I
Aid en nij.
No. 7.
43ste Jaargang
Binnenlandsch Nieuws.
/j
Dit blad verschynt des Zaterdags en kost per halfjaar 70 cents
Per post f 0.85. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
In «wyt toetsje» ia derom lang net wei
Men docht er soms baea stappen mei.
Hwet is dy Riemke Ijeaf, och man!
Hja kin mei ’n ingei wol yn ’t span,
Dou witst in ding meast tige, ja,
Dat wol ik graech bikenne,
Mar as 't neat ounimt; lykje ’t dom,
Der is in oar mei tsünne.
Mei ’n by'sje dom dy foar to dwaen,
Kust soms in deugd oan oaren jaen.
For ljuwe jimmer fol gevoel,
For Jjue dy’t Ijeaf en lokswiet binne,
For ljue ynbannich, stil en koel
Scilst noait to hoeden wêze kinne.
Rietmeet.
Er wordt in d-n laatsten tijd rietmeel voor
veevoeder in den handel gebracht voor f 15
Dy feinten binn net felle wiis,
Do tomaten hawwe knepen,
Se binne wakker njuet oer iis
Ha se ien om bjar to slepen.
Mar is de g'êdde baen wer wei
Dan ha ae faeks de gek er mei,
En lit dy feinten rinne
Dy ’t nou bjar Jükers binne.
Frouljues eaten barne
Hja litte it fis torane,
En akroeije yn dübeld fel
Noch djippe gatten del.
In ezel en in dwaes
Bliuw’ beide net foreküle,
De iene om syn earen net
De oar’ net om ayn mille.
Uitgave van T. QAASTRA Bz.
firma H. BRANDENBURGH Zoon,
te WORKUM.
(Haitskemoai).
FRI3O.
Al hwa’t er him op fitlein het
Om kwea ton ’n oar to aprekken,
Sjucht noait ayn goede punten net
Mar altyd wol syn lekken.
par 100 KG. Hoewel de analyse van dit meel
niet kwaad lijkt, waarsschuwt de directeur
<an het rijkslandbouwproefatation tegen he*
koopen van dit voermeel tegen betrekkelijk
noogen prijs, omdat z.i. niet vaststaat dat he>
voldoende voederwaarde bezit. Rietmeel ka»
nooit meer zijn dan een ruw voeder met ge
ringe voederwaarde, dat niet zal kunnen dienen
ter vervanging van eitwitrijk krachtvoeder of
van graanmeet
Bernardus mei wol graech hwet stélle.
Dat is for oare ljue in lést.
Hy mient him seis der mei to réiden,
Mar set him seis ynp'eats sa fêot.
Hwent elk seit alIt is Bernardus 1
Ho moai de man it ek bileit,
En nimmen wol him langer leauwe,
Seis ek net as er wierheit seit.
It domste by ’n forstannich minske
Is dat er grif to heech oprjocht
By’n dwaes. Hy kin foarfit net tinke
Hwet dwasichheden dy wol docht.
Tajin fj remde minsken fluensk en moai,
Ynskikhk, tsjinstich béte roai,
M»r trjin hjar man en tejm bjar folk
It ujmdeel: sa is jiffer Loik.
Dat het se fen bjar houn net leard,
Dy ommen docht krekt oars-om keard.
O, lette hélde winter
Dit giet hwet al to mal
Hwet frieze is fis tige
Mar dit roait kant noch wél.
Dat st’ bjir ris by fis kaemste,
Stie fis oars heel wol oan
Mar noust’ it sa grou dogste
Haat it dochs hast bidoara,
Is ’t, setter, noch to lézen?
Myn inket is bifê-zen
Derom o hélde winter!
It kin ek sawol ta
Dou kinst’ wol hmne drosse
Wy moatt’ hast Maitiid ha.’
6 Febrewaerje ’17.
Dat is mar siker, Ijeave maetsje,
Om roune goaden is 't to dwaen.
Min mei der hwet om hinne praetsje
As men dy het k n men hwet dwaen.
