WO R K U M,
op Maandag 21 Mei 1917
Extra Premie voor de lezers van „FRISO”.
HET BURGELIJK RECHT VOOR IEDEREEN,
Ge druk.
BON met het bedrag in te zenden aan het bureau van dit Blad,
Bindeloopen en Stavoren.
In Südwestlike Brief.
Voor 65 cent
ZATERDAG 12 MEI 1917.
No. 20.
43ste Jaargang
Officieel Gedeelte.
Binnenlandsch Nieu w*.
WATTEL
FRISO.
NAAM:
TE
fen ’e moarn hearde ’k
en do waerd ik foart
Dat wird der stiko hwet
Dit blad verschijnt des Zaterdags en kost per halfjaar 70 cents
Per post f 0.85. Enkele Nos. 3 ets. Ingezonden stukken Donder
dags in te zenden. Advertentiën Vrijdagmorgens vóór 11 uur.
De prijs der Advertentiën is van 15 regels 30 cents, elke
regel meer 5 cents. Grootere letters naar plaatsruimte. Buiten
Friesland, uitgezonderd Familieberichten, 10 ets. per regel. Bij
abonnement belangrijk lager.
Tot plaatsing van adv. en reclames voor Handel, Nijverheid en Geldwezen buiten de prov. Friesland is uitsluitend gemachtigd het Alg. Adv.-Bureau D. Y. ALTA, Warmoesstr. 76-78, Amsterdam
Dat alles bijeengenomen maakt het duidelijk
dat die passagiersprijs geen buitensporige ver
diensten geeft en geenszins een misbruik ma
ken van de omstandigheden kan genoemd
worden.
De BURGEMEESTER van Wor-
kum, brengt ter openbare kennis,
dat op Dinsdag den 29 Mei 1917, de
verkiezing
zal plaats hebben van een Lid van
den Raad dezer Gemeente, ter ver
vulling van de vacature die daarin
is ontstaan door het overlijden van
den heer K. KOOISTRA, en dat op
dien dag van ’s voorm. 9 tot’s nam
4 uur opgaven van candidaten bij
hem kunnen worden ingeleverd,
waarvoor de formulieren ter Secre
tarie kosteloos verkrijgbaar zijn.
De Burgemeester voornoemd,
J. QUARLES VAN UFFORD.
kamen. mar ’t wie skande for it goede doel
ho ’n bytsje as er yn ’e kollekte-panne kaem,
meast realoap mei in inkeld dubeltsje of
kwartsje. En hwer mien jimme dat dit ’m
oan lei? Oan ’e krapte fen jild. Né, sa is
’t net, jildkrapte witte we hjir neat fen. It
komt oars nearne fen as fen *t oerdiedich
rys iten. De minsken wirde hjir to kromme-
lich. Sa hat alles hwet boppe miette giet
syn skaedsida. As hjir bygelyks in meagere
baerch syn yntocht docht yn ’e bürren, dan
dan is ’t krekt as de kening binnen komt,
sa wirdt dy troch de hongerige minsken for
wolkomme. En nou driuwt men it hjir sa
her dat it meagere bist dat fensels noch op
syn elf-en-dertigst fet groeije wol, foarou al
skeard en knipt wirdt om boarstels en dun
to bimaohtigjen. Dan kin er yn ’e groeijers
tiid noch ris dat spul meiiens waer nimme.
Safolie wird er fen ’t earme dier ferge,
yn dizze toarre tiden Blinder fet en spek.
Mar sa heukerjende wei binn’ we al wer
oan aid-Maeije takomd. As altiid bringt de
Maeijedei in hele boel biweging mei en stofte
ek om to tinken nei, for, by en oan sa man
niohien, ek om üs hinne wol misskien, yn
Ijeaf of leed, yn laits of trien. For immen
dy’t hjoed sinten bard, of sinten jaen moat
en net hat, is Maeijedei him wyt of swart.
Gilds stappe hjoed foarüt mar ek güds effer-
üt of lilk tobekspekkaeper wirde of rys-
moalsek. Ek mear as ien dy’t hjoed forfart,
mar ek in great forskil is dat hwennear men
wel of dat men moat. En dan ek mannich
Het werk van den overleden eminenten rechtsgeleerde WATTEL is bygewerkt en aange
vuld door JOH. LAND a. t. s. te Kollum.
