte
to sizzen dat de bütenspoarigheden fen ’e jeugd
wiksels binne, dy ’t oer tritich jier forfalle mei
rinte op rinte.
Men frege ris in frominsk fen ’n fyftig jier
dy ‘t noch al in swiere sile hawn hie, ho oft
it sa wier dat se er noch sa jeugdich. sa gïan-
sich en flink utseach. Hjar antwird wieIk bin
great brocht yn ’e frije loft fen it bütelibben,
de roazen fen myn gesicht binne neait forwylke
yn ’e hjitte dounsseal, myn mage is noait bi-
doam troch in oerlading fen swietekou en oar
gearmjuksel, op ’e lette joun dat net fortard.
Sa frege ek in jongfeintsje ris in aldman fen
by de njuggentich, ho ’t it wünder mooglik wêze
koe dat hy ont syn hege jieren noch altyd sa
soun en flink west hie. De aide man wiisde
nei in beam yn ’t hóf en seiDy apelbeam ha
’k yn myn jonkheid plante en jo steane der
forsteld oer dat ik nou de fruchten der fen
ploaitse kin? Hwet wy yn us jonge dagen siedzje
dat rispje wy op us aide dei.
As gjin lekken en brekken fen in siiklik ge
stel us fen us berte ou twinge, for de fouten
fen it foarslachte to boetsjen, laette trije greate
genêsmasters, hwaens resepten yn pleats fen kost-
ber to wêzen, yn tsjindeel great bisunigjen
meibringje, us swietsjes oan ta de uterste grin-
sen fen de minskelike libbensdur. Dy trije knappe
dokters bjitteMatigens, Frisse loft en Biwe-
ging.
Mar net allegjerre saille wy sizze doare, dat
wy fen lyts-ou oan, de libbensleksums, troch dy
greate masters foarskreaun, trou folge hawwe.
En omdat dit libbensfoarskrift us it talit, sunder
gefoelich forminderjen fen kreften, in hege alder
dom to kryen, litte de measte minsken hjar
troch de eerste forskynsels fen aldskens oer ’t
mat komme, en bigjinne sa to let om to sjen
nei in genèsmiddel for kwalen dy ‘t se foar-
sichtig keare kinnen hienen.
Sommigen jaene hjar foartdaelk er by del as
se fiele dat se aid wirde, en wirde sadwaende
stuf fen lichem en geast beide, Hjar libbenstiid
is hjar in wolkomme utflucht der ‘t se misbruk
fen me’tsje om hjar ut alle moeite en arbeid
wei to winen, en sunder hjar der hwet tsjin to
forsetten mar oan in dwers humeur ta to jean.
wolle sokken dan ek mar foart fen geniete.
Dizze opfettings fen de foarruchten fen de al-
derdona hellet us wol hwet op ‘e hals „mear
ftldefi eh Uar«n yn ‘e geeit dan yn 't antliV*
ningin, de Koningin Moeder en Prins Hendrik
namen plaats op het bordes, omringd van een
deel der hofhouding. Gedurende heel de hul-
debetooging bleef de Koninklijke familie daar
met uitzondering van Prinses Juliana, die ver
moedelijk wegens de avondkoelte achter het
raam bleef.
Daarop werden de zangeressen in orde ge
schaard en zette de muziek het Wilhelmus
van Nassouwe in, dat daarna door de koren
en een deel van het publiek werd gezongen.
Daarop volgde de „Bede voor het vader
land-1 en het „Dankgebed11 uit Valerius- bun
del, gezongen door de koren. „Wij leven vrij
wij leven blij11, werd weer meegezongen door
het publiek, evenals Arn. Spoel’s „Wij willen
Holland houden11 en de bekende variatie van
Wien Neerlandsch bloed, van J. W. van
Dalfsen. Deze liederen werden afgewisseld
door feestliederen, welke alleen door het koor
werden gezongen.
Het laatste zong men het nieuwe Wien
Neerlandsch bloed, waarna de heeren Rams-
horst en Hendriks met de besturen van de
vereenigingen en koren en de mede aanwezige
componist, de heer Wierfs, werden uifgenoo-
digd ten paleize te komen, waar allen aan
de Koninklijke familie werden voorgesteld en
menig waardeerend woord mochten vernemen.