Ja, greate saken, swiere dingen
Kin immen dan yn oarder bringe.
It jild, howol 't is roun en kéld,
Dat makket waermte yn ’e wré'd.
Almanaks-rymke ton 1676
’t Scoe ek net fen onpas stean yn ’t al
manak fen 1917.
Tot plaatsing van adv. en
Al gniist de winter raer fis oan,
Al kinn’ we ’t hast net hirde,
Wy kinne er altyd grif op oan,
It moat wer maitiid wirde.
Op die treden hadden de brandwacht* hu
arbeid te doen, dat de meesten hu handen
•m voeten haast niet meer voelden laat rich
wel denken. Vooral het naar beneden gaan
wis niet zonder gevaren En het voordurend
tanreiken van emmers ijskoud water wan bij
deze temperatuur geen te benijden baantje
vooral niet als zoo nu en dan een emmer heen
en weer schommelde en een flink quantum er
uit golfde op de menschen die lager stonden
Vanwege de gemeentereiniging Waren oen paar
karren zandaangekomen in mandje* werd het
zend naar boven gesjouwd om hier en daar
'e strooien. Het werd voor de brandweer an-
iers al te halsbrekend werk, De «om mandaat
net na het biussohmgswerk vier man perso
neel in den toren achterdeze wacht is den
geheelen nacht in den toren gebleven om bij
de hand te zijn, indien onverhoopt ergens nog
tets smeulende mocht zijn gebleven. Boven
dien werd ongeveer 1000 liter water nabjj
de klokkenkast gereed gehouden, voor hot
geval dat hier of daar opnieuw ingrijpen
mocht noodig zijn. Dat water, klaar staande
■n emmers, was vermengd met een groote
hoeveelheid zout, om bevriezen gedurende den
UAcht te verhinderen, In den Dom zyn water-
-Mservoirs aanwezig, om gebruikt te kunnen
«orden bij mogelijken brand maar door don
geweldigen vorst van den laatsten tjjd, waren
die reservoirs stijf bevroren en viel er du
niets mede te doen.
Jan Hout is a'd en earm as job
Nou rint men jefien for him op,
Jan Goud is ryk mar earm fen hert
For him hwet opdwaen kin men net
Wy moatte mei ’n oar troch de wrald,
Dy’t, for in oermens lijm kéld,
Lj-afst alles seis allinne béidt,
Tofolle f<rget fen *t geduld
Fen de earmen, dy het grif de skuld
As de earme soms mei ünformén
Onfoege bird byt fit ’e bén.
O nken I nim it wol ter harte,
Dat jün’ fen *e earmen libje moatte.
Lean graech fen elkenien it béste.
Ast jimmeroan tajin jong en aid
It liif fol wrok en wrevel heste
Hwet wille heet dan yn ’e wrald?
Gjin ion is heilich yn ayn dwaen
Wy moatte elkoar hwet heine en slaen
Hwent erchtink for it goede blyn,
Wirdt licht bidragen troch de skyn,
Hwet is dy faem biminhk mar
It is forfalske spul mei hjar.
Hjar moais is lyk as ’t moarmer, dat
De ferwer op it hout kleurd hat;
It liket sa, mar echt is ’t net,
’t Mei eagen Ifike, mar gjin hert.
Kolennood.
Vele gemeentebesturen nemen met het oog
-p den kolennood ingrijpende maatregelen. Zoo
hebben Burg en Weth. van ’s-Gravenhage
een voorstel bij den raad ingediend tot wij
ziging van den prijs van het gas en van den
^lectrischen stroom. Voorts hebben zij een voor
tel ingediend tot wijziging van de verordening
ter beperking van gebruik van kunstlicht.
Te Amsterdam zal worden voorgesteld de
winkelsluiting op 8 uur te stellen en allo
étalage- en reclame verlichtingen te verbie
den
Te Zutphen worden sinds een paar avonden
de straatlantaarns op een enkele uitzondering
na niet meer ontstoken.
Te Delft zullen voorloopig de straatlantaarns
hij lichte maan niet meer worden ontstoken.