Dit boek van bijna 400 pagina’s is een volledig, duidelyk, begrijpelijk Burgerlijk Wetboek
voor iedereen. Het is een oude, bekende en gegronde klacht, dat de ofiiiciëele wetboeken door
hun duistere moeilijke taal voor den niet rechtsgeleerde totaal onbegrijpelijk zjjn. WATTEL’s
Wetboek geeft u raad hoe u in bijna alle gevallen die voorkomen te handelen hebt. Het
verhoedt, dat gij in verkeerde handen valt. Het licht u in en geeft u raad in alles wat gij te
doen hebt als Werkgever en werknemer, huurder en verhuurder, echtgenoot, vader of moeder,
erflater, erfgenaam, kiezer enz. enz.: Wat gij moet doen bij geboorte-aangifte, huwelijk, aan
neming van werk, erfenissen, allerlei acten, auteursrechten, schulden, bewaargeving, bewijs,
bezit, borgtocht, bouwen, curateele, eed, erfpacht, handleiding, hypotheek, vennootschap, ont
eigening, rechten der ouders en kinderen, vruchtgebruik enz. enz. enz.
Het boek bevat een uitgebreid alpabetisch register, dat behalve de hierbovengenoemde nog
honderden onderwerpen bevat en dat wjj gaarne in zjjn geheel in de annonce zouden dpnemen
als het niet te kostbaar was. Dit boek van bijna 400 pagina’s is onmisbaar voor eiken Neder
lander, die zijn rechten en verplichtingen wil kennen. Men zal zich den aankoop van dezen
wegwijzer nooit beklagen. lederen dag kan men dit noodig hebben.
Afgehaald aan ons bureau, 65 cent, franco per post 75 cent na inzending van onder
staande bon met het bedrag.
Uitgave van T. GAASTRA Bz.
firma H. BRANDENBURGH Zoon,
te WORKUM.
feint of faem dy’t hjoed in nije tsjinst yn-
naem dy’t fleurich of dy’t treurieh kaem.
Sa is ’t oplettend rouiisjoen, mar yn leed en
wille bar om bar, in krielen om tn troch
elkoar. Hwet al in drokta, hwet in strijd en
hollebrekken wild en siid, wol yn in minsko
libbentiidEn ’t skreppen mei dy eigen
twang haldt oan en durret krekt salang ont
dea en tsjêrkhof üs skieik fang’ I As seine
man-baes lang om let mei üs caret Maeije
makke het, dan kinn’ we üs de’jaen, earder
net.
Angstige uren.
Te Urk is uit de Noordzee teruggekeerd
de motorbotter »U. K. 158«, waarvan de
schipper Albert van Urk in ernstig levens
gevaar verkeerd heeft.
’s Nachts in volle zee aan ’t vissollen zijnde,
struikelde hij over iets en viel overboord,
terwijl de motor in vollen gang bleef. Het
gelukte hem aanvankelijk niet boven te komen,
maar toch kon hij ouder water zijn knecht
hooren schreeuwen: «Grijp den draadGe
lukkig veelde hij opeens tegen zijn rug den
sterk gespannen staaldraad van het kornet,
greep dien en klauterde er bij op, hoe moei
lijk dit met dien gladden draad ook ging.
Aan boord had men echter verzuimd den
motor stop te zetten, zoodat het schroefwater
den drenkeling steeds in het gelaat sloeg en
hij niet roepen kon om te stoppen. Toen
dit echter geschied was, kon van Urk, die
minuten in zee geworsteld had, binnen
boord getrokken worden.
Een ontaarde zoon.
Voor de Haagsche rechtbank had zich we
gens diefstal mot inbraak te verantwoorden de
Delftsohe werkman J, A. B. Hij heeft in den
namiddag van 19 Maart bij zijn vader thuis,
met een beitel de linnenkast opsngebroken en
daaruit weggenomen drie bankbiljetten van
f100 en drie van f10. Met dit geld begaf
bij zich naar Rotterdam, waar hij het verteer
de en verbraste; na tien dagen werd hij door
de politie aangehouden met nog 1 cent op
zak.