H.M. de Koningin gaf te kennen, dat het
Haar genoegen deed te bemerken, hoeveel
schoons er nog telkens bij onzen Nederland-
schen liederenschat komt, en dat de koren
het mooie Nederlandsch zoo beschaafd uit
spraken.
H. M. de Koningin-Moeder verklaarde, dat
men nu reeds eenigszins kon bemerken, dat
het volk meer en beter ging zingen dan vroe
ger, ook bij de soldaten was dat duidelijk.
Vooral met de componisten onderhield H. M.
zich eenigen tijd.
Toen de leiders' der serenade en de be
stuursleden weer vertrokken, kwam de Ko
ningin nogmaals naar buiten om met luider
stemme de volgende woorden tot het publiek
te spreken
»Ik dank u
nen en mij onvergetelijken avond.
Woorden schieten mij te kort om voldoen
de uit te drukken, hoe ik uw komst en uw
Winter dienst.
Naar gemeld wordt, zal de winterdienstre-
geling bij de Nederlandsche spoorwegen niet
op 1 October doch op Maandag 18 October
a.s worden ingevoerd.
Paardenhandel.
Welk een om vang de uitvoer van paarden
genomen heeft, blijkt uit het feit dat Dinsdag
door één handelaar in den omtrek van Tiel
860 stuks zijn gekocht.
Dinsdagmorgen vertrok uit Tiel een extra-
trein van 40 waggons uitsluitend voor het
vervoer van paarden naar Duitschland bestemd.
De verjaardag der Koningin.
Buitengewoon groot was Dinsdagavond de
toeloop naar het Haagscbe Bosch waar in het
paleis Huis ten Bosch aan H. M. de Koningin
een serenade zou worden gebracht door een
groot aantal dames en jonge meisjes, behoo-
rende tot de Haageche afdeelingen van de
Nat. Vereeniging voor den Volkszang, de R.
K. Vereeniging voor den Volkszang, de zang-
club „Con Amore“ en de dames-afdeeling van
Scheveningens Mannenkoor.
heer J. D. van Ramshorst.
van
Ommers, Mde ljue moatte tajown wirde, en der
De prijs der Advertentiën is van 1—5 regels 25 cents, elke
regel meer 4 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam.
Inkelen der tsjinoer trachtsje hjar selstofor-
riveljen troch ta de untspanning en beusichhe-
heden fen hjar jeugd tobek to kearen. Fen
Cato den Oude stiet to lézen, dat dy yn syn
tachtigste jier noch mei Gryksk bigoun to lea-
In biromd skriuwer bigoan om ’e stivens
fen de aide dei tsjin to gean, net mei
Gryksk to learen, mar him to oefenjen om
oer hikken hinne te springen. Op in kearmis-
learre it him en hy kaem op ’e düble nekke
tolanne en wie dea. Dat koe de earste, mei in
Gryksk boek en op ’e rech yn ’e stoel, netoer-
komme.
Né, dy ’t fen jongsou oan hjar lichem en
geast troch daegliks oefenjen yn beweging halde
biwarje hjar lichems- en geestesformogen ont
it léste, sünder forskynsels fen forfal to merk-
biten.
Waling Dykstra wier al oer de njuggentich
jier en skreau noch flot en skerp yn rym en
ünrym, en bistjurde syn wykbled »Sljucht en
Rjucht* noch like goed as do ’t er der mei bi
goan. Men stie forbaesd oer syn geheugen en
ynsicht op ’e saken, op sa ’n alderdom. En
sokke foarbylden koene we hjir mear bybringe,
It is altijd onforsichtich to wachtsjen ta ’t de
alderdom ienris komt is om yen dan tsjin syn
oanfallen to forsetten, men tsjinnet dan tige op-
merksum to wêzen hokfor middels om in kwael
to bistriden oansocht wirde moat, tsjin dy kwael
hwer ’t men yen to let tsjin wapene hat. Fen-
sels hat men dan wol alle reden om noch ris
ta to passen hwet men al lang forwaerloaze
hat, mar men mei dan net to folie forwachting
hawwe fen ’e help dy ’t se dan jaen scille.