De openbare lagere scholen aldaar zijn we
gens gebrek aan brandstoffen gesloten.
Te Leiden wordt van gemeentewege do go-
ne»le straatverlichting te 10 uur gedoofd.
Te A-nhem is de tramdienst aanzienlijk be
perkt. Alle lijnen zullen een uur later aan
vangen en de dienst zal een uur vroeger ein-
iig-n Alle extra-trams na afloop van schouw
burgen en concerten zullen vervallen.
Te Tilburg is wegens gebrek aan brand
stoffen de rijks hoogere burgerschool gesloten.
Men verwacht dat binnen enkele dagen ook
de andere openbare scholen gesloten sullen
worden.
Wegens gebrek aan grondstoffen njjn do
Bertels’ olietobrieken aan den Omval bij Am-
foerdam stop gezet.
Steenkool uit Duitschland.
Het Ned. Corr.-bureau te ’s-Hago meldt
ons t
In verband met het bericht, dat Duitoeh-
land bereid is in den vervolge maandolyks
320 000 350 000 ton steenkool aan ons
iand te leveren indien Nederland voer hot
vervoer naar hier zorg wil dragen, wordt er
de aandacht op gevestigd, dat deze op zich
zelf zeer te waardeeren bereidverklaring van
Duitschland in den oogenblikkeiykon mooüjj-
ken toestand geen wijziging brengt. leunen,
zoolang het scheepvaartverkeer op den Rijn
gestremd blijft is een eenigszins omvangrijke
aanvoer van kolen uit Duitschland uitgesloten.
Hen heeft zich er mitsdien op voer te berei
den dat zoowel door de stremming van hot
scheepvaartverkeer in het bijzonder ah door
de vermindering van de toch reeds zeer ge
ringe voorraden in het algemeen de kolenvoor-
ziemng nog gedurende langen tijd zeer moei
lijk zal big ven.
Presessen en flessen, en linten en flinten
Jouwe dy skande en sline dyn sinten.
De nood
Het mag niet ontkend worden, dat de nood
m Amsterdam hoog gestegen is. Nadat h«’
publiek de vorige week vrijw«l vergeefs heef
gehunkerd naar wat brandstof werd het Z.
terd^g aan de huismoeders voor het eerst ook
duidelijk, dat er inderdaad wijziging moet wor
den gebracht in de voeding. Nergens was
meer een aardappel te krijgen. Nu kon men
zich over het algemeen in de winkels nog
voorzien van rijst, maar hier en daar was ook
dit artikel uitverkocht. Er zijn onder het pu
bliek twee categorieën, die er toe medewerken,
dat, om zoo te zeggen, haast niets meer te
verkrijgen is In de eers'e plaats de egoïsten
die, in afwachting van de rantsoeneering zor
?en zooveel mogelijk levensmiddelen in voorra-<d
e hebben Zooals vanzelf spreekt, worden
dezen voornamelijk gevonden onder de meer
gefortuneerden.
Maar daarnaast bestaan de levensmiddelen
ronselaars, het rapaille, dat nu al sedert het
uitbreken van den ootlog alles tracht op te
knopen wat eetbaar is en door zijn handlan
gers over de grens doet sm >kkelen.
Daaraan zal tenminste door de rantsoenee
ring voorgoed een einde worden gemaakt
Deze gaat den 17den Februari in en dan zal
er tenminste reg-lmaat komen.
Nu is de toestand inderdaad benard. Wan’
b v. bruine boonen, die vooral door de arbeiders
graag worden gegeten in afwisseling met aard
appelen, zijn niet te krijgen. En wij vernamen
dat ook voor Februari niet eens aan de volle aan
vraag zal worden voldaan De winkeliers,
die anders graag verkoopen en hoe m«er
hoe lievermoeten nu een zorgvuldige
schifting maken tusschen hun koop«rs. Voor
hen, die voornamelijk »bezorgklanten« hebben.
‘8 dat nu niet zoo heel moeilijk, maar in tal
van «hopzakenwordt het probleem lastger.