Bekl.’s vader, als getuige gehoord, deelde
mede, dat hij reeds veel verdriet van den
jongen heeft gehad, hij werkte wel, betaalde
zijn kostgeld f 6 per week, maar de reet werd
verteerd. De gestolen gelden waren spaar
penningen, bestemd voor de verpleging
De administratie van ons blad stelt voor onze lezers een premie verkrijgbaar van buiten
gewoon practisch nut en voor vele»; van onberekenbare waarde, een premie waarvan wij over
tuigd zijn, dat zeer velen later dankbaar zullen zijn dat zy in de gelegenheid zijn gesteld, een
boek van zoo onberekenbaar nut tegen zulk een geringen prijs te verkrijgen.
kunt ge namelyk als lezer van ons blad bekomen een geheel nieuwen, op best papier uitstekend
gedrukten, tot op heden bjjgewerkten druk van het bekende, uiterst gewilde
De ondergeteekende wenscht te bekomen
Ex. Het Burgerlijk Recht voor Iedereen a 65 cent, franco per post 75
cent, welk bedrag hierbij gaat.
WOONPLAATS
voor hot molest-risico
betalen een verzekeringspremie
per reis en bovendien nog f 2000
rantiepremie voor het personeel
Bovendien zijn alle onkosten stork gestegen,
zijn de gages veel hooger dan vroeger en
loopt de maatschappij gevaar dat zij bij slecht
weer te Southwold geen passagiers aan boord
kan nemen, zoodat dan geen cent ontvangen
zou worden, terwijl toch de bovengenoemde
premies moeten worden betaald.
Behalve dat waagt de maatschappij er haar
schip aan, waarvoor zij bij verlies wel de
verzekerde som terugkrijgt, maar dat zij op
’t oogenblik met geen mogelijkheid door een
nieuw kan vervangen.
De reis van Engeland.
Da »Midd. Crt.« bespreekt de klachten
over den hoogen pasaageprijs welken reizigers
moeten betalen, die thans door booten van de
maatschappij Zeelandvan Engeland naar
hier worden overgebracht.
De prijs is werkelijk hoog, zegt het blad,
n 1. f 250, en ’t lijke ook een enorme inkom-
ste, wanneer do maatschappij met het ver
voeren van 100 passagiers f 25000 ontvangt.
Maar de billijkheid maakt het wenschelijk
ook eens achter de schermen te kijken. Dan
krijgt men een heel ander inz.cht.
In de eerste plaats heeft de maatschappij
aan de regeering te
van f 18000
aan assu-
frouljue.... kom ik soil mar eiadigja mei, de
frouljue hinne baes geuóoh leau ’k. En nou
lit ik de foarstünners fen ’t frouljueskiesjrucht
dit ünderwerp mar fierder ütplüzje, meije dy
op ’t heden ek yn ’t büslik oproer sitte mids
in leger heidebizems, bjinders, dweilen, lege
en folie amers, wylst de himmalster mei in
oerwinnelik troanjemint rounw^ret, en ’t eigen
wiif heel oars as oars, kommedearrat en hjit-
folget, dan kin ’t wol biteare dat dy ek sizze
«ei ja ’t is sa ek al goed De frouljue
baes yn ’t hüshimmeljen, der bin ik tige foar,
en om dan in hantaest mei to helpen, dat is
for de manljuo neat gjin skande.
Sa is ’t langer ek gjin skande, wirdt men
ütmakko dat men gjin turf heech is. Hwent
tsjin in turf üt to kinnen yn dizze tiid dat
seit hwet. Ho heech men rint mei in turf
dat stekt net nau. As er in «kip mei turf
oankomt, hast osral gelyk hwer ’t men komt,
dan steane de minsken al mei longerjende
eagen klear, en de skipper moat keare hwet
er kin om de halige ljue fen de kostbre waer
ou to balden. Hy hoecht se net mear oan
büs to bringen mar bat ienfaldich de turfkes
ta to tellen. Om ien turf meitsje de minsken
elkoar üt faek oft se gjin tminske heech
binne. Sa kin ’t gean. Do ’t we lyts wierne
hellen we it draeimounle-skip op en nou de
earnst fen ’t libben komt is it turfskip. Mar
sa is der nou mear do’t we jong wieme kri-
gen we as in pré, bygelyks Sneins of op
greate feestdagen en dy lésten hat elke hü«-
halding. ja faek elke persoan apart for him
seis. Byfoarbyld, yn ’t fragelearen to Ys-
brechtum frege domeny oan iu boerefaem,
«Welke zijn de groote feesten des Christen
doms?« en do faem andere wolbiredt 1 «Sinte-
klazetiisdei, Pinksiertrije en Snitsermerke«.