De stoammasine der ’t we ’t niis oer hiene,
dy ’t njuggentich jier lang roan hie, wie like
goed en sünder wryt en slyt as do ’t er nij
wie. Dat kaem omdat er njuggentich jier lang
geregeld it selde stik wirk oumakke hie.
Mar as men der tsjinoer in forruske masine
dy ’t al lang liddich der hinne stie, samarhook-
strooks yn beweging bringe wol, hie men greate
kans om him ütelkoar springen to sjen. Men
scoe tofolle fen him fergje en syn kreften seoene
der net mear ta yn steat wéze sa ’n greate for-
oaring to ündergean. It ienichste middel om er
noch hwet mei to dwaen, scoe wêze, him mei
de uterste noed to bihanneljen, en alheelztadich,
suntsjes oan to kommen om it lyntsje net to
brekken.
Men hat it wol sa sterk sein, dat it hast bi-
weard waerd, dat it libben fen de measte min
sken eigentlik aerdet nei in mear of minder
gaue selsmoard. Dat is sterk sein, mar as wy
for us sounens like folie noed stiene as for us
horloasje, scoe mennich fen us wol alder wirde
kinne as nou faeks. Men liket sa it skynt
dwaes genóch to wêzen om to mienen dat yens
lea minder noed en soarch easket as yens hor
loasje. Dochs wol elk graech lang libje en net
graech fen minder wirden wite. In fry en ün-
bidoarn gemoed, en soun en froalik bruzjend
bloed, docht grif us allegjerre goed.
weer op en stortte toen met zijn makker in
het Vliet het rijtuig met zich meesleepend.
Op het hevige gegil van de inzittenden,
kwamen van af de Poppebuurt eenige man
nen en vrouwen toeloopen, die, hoewel zeer
tegengewerkt door de duisternis, daar in den
omtrek geen lantaarns branden, er in slaag
den eenige pramen, die bij de scheepshelling
van den heer Westerhuis lagen los te maken
Ondertusschen kwamen er menechen met lan
taarns, en werd met het reddingswerk begon
nen. De beide dames-kennissen waren al
gauw aan wal gebracht en toen de kap van
den wagen werd opengesneden, kwam ook
dadelijk het echtpaar Bouwer boven. Beiden
werden gered. Den zoon zag men echter
eerst 5 minuten later. Deze werd bewuste
loos op den wal neergelegd en daar probeer
den de beide dames, die tot de geredden be
hoorden en toevallig verpleegster waren, door
kunstmatige ademhaling de levensgeesten weer
op te wekken. Het is echter niet gelukt,
den ongelukkige tot het leven terug te roe
pen de inmiddels ontboden geneesheer, dr.
Tromp, kon niets anders dan den dood consta-
teeren.
Het lijk van den jongen man 36 jsar oud
werd naar de woning van den heer Noord-
hof vervoerd, vanwaar het naar de woning
van den verdronkene werd gebracht.
Voor het echtpaar Bouwer is het zoo ern
stige ongeluk een zware slag, daar de ver
dronkene hun eenigst overgebleven kind was.
De koetsier wiet tijdig van den wagen af
te springen zonder letsel te bekomen.
De paarden werden bijtijds losgesneden
kwamen behouden op het droge.
Het „L. Nbl.“ verneemt dat het punt waar
het ongeluk geschiedde, zeer gevaarlijk is,
inzonderheid bij avond. Dan is het er erg
donker, terwijl de steenen er glad zijn, zoo-
dat bij eenige strubbeling een voertuig er ge
makkelijk in het water terecht komt.
De Sigarenindustrie bedreigd.
De Sigarenindustrie wordt bedreigd. Er is
behoefte aan goedkoop vulmateriaal. De hoofd
besturen der vier arbeidersorganisatie’s in de
sigaren- en tabaksindustrie hebben aan het be
stuur van de Ned. Overzeesche Trustmaat-
echappij een adres gezonden, waarin adheasie
wordt betuigd met een verzoek van fabrikan
ten, om voorziening in dezen. Het adres spreekt
de hoop uit, dat het, door invoer van groote
partijen Zuid-Amerikaansche en andere tabak
ken, die tot billijke prijzen verkocht kunnen
worden, alsnog mag gelukken, het dreigende
gevaar af te wenden.