Daar wordt eenvoudig aan «vreemde gezichten»
niet verkocht. Wee het arme gezin, waar
'oevallig net een nieuw dienstmeisje is geko
men De brave deern heeft kans, dat ze nu
-n dan zonder boodschappen thuis komt
Aan het Distributiebureau weet men er ook
geen middel meer op De rantsoeneering. ho-
administratief omslachtig ook, kon alleen d
gewenschte uitkomst brengen. En datgene,
waartegen men eerst opzag, wordt nu als een
verlossing beschouwd uit den noodtoestand van
het oogenblik.
It skerpe breames wirdt
Troch ’t brüken stomper oan.
De skerpe tonge wirdt
Troch ’t brüken skerper oan.
Merkeldagen.
Heil en wyn en wetterfl^agen
Héld ik for fis merkeldagen.
Hfismanboargerbiste wiis,
Biste jong of biste griis.
Winters oan de wite bgen (snieflokken)
Merk dyn freugde, merk dyn lij on
As de greate Hokken fleane
K<n men net to keatner gean,
Heit en memke mei bjar berntajes
Sökj« dan de waerme herntsjes.
Dan fortart de mier syn jild,
Dat er simmers woun to fjild.
Dan wit loaike wol to sizzen
Hwerom bleau ik, sleauwert, lizzen
Hwerom siet ik yn ’e kroech
En foraomme der myn ploech
Nou het Klaes en Jantsen iten,
Nou is to fizes neat to biten.
Komt de simmer wer, ik wed,
Nimmen kriget my to stêd.
(Ad almenaksrymke
Merkeldagen, seit W. D., dat wieren by
ds dagen der 't se yn ’t almanak merk
teikens by setten, omdat sokke dagen hwet
bitsjutten, foaral oangeande it waer. Sokke
dagen wieme der do forskate. Waerfoarspel
lingen plichten se al<yd yn 'e almenakken to
habben Mar de almenaksf >arspellingen kamen
lang altyd net nei, sa bigyng m-n ek to s<z
zen In almenak is in leugensak. Dochs
akynden de ljue dy foarapellingen net misse
to wollen yn ’e almenakken, hwent de fit
jowers holden der mei fol De makker fen
boppesteande rymke skynt de gek hawn to
hawwen mei dy profesijen.
’t Is better to soargjen soun to bliuwen
As kwalen mei kinstmiddels to fordriuwen
De pnjs der Advertentiën is van 1—5 regels 30 eeata, eikc
regel meer 5 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. por regel. Bjj
abonnement belangrijk laser.
reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Alg H.
Kranten tegen de koude.
Van medische zijde wordt aan de N. Rt. Cc
meegedeeld, zulks met het oog op de enkel-
gevallen dat ouden van dagen of kleine kin
deren het in het bed te koud hadden gek re
gen, dat het warmtebewarend vermogen van
bet dek zeer kan worden verhoogd door rus-
schen de dekens kranten te leggen. Wie dus
’s nachts last hebben van de kou, kunnen
z ch daartegen wapenen, door krantenpapier
te bezigen.
De brand in den Domtoren te Utrecht.
De schade, door den brand Zondagmiddag
in den Domtoren te Ui recht veroorzaakt, be
p»alt zich tot oud houtwerk, dat eerlang tocb
moest worden weggebroken om door nieuwe
doelen te worden vervangen.
Het was in den toren allergeweldigst koud
schrijft het »U D.« Het vroor zoo ongemakke
ijk tusseben de kille trapmuren dat het af
druipende water op de steenen treden in ’n
ommezien ijs werd; en dat bemoeilijkte in
hooge mate het op- en afgaan van de toch
al lastige torentrap. Toen wij ons naar boven
hadden gewerkt om de klokkenkast te be
reiken was het een heelen toer, om weer naar
beneden te glijden schier op alle steenen ijs.
zaterdag io februari ion.
FRISO
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. Oemeiumer Oldephaert en Noordwolde.
Ilindeloopen en Stavoren.