Sa woe’k mar effen sizze hat eik syn greate
dagen, mar om op ’t forhael to kommen,
dan krigen wy rys mei büter en süker yn üs
allershüs. En sikersonk ynplaets fen inkeld
ite wy nou bast alle dagen rys, omdat we
hjir oars hast net krije kinne. We libje hjir
op bonboekjes, elke wike kinne we safolie
krije. Mar ss jy dan by de winkelman kom
me om dit of dat to heljen dan moat de
man né forkeapje. Hwet er wol hat, dat is
rys, rys en noch ris rys Net allinno brij, mar
fen alles wirdt hjir fen rys makke. Thüs
knj jy rys, gean jy üt ’e iten jy krije rys,
deis rys, Sneins rys, frisse en opwaerme rys.
Faeije de frouljue de keamersflier oan dan
komme er ryskerlen yn ’t blikje, doch jy de
klean üt de ryskerlen rügelje üt ’e tearen....
Ik kin jimme sizze, okkerdeis hiene we hjir
in kollekte yn stjerke, en ’t.... né, nou moat
FIJFTE BRIEF.
Ik bin net rjucht by myn eüp-en-boltsje,
oars wol soun, mar
«hjoed de bédden
hwet oars yn ’t liif.
efterO, ja ’k scoe in brief skriuwe for
«Frisoc, ’k scoe ’t hawwe oer ’t frouljues-
kiesrjucht, dat de frouljue ek baes mei wêze
moatte, ek hwet mei sizze meije«Scoest’
in oar plak opsiikje wolle? Ik moat hjir by.
Ik fiel we sitte yn ’t hüshimmeljen. Ik nim
myn pompier en inketpotsje en forhüzje fen
foaren nei efteren, en bigjin der myn brief
to forfetsjen. Soil de baes fen ’t hüs, dy’t
skriuwe scil oer ’t mei-baes-wêze moatten fen
’e frouljue hjir rêstich en fredich sitte kinne?....
«Oankrijewird er foare roppen en de baes
fljucht op hoasfoetling, hjir en der in stap
om de poezzen wetter to meijen, nei de kea-
mer, de sjipsop-lucht waeit him al tomjitte.... jimme net tinke dat der ryskerlen yn ’e skael
«Oankrijeis ’t yet ris mar dan de helte
lüder, hoewol it mei helte süniger ta koe,
hwent de baes is al sa nei by. Ik krij
oan, en gean dan wer nei efteren om myn
brief klear to ineitsjen. Wilens ik de bjin-
der dy’t mar oan ien wei tsjin ’t bêdskod
oan slacht, efter duedlik hearre kin, sit ik
mei de hén oan ’e holle to mimerjen oer dat
net mei baes wêzen fen ’e frouljue.
«Skjin wetter bringe.e.e.e« en wer springt
de baes op, smyt de pinne del en jaget in
amer fol dat it skom op ’t kalde wetter stiet
en draeft er mei nei foaren. As ’k werom
kom jaen ik my smuk by de tafel del, de
holle is my samar fol roan fen oertinkings
mei’t ik effen oerein wést ha en der giet it
hinne.... De frouljue moatte stimrjucht haw
we, hja ha der oanspraek op dat se ek hwet
acht alein wirde, hwent al fiersto lang hawwe
se swije moattten.... «Kast forsettec... kas-s
oandrome hjer 11 «Ja, ik kom alle Ik sis:
«Scoe’t net better wêze om dy kas... «Stil,
ik wol dy...« En de baes set de rêoh ün-
der *e kast en set him üt it’sté. As dat
birêdden is gean ik wer hinne om myn brief
fierder üt to spinnen mar pas ha’k de pinne
twisken de fingers as der wird roppen
«Effen helpe IDer leit dan de pinne wer
ik scoe as baes wol wegerje wolle marik
dear net. Ik gean en help, lit my fiterje en
ütfüterje..., As ik einliks üntslein bin jaen
ik my wer for de skriuwtafel, mar ik bin sa
fen ’e wize dat de hele tried fen myn stik
bin ’k kwyt. Ho wier ’t haat ek wer, de
Paardenmarkt
20
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD
voor de Gemeenten Workum. flemelumer Oldephaert en Noordwolde.