9 uur-winkelsluiting.
Te Groningen hebben ongeveer tachtig win
keliers in manufacturen, confectie- en mode
zaken zich onderling verbonden, des avonds
te 9 uur hunne zaken te sluiten, behalve des
Zaterdags. Een enkele weigert nog. ’t Per
soneel stelt deze regeling zeer op prijs.
Een vergissing.
Een landweerman uit de veld-kazerne te
Utrecht, had, naar de T e 1. meldt, eergister-
morgen het ongeluk, uit een fleseh met crao-
line te drinken, in de veronderstelling, dat er
koffie in was. Spoedig daarop werd de man
zoo onwel, dat een ontboden officier van ge
zondheid het noodig achtte, hem per brancard
naar het militaire hospitaal te doen vervoeren.
Uit dan trein gevallen.
Eergister is nabij Ruinerwold uit een coupé
eerste klasse een knaapje van een jaar of
drie, dat met zijn moeder reisde, uit den trein
gevallen, doordat het portier niet goed ge
sloten was. Het kind kwam op de rails te
recht, en werd ernstig verwond opgenomen,
In het Ziekenhuis te Meppel opgenomen, is
het daar eenige uren later overleden.
Een bRjde gebeurtenis in een soldatenransel
In een der soldaten-kwartieren te Utrecht
is het allerminst vrij van ratten, schrijft men
aan Het Volk. Zondag maakte een der
militairen zijn ransel open en toen bleek, dat
een rat er moeder in was geworden en vijf
jongen in zijn sokken had gedeponeerd.
Indeeling der lichting 1916.
Bij min. beschikking is met betrekking tot
zang heb gewaardeerd.
Ik noodig u uit om dezen avond te be
sluiten door allen met mij uit te roepen leve
ons dierbaar vaderland, hoera
Met groote geestdrift werd aan die uitnoo-
diging voldaan en daarna werd nog langen
tijd gejuicht, ook voor Prinses Juliana, die
even van te voren wuivend van het publiek
afscheid had genomen.
Terwijl de zangeressen en de muziek defi
leerden, zong men nog het lied van Van
Ramshorst
»Van mannen
vreet.
Om halftien
weer in rust.
De driedubbele moord te Koekange.
De Avondpost blijft bij hare mededeeling
dat er omtrent de daders van den drie-
dubbelen moord te Koekange een spoor ge
vonden is.
Er moet gebleken zijn, dat een persoon,
H. D., tegenwoordig is geweest bij den gepleeg-
den moord. Deze H. D„ was in den bewusten
nacht in den omtrek van Koekange verdwaald
had onderdak gevonden in de woning van den
vermoorden schaapherder, waardoor bij ge
heel toevallig getuige werd van het drama
dat aldaar dien nacht is afgespeeld.
Naar men beweert, moet de moord zijn ge
schied door vier personen, onder wie een
vrouw (die inmiddels overleden is). Als hoofd
schuldige wordt genoemd zekere E. V., die
reeds lang verdacht werd en in die buurt
woonachtig is.
Een noodlottige plezierrit.
Toen Zondagavond omstreeks 9 uur, de
heer S. Bouwer, te Leeuwarden met zijn vrouw
zjjn zoon, architect, de heer K. Bouwer, en
een paar dameskennissen, van een rijtoer te
rugkeerden, schrikte in de duisternis een van
de paarden bij de N. V. de Friesche Olie-
i
j
l'
RISO.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workmn. Bemelnmer Oldephaert en Noordwolde.
Hindeloopen en Stavoren.
w h. v. V LU VM V .V. —J 1 L. MU V V*
seit in geleard man earne, en dy foeget der oan
tamen sjucht inkle of gjin sielen, dy as se
aid wirde, net hwet wrangens en dofïens oer
hjar krjje.